طنین نوای «مرحبا رمضان» در کردستان/ از سُرنا زدن نقاره چیها تا شلیک گلوله توپ
ماه رمضان در فرهنگ هر منطقه ای قداست خاص خود را دارد که متاسفانه امروزه توسعه زندگی شهرنشینی بیشتر آداب و رسوم مردم را در سایه فراموشی سپرده است...[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آفتاب دل، ماه رمضان در فرهنگ هر منطقه ای قداست خاص خود را دارد که متاسفانه امروزه توسعه زندگی شهرنشینی بیشتر آداب و رسوم مردم را در سایه فراموشی سپرده است و لزوم احیای سنت های مرسوم گذشته بیش از پیش اهمیت دارد.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, آفتاب دل,ماه رمضان که از راه می رسد، در کردستان ندای مرحبا مرحبا با آهنگ و وزن خاصی در محله ها به گوش می رسد آوازی که فرا رسیدن ماه برکت و رحمت را به مردم شهر خبر می دهد و از بلندگوی مساجد این آواز خوش به گوش می رسد و مردم خبردار می شوند که فردا اولین روز از ماه مبارک رمضان است.
,پیش از اذان مغرب مساجد و تکایای استان کردستان پر از صدای دعاهای مذهبی و اشعاری می شوند که نمازگزاران در مدح رسول گرامی اسلام می خوانند و به همین دلیل است که برگزاری مولودی خوانی در ایام ماه مبارک رمضان در مساجد، تکایان و حتی منازل شخصی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
,این اشعار مذهبی تا پانزدهم ماه رمضان به اوج خود می رسند اما با گذشتن از نیمه ماه رضان، آوازها کم کم تغییر لحن پیدا می کنند و لحن اندوه و حزن می گیرند و مردم خود را آماده خداحافظی از مهمانی خداوند متعال می کنند.
,در گذشته های دور که وسایل ارتباط جمعی مثل امروز وجود نداشت، مردم ماه مبارک رمضان را با رؤیت هلال آغاز می کردند و با رؤیت هلال به پایان می بردند، از این رو چند ساعت مانده به غروب آفتاب راهی ارتفاعات می شدند تا بلکه هلال ماه را رؤیت کنند و به اطلاع مردم برسانند. در کردستان مردم برای رؤیت هلال از همدیگر پیشی می گرفتند.
,گویی مسابقه ای در کار بود. این کار به دو دلیل انجام می گرفت: نخست اینکه به نفر اول که ماه را رؤیت می کرد از طرف حاکم و یا قاضی شهر جایزه ای داده می شد که به آن در اصطلاح محلی «خهلات» گفته می شد که به معنی خلعت است، دوم اینکه مردم کردستان معتقد بودند در لحظه دیدن ماه نو، خداوند هر دعایی را اجابت و هر حاجتی را برآورده خواهد کرد. رویه سنتی استهلال گرچه امروزه به دلیل اتکاء به اعلام رسمی توسط رسانه ها، کمرنگ شده، اما در پاره ای از مناطق کردستان هنوز هم مورد توجه جمع قابل ملاحظه ای از مردم مؤمن این سامان است.
,مردم سنندج نیز روز آخر شعبان بر پشت بام خانه ها می رفتند تا هلال ماه را ببینند. با رؤیت هلال به نزد قاضی یا مجتهد شهر رفته و شهادت به رؤیت هلال رمضان مىدادند و سپس به دستور او نقاره چیها با زدن دهل و سرنا و نواى مخصوص ورود ماه مبارک رمضان را به اطلاع مردم مdرسانند.
,از سُرنا زدن نقاره چیها تا شلیک گلوله توپ
, از سُرنا زدن نقاره چیها تا شلیک گلوله توپ,نقاره چیها که سه یا چهار نفر دهل زن مشهور بودند، با سرنا زدن بر لب باشگاه افسران و ناحیه مقاومت بسیج فعلی که در وسط شهر و میدان اصلی واقع است، نوای مخصوص فرا رسیدن ماه مبارک رمضان را می-زدند و فرا رسیدن این ماه را به اطلاع عموم می رساندند. بعد از آن نوبت توپ مخصوصی بود که در آن زمان بر تپه کانی کوزله سنندج قرار داشت. با شلیک گلوله از این توپ، مردم شهر می فهمیدند که ماه رمضان آمده است و آنهایی هم که صدای توپ را نشنیده بودند، با دهل و سرنا از رسیدن این ماهِ خوب باخبر می-شدند. اما بعد از جنگ جهانی دوم، شلیک این توپ متوقف شد. توپ مزبور پس از مدتی به تپه شیخ محمدصادق واقع در نظام آباد فعلی که از تپه های بلند شهر سنندج بود، منتقل شد. از این زمان به بعد، دیگر مردم عادی حق شلیک توپ را نداشتند و حتماً می بایست نظامیان و ارتشیان توپ رمضان را شلیک می-کردند.
,با شلیک گلوله توپ آغاز ماه رمضان رسماً اعلام مىشد. زنان براى تهیه غذاى سحرى به تکاپو مىافتادند و مردان نیز براى به جا آوردن نماز تراویح روانه مساجد محل می شدند.
,آذین سفره افطار با آش دوغ، ترخینه یا آش کردی
, آذین سفره افطار با آش دوغ، ترخینه یا آش کردی,حاجیه آمنه یکی از زنان خوش ذوق محله آغا زمان نیز درباره آیین سحری و رنگ و بوی سفره افطار و سحری در کردستان گفت: سر سفره افطار کردها همیشه پنیر ممتاز کوهستان‌هاى کردستان، شیر، عسل، گردوی تازه و انجیر به وفور یافت می شد.
,وی ادامه داد: بعد از افطاری و خواندن نماز همگی منتظر خوردن آش دوغ، ترخینه یا آش کردی می شدیم ولی متاسفانه دیگر این روزها غذاهای صنعتی مجالی برای عرض اندام غذاهای محلی در مناطق مختلف کردنشین به ویژه کردستان فراهم نمی کند.
,حاجیه آمنه با اشاره به اینکه کردهای کردستان، سفره های ساده و دوست داشتنی شان را با پختن نان های محلی رنگین می کردند، افزود: نان هایی مثل نان برساق و نان تاوه ای حاصل کدبانوگری زنان کرد بود که عطر و بوی خاصی به سفره می داد
,با گذشت زمان شمار زیادی از آئین ها و سنت های مردم کردستان در ماه مبارک رمضان فراموش می شود ولی همچنان مردم با حضور در مساجد و روزه داری برخی آئین های مذهبی این ماه مبارک را برپا می دارند.
,انتهای پیام/
,]
ارسال دیدگاه