گفتگو با یک مداح کرمانشاهی؛

• دوشنبه ۰۳ مهر ۱۳۹۶ ۱۳:۴۶
• کد خبر : 1201032

• اخبار
• سایر رسانه ها

یکی از مداحان کرمانشاهی گفت: به نظر من مداحی را نمی توان به عنوان شغل انتخاب کرد، بنده هم نکردم و شغل من چیز دیگری است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از  مرصاد، با فرا رسیدن ماه محرم هیات های مذهبی بار دیگر مراسم های مذهبی خود را شروع می کنند. مداحان اهل بیت در این مراسم ها نقش ویژه ای را ایفا می کنند و آن ها هستند که با استفاده از هنر خود به مراسم های محرم شور خاصی می بخشند.

در شهر کرمانشاه به دلیل بافت مذهبی که وجود دارد، از گذشته های دور تا به امروز مداحان زیادی خادمی اهل بیت را کرده اند و توانسته اند نقشی را در معرفی فرهنگ حسینی ایفا کنند.

مهدی برکی یکی از مداحان نسبتا جوان کرمانشاهی است که سال هاست که در مراسم های مذهبی مداحی می کند. او در گفتگویی که با خبرنگار فرهنگی مرصاد داشت، در خصوص خود و وضعیت مداحی گفت. مشروح این گفتگو در ادامه آمده است:

مرصاد: لطفا مختصری از خودتان بگویید. از کی مداحی می کنید؟

بنده مهدی برکی متولد 1354 و اهل کرمانشاه هستم و در خانواده ای مذهبی به دنیا آمدم، پدر بنده حاج ناصر برکی است که به گواهی هیئتی های قدیمی کرمانشاه تمام عمر خود را صرف تعظیم شعائر اسلامی و پرچمداری مکتب آل الله کرده و یکی از چهره های مداحی این استان به حساب می آید، از آنجا که وی مداح بود این هنر را از کودکی به من یاد داد بطوری که در سال ۵۹-۶۰  شروع به خواندن کردم و در مراسم شهادت حجت الاسلام حاج آقا بهاءالدین عراقی در سال ۶۰ و در مسجد جامع کنگاور به نوحه خوانی پرداختم. از اساتیدی همچون حاج ناصر برکی، حاج اصغرخیری، حاج تقی مقدسی، حاج علی انسانی وحاج محمد نوروزی و در بحث تحقیق مقتل نیز از محضر حجت الاسلام حاج آقای میرزا محمدی بهره برده و میبرم.

مرصاد: از مداحی پول هم در می آورید؟ یعنی گذران زندگی شما از همین هست یا شغل دیگری دارید؟ اساسا مداحان شغل دیگری هم دارند؟

به نظر من مداحی را نمی توان به عنوان شغل انتخاب کرد، بنده هم نکردم و شغل من چیز دیگری است ولی اگر کسی صله ای را داده به عنوان تبرک منت کشیده دریافت کرده ام زیرا عقیده دارم پولی با برکت تر از پول صله نیست ولی به شرطها و شروطها.

مرصاد: این شرط ها چه هستند؟ این موضوع که برخی مداحان قیمت تعیین می کنند و یا اینکه هر مراسمی قیمت خودش را برای بعضی مداحان دارد درست است؟

حقیقتاً  تاکنون مداحی را برای مجلسی دعوت نکردم و مستقیماً از مداحی نشنیده ام که برای مراسمی شرط بگذارد ولی نقل قول بله شنیده ام که برخی شرط میگذارند و گاهاً پیشاپیش پاکت شان را میگیرند، اگر صحت داشته باشد حرکت قشنگی نیست و  فکر نمیکنم کار درستی باشد زیرا فردای قیامت وقتی من نوعی در برابر حضرت ارباب قرار بگیرم چگونه ادعای نوکری و ذاکری داشته باشم در صورتی که حق العمل کارم را در دنیا دریافت کرده ام، مطمئناً جامعه مداحان و هیئتی های حقیقی که دنبال اصل کار حسینی بوده باشند با این رویه مخالفند.

مرصاد: رابطه ای بین سیاست و مداحی می بینید؟

مداح در حقیقت مداح اهل بیت(ع) است و باید هم سیاسی باشد و هم نباشد،  بگونه ای که هم دستور ولی امر مسلمین را از باب بصیرت و آگاهی دادن نسبت به مسائل روز اطاعت کند و هم به اندازه ای پیش نرود که مستمع استنباط کند مجلس اشک سیدالشهدا (ع) به بزم سیاسی مبدل شده است.

مرصاد: با این حساب امکان دارد روزی برای تشویق مردم به رای دادن به یک کاندیدای ریاست جمهوری شعری بخوانید یا این را فرا تر از اون محدوده ای که ترسیم کردید می دانید؟

نه من در این زمینه ها شعری نخوانده و نمیخوانم ولی در جلسات در لا به لای خواندن شعر و تفسیر برخی ابیات مطلبی دال بر اطاعت از ولایت فقیه عنوان کرده و میکنم.

مرصاد: سیاسی ترین شعری که خواندید چه بوده؟ یاد دارید که آن را بیان کنید؟

خیر شعر سیاسی که خوانده باشم اکنون به یاد ندارم، ضمناً از آنجا که هر کسی را بهر کاری ساختن هر مداحی توان به ثمر نشاندن اشعار سیاسی را ندارد.

مرصاد: شما را هیاتی ها معمولا در زمره سنتی خوان ها می شناسند... اصرار دارید که در همان سبک و سیاق ها مجالس عزا را بر پا کنید؟ با سبک های جدید مداحی رابطتان چطور است؟

بنده روضه خوانم و روضه خوانی سبک جدید و قدیم ندارد، خدا را شاکرم که در بحث روضه خوانی سبک و سیاق غربی وارد نشده، سبک و سیاق این رویه فقط با عنایت خود حضرات معصوم (ع) است بگونه ای که روضه خوانی جدای از سینه زنی و شور خوانی است که ریتم موزونی داشته باشد، چون به فرموده مقام معظم رهبری در دیدار مداحان در سال 94 روضه رابطه مستقیم قلبی و عاطفی دارد، به عبارتی دیگر تا سوز سینه نباشد بیان روضه به دل مستمع نمینشیند. شور خوانی در کلیت حرکت مثبتی است و مگر می شود که کسی مخالف باشد به فرموده امام خمینی (ره) محرم و عاشورا بود که انقلاب را پیروز کرد مگر محرم و عاشورا چه بود؟ همین حسین حسین .. ولی آنچه آسیب است انتخاب برخی سبک های غربی و شعرهایی  که در شأن حضرات معصوم (ع) نیست که این رفتار باعث خدشه وارد کردن به نهضت سیدالشهداست.

مرصاد: تا به حال شده هر کاری کنید در مجلسی نتوانید مستمع رو سر اشک بیارید؟ در چنین مواقعی چقدر چارچوب های سندی روضه برای شما خط قرمز هستند؟ که مثلا از روایتی غیر مستند استفاده کنید؟

باز هم عرض میکنم من روضه خوانم روضه خوانی از دیگر مقوله های مداحی جداست، نوحه سینه زنی را مینویسند و سبک آنرا با تمرین به ذهن میسپارند و خود سینه زدن مستمع به خواننده کمک میکند که از ریتم خارج نشود ولی روضه را نمیتوان نوشت و از روی نوشته خواند به قول استادم مداحی که از کاغذ استفاده کند مداح نیست و  باید مداح محفوظات داشته باشد  با این وجود اگر تمام مقاتل در سینه من نوعی حک شده باشد ولی عنایت حضرات معصوم (ع) نباشد مطمئن باشید قطره ای اشک از چشم احدی جاری نمی شود ولی استادم به من امر کرد قبل از خواندنت به اربابت بگو آقا جان مجلس مجلس شماست من نیز ذاکر شماهستم،  آقا من خودم را به شما میسپارم هر چه شما می خواهید همان شود یا علی... دیگر برایت مهم نیست کسی گریه کند یا نه.. وقتی همه چیز را به خود اربابت سپردی لازم نیست روضه بی سند بخوانی، لازم نیست دروغ بگویی که مردم گریه کنند . ولی آنقدر لذت بخش است که احساس کنی اربابت انگشت سبابه اش را با آب دهانش نمناک و با نمک وجودش آغشته کرده روی زبانت گذاشته که اصلاً در روضه خواندنت خودکشی لازم نیست یک سلام به حضرت بگویی انگار اوج روضه قتلگاه را خواندی مصداق این قضیه مرحوم سید یوسف اعتضادی در کرمانشاه است.

مرصاد: چرا در کرمانشاه اجتماع عزاداران و یا یک آیین همه شمول نداریم... مثل زنجان و اردبیل و .... اصلا لازم هست داشته باشیم یا نه؟

چرا نباید داشته باشم؟ ما در مجالس به دو هنرمند نیاز مبرم داریم یک سخنران و دوم مداح، نه سخنران می تواند جای مداح را پر کند و نه بالعکس هر کدام باید به نحو احسن وظیفه خود را ادا کنند، متأسفانه روحانیت در مقولههیئت داری در کرمانشاه بسیار ضعیف عمل کرده اند، بطوریکه هنوز برخی از مسئولین هیئات آداب  نوکری را یاد نگرفته اند و به این نتیجه نرسیده اند که هدف همه یکی است و آنهم حسین (ع) است، در این زمینه حسادت را جایگزین رقابت دارند، شما نگاه کنید دهه 90 است ولی هنوز برخی از هیئات سر جلو یا عقب افتادن پرچم یا علم دسته در روز عاشورا با یکدیگر مجادله می کنند،  که گویای ناآگاهی از سیره و هدف سیدالشهداست  و الا اگر در نظر داشته باشند که همه برای یک هدف مشخص و آنهم سیدالشهدا (ع) قدم برمیداریم و من و تویی وجود ندارد علم من و تو یکی است مداح من و تو یک چیز میگویند خود به خود اجتماعات روز تاسوعا و عاشورای کرمانشاه هم می شود حسینیه اعظم و امثالهم، البته اخیراً برخی مسئولین هیئات امثال استاد بزرگوارم حاج تقی مقدسی با برپایی شام شهادت امیرالمؤمنین (ع) و گردآوری هیئات سطح شهر در یک محل و با یک پرچم واحد امثال آن اجتماعات را پایه ریزی کردند و برخی مسئولین  هیئات مانند هیئت مسلم ابن عقیل (ع) با دعوت از سخنرانان مطرح کشوری جهت بیان آداب نوکری  و مباحث عقیدتی که انصافاً در این زمینه کم کاری های زیادی صورت گرفته اقداماتی  جهت روشنگری قشر هیئتی صورت داده اند  که اگر چوب لای این چرخها گذاشته نشود بی بهره نیست.

مرصاد:به نقش محوری سخنران و مداح اشاره کردید.. تفاوت این دو با هم را بیشتر توضیح دهید؟ این درست است که گاهی موازی کاری ها در مجالس بین این دو رکن حرف و حدیث هایی دارد؟ اگر منبری مراسم طولانی روضه بخواند شما استقبال می کنید؟ یا پیغام می دهید که بگویند مثلا روضه خوان آمده است؟

همچنانکه از اسم و رسم هر کدام پیداست سخنران باید سخنرانی کند و مداح مداحی  ولی متأسفانه برخی از سخنرانان به دلیل نداشتن علم و یا بیان کاری کرده اند که مستمع از نشستن پای منبر این عده کوتاهی کرده و میگذارند زمان سخنرانی به اتمام برسد بعد در مجلس حضور پیدا کنند و در برخی شهرها همچون قم که اینجانب ساکن هستم برخی سخنرانان آنقدر هنرمندند و به کار خود مسلط ، که وقتی از منبر پایین میآیند حضار با سخنران مجلس را ترک می کنند،  ولی نظر شخصی این حقیر اینست که نه با طیف اول موافقم و نه با طیف دومی، زیرا سخنران موظف است مثلاً در ایام محرم با بیان فضائل و مناقب و سیره اهلبیت (ع) مستمع را مست فیض و مستفیض کند، بطوریکه نه تنها مستمع خسته نشود بلکه برای شبهای بعد احساس کند اگراندکی دیر کرد از فیوضات منبر این سخنران جا میماند و این سخنران مجلس را به جایی برساند که با بیان روضه ای بسیار کوتاه آنهم بقدری که نامش جزء روضه خوانان سیدالشهدا (ع) ثبت شود مجلس را به مداح تحویل دهد و مداح نیز نباید سخنرانی کند و به هنر خود بپردازد، بنده در کار روضه خوانی خودم سعی بر این دارم که هرگز کم فروشی نکنم  ولی این کم فروشی نکردن دلیل بر این نمیشود به یک سخنران پیغام بدهم یا بدهند که سخنرانی را به پایان برساند زیرا شاید مقدرات الهی بر این باشد که اصلا من نخوانم چرا که قرار بر این دارم زمان، زبان و بیان را به خود صاحب مجلس و حضرت ارباب بسپارم.

مرصاد: تا به حال کرامت و معجزه ای ملموس به آن معنای عامی که در نظر مردم هست در مجالس خودتان دیدید که بتوانید به آن اشاره کنید؟

همه چی در مجالس آل الله کرامت و معجزه است بستگی دارد چگونه آن نگاه کرد اگر منتظرید که عرض کنم سرطانی شفا گرفت و مرده ای زنده شد که هرگز نمیگویم چون اگر در مجلس سیدالشهدا (ع) بیمار صعب العلاجی شفا نگرفت و مرده ای زنده نشد جای تعجب دارد، ببینید میرزای قمی رحمة الله علیه میفرماید شفا دادن و مرده زنده کردن برای شما (مردم قم ) کار من میرزای قمی است حضرت معصومه (س)  مشگل گشای همه مردم دنیاست، میخوام عرض کنم آنهایی که در خانه امام حسین (ع) کلاس شان مقداری بالاست هیچ وقت نمیگن آقاجون مریض ما را شفا بده حاجت ما را روا کن و ..... زیرا باید از ارباب خواست که آقاجون ترا به حق مادر پهلوشکسته ات خودت را از ما نگیر که تا نفس داریم منتسب به شما خانواده باشم 

دیگر نگویمت ز کرم دست من بگیر 
عمری گرفته ای تو مبادا رها کنی

مرصاد:مجلسی بوده که روضه بخوانید و برای خودتان یک مراسم ماندگار باشد؟ از حیث حلاوت و اتصال قلبی که پیدا کنید... می توانید بگویید کی و کدام مجلس بوده است؟

هیچ عشق و هیچ صفایی برای من از اشک عزای سیدالشهدا (ع) بالاتر نیست این اشک با اشک های دیگه خیلی فرق دارد، آدم ساز است به همه رفقام گفتم این اشک  را با دستمال پاک نکنید سعی کنید به همه صورتتون بمالید ببنید چه میکند.  امام رضا (ع) وقتی به ابن شبیب میفرماید  ان کنت باکیهً لشییٍ وبک للحسین (ع)  برای همینه 
ببینید تا دل نسوزد تا جگر تیر نکشد اشک چشم جاری نمیشود، تا من روضه خوان خودم نسوزم و اشک چشم نداشته باشم چطوری باید توقع داشت که مستمع من اشک داشته باشد و از قدیم هم گفتند که حرفی که از دل برآید لاجرم بر دل نشیند  پس هر مجلسی که بخوانند و یا بخوانم و باعث جاری شدن اشک چشمم بشود برایم حلاوت آور است  و از شما و همه دلسوختگان این ذوات مقدس خاضعانه استدعی دارم برایم دعا کنند که خدا صدقه سر اربابم  دل سوزان و دیده گریان را روز به روز برایم زیاده کند.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #