دیپلماسی که در دولت دیپلمات ها اولویت ندارد؛
ترکیه در گرد و خاک خوزستان می دمد!
بررسی‌هایی از جنس بالا نشان می‌دهد که متهم اصلی در این ماجرا حکومت ترکیه است و نه داعش. ترکیه برخلاف کنوانسیون‌های بین‌المللی با پیگیری طرح عظیم آناتولی یا GAP با سدسازی در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات قسمت عمده از زمین‌های بادیه‌الشام عراق و تالاب‌های جنوب عراق را خشک کرده است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از تبریز بیدار؛رییس سازمان حفاظت از محیط‌زیست اخیراً در گفت‌وگویی اعلام کرده است که گردوغبارها از مناطقی از عراق برمی‌خیزند که در کنترل داعش است و تا نابودی داعش یا بیرون راندن آن کاری نمی‌شود کرد. اگرچه این تحلیل تا حدی صحیح می‌نماید اما بررسی‌هایی از جنس بالا نشان می‌دهد که متهم اصلی در این ماجرا حکومت ترکیه است و نه داعش. ترکیه برخلاف کنوانسیون‌های بین‌المللی با پیگیری طرح عظیم آناتولی یا GAP با سدسازی در بالادست رودخانه‌های دجله و فرات قسمت عمده از زمین‌های بادیه‌الشام عراق و تالاب‌های جنوب عراق را خشک کرده است. خشک‌کردنی که نه فقط کشاورزان عراقی و سوری را به خاک سیاه نشانده و زمینه‌ساز پیوستن بسیاری از آنان در قبال دریافت مبالغی اندک به گروه‌های تکفیری چون داعش و جبهه‌النصره شد، بلکه هرساله گردوغبارش به حلق هموطنان غربی‌مان می‌رود.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, تبریز بیدار,
بر اساس مواد پنج، شش و هفت «کنوانسیون حقوق استفاده‌های غیرکشتیرانی از آبراه‌های بین‌المللی ۱۹۹۷ سازمان ملل» که در سال ۲۰۱۴ وارد مرحله اجرایی شد، کشورهای بالادست حق احداث و اجرای پروژه‌های زیربنایی آبی را در بالادست رودخانه ندارند به‌طوری‌که سبب بروز مشکلات و آسیب‌های جدی به کشورهای پایین‌دست شوند.
,
بر اساس اصلاحات صورت‌گرفته در این پروژه در سال ۲۰۰۵، ساخت بیش از ۲۲ سد و ۱۹ طرح برقابی و توسعه سیستم کشاورزی در حوضه‌های دجله و فرات تا سال ۲۰۲۳ در دستور کار دولت ترکیه قرارگرفته است. تاکنون، نزدیک به ۲۱ درصد از پروژه آبیاری و ۷۴ درصد از طرح‌های برقابی ترکیه در این حوضه تکمیل‌شده است. بر اساس اهداف تعریف‌شده در این پروژه، بیش از ۱,۸ میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی ترکیه زیر کشت رفته و بیش از ۲۷ هزار گیگاوات ساعت برق تولید خواهد شد. بنا بر اسناد و مدارک موجود، ظرفیت مخازن سدهای موجود و احداث‌شده ترکیه بر رودخانه فرات، نزدیک به یک و نیم برابر (۱۵۰ درصد) کل حجم آورد این رودخانه است. این در حالی است که بیش از ۹۸ درصد آب کشور عراق وابسته به رودخانه‌های دجله و فرات است و این میزان برای سوریه بیش از ۸۶ درصد است. با تکمیل دو سد معروف ترکیه (Cizre Dam و Ilisu Dam) در سال ۲۰۱۶ و همچنین تکمیل سد سیلوان ترکیه که ساخت آن از سال ۲۰۱۱ آغازشده، باید منتظر افزایش شدت بحران گردوغبار در غرب کشور در آینده نه‌چندان دور باشیم.
,
در کنار نقش ترکیه البته باید به نقش داعش نیز اشاره کرد. گروه تروریستی داعش نیز با اشغال و کنترل برخی از سدها و بستن آب خروجی آنها به‌منظور ایجاد فشار بر مردم بومی پایین‌دست شرایط آبی و محیط زیستی پایین‌دست عراق را بشدت بحرانی‌تر کرده است.
,
بااین‌همه نقش و اهمیت اقدامات ترکیه قابل‌مقایسه با برخی اقدامات اندک داعش نیست؛ اما مسوولان امر گویا اصل مساله را فراموش کرده یا اطلاع ندارند و فقط به نقش اندک داعش اشاره می‌کنند. فارغ از فهم صحیح و کامل ماجرا اگر دیپلماسی محیط‌زیستی پرقدرتی داشتیم می‌توانستیم در ائتلاف با عراق و سوریه با ترکیه وارد مذاکره شده و با اهرم نهادها و کنوانسیون‌های بین‌المللی اجرای طرح زیان‌بار آناتولی برای منطقه را متوقف می‌کردیم. همچنین با توجه به رابطه نزدیک ترکیه با گروه‌های تکفیری حتی می‌توانستیم بر داعش فشارهایی را وارد کنیم. همچنین در این راه می‌توانستیم از دیپلماسی عمومی ازجمله از ظرفیت مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی بر فشار بر ترکیه استفاده کنیم؛ اما گویا سازمان‌های مسوول ترجیح می‌دهند که سازمان‌های مردم‌نهاد و افکار عمومی به موضوعات کم‌اولویت‌تری چون سگ‌آزاری و حفظ یوزپلنگ‌ها مشغول باشند. گردوغبارها یک‌باره ایجاد نشده‌اند و یک‌باره هم از بین نمی‌روند. اینکه صرفاً در هنگامی‌که پایشان به کشور باز می‌شود برخی مسوولان به فکر چاره افتاده و البته بعد از مدتی از صرافت پیگیری می‌افتند، نشان می‌دهد که گردوغبارها در کشورمان صرفاً مدیاتایزه شده‌اند. قضاوت درباره اولویت‌بندی‌های سازمان حفاظت از محیط‌زیست خیلی سخت نیست. کافی است هر ازگاهی سری به سایت سازمان حفاظت از محیط‌زیست بزنید.
]
ارسال دیدگاه