اخبار داغ

در ادامه مشکلات ریزگرد ها در جنوب شرق؛

افزایش 3 برابری اعتبار بیابان زدایی در سیستان وبلوچستان/ وجود ۲۸ کانون بحران در استان

افزایش 3 برابری اعتبار بیابان زدایی در سیستان وبلوچستان/ وجود ۲۸ کانون بحران در استان
معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه پدیده بیابان زایی در استان مهار شده است، گفت: در حال حاضر بیش ۱.۲ دهم از سطح بیابان های استان را کانون های بحرانی در بر می گیرد که در 28 نقطه استان پراکنده هستند.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون، سیستان و بلوچستان پس از استان کرمان دومین استان پهناور کشور است که در جنوب شرقی ایران واقع شده، این استان با حدود181هزار و 785 کیلومتر مربع وسعت، کمابیش اندازه کشور سوریه بزرگی دارد و بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را دربرمی‌گیرد.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, به نقل از , عصرهامون, ، سیستان و بلوچستان پس از استان کرمان دومین استان پهناور کشور است که در جنوب شرقی ایران واقع شده، این استان با حدود181هزار و 785 کیلومتر مربع وسعت، کمابیش اندازه کشور سوریه بزرگی دارد و بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را دربرمی‌گیرد.,
سیستان شامل زابل و شهرهای شمال استان است که البته بخش بزرگ سیستان قدیم در افغانستان بوده که هم اکنون جزو خاک افغانستان می‌باشد و بلوچستان دربرگیرنده بقیه شهرها از زاهدان تا چابهار است، البته بخش بزرگی از بلوچستان بر اساس قرارداد گلدسمید از ایران جدا شد و تا مدت ها به نام بلوچستان انگلیس شناخته می شد، ولی در حال حاضر تحت عنوان ایالت بلوچستان بخشی از کشور پاکستان است.
 
خشک شدن رودخانه ها و تالاب و افزایش بیابان ها دستاورد خشکسالی در استان
سیستان و بلوچستان در منطقه ای گرم و خشک واقع شده و در دو دهه اخیر با پدیده خشکسالی مواجه شده که باعث بروز مشکلات مختلف برای ساکنان این منطقه شده است.
مهم ترین پیامد خشکسالی، تشدید پدیده بیابان زایی است، که تبعات گسترده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی را به دنبال داشته است.
این خشکسالی ها علاوه بر افزایش مهاجرت ها، باعث تشدید بحران ریزگردها و فرسایش بادی نیز شده و با توجه به خشک شدن مراتع و رودخانه ها و تالابهایی به مثل تالاب بین المللی هامون، شاهد افزایش میزان بیابان در این خطه از کشور بوده ایم.
کارشناس ارشد خاک شناسی در زمینه فرسایش های موجود در استان گفت: دو فرسایش آبی و بادی در دنیا وجود دارد که سیستان و بلوچستان رکوردار هر دو آنها است.
حسین سرگزی در گفت وگو با خبرنگار عصرهامون در خصوص فرسایش آبی افزود: در بخش آبی دارای فرسایش های شیاری و پاشمانی هستیم، اراضی جنوب سیستان و بلوچستان شیب دار هستند و باران های مونسون نیز در فصل خشک که زمین فاقد پوشش لازم است وجود دارد.
وی ادامه داد: چون خاک های موجود در منطقه ما جوان و تکامل یافته نیست و عمق خاک نیز در اراضی شیب دار کم و بارندگی های موجود در منطقه سیل آسا و رگباری است اندک خاک تولید شده سالانه موجود در اراضی شیب دار به پایین دست وارد شوند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در پایین دست و به خصوص بخشی از دشت ها به مثل دشت چابهار که نزدیک دریا واقع شده اند، جنس خاک «مارن» و «سیلت» است، چون سیلت خاک خیلی زیاد است در زمان برخورد آب با آن، با توجه به خاصیت نوع خاک، روان شدن آب در منطقه را شاهد بوده و براین اساس فرسایش بالای آبی را در منطقه دارا می باشیم، به طوری که در استان شاید سالانه به نسبت بارندگی، بیش از 20تن درهکتار فرسایش آبی در جنوب استان داشته باشیم.
 
سیستان وبلوچستان رکوردار فرسایش آبی و خاکی در کشور
وی با اشاره به بخش فرسایش بادی هم گفت: در گذشته منطقه آمودریا در کشور روسیه بیشترین فرسایش بادی را داشته که با توجه به وجود بیش از 80روز طوفانی در منطقه سیستان، به این حد بسیار نزدیک شده ایم و این امر باعث تحت تاثیر قرارگرفتن بخش زیادی از اراضی ما در فرسایش بادی شده است.
سرگزی با بیان اینکه ما رکوردار فرسایش آبی و خاکی در کشور هستیم در خصوص دلایل فرسایش ها گفت: واقع شدن در منطقه تحت تاثیر فرسایش، شیب دار بودن اراضی، کمبود بارش باران، خشکی هوا، وجود خاک های جوان، بارش باران های سیل آسا، وزش باهای تند و غیره از دلایل اقلیمی و طبیعی فرسایش هستند.
وی با اشاره به این نکته که فرسایش ها طبیعی و یا انسان ساز می باشند، تصریح کرد: در بخش انسان ساز، دلایلی مثل بخش اجتماعی و فرهنگی از جمله چرای دامها در مناطق محل های فرسایش پذیر، شخم زدن زمین، جالیزکاری در فصل بادهای فرساینده و غیره وجود دارد.
این کارشناس خاک گفت: وضعیت خاک های استان اصلا خوب نیست در شمال استان میزان شوری و قلیایی خاک بسیار بالا بوده و مواد عالی و عناصر غذایی خاک بسیار پایین است و به همین دلیل خاک ها بسیار فقیرند و نیاز به تناوب دارند که این اتفاق نمی افتد.
وی اظهار کرد: مسئولان و مدیران مرتبط با بخش خاک متاسفانه این دید را ندارند که مشکل ما در شمال استان آب نیست بلکه خاک ضعیف و تحلیل رفته است.
وی خاطر نشان کرد: در جنوب استان هم مشکل فرسایش آبی وجود دارد و میزان دام و بوته کنی در عرصه های فرسایش پذیر نیز بسیار زیاد بوده و در چند ساله اخیر خشکسالی عامل بسیار وحشتناکی در منطقه برای فرسایش خاک در استان شده است.
سرگزی با اشاره به اقدامات دستگاه های اجرایی و تاثیرگذاری آنها بر حفاظت از خاک، گفت: بخشی از اقدامات در کانونهای بحرانی تاثیرگذار بوده اما اعتبارات دائمی نیست و وسعت عملیات بسیار محدود می باشد، اولویت بندی مناسبی برای اجرای پروژه ها نداریم و اقدامات کارآمد نبوده است.
 
سیستان وبلوچستان از نظر وسعت بزرگترین استان کشور است
با توجه به مشکلات بیان شده به مثل خشک سالی و فرسایش، باید اقداماتی برای مدیریت و مهار این مشکلات انجام شود و در راستای اطلاع بیشتر در این زمینه، خبرنگار عصرهامون مصاحبه ای با معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان انجام داده است.
مسعود ریگی معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون گفت:سازمان جنگل ها به جهت رسالت سازمانی چارت مشخصی دارد، حفظ منابع طبیعی کشور، احیا، توسعه و بهره برداری از آن ها و غیره را در دستور کار خود قرارداده است.
وی با اشاره به این مطلب که سیستان وبلوچستان از نظر وسعت بزرگترین استان کشور بوده و سطح بزرگی از مناطق کشور را در بر می گیرد، اظهار کرد: این استان در منطقه ای خشک و نیمه خشک قرار دارد که بارندگی آن حدود 100 میلی متر است و براین اساس دچار یکسری ضعف هایی می باشد ولی از طرفی فرصت هایی مثل رشته کوه تفتان، سواحل، بیابان و غیره را دارا است که باعث تنوع در استان شده است.
وی بیان کرد: از مجموع سطح استان، 10 و نیم میلیون هکتار مرتع، پنج و نیم میلیون هکتار بیابان و ۱.۲ میلیون هکتار هم جنگل ها را در بر می گیرد.
این مسئول تاکید کرد: یکی از معضلات استان بحث بیابا نها است، حدود 30 درصد از سطح استان بیابان می باشد و از شمال تا جنوب استان را بیابان ها به صورت پراکنده در برگرفته اند.
بیش از ۱.۲ از سطح بیابان های استان را کانون های بحرانی در بر می گیرد
وی تصریح کرد: در سال های اخیر که شرایط اقلیمی و بارندگی تغییر پیدا کرده، مناطق بحرانی بدتر و مناطق تحت ریسک به سمت بیابانی شدن سوق پیدا کرده اند.
وی گفت: در حال حاضر بیش از ۱.۲ دهم از سطح بیابان های سیستان و بلوچستان را کانون های بحرانی در بر می گیرد که در 28 نقطه استان پراکنده هستند و سه مورد در حوزه سیستان و مابقی در بلوچستان از زاهدان تا چابهار پراکنده شده است.
معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ادامه داد: در حوزه سیستان حدود 250 هزار هکتار از بیابانهای موجود، سطوح کاملا بحرانی هستند که خارج از محدوده جمعیتی قرار دارد.
وی خاطر نشان کرد:در منطقه سیستان 3 کانون بحرانی  شامل کانون بحرانی تاسوکی که 140 هزار هکتار، کانون بحرانی نیاتک حدود 95 هزار هکتار و کانون بحرانی جزینک با 13 هزار هکتار وسعت وجود دارد که بخشی از اراضی کانونهای بحران در اختیار مردم قرار دارد و انجام عملیات های بیابان زدایی در آن نقاط با رضایت و اجازه از مالکان اراضی انجام می شود.
وی با اشاره به اینکه در حوزه سیستان سابقه فعالیت های بیابان زدایی به دهه 50 بر می گردد، افزود: نهال کاری یکی از اولویت های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان محسوب می شود اما با توجه به اینکه در حوزه سیستان مشکل تامین آب و خاک وجود دارد، مالچ پاشی نقاط بحرانی را در دستور کار مالچ پاشی قرار داده ایم و بر این اساس تاکنون 42 هزار و 473 هکتار در حوزه دشت سیستان عملیات مالچ پاشی انجام شده است.
ریگی در ادامه خاطر نشان کرد: نهال کاری هایی که انجام می شود حداقل باید سه بار در هر سال آبیاری و مراقبت و حفاظت شوند و در این بخش نیز در مجموع در منطقه سیستان 35 هزار هکتار مراقبت و آبیاری 199 هزار هکتار عملیات حفاظت و انجام شده است.
 وی بیان کرد: درسالهایی که ورود سیلاب در منطقه سیستان داشته ایم، عملیات پخش سیلاب را با بهره گیری از توان این اداره کل  انجام شده که باعث احیاء پوشش گیاهی در منطقه شده و براساس آمار موجود، 35 هزار و 725 هکتار عملیات پخش سطح آب در حوزه سیستان اجرا شده است.
وی با اشاره به وجود برخی از اراضی مردم در کانون های بحران، اظهار کرد: برای بخشی از زمین های کشاورزان منطقه سیستان بادشکن حاشیه مزارع را به عنوان پروژه بومی با دیدگاه مشارکت مردمی اجرا کرده و تداوم آن را دنبال می کنیم این بادشکن ها به این صورت است که برخی از هزینه ها مثل تامین هزینه نهال را اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری تامین و مردم از آنها نگهداری می کنند.
این مقام مسئول گقت: این پروژه به صورت طولی در سیستان انجام شده و اگر بخواهیم به صورت هکتاری حساب کنیم،  پنج هزار و 400 هکتار تاکنون بادشکن در حوزه سیستان انجام شده است.
 
مالچ در مقابل طوفان ها مقاوم است
وی با بیان اینکه اگر این پروژه ها در سیستان انجام نمی شد بسیاری از روستاها تخریب می شدند، بیان کرد: با اقدامات انجام شده در کانون بحرانی نیاتک به مرحله بهره برداری از اراضی رسیده ایم و این موضوع به این معناست که علاوه بر تامین اهداف بیابان زایی، ما تولید علوفه هم داریم و با دو دیدگاه کمک به تامین معیشت جوامع و کاهش خطر آتش سوزی بهره برداری از علوفه ها را نیز به مردم به صورت ساماندهی شده می دهیم.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ما در زمینه ضرر مالچ برای گیاهان، تاکید کرد: مالچ در نقاطی مورد استفاده می گیرد که دارای شن متحرک است و پوشش گیاهی وجود ندارد، مالچ تپه های ایجاد شده توسط شن و ماسه روان را ثابت نگه می دارد و با عایقی که ایجاد می کند به سبز شدن بذرهای موجود در آن منطقه کمک می کند.
ریگی ادامه داد: مالچ در مقابل طوفان ها مقاوم است و در بحرانی ترین شرایط که گزینه دیگری را نمی توان مورد استفاده قرار داد، استفاده می شود.
وی در زمینه هلالی های آبگیر نیز گفت: سازه های هلالی های آبگیر، برای اولین بار در کشور در دهه 70 در منطقه نارون شهرستان خاش اجرا شد که با مشارکت مردم همراه بود و به مرور زمان تکامل یافت، اگر این طرح را استان گلستان به نام خود کرد ایراد و اشکالی ندارد چون برخی مواقع ما هم از استان های دیگر الگو می گیریم.
 
اجرای هلالی در استان های دیگر تاییدی بر کار ما است
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان ادامه داد: اجرای هلالی در استان های دیگر تاییدی بر کار ما است، یعنی ما این کار را خوب اجرا کرده ایم قبل از گلستان استان های فارس، بوشهر، هرمرگان، خراسان رضوی و جنوبی، کرمان و غیره هم از این طرح استفاده کرده اند و ما از آن استقبال می کنیم زیرا هدف حفظ و احیای منابع طبیعی است.
وی اظهار کرد: در طول سال های گذشته در مجموع در قالب بخش های پروژه های مرتعی و بیابانی، حدود 70 هزار هکتار هلالی در استان اجرا شده است.
وی گفت: در سال گذشته با منابعی که از وزارت نفت دریافت کرده ایم، فقط در یک پروژه 31 هزار هکتار از عرصه های در حال بیابان شدن و تحت ریسک را زیر عملیات بیابان زدایی بردیم که در 16 هزار و 100 هکتار از آن هلالی های آبگیر در 6 منطقه استان در تله سیاه زاهدان، دشت ربات خاش، میل 72 میرجاوه، دلگان ودر دشت سیب و سوران اجرا شده است.
 
علاوه بر اینکه موفق به مهار بیابان شدیم از توسعه آن نیز جلوگیری کردیم
ریگی تصریح کرد: این پروژه ترکیبی از کار دستی و دستگاهی بوده و با توجه به شرایط منطقه علاوه بر اینکه حجم زیادی از ماشین آلات ها رابرای آن در نظر گرفتیم، تعداد زیادی از مردم هم مشغول به کار شدند به گونه ای که روزانه 350 نفر در این پروژه مشغول به فعالیت بودند و جمعا در اجرای صد درصدی این پروژه 65 هزار نفر روز اشتغال ایجاد کردیم.
وی گفت: در این پروژه 483 هزار سازه احداث کردیم که هر کدام از آنها 5 متر مکعب روان آب استحصال می کند یعنی در هر هکتار 150 متر مکعب در هر باران روان آب استحصال خواهد شد.
وی افزود: متناسب با مطالعات موجود که بیش از 50 مورد در سطح استان بوده و یکسری پروژه در آنها تعریف شده است، با توجه به بحث های کارشناسانه و تجربیات موجود، فعلا سناریوی حداقلی پروژه های تعریف شده در استان در زمینه بیابان 150 میلیارد تومان پروژه در یک برنامه پنج ساله است و برای تخصیص آن به مثل دیگر پروژه ها صبر نخواهیم کرد و کار را در حال اجرا داریم.
این مقام مسئول اظهار کرد: با توجه به شرایط اقلیمی وخشکسالی های موجود توقع این است که روند بیابان گسترش یابد اما به نظر می رسد در این خصوص موفق بوده ایم و علاوه بر اینکه موفق به مهار بیابان شده ایم از توسعه آن نیز جلوگیری کرده ایم.
وی ادامه داد: امسال اعتبارات بیابان زدایی یک رشد بی نظیری را با توجه به سندگرا بودن استان نسبت به سال گذشته داشته ایم  به طوری که سال 95 حدود 87 میلیارد ریال اعتبار برای بخش بیابان گرفتیم و امسال با سه برابر شدن این عدد 260 میلیارد ریال در استان اعتبار اختصاص پیدا کرده و این عدد به غیر از اعتبارات صندوق توسعه و  پروژه های نفت و امثال آن می باشد.

انتهای پیام/
,
,
, خشک شدن رودخانه ها و تالاب و افزایش بیابان ها دستاورد خشکسالی در استان,
,
,
,
,
, عصرهامون ,
,
,
,
, سیستان وبلوچستان رکوردار فرسایش آبی و خاکی در کشور,
,
,
,
,
,
,
,
,
, سیستان وبلوچستان از نظر وسعت بزرگترین استان کشور است,
, عصرهامون ,
,
,
,
,
, بیش از , ۱.۲, از سطح بیابان های استان را کانون های بحرانی در بر می گیرد,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
, مالچ در مقابل طوفان ها مقاوم است,
,
, خبرنگار ما,
,
,
,
, اجرای هلالی در استان های دیگر تاییدی بر کار ما است,
,
,
,
,
, علاوه بر اینکه موفق به مهار بیابان شدیم از توسعه آن نیز جلوگیری کردیم,
,
,
,
,
,
,
]
  • برچسب ها
  • #
  • #
  • #
  • #

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه