نقدی بر سیاست یارانه‌ای دولت؛
لطفا فرافکنی نکنید، تا قبل از سال ۸۹ نیز یارانه‌ها به "عموم مردم" پرداخت می شد!
دولتمردان در حالی از شیوه پرداخت عمومی یارانه ها انتقاد می کنند که یارانه در دهه های مختلف بین عموم مردم و البته به صورت غیرنقدی توزیع می شده است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ یادداشت اختصاصی مرآت- می گویند اینکه یارانه‌ها به عموم مردم پرداخته شود هدفمندسازی نیست چراکه این پرداخت‌ها فقط باید به نیازمندان جامعه صورت گیرد!
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مرآت,این تازه ترین استراتژی دولت روحانی برای ایجاد شکاف در بین جمعیت ۷۶ میلیونی دریافت کننده یارانه است. جمعیتی که بارها و بارها اعلام کرده اند دریافت نقدی یارانه را به سایر روشها ترجیح می دهند.
,یارانه ها تا قبل از سال 89 چگونه پرداخت می شد؟
, یارانه ها تا قبل از سال 89 چگونه پرداخت می شد؟,تا پیش از آغاز رسمی هدفمندسازی یارانه ها (۲۷ آذرماه سال ۸۹) که دولت دهم پرداخت مستقیم یارانه ها را در دستور کار خود قرار داد، یارانه یا سوبسید (subvention) به عموم مردم و برای انواع حامل های انرژی شامل برق، گاز، آب، بنزین، گازوئیل و... پرداخت می شد.
,به عبارتی دیگر در طی دهه‌های متمادی، پرداخت یارانه از سوی دولت بدون توجه به سطح مالی اقشار جامعه صورت می گرفت. نکته مهمتر آنکه تا پیش از آذر ماه ۱۳۸۹، پرداخت یارانه منوط به مصرف بود و با میزان مصرف، رابطه ای مستقیم داشت. به عبارتی دیگر هرچه مصرف بیشتری از سوی مصرف کنندگان صورت میگرفت دولت نیز مکلف بود مابه التفاوت قیمت واقعی و قیمت اعلامی را از محل منابع خود جبران کند.
,طبیعتا این سیاست که سالهای پیاپی در کشور اجرا شده بود نه تنها به مدیریت مصرف انرژی کمک نمی کرد بلکه مصرف کنندگان را به مصرف هرچه بیشتر حامل های انرژی نیز تشویق می کرد!
,فرض کنید قیمت نهایی ۱ مترمکعب گاز در سال ۸۵ حدود ۱۰۰۰ تومان و قیمت فروش آن به واحدهای مسکونی ۴۰۰ تومان بوده است. یعنی دولت به ازای هر ۱ مترمکعب گاز باید ۶۰۰ تومان یارانه درنظر می گرفت. اگر دو خانواده به ترتیب ۱۰ مترمکعب و ۵ متر مکعب گاز مصرف می کردند دولت می بایست ۶۰۰۰ تومان یارانه برای مصرف خانواده اول و ۳۰۰۰ تومان یارانه برای مصرف خانواده دوم اختصاص می داد.
,این موضوع را در مورد مصرف بنزین بررسی می کنیم.
,اگر در سالهای پیش از هدفمندسازی یارانه ها، خانواده الف ۲ خودرو و خانواده ب ۱ خودرو داشتند و خانواده ج نیز بدون خودرو بود، خانواده الف بیش از خانواده ب از یارانه دولت برای جبران قیمت تمام شده بنزین بهره مند می شد. این در حالی بود که خانواده ج اساسا به دلیل نداشتن خودرو از دریافت یارانه بنزین محروم می ماند. این مثال برای سایر حامل های انرژی مانند برق و گاز نیز صدق می کند.
,از این رو طراحان و مجریان قانون هدفمندسازی یارانه ها با هدف مدیریت مصرف انرژی و نیز برقراری عدالت در توزیع منابع ملی، پرداخت نقدی و عمومی بخشی از مابه التفاوت قیمت واقعی با قیمت فروش حامل های انرژی را در دستور کار قرار دادند و به گونه ای برنامه ریزی کردند که یارانه دولت نه تنها فقط به اقشار پرمصرف جامعه بلکه به عموم شهروندان ایرانی پرداخت شود.
,از سویی دیگر طراحان این سیاست معتقد بودند پرداخت نقدی یارانه ها بویژه با تعیین الگوی مصرف در حامل های انرژی زمینه ساز کاهش مصرف انرژی در کشور خواهد شد. هدفی که بر اساس آمارهای رسمی، حداقل در میزان مصرف بنزین در کشور محقق شده است. نکته مهم در این رابطه آنکه در حالیکه تعداد خودروهای موجود در کشور از 8 میلیون و 500 هزار دستگاه در سال 85 به حدود 17 میلیون دستگاه در سال 97 رسیده است، شیب رشد مصرف بنزین در این مدت بسیار کند شده و در مواردی نیز جهت منفی به خود گرفته است. بدیهی است اگر مصرف بنزین در اواخر دهه 80 مدیریت نشده بود و مانند دهه 70 و اوایل دهه 80 افزایش می یافت مشخص نبود ناوگان حمل و نقل عمومی کشور با توجه به اعمال تحریم های مختلف با چه وضعیتی روبرو می شد.
,
, به موضوع پرداخت عمومی یارانه ها بازگردیم. دولت بر اساس لایحه بودجه سال 97 درنظر دارد تا یارانه 34 میلیون نفر از جمعیت 76 میلیون نفری دریافت کننده یارانه را قطع کند و هدف از این اقدام را تامین منابع برای نیازمندان جامعه و نیز ایجاد اشتغال عنوان کرده است. مشخص نیست دولت بر اساس کدام دلیل می خواهد حق عموم مردم برای بهره مندی از درآمدهای ملی را حذف و به عنوان منبع درآمد جدید خود تعریف کند. موضوعی که در اوایل دولت یازدهم با واکنش منفی افکار عمومی همراه شد و 97 درصد مردم با وجود تبلیغات سنگین دولت و حمایت برخی از شخصیتها، از انصراف از دریافت یارانه خودداری کردند.
]
ارسال دیدگاه