خطر ورشکستگی اقتصادی؛دستاورد اجرای هدفمندی یارانه ها

بیش از 6 سال از اجرای این قانون می گذرد ولی این طرح بزرگ اقتصادی روز به روز اثر و کارایی خود را از دست می دهد و صندوق های بازنشستگی و صنایع اقتصادی را به ورطه ورشکستگی می کشاند.

[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سفیرافلاک؛ قانون هدفمندی یارانه ها که قسمتی از طرح تحول اقتصادی کشور است تاکنون فراز و نشیب های زیادی را در حوزه اجرا طی کرده است؛ هرچند قریب به اتفاق همه اقتصاددانان و صاحبان نظر با هدفمندی یارانه ها موافق بودند و اصلاح پرداخت یارانه ها را پذیرفتند اما نظرات مختلفی در خصوص اجرای این قانون وجود داشت.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, سفیرافلاک,

در ضرورت اجرای این قانون همین کافی است که تا قبل از اجرای هدفمندی یارانه ها، یارانه بر اساس مصرف بین شهروندان هزینه می شد و رابطه مستقیمی میان مصرف و بهره وری از یارانه ها وجود داشت؛ به طور مثال یارانه بنزین را فقط افرادی مصرف می کردند و بهره مند می شدند که الزاماً خودرو بنزین سوز داشتند و یا از تاکسی های بنزین سوز استفاده می کردند و افرادی که بیشتر مصرف می کردند یارانه بیشتری دریافت می کردند و جنگ بر سر مصرف بیشتر بود.

بدون تردید کمتر اقتصاد دان و صاحب نظری است که این نحوه توزیع یارانه ها را تایید کند چرا که یارانه نوعی مالایات منفی است و هدف دولت از پرداخت یارانه ها کاهش فاصله طبقاتی و حمایت از اقشار کم درآمد است و به نوعی افزایش مصرف و در نهایت افزایش تقاضا موثر جامعه و ایجاد رونق اقتصادی است زیرا طبق نظریه های اقتصادی میل به مصرف در دهک های درآمدی پایین بسیار بالا است و در صد بالاتری از درآمد خود را نسبت به دهک های درآمدی بالاتر مصرف می کنند و این امر موجب افزایش ضریب تکاثری درآمد است لذا همه موارد بالاحاکی از ضرورت اصلاح توزیع یارانه ها بود لذا در آذرماه سال 1389 قانون هدفمندی یارانه ها آغاز شد.

اما با اینکه بیش از 6 سال از اجرای این قانون می گذرد ولی روز به روز اثر و کارایی خود را از دست می دهد.

اگر از هر شهروند عادی پرسیده شود که قیمت بنزین لیتری هزار تومان سال 95 با قیمت بنزین لیتری100 تومان سال 89 چه میزان در قدرت خرید شما اثر گذار بوده است؛ قریب به اتفاق خواهند گفت: که قدرت خرید 100 تومانی در سال 89 با قدرت خرید هزار تومانی در سال 95 تقریبا برابر است.

این بدان معنا است که دولت همان یارانه پرداختی سال 89 را به شهروندان به اضافه یارانه نقدی را پرداخت می کند .

به عبارت دیگر وضعیت و حال و روز دولت همانند آن فردی است که مجبور شد هم پیاز هم شلاق را بخورد و همه جریمه را هم بپردازد.

در واقع اگر روند پرداخت یارانه ها به همه دهک ها و اقشار جامعه ادامه پیدا کند وضعیت ما در دو تا سه سال آینده از وضعیت ما از قبل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بدتر می شود و سطح رفاه جامعه به شدت پایین می آید اینجا است که شهروندان باید بپذیرند که یارانه متعلق به افراد و دهک های خاص درآمدی است و توزیع آن به صورت عمومی علاوه بر اینکه رفاه هیچ فرد و یا افرادی را افزایش نمی دهد بلکه موجب بدتر شدن وضعیت اقتصادی همه افراد می گردد.

یکی از نقایص هدفمندی یارانه ها که به شدت به اقتصاد فشار آورده پرداخت نکردن مهم یارانه بخش تولید بوده و هست.

با توجه به اینکه صنایع ما و ظرفیتی که کشور ما در انرژی ارزان نسبت به سایر شرکای تجاری خود دارد اکثر صنایع ایران به سمت تولید محصول انرژی بر رفته اند و از این چند برابری قیمت حامل های انرژی بشدت قیمت تمام شده محصول این صنایع را افزایش داده است.

همانطور که در قانون دیده شده باید 30درصد از آزادسازی حاصل از هدفمندی به تولید پرداخت شد که واحد های تولیدی زیادی نتوانستند با این شوک افزایش حامل های انرژی واکنش مثبت و خود را تطبیق دهند.

لذا شروع به تعدیل نیروی کار خود کردند که این تعدیل نیرو خود سبب بحران صندوق تامین اجتماعی شد چرا که سازمان تامین اجتماعی از یک طرف منابع درآمدی خود را از دست داد و از طرف دیگر مصارفش افزایش یافت به بیان ساده تر اگر فردی که تا دیروز شاغل بود و مثلا به قیمت امروز ماهیانه 300 هزار تومان به صندوق تامین اجتماعی پرداخت می کرد بعد از بیکار شدن و گرفتن مقرری بیمه بیکاری علاوه بر اینکه سازمان تامین اجتماعی از این 300 هزار تومان محروم شد از طرف دیگر باید 900 هزار تومان بابت مقرری بیمه بیکاری پرداخت کند.

این موضوع بحران صندوق تامین اجتماعی را ایجاد کرد که اگر به موقع درمان نشود به احتمال تا چند سال آینده ما مجبور می شویم همه درآمد حاصل از فروش نفت را صرف هزینه های صندوق تامین اجتماعی شود.

از طرف دیگر به علت سبقت تورم از افزایش قیمت حامل های انرژی هدفمند کردن یارانه ها اثر قابل توجه ای به کاهش مصرف یا بهینه کردن مصرف حامل های انرژی نداشته است.

هرچند که با پایین آمدن قیمت نفت خام قیمت بنزین در حد قیمت خوب خلیج فارس شده است ولی اگر این اتفاق نمی افتاد و قیمت نفت به بالای 100 دلار می رسید وضعیت پرداخت یارانه ها به شدت به دولت فشار می آورد و شاید شرایط اقتصادی متفاوت تر از امروز می شد.

لذا حذف دهک های درآمدی متوسط با هفت دهک درآمدی بالا برای دولت اجتناب ناپذیر است و هر روز که این افراد یارانه دریافت می کنند هزینه سنگینی به دولت و اجتماع تحمیل می شود و اینجا است که همت و کمک مردم در این امر بسیار اثر گذار بوده و عدم دریافت این یارانه درصورتیکه که دولت با برنامه ریزی، حجم منابع آزاد شده را به سمت تولید و هزینه های زیربنایی هدایت کند نسل فعلی و آینده را منتفع خواهد کرد.

لذا بیاید همه با هم یکبار دیگر در جهادی اقتصادی منافع ملی و اجتماعی را بر منافع فردی مانند قبل ترجیح دهیم و دولت را به حذف دهک های درآمد بالا یاری نماییم.

]