• پنج‌شنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۶ ۱۰:۲۳
• کد خبر : 1197590

• اخبار
• سایر رسانه ها

آیت‌الله‌العظمی سید عبدالله شیرازی عالم مجاهد و مرجع فقید جهان تشیع از علما و مراجع جهادگر و پرسابقه معاصر به شمار می‌رود در ۵ مهر ۱۳۶۳ در سن ۹۶ سالگی در مشهد درگذشت و در حرم حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) دفن شد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح زاگرس در شب ۱۳ شعبان ۱۳۰۹ هـ . ق. مطابق با ۱۳/۱۲/۱۲۷۱، کودکی در یکی از محله‌های شیراز که بیشترشان سادات موسوی بودند، دیده به جهان گشود که نامش را «سید عبدالله» نهادند. مادرش، بی‌بی علویه از تبار قاضی حسین دزفولی، از خاندان خوزستانی بود.

تحصیل

سید عبدالله در آغازین روزهای ۷ سالگی، با جمعی از کودکان هم بازی خود وارد مکتب خانه شد. او روخوانی قرآن را در آن جا و خواندن و نوشتن کتاب‌های فارسی و ادبیات مرسوم را نزد پدر خود فراگرفت. وی در نزدیک‌ترین حوزه علمیه زادگاهش، به آموختن لغت، صرف و نحو و ادبیات عرب پرداخت و برخی از کتاب‌های اصولی و فقهی و منطق و فلسفه را نزد استادان حوزه علمیه شیراز و پدر خویش آموخت.

استادان در شیراز

استادان وی اندک بودند. آیت الله شیخ علی ابوالوردی، آیت الله میرزا محمد صادق مجتهد و آیت الله حاج شیخ محمد رضا شامنی استادان او در حوزه علمیه شیراز بودند. او بسیاری از کتابهای درسی حوزه را مطالعه کرد. وی در ۲۱ سالگی به اجتهاد رسید. بارها استادش، آیت الله شیخ علی ابوالوردی در جمع علما و طلاب، ‌تصریح نمود: «آقا سید عبدالله احتیاج به نجف رفتن ندارد.» آیت الله شیرازی از وی اجازه اجتهاد مطلق گرفته بود.

آیت الله حاج سید محمدباقر آیت اللهی که از استوانه‌های حوزه علمیه شیراز بود، فرمود:

«من اجازه اجتهاد مرحوم حاج شیخ علی ابوالوردی را که در سال ۱۳۳۲ هـ . ق. به آیت الله العظمی شیرازی داده بود، دیدم و خواندم.»

حوزه علمیه نجف

آیت الله شیرازی به دلیل فعالیت‌های سیاسی علیه خاندان پهلوی و استعمارگران، عرصه را بر خود تنگ دید و به ناچار در جمادی الاول ۱۳۳۳ هـ . ق. شیراز را به قصد ادامه تحصیل در حوزه علمیه نجف، ترک گفت. وی در مدرسه بزرگ آیت الله آخوند خراسانی حجره گرفت و با تمام وجود، به تحصیل علوم و معارف اهل بیت پرداخت؛ به طوری که در مدتی کوتاه، طلبه مهاجر شیرازی در میان طلاب حوزه علمیه نجف شهره گشت. او درباره روزهای نخست تحصیل خود در نجف می‌گوید: « ... عشق و علاقه من به تحصیل و رسیدن هر چه سریعتر به مراتب عالیه، در این حد بود. دورانی که در مدرسه بزرگ آخوند بودم، از میان ۶۳نفر طلبه، فقط دو نفرشان درس کفایه می‌خواندند و بقیه مراحلی از درس خارج را گذرانده بودیم و غالباً یا مجتهد بودند یا قریب الاجتهاد ... بالاخره در مدرسه قزوینی حجره گرفتم ... که اکثر ساکنانش از مجتهدان مسلم یا در حد اجتهاد بودند ...».

استادان در نجف

آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله العظمی شیخ ضیاء الدین عراقی و آیت الله العظمی شیخ محمد حسین نائینی استادان او در حوزه علمیه نجف بودند. آیت الله شیخ ضیاء الدین عراقی در حضور شاگردانش از آیت الله سید عبدالله شیرازی تعریف کرد و گفت: «من ایشان را برای آینده نزدیک نجف اشرف ذخیره نموده‌ام و ایشان امید علمی آینده من است.»

تشکیل مجمع علمای مبارز مشهد

آیت الله شیرازی حیات دوباره‌ای به حوزه علمیه خراسان بخشید. شور و شوق زاید الوصفی در میان طلاب وعلما افتاده بود. گردهماییهای بزرگی از سوی طلاب و فضلای خراسان برای مبارزه با کشف حجاب برگزار گردید. روحانیت تشکل یافت و می رفت که قیامی بزرگ علیه رژیم شاه اتفاق افتد. پس از نشست‌های فراوان روحانیون طراز اول شهر، به اوضاع سر در گم شهر قدری انسجام بخشیدند و سمت و سوی انقلاب تا حدی شفاف و چهره منحوس رژیم پهلوی برملا گشت. دولت از این خیزش، سخت بر آشفته شده بود.

ویژگی اخلاقی

او بیش‌تر پیاده رفت و آمد می‌کرد. کم‌تر اتفاق می‌افتاد که از ماشین سواری استفاده کند. می‌گفتند: آقا چرا سوار وسیله نقلیه نمی‌شوید؟ می‌فرمود: می‌ترسم عادت کنم.

او در میان علمای معاصر، ‌در تواضع یگانه بود با همه یکسان برخورد می‌کرد. ارباب رجوع را با چهره باز استقبال می‌نمود و میان کوچک و بزرگ، عوام و خواص، فقیر و ثروتمند فرقی نمی‌گذاشت. غذای اندرونی و خدمه یکسان بود. او بیشتر همراه خادمان، شاگردان و مهمانان، در مهمانخانه غذا را صرف می‌کرد. وی از افراد متملق و چاپلوس کراهت داشت. دوست نداشت خدمه جلو آقا دست به سینه بایستند. بارها گوشزد کرد که همانند فراعنه، با مردم و نزدیکان و خدمه خویش رفتار نکنید. او بیشتر اوقات تنها برای تدریس می‌آمد. عبا ی خودش را به سر می‌کشید و متواضعانه از کوچه پس کوچه‌های شهر عبور می‌کرد.

تا آخرین روزهای زندگی، ظرف غذای خود را خودش می‌شست. او در منزل خدمتکار مخصوص نداشت، او و همسرش کارهای خانه را انجام می‌دادند.

آیت الله شیرازی از مردان نمونه روزگار بود. او در نیمه‌های شب با معشوق خود خلوت می‌کرد، حتی برای یک بار هم نمازِ شب او ترک نشد. وی در تعقیبات نماز ش، بیشتر دعای ابوحمزه ثمالی را می‌خواند. او نوافل را ترک نمی‌کرد. وی از ۱۳ سالگی روزه ماه مبارک رمضان را آغاز کرد و تا دو سال قبل از رحلتش ادامه داد. پزشکان معالج اصرار داشتند که نباید آقا روزه بگیرد، ولی ایشان می‌فرمود: در طول هشتاد سال و اندی، یک روز بدون دلیل روزه‌ ام را افطار نکرده‌ام. می‌گفت: دوست دارم در این اواخر عمر، با زبان روزه‌دار خدا را ملاقات نمایم.

آیت الله شیرازی در زهد یگانه عصر خود بود. او هیچگاه از موقعیت و مقامی که کسب کرده بود، سود دنیوی نبرد. او همانند یک طلبه معمولی زندگی می‌کرد. آیت الله شیرازی تا آخر عمرش اجازه نداد در اتاقش ساده‌ترین فرش پهن گردد. دوستانش به او پیشنهاد کردند: آقا، دو تکه فرش لازم است در حجره پهن شود. فرمود:

«می‌خواهید در این آخر عمر وضع زندگی مرا تغییر دهید و آن را اعیانی نمایید؟! سبحان الله ... ابداً اجازه نمی‌دهم.»

وی تا زمانی که در نجف بود حاضر نشد از کولر، پنکه و یخچال که از ضروریات اولیه زندگی است، ‌استفاده نماید و می‌گفت:

«حالا که اکثر مردم فاقد یخچال هستند، چرا ما نباشیم؛ مگر بدون یخچال نمی‌شود زندگی کرد...»

وی از ساده‌ترین غذاهای موجود استفاده می‌کرد. هرگز دیده نشد سر سفره وی دو نوع غذا گسترده شود. خوراکش، بیشتر آبگوشت و دوغ بود.

آثار

آیت الله شیرازی با این که به تدریس و حضور در امور سیاسی و اجتماعی مردم مشغول بودند،‌ آثار زیادی از ایشان به یادگار مانده است که اینک فقط به آثار چاپ شده ایشان اشاره می‌گردد:

۱. عمده الوسائل فی الحاشیه علی الرسائل، حاشیه بر «رسائل» شیخ انصاری (ره) در اصول فقه، ۴ جلد.

۲. کتاب القضاء، فقه استدلالی، در قضاوت و احکام آن، ۲ جلد.

۳. الدّرر المبیض فی منجزات المریض، فقه استدلالی در موضوع ارث.

۴. ازاحه الشبهات فی الشک فی الرکعات، فقه استدلالی در بیان احکام شک‌های نماز.

۵. رفع الحاجب فی الاجره علی الواجب، فقه استدلالی در بیان احکام اخذ بهاء و اجرت نیابت در عبادت.

۶. ازاحه الشبهه فی حکم الافاق المتحده و المختلفه، فقه استدلالی در بیان حکم رؤیت هلال ماه.

۷. التحفه الکاظمیه فی قتل الحیوانات بالآلات الکهربائیه، فقه استدلالی در بیان حکم ذبح حیوانات به وسیله ابزار برقی.

۸. الرساله الرجبیه، فقه استدلالی، توضیح درباره حجاب از نظر قرآن و روایات.

۹. الرساله الربیعیه فی تصحیح النیابه العبادیه، فقه استدلالی در بیان حکم نیابت در عبادت.

۱۰. المسأله الرجوعیه فی حکم المطلقه الرجعیه، فقه استدلالی در بیان حکم مطلقه به طلاق رجعی.

۱۱. الحاشیه علی العروه الوثقی، فقه استدلالی، مجموعه نظریات در تمام مباحث فقهی، حاشیه بر کتاب عروة الوثقی، تألیف علامه سید محمد کاظم یزدی ـ قدس سره ـ.

۱۲. الاحتجاجات العشره، بحث و مناظره با دانشمندان اهل سنت، درباره مسائل اعتقادی. این کتاب چندین بار به وسیله نویسندگان مبرّز حوزه‌های علمیه نجف اشرف و قم و تهران، به زبان فارسی ترجمه و نیز در خارج از کشور به زبان‌های اردو و انگلیسی و گجراتی ترجمه و چاپ شده است.

۱۳. الامامه و الشیعه، بحثی کلامی درباره مسئله امامت از دیدگاه شیعه.

۱۴. پوشش زن از دیدگاه اسلام.

۱۵. امام و امامت از دیدگاه اسلام.

۱۶. مناظرات دهگانه با علمای اهل سنت، درباره بعضی عقاید شیعه.

۱۷. ذخیره الصالحین. مجموعه فتاوا ی آیت الله شیرازی در تمام ابواب فقه، رساله عملیه به زبان عربی، ۲ جلد.

۱۸. توضیح المسائل، مجموعه فتاوا ی وی در تمام ابواب فقه، رساله عملیه به زبان فارسی. این رساله تاکنون چند بار به زبان اردو و انگلیسی به چاپ رسیده و در اختیار مسلمانان کشورهای اروپایی، آفریقایی، هند و پاکستان قرار گرفته است.

۱۹. مناسک حج، مجموعه احکام حج به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی و اردو.

20.انیس المقلّدین، اولین رساله عملیه وی که به زبان فارسی، در سال ۱۳۶۳ هـ . ق. به چاپ رسید.

وفات

سرانجام این عالم وارسته، فقیه برجسته، مجاهد نستوه، اسطوره زهد و پارسایی و ستاره پرفروغ خراسان که وجودش در یک قرن اخیر مایه خیر و برکت بود، در ۹۶ سالگی، در سحرگاه اول محرم ۱۴۰۵ هـ . ق ۵/۷/۱۳۶۳ به لقاءالله پیوست، و بدن مطهرش در جوار آرامگاه امام رضا ـ علیه السلام ـ پس از تشییع باشکوهی به خاک سپرده شد

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #