روابط انسانی در تکنولوژی اسمارت فون ها

این طنز تکنولوژیک مطالب بسیاری در خصوص تغییر روابط انسان امروزی از حالت حقیقی به مجازی نهفته است ،مطالبی که جامعه شناسان در خصوص بروز این رفتارها و عواقب مخرب ناشی از آن به کررات هشدار داده اند.

[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مکریان،هرچند این جمله ها اکنون در قالب طنز بیشتر مطرح می شوند و اشاره به میزان تاثیر نفوذ تکنولوژی در روابط مهمان امروزی در قیاس با مهمانان قدیمی دارند، اما باید اذعان کرد که واقعیت اولین برخورد با صاحب خانه ،بجای سوال کردن از جهت صحیح قبله به منظور ادای فریضه دینی نماز در بازه زمانی نه چندان دور ، پرسش از رمز “وای-فای” صاحب منزل است.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مکریان,

اما این پرسش علاوه بر جنبه طنز آن،حامل پیام مهمی نیز می باشد،در این طنز تکنولوژیک مطالب بسیاری در خصوص تغییر روابط انسان امروزی از حالت حقیقی به مجازی نهفته است ،مطالبی که جامعه شناسان در خصوص بروز این رفتارها و عواقب مخرب ناشی از آن به کررات هشدار داده اند.
بسیار اتفاق افتاده است که میان جمعی نشسته باشید و ببینید که همه افراد حاضر سرشان با گوشی های موبایل و تبلت و اسمارت فون( Smart Phone) ها گرم است.
کسی چیزی نمی گوید،گاهی کمی لبخندی بر لب یکی از افراد جاری می گردد و بعضاً کسی مطلبی یا لطیفه ای از یک کانال دنیای مجازی می خواند، ساعت ها همینطور طی می شود و مهمانی در زیر سایه سنگین موبایل و در قالب یک فرهنگ پذیرفته شده موبایل در دستی ادامه پیدا می کند،گاهی اتفاق می افتد که چای مهمانان سرد می شود و حتی حاضرین رغبتی به میوه های رنگارنگ خوش طعم روی میز هم نشان نمی دهند!
در دهه اخیر چه اتفاق مهمی روی داده است که فرهنگ نشست های مجلسی خانوادگی و مهمانی و دید و بازدید اینگونه تحت الشعاع آن قرار گرفته است؟
در یک کلام تمام این موارد به پیشرفت تکنولوژی و تجمیع آن در یک پکیج جیبی به نام موبایل که توسط بسته های اینترنت Gprs،Wi-Fi،Wi-Max،۳G،۴G ساپورت می شوند برمی گردد،تکنولوژی از طریق این پکیج ها که اکنون علاوه بر اجرای وظیفه اصلی شان در نقش تلفن های رومیزی قدیمی به دوربین عکاسی و فیلمبرداری و دستگاه سنجش فشار خون و انواع بازی های رایانه ای،رادیو،ساعت ،تقویم ،هشدار دهنده،نقشه جیبی سراسر جهان و دستگاه جهت یاب و موقعیت سنج(GPS)،پیش بینی آب و هوا،ویدئو پلیر،دیکشنری و فرهنگ لغات ،دارویاب ،ماشین حساب و چراغ قوه و هزاران هزار اپلیکیشن مجهز هستند،آنچنان به درون پوست و گوشت و خون مردم خزیده است که بسیاری از مردم موارد مهم و ضروری زندگی را در کنار لذت کاذب داشتن این مجتمع همه کاره کوچک و موثر فراموش کرده اند.
کمی به عقب برگردید،به چند دهه قبل،شب نشینی ها و سرگرمی های آن دوران را در کنار محدودیت سنتی روابط موجود آن زمان را که اتفاقاً بسیار شدید هم بود با حال مقایسه کنید.دور هم نشینی های روزانه و شبانه، مهمانی های ساده در بالاترین سطح خود با کمی چاشنی گردو و مویز و بادام و حداکثر تعارف یک قلم میوه اما سرشار از محتویات فکری ،غنایی ،حماسی ،عرفانی و داستانی.
روابط افقی موجود و احترام سنی و نهایناً انتقال مفاهیم اساسی زندگی از طریق بازگو کردن آنها به شیوه سینه به سینه و رو در رو و از طریق گفتار، این گفتار گاه در یک داستان تجلی پیدا می کرد و ممکن بود از طریق یک چهارچوب فلکلوری هنری و به شیوه افسانه و ترانه و بیت و حیران و شعر باشد و یا ممکن بود در مباحث چالشی چند نفره چیزی شبیه میزگردهای تلویزیونی امروزی نمود پیدا کند.
انتقال مفاهیم از طریق این روش ها علاوه بر ادای جنبه آموزندگی ،جنبه مهم تفریحی و سرگرمی را نیز بازی می کرد،بطوریکه مفاهیم و ارزش ها از طریق تبدیل شدن به زبان و در اشکال بازی و سرگرمی بصورت ناملموس و نامرئی انتقال می یافتند.
روابط چهره به چهره در انتقال عواطف نیز مهم و غیر قابل انکار بود بطوریکه گاهی نیاز به لفظ و سخن نمی شد و وسیله انتقال پیام در نگاه خلاصه می گردید، مطلبی که امروزه در تایپ واژه و ارسال استیکر نمود پیدا کرده است و تاثیر جاذبه های چهره به چهره را ندارد و به درستی نقش خود را در انتقال احساس ایفا نمی کند.
جذابیت دنیای مجازی برای کاربر امروزی یک جاذبه تک بعدی نیست،این جذاببت در مرحله اول به گستردگی آن بر می گردد،دنیایی عظیم از اطلاعات که در دسترس است، تبدیل جهان ناشناخته و بزرگ به یک دهکده کوچک اما لبریز از داده های قابل اعتماد و فشرده شده، از طرفی دیگر تنوع مطالب و مفاهیم و ارتباطات که دسترسی به آنها در دنیای واقعی ممکن نیست وجه دیگر این مقبولیت است.
ناشناخته بودن هویت و فرار از خود واقعی که گاه در ظاهر و صورت پدیدار می شود و شخص با زشت و نازیبا پنداری خویشتن جرات ورود به عرصه اجتماعی را به این دلیل کاذب پیدا نمی کند و یا زمانی در باطن و معنی نمود پیدا می کند و شخص تهی از درون را به ورطه عرضه معنی خویشتن ناشناس می کشاند و با استفاده از اسامی و آیدی و تصویر و عکس های افراد مشهور زیبا و موفق و اسطوره ای از جذابیت این ناشناخته ماندن ها در قالب یک من غیر واقعی مجعول در دنیای مجازی به منصه ظهور می رسد.
از دیگر جاذبه های دنیای مجازی رفع محدودیت ها و شکستن قید و بندهاست،جامعه بسته ما با محدودیت های فروانی که به اسامی های مختلف مانند دین و فرهنگ و اخلاق و ارزشها به قشرهای مختلف اجتماعی تحمیل می کند باید انتظار انفجار عقده های سرکوب شده ناشی از این محدودیت ها را در یک فضای دیگر داشته باشد و چه فضایی مناسب تر از دنیایی لایتنهاهی مجازی.
محدود کردن روابط افراد و تفکیک آنها بر اساس جنسیت از ابتدای الف زندگی ،دنیای ناشناخته ذهنی این جنسیت ها را در اذهان طرفین به وجود می آورد،دنیایی که بیشتر از جذابیت آن،جنبه عقده پیدا می کند و در فضای آزاد مجازی قید و بندی برای این عقده گشایان نمی توان متصور بود.
در این فضا که توسط اسمارت فون ها به بهترین شیوه فراهم شده است، من حقیقی افراد در پوششی تکنولوژیک بزک دوزک می شود و با بهترین نام ها و زیباترین تصویر ها بر پروفایل های جعلی حکاکی و در زیباترین رنگ ها و لعاب ها عرضه می شود، دنیایی رویایی و زیبا برای کاربر بوجود می آورد که حتی تصور جدایی از آن برایش دردناک است دقیقا به مثابه معتادی که با پناه بردن به مواد از حقیقت خود و دنیای واقعی اش فرار می کند.
در آنطرف کاربر مخاطبین وجود دارند،مخاطبینی که دقیقا به مثابه کاربر در آرایشی کاذب خود را عرضه کرده اند و هویت واقعی خود را پشت آیدی و استیکر و پروفایل نشان نمی دهند، کسانی که بر خلاف آنچه هستند برای کاربر حکم شاهزاده سوار بر اسب سفید رویاها را بازی می کنند.
فراموش کردن گذر زمان در قالب بازی های جذاب و گرافیکی مانند مخدری برای افرادی که منتظر گذر زمان و رسیدن به مرحله پایان زندگی هستند نیز یکی از جذابیت های بی بروبرگرد اسمارت فون ها محسوب می گردد،تا جای که به همین منظور در صفحه نمایشی آن غرق می شوند و نحوه تعامل با دنیای اطراف و شیوه رفتار صحیح با آن را فراموش می کنند،روابط انسانی اشان دچار افت می شود و احساسات پاک فطری اشان در مواجه با بازی های خشن و خالی از احساس و انسانیت متزلزل می شود تا جای که بر سر یک تصادف در رانندگی و یا شنیدن یک بوق اضافی یا مواجه با پارک نامناسب با قفل فرمان و قمه و چاقو به استقبال هم نوع می روند.
این نمونه های رفتاری، واقعیت های انکارناپذیر انسان امروزی در قالب استفاده از تکنولوژی اسمارت فون ها هستند، هرچند در کنار تعامل غیر معمول یا بهتر بگوییم غیر حرفه ای انسان در مواجه با کامپیوتر، خیل عظیم دانش و داده های موجود در حافظه این تجهیزات و در بستر اینترنت و شبکه های اجتماعی و در قالب انواع اپلیکیشن ها هم وجود دارد و از این طریق با دسترسی همگان بصورت یکسان ،سریع و آسان و ارزان به اخبار و منابع اطلاعاتی بنحوی عدالت استفاده از دانش برقرار شده است و باید پذیرفت پیشرفت تکنولوژی اسمارت فون ها تغییرات شگرف و مثبت در کیفیت جنبه مادی زندگی ایجاد کرده است اما از زاویه ای دیگر باید اقرار کرد که این تحول و پیشرفت هنوز در کیفیت بخشیدن به روابط انسانی ناتوان است و تا زمانی که فرهنگ خاص استفاده از این تکنولوژی تعریف و پیاده سازی و نهادینه نشود اسمارت فون ها را نمی توان در بستر خانواده و اجتماع قابل اعتماد دانست.
اسمارت فون هایی که درکنار ویژگی های سودمند و مفید و کمک کار بودن و تقبل نقش یک دستیار خوب و یک منشی حرفه ای از فرهنگ غلط ارتباط ما با آنها سوء استفاده می کنند و تمرکز حواس ما را با لرزش های گاه و بی گاه شان از بین می برند،تمرکز حواسی که لازم یک برنامه ریزی و تصمیم خوب است.
سیستم آرامش و آسایش را با حضور همه جانبه اشان مختل می کنند،تا دیر وقت های شب بیدارمان نگه می دارند و خواب مان را می خوابانند،نمی گزارند از صدای آب و وسوسه مهتاب و نسیم صبح و راز طلوع و شکوه غروب لذت کافی ببریم.
رمز و رازهای زندگی مان را بر ملا می کنند ،شام دیشب و لباس چهارشنبه سوری و مقصد سیزده بدر و خصوصی ترین عکس هایمان را نمایان می کنند و هیچوقت اجازه نمی دهند در قالب یک راز برای دیگران جذاب بمانیم.
احساس کردن را از ما می گیرند،احساس دستی مهربان و نگاهی عمیق،احساس شاخه گلی واقعی و بوی معطرش را ،احساس دلی پاک را در صدای طپش هایش و احساس عشق را از ماورای تایپ واژه ها و استیکر ها و همه عکس های خیالی و واهی ،احساس خوابی آرام و و سکوتی شاعرانه را….
ماردین سید احمدی
انتهای پیام/ ی