دو روایت از حواشی پیرامون شهریار در یک دهه اخیر؛
از «ساختگی» بودن سریال تا زیرسؤال رفتن منشأ یک شعر!
در یک دهه اخیر چندین اتفاق حول شخصیت شهریار روی داد که بیش از همه توجه‌ها را نسبت به این شاعر جلب کرد که تبریزبیدار به مناسبت سالگشت فوت وی، پاره‌هایی از این روایت را بازتشر می‌کند.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از تبریزبیدار؛ یکصد سال پیش، مصادف با دوره ای که پس از رخت بربستن استبداد قاجاری و صف‌آرایی روشنفکران غربی در برابر عالمان دینی، فصل نوینی از حیات تاریخ سیاسی کشور آغاز شد، پسری در تبریز مشروطه خیز متولد شد که سال‌ها بعد، به یکی از بزرگ‌ترین شاعرین ایران و آذربایجان مبدل شد.او محمدحسین بهجت تبریزی ملقب به شهریار است که علی‌رغم گذشت بیش از ۲۹ سال از درگذشت وی، همچنان نام و خاطره اش در شعر و ادب آذربایجان و ایران با فروغ تمام می‌درخشد.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, تبریزبیدار,,
درباره شهریار و زندگانی وی بسیار گفته‌اند و شنیده‌ایم، از تولد در سال پرغوغای مشروطیت و درگیری‌های سیاسی پس‌ازآن، تا انصراف از تحصیل و قصه عشق ناکام وی در دوران جوانی. اما آنچه شهریار را پس از اشعار الهام‌بخش و زیبایش در دوران پیش از انقلاب همچون شعر بسیار زیبای "علی‌ای همای رحمت" در وصف امیرالمؤمنین(ع) و "حیدربابایه سلام"، به دوران پسا انقلابی کشاند، حمایت جدی وی از انقلاب اسلامی و مدح اش از انقلابی بود که برخلاف یکصد سال پیش، این بار صفت اسلامیو تشکیل حکومتی براساس معیارهای اسلامی شکل گرفته بود
,,
او ۱۲ سال پس از پیروزی انقلاب در حالی در سن ۸۲ سالگی دار فانی را وداع گفت که مشتی نمونه خروار از میراث تاریخی، فرهنگی و ادبی مردم آذربایجان و ایران را برای همگان به ودیعه گذاشت. بررسی جوانب زندگی شهریار در این مجال کوتاه نمی‌گنجد اما در یک دهه اخیر چندین اتفاق حول شخصیت شهریار روی داد که بیش از همه توجه‌ها را نسبت به این شاعر جلب کرد که تبریزبیدار به مناسبت سالگشت فوت وی، پاره‌هایی از این روایت را برای مخاطبین خود منتشر می‌کند.
,
, ۸۰ تا ۹۰ درصد سریال «شهریار» ساختگی است
,یک دهه پیش، کمال تبریزی کارگردان سینما و تلویزیون، با ساخت سریالی ۲۶ قسمتی، بار دیگر به قرائت و بازنمایی روایت‌های از زندگی این شاعر تبریزی پرداخت که حواشی دنبالی آن پررنگ‌تر از متن سریال بود. روایت تبریزی از ۳ فصل کودکی، جوانی و پیری محمدحسین شهریار واکنش‌های فراوانی از سوی خانواده این شاعر را به دنبال داشت که بر پخش کل فیلم تأثیر گذاشت.
,,
مریم بهجت تبریزی فرزند استاد شهریار در اردیبهشت سال ۸۷، در واکنش به پخش این سریال اظهار داشته بود:«این سریال متأسفانه دارای صحنه‌ها و سکانس‌هایی غیرواقعی و توهین‌آمیز به شخصیت استاد شهریار بوده که نه تنها با واقعیت‌های حیات آن بزرگوار همخوانی نداشته و ندارد، بلکه با تحریف و تغییراتی همراه بوده است که نهایتاً به مسخ شخصیت حقیقی و اجتماعی و ادبی پدرم -که محبوب‌ترین شاعر ایران در قرن حاضر است- منجر می‌شود...متأسفانه با تماشای اهانت‌های ناروا به مادرم و تصویری مبهم از یک معلم فرهنگی شریف، متوجه شدم که سریال شهریار بدون کمترین تحقیق و پژوهش سرهم‌بندی و نگارش شده است که خانواده شهریار را در جریان این سریال نگذاشتید و اطلاعات مستندی هم از آنها نگرفته‌اید، چگونه در تیتراژ انتهای سریال از آنها تشکر می‌کنید؟!
,,
وقتی این مطلب را بیننده سریال می‌بیند، فکر می‌کند که حتماً خانواده شهریار نیز با این سریال همکاری داشته است. به جرات می‌گویم ۸۰ تا ۹۰ درصد این پروژه ساختگی است و هیچ‌کدام از اینها اتفاق نیفتاده است.. «شهریار» بر مبنای واقعیت نیست و نه تنها همخوانی با زندگی پدرم ندارد بلکه نوعی اهانت نسبت به ایشان، مادرم و خانواده ما است. »
,قرار نبوده همه واقعیت‌ها را نشان بدهم
,پس‌ازآن بود که کمال تبریزی نیز در واکنش به اعتراض خانواده شهریار، در گفتگویی توپ را به زمین صداوسیما انداخت و گفت: «بدون اطلاع از حدود ۶۰ دقیقه قسمت نوزدهم سریال «شهریار» فقط ۷ دقیقه را به نمایش درآوردند. چون سریالساخته‌شده هیچ ادعایی برای نمایش همه واقعیت‌های زندگی شهریار ندارد، اساساً تأکید بر واقعیات از طریق فیلم مستند اتفاق می‌افتد، درحالی‌که سریال «شهریار» یک اثر نمایشی است و اساساً این امکان وجود نداشت که ما به همه جزییات زندگی «شهریار» بپردازیم....خانواده محترم شهریار از ابتدا در جریان ساخت اینسریال قرار داشتند و با سفری که من و آقای اردشیر رستمی قبل از آغاز تصویربرداری به شهر تبریز داشتیم با فرزند شهریار آقای هادی بهجت تبریزی به گفتگویی مفصل در این زمینه نشستیم که نوار ضبط‌شده این گفتگو نیز موجود است.... متأسفانه در آن دوره هیچ‌یک از دختران شهریار حاضر به گفتگو با ما نشدند و نسبت به ما کم‌لطفی کردند؛ صرفاً گفتگوهای آقای هادی بهجت تبریزی و بقیه اساتیدی که در تبریز حضور داشتند و با ما گفتگو کردند مبنای اصلاحاتی شد که بر روی فیلم‌نامه نهایی انجام دادیم.»
,
,
منشأ شعر مشهور شهریار چیست؟
اما یکی از آخرین حواشی درباره زیست علمی شهریار شیرین‌سخن آذربایجان، ۴ سال پیش و در جریان اظهارنظری از سوی یکی دوتن از محققین اتفاق افتاد که با زیر سؤال بردن انتساب شعر "علی‌ای همای رحمت" به شهریار، آن را متعلق به مفتون همدانی، از شاعران سده چهاردهم هجری و معاصر وی دانستند.
,
,
قضیه ازاین‌قرار بود که جواد محقق از پژوهشگران حوزه ادبیات، در سالگرد فوت شهریار، با ابراز تردید نسبت به تعلق این شعر به شهریار، اظهار داشت: «باوجود احترام فراوانی که برای شهریار قائلم، در سال ۶۰ یا ۶۱ و در زمان حیات ایشان این موضوع را مطرح کردم که شائبه‌هایی وجود دارد که این شعر سروده شهریار نباشد...من در این مورد مقاله‌ای هم نوشتم اما وقتی ماجرای خواب شهریار و دیدارش با مرحوم آیت‌الله مرعشی نجفی رخ داد از انتشار آن به احترام این رخداد صرف‌نظر کردم اما معتقدم باید که بالاخره روزی این مسئله مطرح شود.»
,,
پس‌ازآن بود که این موضوع واکنش‌هایگسترده‌ای در عرصه رسانه‌ای و ادبی کشور به پا کرد و بسیاری با مقایسه شعر مفتون همدانی و شهریار نسبت به غنا و نقد ادبی این دو اثر اظهارنظر کردند که عمدتاً در حمایت از شهریار برآمدند.
,,
از جمله، محمدعلی سپانلو از چهره‌های ادبی کشور هم در واکنش به این سخنان گفت: «ما شعر درباره حضرت علی (ع) کم نداریم، اما شعر شهریار نمک خاصی دارد. این افراد گول اسم‌شان را خورده‌اند و فکر کرده‌اند واقعاً «محقق» هستند. بازیگر نقش شهریار در فیلم سینمایی «رخساره» همچنین درباره شعری که گفته می‌شود مفتون همدانی پیش از شهریار درباره حضرت علی (ع) با مطلع «علی‌ای همای وحدت تو چه مظهری خدا را» سروده، عنوان می‌کند: آدم باید خیلی نادان باشد که به‌جای «همای رحمت»، بنویسد، «همای وحدت»؛ چون «همای رحمت» روی سر آدم می‌نشیند، نه «همای وحدت».»
,,
بعدها محمد طاهری خسروشاهی پژوهشگر ادبی در دانشگاه تبریز، با ارائه سند، منشأ شعر «علی‌ای همای رحمت» شهریار را شعری از مفتون همدانی معرفی کرد و از زمان طرح آن موضوع در رسانه‌ها، از شاعرانی همچون صهبا و ژولیده نیشابوری نیز به‌عنوان شاعرانی یاد شد که شعرشان منشأ شعر «علی‌ای همای رحمت» شهریار بوده است.
,,
اما پس از اظهارنظر و انتقادات فراوان، خود جواد محقق به میدان آمد و در دفاع ازنظر خود گفت: «منظور من نهشعر مفتون همدانی بوده است و نهصهبا؛ بلکه شاعر دیگری منظورم است. البته شاعران دیگری هم هستند که شعرهای این‌گونه دارند...من حالا چیزی نمی‌گویم. شما هم بگذارید آقایان حرف‌هایشان را بزنند و بعد من هم حرف‌هایم را می‌زنم.»
,,
این موج پس از مدتی خوابید ولی به جراتمی‌توان گفت دومین حاشیه پررنگی بود که در یک دهه اخیر پیرامون اشعار استاد شهریار ایجاد شد.
,انتهای پیام/
]
ارسال دیدگاه