• یک‌شنبه ۰۱ بهمن ۱۳۹۶ ۱۲:۱۰
• کد خبر : 1284139

• اخبار
• سایر رسانه ها

رئیس پلیس فتای استان سمنان می گوید این که مردم تصور می‌کنند که یک نفر در شبکه‌های اجتماعی بومی نشسته و اطلاعات آن‌ها را رصد می‌کند، صحیح نیست!

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، چند هفته قبل، وقتی آتش اعتراضات و اغتشاشات تند شد، تلگرام را فیلتر کردند و این فرصتی شد برای فکر کردنِ عمیق‌تر به فواید و مضار این پیام‌رسانِ پرآوازه! البته در آن روزها به دلیل آن که ابزار کار- و بلکه ابزار تفریح- خیلی از ما به واسطه فیلتر تلگرام گرفته شده بود، بیشتر به فواید وجود این پیام‌رسان خارجی می‌پرداختیم، به جز صدا و سیما که حواسش به همه‌چیز بود و شادی مردم را در پی فیلتر تلگرام به تصویر کشید!!

فیلتر کردن البته روش متمدنانه‌ای برای سوق دادن افراد به سمت استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی نیست و ما کسانی را که می‌خواستند به زشت‌ترین شکل ممکن از آب گل‌آلود فیلتر شدن تلگرام ماهی بگیرند فراموش نمی‌کنیم اما به هر حال نباید فراموش کرد که استفاده از تلگرام به معنای استفاده از پیام‌رسانی است که اولا نسبت به قوانین کشور تعهد چندانی ندارد و ثانیا اطلاعات چند میلیون ایرانی را در سرورهایی که در یک رژیم متخاصم قرار گرفته‌اند، ذخیره می‌کند! و این تنها دو مورد از مضار تلگرام است!

نفسِ این مسأله نیازمند پرداختن از یک منظر جامعه‌شناختی است. این که چرا ما حاضر می‌شویم اطلاعاتمان در اختیار کسانی باشد که احتمالا در صورت لزوم از آن استفاده سوء خواهند کرد و کم‌تر رغبت می‌کنیم که از پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنیم یک معلول است که باید به دنبال علت‌های آن بگردیم.

اما از یک منظر دیگر، تلگرام، به بخشی از زندگی ما بدل شده است. شاید خیلی از شما مثل نگارنده، وقتی تلگرام فیلتر شد از خودتان پرسیده باشید که قبل از تلگرام دقیقا چه می‌کردیم و این حجم از اطلاعات را چگونه دریافت و منتقل می‌کردیم؟ ما به نوعی به این مدل کسب اطلاع وابسته شده‌ایم! مدلی که البته اثرات بسیار مخربی بر ذهن ما دارد.

عارضه‌ای به نام توهم دانایی یا خودعالم‌پنداری!

کوتاه‌خوانی و حاکم شدن فرهنگ توئیتری بر ذهن یکی از این آثار مخرب است. ما در تلگرام و البته دیگر بسترهایی همچون اینستاگرام، با مطالعه یک مطلب بسیار کوتاه یا دیدن یک فیلم چند دقیقه‌ای احساس می‌کنیم در مورد یک موضوع اطلاعات وسیعی داریم! احتمالا درباره آن موضوع موضع هم خواهیم گرفت و طولانی‌تر از متن اولیه‌ای که خوانده‌ایم سخن خواهیم گفت!

همین‌جا جا دارد که موضعم را به عنوان یک شهروند درباره این اظهارنظرها روشن کنم! گمان می‌کنم این اتفاق نامطلوبی است که ما از وجود امکان اظهارنظر این نتیجه را می‌گیریم که حق اظهارنظر داریم! حتما شما هم با مواردی مواجه شده‌اید که افراد بدون ذره‌ای آگاهی، درباره مسأله‌ای اظهارنظر می‌کنند و احتمالا به یک مطلب یا فیلم جعلی هم استناد می‌کنند! تلگرام و دیگر فضاهایی که امکان سخن گفتن غیرمسئولانه و غیرتعهدآور را برای ما فراهم کرده‌اند در تشدید این وضعیت کاملا تأثیرگذارند.

سخنرانی هیتلر یا پارگی لباس هافبک بایرن مونیخ؛ مسأله این نیست!

مسأله دیگر وارد شدن حجم انبوهی از اطلاعات غیرضروری به مغز ماست! مثلا چه اتفاقی می‌افتاد اگر من و شما نمی‌دانستیم که فلان سلبریتی با یک بازیگر مشهور ازدواج کرده یا از نظرش درباره هویج‌های نارنجی استرالیایی چیست؟ باور کنید هیچ! تلگرام و دیگر بسترهای جدید کسب اطلاعات، ما را برای دریافت اطلاعات غیرضروری حریص کرده‌اند. لابد برای شما هم پیش آمده که رفته‌اید تا مثلا فیلم سخنرانی هیتلر را در تلگرام دانلود کنید اما بعد از نیم ساعت به جای آن سخنرانی، واکنش علی کریمی نسبت به پارگی لباس هافبک بایرن مونیخ، حرف زدن عجیب مرغابی‌ها در بولیوی و دیده شدن یک شیء عجیب در آسمان کرمانشاه را دیده‌اید! گویی این اطلاعات است که ما را با خود می‌برد و این ما نیستیم که به دنبال اطلاعات می‌رویم.

در این میان اختلاط حس‌های مختلف هم مسأله مهمی است. ما سوگوارِ غم‌های غیرواقعی و شادمان از شادی‌های غیرواقعی هستیم. انسان‌هایی که غم‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذراند ناخودآگاه در تزریق غم به روح ما نقش دارند. مثلا چرا ما باید از مرگ گربه یک خانم بازیگر غمگین- یا شاد- شویم؟ اما به لطف شبکه‌های اجتماعی، غمگین –و شاد می‌شویم-!

وقتی تعادل روحی‌مان را از دست می‌دهیم!

ما در یک لحظه، مطلبی غم‌انگیز می‌خوانیم و متأثر می‌شویم و در لحظه‌ای دیگر جوکی را که دوستمان برای فرستاده می‌خوانیم و از ته دل می‌خندیم! به نظرتان روح ما در چنین شرایطی متعادل باقی می‌ماند؟! گمان نمی‌کنم! در این میان چه زمان‌های طولانی که ما برای این «تقریبا هیچ» صرف می‌کنیم. این همان مسأله‌ای است که رئیس پلیس فتای استان سمنان به عنوان نخستین نکته درباره موضوع این گزارش، به آن اشاره می‌کند.

سرهنگ صادقی ضمن آن که تأکید می‌کند که مدیریت زمان، برنامه‌ریزی و فعالیت در چارچوب قانون و شرع می‌تواند استفاده از تلگرام و به طور کلی فضای مجازی را به یک فرصت تبدیل کند و مزایایی برای ما در پی داشته باشد می‌گوید: افرادی که در تلگرام فعالیت می‌کنند باید نسبت به تعهداتی پایبند باشند و در این صورت است که می‌توان از بخشی از آسیب‌های فضاهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دور ماند.

این مقام مسئول، سرقت اطلاعات، درگیر شدن با تروجان‌ها و بدافزارها، مواجه شدن با خطر کلاهبرداری، جعل هویت، استفاده غیرضروری و بی‌مورد از شبکه‌های اجتماعی، ترویج سریع شایعات و اخبار کذب و تأثیرگذاری بسیار منفی شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ ما را از جمله آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی برمی‌شمرد. او به قرار گرفتن سرور پیام‌رسان‌هایی همچون تلگرام در کشورهای خارجی اشاره می‌کند و این مسأله را نیز مولد یک آسیب بزرگ می‌داند.

ما یک سوال صریح از رئیس پلیس فتا داریم:«یکی از دلایلی که مردم تن به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی نمی‌دهند این است که آن‌ها نگران امنیت اطلاعات خود هستند. مردم می‌دانند که اطلاعاتشان در سرورهای خارجی ذخیره می‌شود اما آن را یک خطرِ دور می‌بینند! آن‌ها بیش‌تر نگران رصد شدن اطلاعاتشان توسط برخی نهادها هستند. جوان‌ها گاهی نگرانند که اگر از پیام‌رسان‌های داخلی استفاده کنند، در مواقع خاصی مثل زمان استخدام، با یک استعلام ساده همه اطلاعاتشان در اختیار نهادهای ذیربط قرار بگیرد! یا در یک منازعه، با حکم دادگاه اطلاعاتشان رصد و مورد پیگیری قرار بگیرد! برای این مسائل چه باید کرد؟»

امنیت اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی بومی بالاست

پاسخ رئیس پلیس فتا هم البته صریح است:«این که مردم تصور می‌کنند که یک نفر در شبکه‌های اجتماعی بومی نشسته و اطلاعات آن‌ها را رصد می‌کند، صحیح نیست. شبکه‌های اجتماعی بومی ما از امنیت بالایی برخوردار هستند و حریم خصوصی کاملا در پیام‌رسان‌های داخلی ما مورد توجه قرار می‌گیرد. کاربران ایرانی می‌توانند بدون دغدغه از شبکه‌های بومی به راحتی استفاده کنند.»

سرهنگ صادقی البته باز هم بر قانونی بودن فعالیت افراد در پیام‌رسان‌ها تأکید و تصریح می‌کند که «هر عمل و فعالیتی که در فضای فیزیکی جرم تلقی می‌شود در فضای حقیقی نیز جرم خواهد بود؛ بنابراین به همان نسبتی که اگر در خیابان به کسی توهین کنیم مرتکب جرم شده‌ایم، به استناد قانون جرایم رایانه‌ای با هرگونه توهین، فحاشی و بی‌احترامی برخورد قانونی خواهد شد.»

رئیس پلیس فتای استان سمنان عدم توجه لازم در نحوه استفاده از فضای مجازی، نداشتن دانش سایبری و رسانه‌ای کافی و نیز عدم اطلاع کافی از نحوه استفاده از تجهیزات هوشمند را سه عامل مهم در بروز آسیب‌های مرتبط با فضای مجازی می‌داند و می‌گوید:«ما راهکارهایی برای مصون ماندن شهروندان و هموطنانمان از این آسیب‌ها داریم و افراد می‌توانند توصیه‌های پلیس فتا را در این خصوص دنبال کنند.»

اکنون که از تب و تاب حاشیه‌های فیلتر شدن تلگرام گذشته‌ایم، خوب است اگر کمی عمیق‌تر و عالمانه‌تر به این مسأله بپردازیم که پیام‌‌رسان‌ها-چه داخلی‌ها و چه خارجی‌ها- چه تأثیرات روان‌شناختی و جامعه‌شناختی منفی یا مثبتی دارند؟

مرآت آمادگی دارد تا دیدگاه‌های عالمانه شما خوانندگان محترم را در این‌باره انعکاس دهد.

تنظیم: محسن حسن‌زاده

انتهای پیام/س

• برچسب ها
• #
• #
• #