اخبار داغ

چالش‌های پیش‌روی معدن مس سونگون؛

زنگار سیاسی بر طلای سرخ آذربایجان

زنگار سیاسی بر طلای سرخ آذربایجان
جلوگیری از خام فروشی و ایجاد صنایع تبدیلی در معادن و استفاده حداکثری از این معادن یکی از توصیه های اکید رهبر انقلاب در مسیر اجرای اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به درآمد نفتی بود اما با وجود توصیه مکرر ایشان معدن مس سونگون این روزها حال خوشی ندارد.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سرویس اقتصادی تبریزبیدار؛ عقربه های ساعت به لحظات پایانی سال ۹۵ نزدیک می شود و سالی دیگر برای مردم ایران با امید به بهبود اوضاع اقتصادی با شعار اقتصادی مقاومتی و اقدام عمل گذشت اما مرور زمان این سال را همانند سالهای اخیر سالی پر چالش برای معیشت خلق کرد.  با وجود فرمان رهبر انقلاب بر اجرای اقتصاد مقاومتی برای مقابله با جنگ اقتصادی دشمن علیه ملت ایران در عمل متاسفانه با وجود تلاش ها کاری از پیش برده نشد تا جایی که رهبر انقلاب در دیدار مردم آذربایجان از گله مند بودن مردم سخن گفتند و ایشان از مسئولین به عملکرد مبهم در اجرای اقتصاد مقاومتی گلایه داشتند.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, تبریزبیدار,

 

,

رهبر انقلاب

, رهبر انقلاب,

 

,

جلوگیری از خام فروشی و ایجاد صنایع تبدیلی در معادن و استفاده حداکثری از این معادن یکی از توصیه های  اکید رهبر انقلاب در مسیر اجرای اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به درآمد نفتی بود اما با وجود توصیه مکرر ایشان معدن مس سونگون این روزها حال خوشی ندارد. هر چند علیزاده چندی پیش در گفتگو با تبریزبیدار از اجرای مقدمات مجموعه کارهایی برای از سرگیری طرح های توسعه ای این معدن زرخیز کشور خبر داد اما سوال اینجاست چرا در طول ۴ سال گذشته این طرح ها مورد غفلت واقع شد. بیمقدار نماینده اصلاح طلب تبریز در گفتگو با تبریزبیدار قدری صریح تر می گوید: مدیریت مس ایران برای توسعه سونگون راغب نبود!!. در گزارش پیش رو به ابعاد مختلف این مساله خواهیم پرداخت: 
 

,
,

زنگار سیاسی بر طلای سرخ آذربایجان

مس از جمله فلزاتی است که  توسط بشر در همان قرون اولیه در کره زمین کشف شد. کشف این فلز نرم و منحصر به فرد و استفاده از آن یکی از پایه های تمدن را بنا نهاد. هر چند در میان طلا ، نقره و آهن، مس جایگاه ضعیف تری داشت و حتی سالها تلاش کیمیا گران برای تبدیل این فلز به طلا گذاشته شد  اما با وقوع انقلاب صنعتی و پیشرفت جوامع بشری استفاده از این فلز روز به روز افزایش یافت به گونه ای که امروز از مس به عنوان طلای سرخ یاد می کنند و مس بدون تلاش هیچ کیمیا گری جایگاه طلایی خود را پیدا کرد.

,
,
,

در کشور زرخیز ایران هم تا کنون سه منطقه سرچشمه و خاتون آباد در استان کرمان و مس سونگون در آذربایجان به عنوان غنی ترین معادن مس ایران شناخته شده اند.  در این میان مس سونگون با وجود ویژگی های منحصر به فرد سالها مورد غفلت مسئولین قرار گرفته است. با توجه به اینکه صنایع معدنی در ایجاد اشتغال پایدار، ارز آوری برای کشور و کاهش وابستگی کشور به درآمدهای نفتی نقش موثر دارند در این گزارش به چالش های پیش روی توسعه معدن مس سونگون خواهیم پرداخت.
 

,
,

معدن مس سونگون که در میان رشته کوه های قره داغ و مشرف به جنگل زیبای ارسباران قرار دارد. ذخیره احتمالی این معدن بیش از یک میلیارد تن و ذخیره قابل استخراج آن(با توجه به اکتشافات انجام گرفته) حدود ۷۹۶ میلیون تن برآورد شده‌است که در مجموع کل ذخایر قطعی، احتمالی و ممکن در محدوده کانسار سونگون حدود ۱٫۷ میلیارد تن سنگ مس با عیار ۶۱/. ٪ است است.در صورتی که این میزان قبلا هشت میلیارد و ۱۰۰ میلیون تن و در یک آمار دیگر  حدود ۴ میلیارد تن اعلام شده بود! ظرفیت معدن مس سونگون (سونگون ۱ و سونگون ۲) همیشه و در طول مدیریت های مختلف بسته به سیاست مدیریتی تغییرات فاحشی داشته است!
 

,
,

تبعیض بلای جان سونگون حتی در اکتشافات

,

چالش پیش روی سونگون برخوردهای تبعیض آمیز در زمینه اکتشاف و حفاری هم  هست  به گونه ای که به استناد گفته های  مدیر امور اکتشافات و مهندسی شرکت صنایع مس ایران  در بخش اکتشافات زیر سطحی در طی سه ماهه نخست سال جاری امور اکتشافات شرکت مس در کل کشور ۸۵۶۷ متر حفاری انجام داده که از این میزان حفاری ۷۱۴۸ متر سهم استان کرمان در مناطق میدوک، سرچشمه، دره‌زار و دره‌آلو و ۱۴۱۹ متر سهم استان آذربایجان شرقی در منطقه سونگون است! در حالیکه تکلیف اکتشاف چندین معدن بزرگ در منطقه آذربایجان (همانند معدن هفت چشمه) سالهاست که نامشخص است.
 

,
,

مس سرچشمه

, مس سرچشمه,


ایجاد صنایع تبدیلی ضرورتی انکار ناپذیر

,
,

ایجاد صنایع تبدیلی در سونگون  برای تبدیل کنسانتره مس به محصولات مسی  شاید مهم ترین چالش پیش روی این معدن غنی کشور است. ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی در معادن مس کشور برای ایجاد درآمد های پایدار و اشتغال آفرینی هر روز بیشتر احساس می شود اما مشخص نیست چرا با گذشت ۳۸ سال پس ازسرنگونی نظام وابسته شاهنشاهی این ضرورت اقتصادی به انجام نرسیده است؟ کارشناسان اقتصادی می گویند با ایجاد صنایع تبدیلی و  احداث صنایع ذوب و پالایش در سونگون ۱۲ هزار فرصت شغلی مستقیم و ۲۰ هزار فرصت شغلی غیر مستقیم به وجود می آید ، اما نکته تعجب بر انگیز اینجاست که کنسانتره مس همچنان فروش می رسد. جالب تر اینکه سایت خبری وابسته به شرکت صنایع مس فروش کنسانتره را خام فروشی نمی داند!
 

,
,

کلید دولت تدبیر طرح توسعه ای سونگون را قفل کرد!

,

ایجاد صنایع تبدیلی در معدن مس در دولت قبل در دستور کار قرار گرفت و در این زمینه  زیر ساخت های اولیه لازم (با وجود برخی کارهای غیرکارشناسی) به مرور ایجاد شد اما با شروع کار دولت یازدهم کلید دولت تدبیر بر طرح های توسعه ای  سونگون قفلی تامل برانگیز زد. به گفته مسئولین شرکت مس، به صرفه نبودن اقتصادی و موانع زیست محیطی اصلی ترین دلایل توقف این طرح ها ست.
 

,
,

عضو سابق هیات مدیره شرکت مس در این خصوص گفته های تامل برانگیز دارد. داوری در گفتگویی می گوید: استعمار جهانی، صنعت مس ایران را طوری طراحی کرد که ارزش افزوده ی آن در داخل ایران تامین نشود و نهایتا در حد تولید کنسانتره و مس کاتد باقی بماند. براساس مطالعه ی ظرفیت های تولید این صنعت متوجه می شویم که ظرفیت تولید مس کاتد در سالیان سال ثابت بوده و در برخی از دوره ها نیز کاهش پیدا کرده است. لذا صنعت مس ایران متاثر از مافیای جهانی مس و شبکه های داخلی آن قرار دارد. و برخی می خواهند مس سونگون در حد تامین کننده کنسانتره مس سرچشمه و ترکیه ظاهر شده و فراتر از آن پیشرفت نکند!
 

,
,

احداث پالایشگاه خاتون آباد کرمان با وجود نبود آند کافی در کرمان را می توان بخشی از این مافیای شبکه داخلی بیان کرد. در این خصوص باید گفت که با وجود احداث پالایشگاه خاتون آباد به ظرفیت تولید سالانه ۱۰۰ هزار تن کاتد (با قابلیت توسعه به ۲۰۰ هزار تن کاتد در سال)، ظرفیت کل تولید کاتد شرکت ملی صنایع مس ایران ثابت ماند!!! باید از مسئولان شرکت مس پرسید که چرا دو پالایشگاه در فاصله ۵۰ کیلومتری از هم دیگر با وجود اینکه مقدار آند کافی ندارد در کرمان صرفه اقتصادی دارد اما احداث پالایشگاه در آذربایجان صرفه اقتصادی ندارد. باید از مسئولان شرکت مس پرسید که چرا ظرفیت پالایشگاه سرچشمه به نصف کاهش یافت؟؟؟ و پالایشگاهی دیگر در ۵۰ کیلومتری آن احداث شد؟  

 

,
,
,

پالایشگاه مس

, پالایشگاه مس,


علیزاده نماینده مردم ورزقان هم در خصوص بهانه های شرکت مس برای توقف طرح های مس می گوید: می گفتند چون قیمت مس پایین آمده فروش شمش فعلا سخت می‌باشد چون بازار فروش شمش راکد است، در عرصه فعلی رونق فروش کنسانتره خوب است! از طرفی گفتند ذخایر منابع و معادن مس فعلا به طور قطعی مشخص نشده که در آذربایجان چقدر است، از آن سو بحث زیست محیطی را مطرح کرده‌اند در حالی که آن زمان محیط زیست به آن پروژه‌ها مجوز داده بود و داشتند با مجوز زیست محیطی کار می‌کردند. بعد از مطرح کردن مباحث مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که این طرح‌ها تعطیل شود.
 

,
,
,

مشکلات  محیط زیست بهانه یا واقعیت؟

,

وجود صنایع ذوب و پالایش مس در مجاورت معادن روسیه، گرجستان، ارمنستان و ترکیه این سوال را به وجود آورده که آیا ایجاد پالایشگاه در سونگون باعث نابودی ارسباران و ایجاد مشکلات زیست محیطی می شود؟ 
 

,
,

 استحصال مس از کنسانتره آن  با دو روش هیدرومتالورژی و ذوب (پیرومتالورژی) صورت می گیرد. فرآیند ذوب کنسانتره مس با تولید گاز سمی SO۲ همراه است. از آنجا که انتشار این گاز به مرور جان هر جنبنده ای را می گیرد در صنایع ذوب مس برای حل این مشکل با ایجاد واحد اسید، از گاز مذکور تولیدی اسید سولفوریک استحصال می کنند. در فرآیند های پالایشگاه های نفت کشور هم  اسید سولفوریک به میزان کافی تولید می شود و تولید روز افزون  این اسید به محیط زیست بیش از ظرفیت کشور آسیب های جدی وارد کرده و همین امر نگرانی هایی را به وجود آورده است. گویا یکی از ایرادات شرکت صنایع مس برای ایجاد صنایع ذوب و پالایش در سونگون همین جاست.  اما علیزاده با رد این موضوع اظهارات جالبی در این خصوص دارد: در طرح های توسعه ای دوره قبل در حال مذاکره با وزارت دفاع بودیم که بیایند و آن اسید سولفوریکی که تولید می‌شود را به کود شیمیایی تبدیل کنند.
 

,
,

علیزاده نماینده مردم ورزقان

, علیزاده نماینده مردم ورزقان,


اما در این میان فرآیند دیگری  هم هست که این معضل را حل می کند. فرآیند هیدرومتالوژی، فرآیندی پاک برای استحصال مس به حساب می آید. حال که مسئولان ادعای برداشته شدن دروازه های تحریم را دارند به جای ورود کالاهای بی کیفیت خوب است مذاکراتی برای ورود این فن آوری به کشور انجام دهند. بهره مندی از صاحبان تکنولوژی و شرکت های بزرگ بین المللی صنعتی و معدنی در احداث مجموعه کارخانجات هیدرومتالورژی می تواند یکی از بهترین راه حل ها باشد. حال باید از مسئولان شرکت مس پرسید که چنانچه دغدغه زیست محیطی ارسباران را دارند می توانند با اندکی سرمایه گذاری بیشتر، تکنولوژی های نوین هیدرومتالورژی را برای سونگون احداث کنند.
 

,
,
,

با وجود سنگ اندازی های مختلف طرح های توسعه ای مس سونگون این روزها در حال کلید خوردن است، فعالین پیگیر در این مساله باید در نظر داشته باشند که ایجاد صنایع ذوب  همراه با واحد اکسیژن و اسید و یا تکنولوژی نوین هیدرومتالورژی باشد  چرا که در صورت عدم رعایت این موضوع، بهانه های زیست محیطی بار دیگر سر بر خواهند آورد.
 

,
,

 فرار از اقتصاد مقاومتی با بهانه به صرفه نبودن  اقتصادی!

یکی از دیگر بهانه های مطرح  عدم اجرای طرح های توسعه سونگون به صرفه نبودن ایجاد این صنایع تبدیلی عنوان می شود. مسئولین شرکت مس می گویند  که با بالا رفتن هزینه ها و کاهش قیمت مس در بازارهای جهانی فروش کنسانتره به صرفه تر است!! بالا رفتن هزینه های شاید با توجه به رکود موجود در کشور باور پذیر  باشد اما طبق بررسی ها نشان می دهد که قیمت مس با توجه به قیمت روز دلار در بازارهای جهانی نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش هم داشته است. علاوه بر این گویا این مسئولین فراموش کرده اند که در صورت ایجاد  صنایع تبدیلی، چرخ های صنایع پایین دستی هم  به حرکت در می آیند که این به صرفه نبودن را هم تا اندازه فراوانی توجیه می کند. این نکته هم قابل ذکر است که ملت ما در طول دهه های اخیر ضرر فروش نفت خام را به عینه دیده اند این در حالی است  ضرورت ایجاد پالایشگاه برای تولید محصولات پتروشیمی، بنزین و ... را برخی ها با همین بهانه  به صرفه نبودن اقتصادی سالها رد می کرده و می کنند.

,
,
,

 

,

مس سونگون

, مس سونگون,


شرکت مس آذربایجان به اسم آذربایجان به کام ......

,
,

یکی دیگر از مشکلات پیش روی شرکت مس منفک نبودن در آمدهای این شرکت از شرکت صنایع مس ایران است. در حالی که سالها قبل شرکت صوری به شرکت مس آذربایجان در این زمینه تاسیس شد اما جالب اینجاست که این شرکت را بورس قبول ندارد و از طرفی این شرکت  نه اختیارات مالی دارد و نه اختیارات تصمیم‌گیری. گویا تصمیم گیری در این خصوص هم از دایره وزیر هم خارج است که نمایندگان نمی توانند از وی در این خصوص مطالبه کنند.

,

 

,

با تلاشهای نمایندگان استان طرح های توسعه ای سونگون این روزها در حال کلید خوردن است و در آخرین خبر هم استاندار آذربایجان شرقی در سفر به لهستان یکی از سرفصل های مذاکرات اقتصادی خویش را بر رایزنی درباره سونگون قرار داد. آنچه مشخص است اینکه بهبود وضعیت معدن مس منوط به تصمیم گیری نیروهای دلسوز  بومی است فلذا مطالبه مردم آذربایجان از دولت پرهیز از نگاه تبعیض آمیز برای انجام این امور است تا طلای سرخ در آذربایجان زنگار سیاسی به خود نگیرد. بیهوده نیست بگوییم اگر این معدن قرار بوده همانند چاه های نفت به صورت ملی پرداخته شود لازم بود مسئولین ملی به توسعه آن می پرداختند نه اینکه نمایندگان و مسئولین استان برای توسعه آن متحمل زحمات فراوان شوند.

]
  • برچسب ها
  • #
  • #
  • #

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه