نقدی بر بودجه دانشگاه ها ؛
جیب عالی، نظام آموزش خالی!
نظام آموزش عالی هر کشوری در همه جای دنیا به عنوان یکی از نهاد های مهم و کلیدی آن کشور محسوب می شود که از جنبه های مختلف دارای اهمیت است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ امین قاسمی در توفارقان نوشت ،نظام آموزش عالی را که مهم ترین رکن آن دانشگاه است به بخش های مختلفی می توان تقسیم کرد و آن را مورد بررسی قرار داد؛ از ورود دانشجویان گرفته تا سیستم آموزشی و خروجی ها و پیامد های نظام آموزش عالی و... ولی نقطه ای مهم در این نظام وجود دارد که غالبا از نگاه مسئولین مغفول مانده و با اصلاح آن می شود بسیاری از مسائل نظام آموزش عالی را با سرعت بیشتر حل و اصلاح کرد؛ این نقطه مهم موضوع « تامین مالی» دانشگاه است!
تامین مالی از این جهت مهم است که: اولا از مهم ترین ابزار قاعده گذاری دولت محسوب می شود؛ چرا که دولت بخش اعظم هزینه های دانشگاه را تامین می کند و قاعدتا انتظاراتی خواهد داشت. ثانیا رکن اصلی استقلال دانشگاه ها محسوب می شود؛ نمی شود هم انتظار داشته باشیم دانشگاه های ما استقلال داشته باشند و هم تامین مالی مستقل نداشته باشند!
,
ثالثا تعیین کننده میزان آسیب دانشگاه از نوسانات اقتصادی است یعنی اگر دانشگاه در تامین هزینه های خود دچار مشکل شود در تمام امکانات و تامینات خود نیز دچار مشکل می شود. رابعا هزینه های زیادی به دولت و مردم تحمیل می شود؛ چرا که امروزه هزینه بسیاری برای آموزش عالی می شود و فشار این هزینه ها بر دوش مردم است لذا بهروری نظام آموزشی مهم است.
در کشور ما منابع تامین مالی دانشگاه های دولتی عمدتا از جیب دولت، شهریه، تحقیقات و خدمات، وقف و خیریه است که در این جا نقش دولت اساسی است و بقیه عملا نقش چندانی ندارند لذا اینکه دولت به چه روشی این پول را در اختیار دانشگاه ها قرار می دهد بسیار مهم است هر چند سایر منابع نیز قابل بحث هستند ولی دولت به عنوان رکن اصلی در کشور ما محل بحث این یادداشت است.
سالانه حدود ۱۰۰هزار میلیارد ریال به عنوان بودجه دانشگاه های دولتی در نظر گرفته می شود ولی بررسی مکانیزم توزیع این بودجه جالب توجه است؛ از جمله اینکه: این منابع کاملا عرضه محور است؛ یعنی بجای اینکه در اختیار دانشجو قرار داده شود به دانشگاه که طرف عرضه است نه تقاضا، قرار داده می شود. جالب تر اینکه تخصیص بودجه با روش چانه زنی است نه بررسی خروجی و کارآمدی دانشگاه ها! و این بودجه تنها در اختیار ۱۵ درصد کل دانشجویان تحت پوشش قرار می گیرد نه همه! و بودجه تخصیص داده شده توسط هیئت امنای دانشگاه تقسیم و تفضیل می شود به عبارتی در اینجا هم بر مبنای قاعده مشخصی بودجه توزیع نمی شود و خود این قضیه شائبه برانگیز است! و نهایتا اینکه منابع درآمدی دانشگاه از محل های دیگر حدود ۲۰ در صد است که بسیار ناچیز است!
با این حال در یک جمع بندی می توان گفت مدل فعلی مدل کارآمدی برای تخصیص منابع نیست چراکه نه منجر به کارایی دانشگاه ها می شود، نه موجب عدالت آموزشی و حمایت از اقشار ضعیف می شود و نه قاعده گذاری و جهت دهی مناسبی برای دانشگاه ها در جهت نیاز ها و اهداف کشور می شود!
و در نهایت سوال اساسی اینجاست که چرا با اینکه اهمیت نظام آموزشی در تمام سطوح آن بر کسی پوشیده نیست در حداقل ترین حالت خود یعنی اصلاحات ساختاری همانند همین نحوه توزیع بودجه در آن انجام نمی گیرد؟!
,
,
,
,
انتهای پیام/
]
ارسال دیدگاه