جریان وارونهنویسی تاریخی در جمهوری آذربایجان، سعی دارد این روایت را در مورد صفویه و شاه اسماعیل به عنوان واقعیت تاریخی قالب کند که وی دلاور آذری بوده که توانسته است کل ایران را اشغال کند و به زیر حکومتی تحت نام آذربایجان درآورد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آناج، در سالهای گذشته جمهوری آذربایجان برای تاریخسازی خود، دست به تصاحب مفاخر تاریخی ایران زده است که در این میان، شاه اسماعیل خطایی مورد توجه جدی قرار گرفته است.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا,
اسماعیل پسر شیخ حیدر و نوه شیخ جنید با متحد کردن قبایل قزیل باش توانست سلسله صفویه را پایه گذاری کرده و تبریز را به عنوان پایتخت خود اعلام کرد.
به روی کارآمدن شاه اسماعیل و تشکیل دولت صقوی از دو منظر در تاریخ جایگاه ویژه دارد؛ اول از این سو که پس از نهصد سال، یک فرمانروایی متمرکز بر ایران حاکم شد و توانست دولت یکپارچه تشکیل دهد. با وجود این که پس از اسلام و تحت اطاعت خلافت عباسی، دولتهای طاهریان، سامانیان، صفاریان و... در ایران حکومت کردند، اما هیچکدام نتوانستند دولت مقتدر مرکزی تشکیل دهند و در این قرنها ایران همواره به صورت دولتهای محلی کوچک اداره میشد. شاه اسماعیل توانست برای اولینبار پس از اسلام امرای محلی را به اطاعت خود درآورده و ایران فقط با یک شاه اداره شود؛ صد البته استثناهای کوچک در این میان قابل چشمپوشی است.
دلیل دوم که بااهمیتتر از اولی مینماید، معرفی رسمی تشیع به عنوان مذهب رسمی کشور بود.
بسیاری بر این باورند اشعاری که با تخلص «خطایی» سروده شده است و بخصوص در قفقاز و آناتولی شهرت دارند، به شاه اسماعیل منتسبند و «مرشد کامل» علاوه بر فرمانروایی، شاعری چیرهدست نیز بوده است.
یکی از محورهای اصلی جریان وارونهنویسی تاریخ که در سالهای گذشته در جمهوری آذربایجان به وجود آمده است، حکومت صفویه و شخص «شاه اسماعیل» است. این جریان سعی دارد این روایت را به عنوان واقعیت تاریخ قالب کند که شاه اسماعیل دلاور آذری بوده که توانسته است کل ایران را اشغال کند و به زیر حکومتی تحت نام آذربایجان درآورد. البته این جریان در خصوص تعلقات شیعی حاکمان صفویه و اصرارشان بر تعظیم شعائر سکوت میکند و نیز در نوشتن تاریخ جنگ چالدران و رویارویی سپاه شاه اسماعیل با شاه عثمانی بهگونهای رفتار میکند که جنگ را دسیسه خارجی برای رودررو قراردادن دو دولت ترک! وانمود نماید.
بر همین اساس در سالهای گذشته خیابانها و معابر و میادین متعددی در شهرهای مختلف جمهوری آذربایجان به اسم شاه اسماعیل نامگذاری شده است و مجسمههای غولپیکر او در باکو، شاماخی و چند شهر دیگر آذربایجان ساخته شده است.
این در حالی است که تاریخنگاران و سیاستگذاران دولت جمهوری آذربایجان در کنار توجه جدی به شاه اسماعیل، توجه بسیار ناچیزی به شاه عباس از آن روی که اصفهان را پایتخت خود قرار داده و بر ایرانیت ایران تاکید داشته نشان دادهاند که صد البته این امر از توجه جدی تاریخنگاران معاصر ایرانی و اصحاب فرهنگ و هنر ایران نیز نشات میگیرد که مالک شاه عباس شدن سختتر به نظر میآید.
بر این اساس بهنظر میرسد سیاستگذاران فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کنار طرح مباحث مختلف مربوط به دوره صفویه و عناصر فرهنگی آن، بایستی به شخصیت شاه اسماعیل صفوی توجه جدی داشته باشند. در سالهای گذشته آیتاله سید حسن عاملی امام جمعه اردبیل با درک این واقعیت که افرادی در آن سوی ارس در صدد تصاحب شاه اسماعیل صفوی هستند، خواستار و پیگیر تکریم این شخصیت تاریخ تشیع شده است که ساخت و نصب مجسمه شاه اسماعیل در ورودی غربی عالیقاپو، نامگذاری نگارخانه اصلی شهر به نام خطایی، پیگیری ساخت سریال شاه اسماعیل از طریق رییس و مدیران ارشد صداوسیما از آنجملهاند.
شاه اسماعیل در تبریز تاجگذاری کرده است و در مسجد جامع تبریز تشیع را مذهب رسمی ایران اعلام کرده است و نفش مهمی در اعتلای نام تبریز داشته است. از همین رو ساخت تندیس او و نصب در مبادی نزدیک به مسجد جامع تبریز از جمله خیابان راسته کوچه میتواند از اقدامات مهم شهرداری و سایر مسئولان شهر برای جلوگیری از تصاحب این شخصیت مهم تاریخی باشد.
انتهای پیام/
]
ارسال دیدگاه