استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر روابط بین‌الملل؛
اردوغان درپی محدود کردن بازار انرژی ایران در اروپاست/ تُرک‌ها برای باج‌گیری از اتحادیه اروپا به سمت شانگهای حرکت کرده‌اند
بهرام امیر احمدیان هدف اردوغان از سفر به کشورهایی مثل روسیه و هند را، ایجاد سرمایه و محدود کردن بازار انرژی ایران در اروپا عنوان کرد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آناج، در راستای بررسی چرایی سفر اردوغان به کشورهای روسیه و هند و اهداف او از این دیدارها، گفت‌وگویی با دکتر امیر احمدیان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر روابط بین‌الملل داشتیم که در آن به مسایلی همچون امکان حذف دلار و خوب و بد عضویت احتمالی ترکیه در اتحادیه شانگاهای پرداخته شد.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, آناج,متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
,اردوغان درپی محدود کردن بازار انرژی ایران در اروپاست/ ترکیه باید منافع خود را در پیرامون دنبال کند، نه افق‌های دور دست
,آناج: نظر شما در ارتباط با اهداف سفر اردوغان به کشورهای هند و روسیه و احتمالا چین چیست؟
,اردوغان توانسته رای شکننده‌‌ای را به دست آورد و این رای برای به افزایش اختیارات او ختم خواهد شد؛ اتحادیه اروپا با این عملکرد وی مخالف است و اردوغان می‌خواهد مدلی از روسیه و چین را در ترکیه پیاده کند. روسیه به خاطر داشتن تنوع اقوام و چین نیز به دلیل داشتن ساختار تک حزبی هر دو به نوعی مدلی برای آینده ترکیه که اردوغان متصور است می‌باشند.
,اگر این دو کشور از مدل ارائه شده در ترکیه مطمئن باشند به نحوی در آنجا سرمایه‌گذاری خواهند کرد اما جاده ابریشمی که چین می‌خواهد سرمایه گذاری کند، بخشی از آن از روسیه می‌گذرد و نیز خط لوله جنوبی ترکیه که قرار است گاز بیشتری از روسیه وارد ترکیه و از آنجا به اروپا صادر کند. در این معادله بهبود روابط روسیه و ترکیه موجب بهبود جایگاه ترکیه خواهد شد. ترکیه و روسیه در نظر دارند با استفاده از گاز و نفت آذربایجان و روسیه به نوعی بازار انرژی ایران در اروپا را محدود کنند.
,
, اما روابط ترکیه و هند از آنجا که هند شریک نزدیک افغانستان هست ترکیه می‌خواهد از طریق هند وارد افغانستان شود. ترکیه باید بداند که برای ورود به خاک هند نیز مجبور به استفاده از خاک ایران است اما در نهایت این فعالیت‌های اردوغان نه تنها کمکی به منافع ملی ترکیه نخواهد کرد بلکه باعث دو قطبی شدن جامعه خود خواهد شد. بهتر است ترکیه منافع خود را در پیرامون خود پیگیر باشد تا اینکه دنبال افق های جدید در دور دست‌ها باشد.
,ترکیه اگر ارزش دلار را پایین بیاورد، سود زیادی به جیب می‌زند
,آناج: نظرتان در مورد خارج کردن دلار از معاملات تجاری و تجارت با پول ملی که اردوغان در پی آن است، چیست؟
,اگر این امکان بخواهد به وجود بیاید باید اول اقتصاد این کشورها مکمل هم باشند و در درجه دوم نیازی به طرف سوم نداشته باشند. با فرض سقوط بورس در یکی از این کشورهای طرف معامله تاثیر منفی آن بر تمامی کشورهای درگیر در این حوزه خواهد بود. اگر در اثر پیامدهای سیاسی ارزش پول ملی یکی از کشورها کاهش بیابد، ثابت نگه داشتن این معاملات بسیار دشوار می‌شود.
,در اتحادیه اروپا سال‌ها روی موضوع پول واحد کار کردند ولی مدلی که اردوغان مطرح میکند صحبتی از پول واحد نمی‌شود. اگر این کشورها بخواهند خارج از این کشورها معاملات انجام بدهند، نمی‌توانند حجم معاملاتی را که با اتحادیه اروپا و آمریکا دارند جبران کنند. یکی از موارد اختلاف بین چین و آمریکا دقیقا بر سر موضوع پایین نگه داشتن ارزش یوان از سوی چین می‌باشد که قیمت نهایی محصولات تولیدی چین کاهش یافته و میتواند به راحتی وارد بازارهای آمریکا شود.
,در صورت انجام معاملات با پول ملی و کم کردن معاملات با دلار اگر چین بخواهد این محصولات ارزان قیمت را به ترکیه بفروشد، ترکیه میتواند با خرید و صادرات آنها سود زیادی عاید کشور کند. البته ایران هم خیلی سعی کرد تا معاملات خود با روسیه را از طریق روبل و ریال انجام دهد اما به نظر می‌آید این یک نوع نوآوری در اقتصاد است که بدون پشتوانه می‌باشد.
,اروپا اگر با ایران مدارا نکند، مجبور می‌شود به روس‌ها درخواست گازرسانی دهد
,آناج: آیا ترکیه می‌خواهد اتحادیه اروپا را رها کرده و وارد شانگهای شود؟
,مبحث خیلی مهمی را قبل از ورود به شانگهای باید مطرح کرد. ایران با کشف منابع جدید گازی الان رتبه اول را در دنیا دارا می‌باشد، ما برای فروش این گاز بازار مناسبی در منطقه نداریم. یک بازار بسیار مهم برای ما اروپاست که روسیه به عنوان رقیب ما در مقابل این بازار ایستاده است. یک نقطه بسیار ظریف قبل از مسئله برجام فرموده مقام معظم رهبری بود که توجه زیادی به این موضوع نشده است. مقام معظم رهبری در آن برهه فرمود: اروپا کاری نکند که ایران آنها را تحریم گازی کند. مفهوم این جمله این بود که اروپا اگر با ایران کنار نیاید در آینده به گازی نیاز خواهد داشت که نمی‌خواهد از روسیه بخرد.
,
, ما برای خروج از این وضعیت نامناسب اقتصادی و رسیدن به یک اقتصاد رشد یافته نیازمند به تکنولوژی اروپایی و غربی هستیم. کاری که روسیه و چین نیز انجام می‌دهند؛ اگر ما به ساختارهایی بپیوندیم که ما را مثل دوره جنگ سرد به ژئو استراتژی قاره‌ای وصل کند در مقابل ژئو استراتژی بحری که اروپا نیز بخشی از آن است قرار خواهد داد.
,پیوستن ایران به اتحادیه شانگهای منافع ملی ما را تامین نمی‌کند
,ورود ما به اتحادیه اقتصادی اوراسیا و یا شانگهای که در مقابل اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند ما را از دسترسی به بازارهای اقتصادی سرنوشت ساز در آینده دور خواهد کرد. روسیه دوست ندارد ایران وارد معادلات اروپایی شود. ایران 2040 کیلومتر خط ساحلی در جنوب دارد که میتواند با سرمایه‌گذاری در آن بگوید که وارد شانگهای نمی‌شود ولی نزدیک‌‌ترین و ارزان‌‌ترین راه را برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا و شانگهای را فراهم کند.
,ایران میتواند کریدور مورد نیاز این دو اتحادیه را برای رسیدن به آب‌های آزاد تامین کند ولی عضو هیچ کدام هم نباشد. این نکته نیز باید مورد توجه باشد که روسیه و چین نمی‌خواهند جهان اسلام و ایران قدرتمندتر شوند. لذا ایران با داشتن مؤلفه‌های قدرت نه تنها نباید خواستار پیوستن به شانگهای باشد بلکه حتی باید این اتحادیه را تحریم نماید.
,در حقیقت کشورهای هند، چین و روسیه می‌خواهند از جهان اسلام یک زیر سیستم ساخته برای رسیدن به منافع خود استفاده نمایند. اگر ایران بخواهد عضوی از آنها باشد تابع آنها خواهد بود. در واقع ایران باید سعی داشته باشد با در دست داشتن امکانات مناسب خود را به یک منطقه ژئوپولیتیکی مستقل تبدیل کند.
,اردوغان برای باج‌گیری به سمت اتحادیه شانگهای حرکت کرده است
,در ارتباط با عضویت و یا عدم عضویت ترکیه در شانگهای می‌‌توان گفت ترکیه برای باج گیری از ناتو و اتحادیه اروپا به سمت شانگهای حرکت میکند. در اصل شانگهای علیه ترکیه است، ترکیه به سمت اتحادی حرکت میکند که می‌خواهد جلو نفوذ ناتو را در منطقه بگیرد. این سیاست اردوغان توجیهی غیر از بلوف سیاسی و در نتیجه باج گیری از اتحادیه اروپا و ناتو ندارد.
]
ارسال دیدگاه