اخبار داغ

سنت‌های شهرستان آران و بیدگل در رمضان؛

نوجوانانی که درس کرامت به بزرگ‌ترها می‌آموزند

نوجوانانی که درس کرامت به بزرگ‌ترها می‌آموزند
آیین «هور بابا» برجسته‌ترین آیین نیمه‌ی رمضان در آران و بیدگل است که در آن نوجوانان با گرامیداشت میلاد کریم اهل بیت(ع) در کوچه‌های شهر می‌گردند و اشعاری را برای فراخواندن بزرگان و متمولان شهر به زندگی و رفتار کریمانه هم‌خوانی می‌کنند.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خطب شکن، بیراه نیست اگر آران و بیدگل را به خاطر پیشینه کهن و سابقه‌ی درازی که در گرویدن به اسلام دارد، سرزمین آیین‌های اسلامی و مردمی بنامیم. به خاطر همین تاریخ پر بار است که عزاداری و سنت‌های سوگواری این شهرستان در کشور بی نظیر و زبانزد است، خصوصا این که از بسیاری جنبه‌ها آیین‌های آران و بیدگل از تحریف بازمانده و امروز همان طور که صدها سال پیش در میان مردم رواج داشت، حفظ شده است.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, خطب شکن, خطب شکن,

خطب شکن در این سلسله مطالب نگاهی به برخی سنت‌های مخصوص آران و بیدگل در ماه رمضان خواهد داشت، سنت‌هایی که البته برخی از آن‌ها در کشاکش گذر زمان تنها در خاطره‌های مردم شهرستان رد پایی از خود بر جای گذاشته است…

در نیمه رمضان، همزمان با ولادت خجسته‌ی کریم اهل بیت(ع) مراسم مختلفی در آران و بیدگل برگزار می‌شود. مراسم شب نیمه‌ای عروس از جمله‌ی این مراسم است که در آن خانواده تازه دامادهایی که اولین سال ازدواج خود را سپری می‌کنند، به دیدن خانواده عروس می‌روند و پس ازصرف افطاری از طرف دامادهدیه‌ای با عنوان نیمه‌ای به عروس می‌دهند.

,
,
,

اما شاید مهم ترین رسم مردم آران و بیدگل در نیمه‌ی رمضان، برگزاری مراسم «هور بابا» (یا هوم بابا) باشد که نوعی تشویق برای کودکان و نوجوانان قبل از سن تکلیف برای شرکت در آئین روزه‌داری است.

,

IMG_8343

, IMG_8343, IMG_8343,

به اعتقاد مردم شهرستان این آیین برگرفته از رفتار حسنین(ع) است که در شب‌های ماه مبارک رمضان، به منزل جد بزرگوارشان می‌رفتند و سوره‌ی نود و یکم قرآن (سوره مبارکه شمس) را با صدا و آهنگی خوش قرائت می‌کردند، سپس جد و پدر گرامی‌شان و تمامی مسلمانان را دعا می‌فرمودند و در پایان پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) برای خوشحالی و تشویق ایشان مقداری خوراکی به آن‌ها می‌دادند.

,

در این آئین گروهی از کودکان و نوجوانان طبق قراری که از قبل بین خودشان گذاشته‌اند، بعد از افطار در یک مکان مشخص جمع می‌شوند. سپس با رای خودشان یک نفر را به عنوان صندوق‌دار و یک نفر را به عنوان میان‌دار انتخاب می‌کنند. معمولا در هر دسته نوجوانان که بین ۴ تا ۲۰ نفر عضو دارد، کسی که از سایرین بزرگ‌تر است این مسئولیت‌ها را عهده‌ دار می‌شود.

,

دسته‌ی نوجوانان پس از فرستادن سه صلوات بلند در کوچه‌های شهر به راه می‌افتند. میان‌دار گروه حکم تک‌خوان را دارد و صندوق‌دار اجناس داده شده را، که بیشتر پول و خوراکی است جمع می‌کند.

,

جمع بچه‌ها در پاسخ به هر بیتی که تک‌خوان ادا می‌کند، پاسخ می‌دهند: «هور بابا! هور نه نه!» دسته به تناوب در مکان‌های مختلف توقف می‌کند و میان دار با صدای بلند دعاهایی می‌خواند و همه آمین می‌گویند، سپس جمع دوباره به راه می‌افتد. در این آیین معمولا کودکان با اصرار و سماجت در پی دریافت صله‌های بزرگ‌تر‌ها هستند.

,

در این آیین اشعاری به شرح زیر خوانده می‌شود که مشتمل بر مضامینی برای فراخواندن بزرگان و متمولان شهر به زندگی و رفتار کریمانه است:

,

امشب شب نیمه است که ما مهمانیم/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

بر ما حرجی نیست که ما طفلانیم/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

دست بلندا کیسه کن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

اشرفی‌ها رو خورده کن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

ختم کلام جواب/ (جواب:) آمین!

,

نور امام جواب/ (جواب:) آمین!

,

دسته‌ی نوجوانان گاهی برای این که صاحبخانه را به پرداخت هدیه‌ی بیشتری تشویق کنند، نام فرزند ذکور او را در شعر می‌گنجانند:

,

آقای شمائیم/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

نارنج دستِ شاییم/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

بپوش بپوش نچائی/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

از خُنه در نیایی/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

مردم شمارْ می‌بینن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

از حسرتت می‌میرَن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

ده تومنی‌های درازیه/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

تو بشقابای منزیه/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

یکیشا در آر و خورده کن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

نذر بچه‌های در خُنَه کن/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

تا بچه‌ها راضی شوند/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

از در خُنه راهی شوند/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

بعد از خواندن این اشعار میان‌دار برای صاحبخانه دعا می‌کند و بچه‌ها آمین می‌گویند:

,

بَرکتِش بده/ (جواب:) آمین!

,

سروَریش بده/ (جواب:) آمین!

,

تاج سرش بده/ (جواب:) آمین!

,

سلامَتیش بده/ (جواب:) آمین!

,

آهنگ مخصوص و حضور پرشور و نشاط نوجوانان در مقابل خانه‌های افراد و قرائت اشعار زیبا به قدری جذابیت دارد که هر صاحبخانه را به وجد می‌آورد و او را به در خانه می‌کشاند تا به پاس این سنت حسنه به نوجوانان هدیه‌ای تقدیم کند.

,

در گذشته غیر از شب نیمه، از شب اول رمضان نیز آیین هور بابا اجرا می‌شد و در آن کودکان به این نحوه سوره شمس را می‌خواندند:

,

والشمس و الضحی‌ها/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

والقمر اذا تلی‌ها/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

و النهار اذا جلی‌ها/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

والیل اذا یغشی‌ها/ (جواب:) هوربابا! هوربابا!

,

در پایان این آئین، دسته آن چه را که از صله‌ی بزرگ تر‌ها به دست آمده و در نزد صندوق‌دار جمع شده است، به‌طور مساوی بین خود تقسیم می‌کنند و از هم جدا می‌شوند. گاهی نیز تمام یا قسمتی از این هدایا صرف امور خیریه می‌شود.

,

انتهای پیام/

]
  • برچسب ها
  • #
  • #
  • #
  • #

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه