در گفت‌وگوی تفصیلی با حمیدرضا سهیلی مطرح شد؛

• پنج‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ ۱۵:۴۳
• کد خبر : 1298449

• اخبار
• سایر رسانه ها

کارگردان و نمایشنامه نویس مشهدی گفت: انقلاب ما هم چون دیگر انقلابات تاریخ دارای سبک هنری خاص خود است، همین تئاترها و هنرهای مذهبی که پس از انقلاب مشاهده می کنید نمودی از این سبک هستند؛ اما این سبک امروز کمتر دیده می‌شود و همچون تمام سبک ها چند قرن آینده دیده خواهد شد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از  صبح توس؛ هنرمندان یکی از اقشاری بود که در کنار مردم و پابه‌پای آن‌ها وارد عرصه انقلاب شدند و تلاش کردند با زبان هنر این انقلاب را همراهی کنند، یکی از این افراد حمیدرضا سهیلی است.

سهیلی نویسنده نمایشنامه‌نویس و بازیگر پیشکسوت تئاتر است که به مناسب ایام دهه فجر به سراغش رفتیم تا گفتگوی صمیمانه‌ای با او انجام دادیم که مشروح این گفتگو را در ادامه می‌توانید مطالعه کنید.

صبح توس: در رابطه با قصه مسجد مالک اشتر و وقایع زمان قبل از انقلاب برای ما کمی توضیح دهید.

سهیلی: قصه مسجد مالک اشتر یک قصه بسیار مفصلی دارد که سعی می‌کنم در این مصاحبه به‌صورت خلاصه به آن بپردازم.

قبل از اینکه در مسجد مالک اشتر تشکیلاتی راه بیاندازم، در خانه پدری یک هیئت مذهبی داشیم که این هیئت در کنار مراسماتی مثل عزاداری‌ها و میلاد ائمه، فعالیت‌های فرهنگی و مطالعاتی انجام می داد.

نیروهای جوان و فعالی در هیئت بودند که کلاس‌های آموزشی برای بچه‌های هیئت برگزار می‌کردند، بحث بررسی کارهای فرهنگی و سیاسی در هیئت داغ بود که همین امر سبب شد بچه های هیئت نقش بسزا و گسترده‌ای در راهپیمایی‌ها زمان انقلاب داشته باشند.

صبح توس: بیشتر چه نوع فعالیت‌های فرهنگی در خانه شما انجام می‌شد؟

سهیلی: من از همان کودکی در کنار  حضور در هیئتی در جلسات تفسیر قرآن و سخنرانی مذهبی نیز حضور می یافتم؛ این بحث‌ها از 12 سالگی من شدت گرفت؛ اواخر سال 55 الی 56 بود که چند بار ساواک به هیئت ما آمد.

همان اویل انقلاب بود که روزهای اعیاد در خانه تئاتر اجرا می کردیم، خانه ما در «خیابان بهار بین خورشید و مهتاب کوچه هشتم» و ناخداگاه یک نام هنری بود که در مناسبت‌های مختلف کوچه را می‌بستیم سن می‌زدیم و تئاتر اجرا می‌کردیم.

چون در ایام خاص برنامه اجرا می‌کردیم موضوع بیشتر تئاترهای هم‌مذهبی بودند، با توجه به سابقه‌ای که من داشتم مدیریت تئاترها با من بود یادم هستم مهدی احراری، شهید مسعود سهیلی، شهید امیر اسماعیل‌زاده، سعید سهیلی، حسین رمضان زاده افرادی بودند که در این تئاترهای با من همکاری داشتند.

هیئت ما زیاد بزرگ نبود شامل یک محله می‌شد؛ اما بعدازاینکه تشکیلات به مسجد مالک اشتر رفت تشکیلات ما بزرگ‌تر شد به‌طوری‌که نام تشکیلات را گذشتیم «رزمندگان اشتر» تقریباً چیزی شبیه بسیج امروز تشکیل دادیم و فعالیت‌های مختلفی ازجمله فعالیت‌های نظامی، ورزشی و هنری و غیره آنجا انجام می‌دادیم و هر دسته بسته به توانایی و تجربه یک سرپرست داشت و تشکیلات فرهنگی و هنری با توجه به تجربه‌ای که داشتم به من سپرده شده بود.

بحبوحه انقلاب بود و احتمال دزدی، حمله منافقان و غیره بسیار بود برای همین بچه‌های مسجد مالک اشتر خودشان از محله و مسجد مراقبت می‌کردند و هر شب چند نفر پاس می‌داند تاکسی نتواند اغتشاشی در محله ایجاد کنند.

تشکیلات قوی داشتیم که همه از ما حساب می‌برند. بااین‌وجود فضای تشکیلات به گونه بود که هر کس با هر عقیده‌ای می‌توانست وارد گروه و جذب مسجد شود این افراد یا خودشان را با افکار تشکیلات وفق می‌داند یا از گروه ما جدا می‌شدند جالب است آن عده‌ای که از ما جدا شدند آن‌های بودند که به گروه‌های ضدانقلاب پیوستند.

صبح توس: چه شد که وارد عرصه هنر شدید؟

سهیلی: سال 53 بود که به دلیل علاقه‌ام وارد فعالیت هنری شدم. خانواده‌های آن زمان هنر را یک کار دور از شأن فرزندشان می‌دانستند به قولی هنر را مُطربی تصور می‌کردند؛ اما هنر در خانواده ما ذاتی بود و من هم از کودکی به هنر اعتقاد داشتم به‌طوری‌که در 13 سالگی یکی از مطلب‌هایم در «آفتاب شرق» چاپ شد.

 خانواده ام با این کار موافق نبودند و باوجودی که هیچ‌کس مرا تشویق نمی‌کرد؛ اما من وارد عرصه هنر شدم و در چنین جوی در تئاتر دانش‌آموزی فعالیت می‌کردم.

صبح توس: جو هنری آن زمان چگونه بود؟

سهیلی: مسجد مالک اشتر تنهای مکانی بود که تئاتر مذهبی اجرا می‌کرد و گرایش‌های مذهبی داشت.  بقیه گروه‌ها یک عده خنثی بودند یک عده با گروه پیکار (سازمان پیکار یک گروه کوچک چپ و معتقد به مشی چریکی بود که از درون سازمان مجاهدین خلق زائیده شد) همکاری می‌کردند، یک عده با تفکرات منافقین تئاتر اجرا می‌کردند و گروه هایی هم با تفکرات و گرایش‌های مجاهدین خلق گروه («امت» و «جنبش مسلمان مبارز») که این‌های هم تفکرات نیمه چپی داشتند تئاتر اجرا می‌کردند که بعد از انقلاب همه این‌ها کنار زده شدند.

همه این‌ها باعث شده اویل انقلاب شاهد نمایش‌های ضد امپرسیالیسی با تفکر گروه‌های کمونیستی باشیم، نمایش‌های گروه خلقی که بیشتر روی نمایش کارگری کار می‌کردند و شاید اولین نمایش‌های خیابانی بتوان گفت نمایش‌های چریکی بود که سر چهارراه‌ها اجرا می‌کردند.

سال 60 و 61 که اوج پاک‌سازی بود؛ اعلام جنگ مسلحانه نیروهای مجاهدین خلق علیه نظام باعث شده عده‌ای از این‌ها یا خودشان را وفق بدهند یا دستگیر شدند.

صبح توس: وقتی مجاهدین خلق اعلام جنگ مسلحانه کردند هنرمندانی که با آن‌ها همفکر بودند آیا دست به اسلحه بردند؟

سهیلی: نه مجاهدین خلق تشکیلات قوی داشتند و هر بخش یک مسئولیتی بر عهد داشت و هر کس مسئول بالادستی داشت و هنرمندانی که گرایش سیاسی همسو با این افراد داشتند با اجرای تئاتر سعی می‌کردند گرایش‌های سیاسی این گروه را تبلیغ کنند.

مجاهدین خلق به‌قدری تشکیلات قوی داشتند که بهترین جوانان این کشور را به سمت خود جذب کرده بودند متأسفانه رأس قدرت هرم این گروه منحرف بود و خدا لعنت کند رئیسشان را، که با این گرایش‌های کثیف و افکار پلید جوانان را قربانی افکار پلید خودشان کردند.

متأسفانه این گروه افرادی را جذب کردند که صادقانه بدون هیچ چشم‌داشتی و بر اساس اهداف رئیسشان، مطالب دیگته شده به آنان را اجرا و فکر می‌کردند هدف مقدسی را دنبال می‌کنند؛ اما بسیاری از آن‌ها بعدها به این نتیجه که اشتباه کردند، رسیدند و  از توابع شدند و بسیاری از آن‌ها امروز در جمهوری اسلامی چهره‌های شناخته‌شده‌ای‌ هستند.

صبح توس: در کنار گروهای هنری ضدانقلاب گروهای را داشتیم که همراه و همگام با انقلاب باشند؟

سهیلی: قبل از انقلاب همه مردم چه هنری و چه غیر هنری در خدمت انقلاب بودند و همه زیر چتر شعار «استقلال، آزادی، جمهور اسلامی» قرار گرفتند، حتی آن‌هایی که کمونیسم بودند؛ اما بعد از انقلاب و یکی دو سال بعد از پیروزی انقلاب که گذشت این‌ها آرام‌آرام چهره حقیقی خودشان را نشان دادند، شاید انتظار داشتند از این انقلاب بهره‌ای نصیبشان شود؛ اما دیدند چیزی نصیبشان نمی‌شود و همین موضوع باعث شد این گروه‌ها با انقلاب زاویه بگیرند و از انقلاب جدا شدند.

صبح توس: هر انقلابی با ظهور خود یک سبک هنری را ارائه می‌کند آیا انقلاب ما هم سبک هنری داشته است؟

سهیلی: انقلاب ما هم چون دیگر انقلابات تاریخ دارای سبک هنری خاص خود است، همین تئاترها و هنرهای مذهبی که پس از انقلاب مشاهده می کنید نمودی از این سبک هستند؛ اما این سبک امروز کمتر دیده می‌شود و همچون تمام سبک ها چند قرن آینده دیده خواهد شد.

گفتگو از نفیسه سلیمانیان

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #