همتی مضاعف برای ماندگار شدن یک میراث ملی؛

• جمعه ۲۹ بهمن ۱۳۹۵ ۱۰:۵۶
• کد خبر : 1041033

• اخبار
• سایر رسانه ها

سلاطین صفویه علاقه ی ویژه ای به طالبی داشتند و فضولات کبوترها به عنوان کود برای زمین های طالبی و خیار استفاده می شدو برج های کبوتر با هدف جذب کردن کبوترها به خود و لانه ساختن درون این برج ها برای جمع آوری فضولات پرندگان ساخته شد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از درچه نیوز، در دوران حکومت صفویه و در قرن شانزدهم  ایرانیان برای حمایت و حفاظت ار کبوترها برج های بسیاری با آجر و گچ برای کبوترها ساختند که هنور آثار آن نمایان است.

سلاطین صفویه علاقه ی ویژه ای به طالبی داشتند و فضولات کبوترها به عنوان کود برای زمین های طالبی و خیار استفاده می شد و بسیار هم  منفعت داشت؛ برج های کبوتر با هدف جذب کردن کبوترها به خود و لانه ساختن درون این برج ها برای جمع آوری فضولات پرندگان ساخته شد تا جایی که حدود سه هزار برج کبوتر در زمان صفویه در اصفهان ساخته شد.

کودهای شیمیایی باعث بلا استفاده شدن این سازه های باشکوه شده و آنها متروکه در زمین ها رها شده اند درحالی که به خاطر بی توجهی، روز به روز اوضاع بد تری پیدا می کنند و امروزه برج های زیادی در گوشه و اطراف با اوضاع و احوال نابسامان خودنمایی می کند.

از آن جایی که کبوترها طعمه ی بسیاری از حیوانات هستند، این برج ها به عنوان قلعه هایی غیر قابل نفوذ ساخته می شدند که کبوترها را ازشکارچیان حفظ می کرد.

ورودی کوچک این برج ها از ورود پرندگان بزرگ تر مثل شاهین، جغد یا کلاغ جلوگیری می کرد و به شکل استوانه ای شکل و با آجر گل خام و گچ شاخته می شود و هر برج تا ۱۴ هزار کبوتر را می توانند در خود جا دهد و معمولا  قطر برج ها از ۱۰ متر تا ۲۲ متر و ارتفاع آنها به ۱۸متر می رسد.

طراحی داخل این برج ها از بی نهایت حفره هایی لانه مانند به طور یک دست روی دیوار تشکیل شده است و دیوارها به داخل شیب دارند، به طوری که فضولات کبوتران مستقیما به داخل مخزن جمع آوری در پایین برج می افتاد تا خشک شود. برج ها هر سال یک مرتبه باز می شدند تا فضولات خارج گردد. در قرن هفدهم هر پنج و نیم کلیوگرم آن، چهار پنی انگستان فروخته می شده است.

طرح شطرنجی حفره ها باعث استفاده مفید از فضا شده، تعداد حفره ها را به حداکثر رسانده در حالی که وزن و هزینه ی ساخته هر برج را به کمترین میزان کاهش داده است.

این برج ها فقط سرپناه آنها بوده و دسته ی پرندگان در روز برای آب و غذا از برج خارج می شدند و در شب به برج باز می گشتند.

پرنده ها برای آمدن به این برج ها  به طور غریزی به خاطر شباهت آنها به صخره ی سنگی و درز و شکاف هایش که کبوتران دوست دارند در آنجا لانه کنند و بچه دار می شوند، به این برج ها جذب می شدند.

فضولات کبوتران بیشتر به عنوان کود استفاده می شد اما آنها همچنین برای نرم کردن چرم در فرایندی به نام خیساندن چرم، در صنعت چرم سازی به کار برده می شدند. از آن مهم تر فضولات،  یکی از مواد اصلی برای ساخت باروت بوده است.

فضولات کبوتران و در نهایت برج های کبوتر، با آمدن مواد شیمیایی برای کشاورزی و دباغی در عمل منسوخ شدند و  از سیصد برجی که در اطراف اصفهان امروزه باقی مانده، شصت و پنج تا از آنها ظاهرا بر اساس لیست میراث ملی تحت حفاظت هستند.

بعضی از آنها همچنان دسته های کوچک کبوتران وحشی را جذب می کنند که بدون در نظر گرفتن سقف ریخته، دیوار های ترک برداشته و در کل ظاهر مخروب برج، در آن ساکن می شوند.

سال گذشته در پی تخریب یکی از این برج های زیبای کبوتر در شهر درچه و پیگیری های انجام شده در خصوص حفظ برج های کبوتر شهر درچه که اکنون از نظر تاریخی ارزشمند هستند مسئول سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان فریدون الله یاری در راستای حفظ این برج ها گفت: زمین های کناری و پیرامون آنها  تصرف شده است و پیشنهاد و امکان شکل گیری سایت گردشگری در منطقه مطرح و برنامه ریزی شد تا در بخش گردشگری و صنایع دستی از هنرمندان با استعداد شهر درچه استفاده شود.

الله یاری در جواب  سوال خبرنگاری که پرسید چه اقدام ویژه ای در خصوص برج های کبوتر شهر درچه در دست اقدام می باشد گفت: اولین اقدام استحکام بخشی و نجات بخشی برج ها است که در دستور کار قرار گرفت و  امسال بودجه ویژه ای در نظر گرفته خواهد شد تا برج های کبوتر از حالت اضطرار خارج شوند.

تا به امروز تعداد کمی از این برج ها بازسازی شده است و امیدواریم با همت مسئولان و پیگیری شورای شهر درچه  این بخش به سایت گردشگری شهر درچه تبدیل شود.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #