• یک‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۷ ۱۰:۴۳
• کد خبر : 1374883

• اخبار
• سایر رسانه ها

حفر چاه‌های عمیق علت اصلی توسعه بیابان در کشور بوده و امروزه توسعه بیابان در ایران از نوع خالی شدن روستاها است؛ بی‌شک نامگذاری یک روز در سال به این مناسبت دردی را دوا نخواهد کرد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛  ۲۷خرداد مصادف با ۱۷ ژوئن به عنوان روز جهانی بیابان‌زدایی در سراسر جهان نام گذاری شده است؛ بیابان‌زایی دردی که در طول سالیان اخیر به جان زمین افتاده و در حال بلعیدن تمام زیبایی‌های خدادادی این کره خاکی است. این معضل تنها مختص ایران نبوده بلکه یکی از صدها چالش محیط زیستی دنیا است.

بنا بر تعریف کنوانسیون بین‌المللی مبارزه با بیابان‌زایی، تخریب سرزمین در مناطق خشک و نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب که ممکن است در اثر عواملی مانند عوامل انسانی و عوامل طبیعی رخ دهد، بیابان‌زایی گفته می‌شود؛ گرم شدن زمین و حفر چاه‌های عمیق دو علت افزایش کویر در کشور است.

استان مرکزی یکی از هجده استان بیابانی کشور است و ازدیاد دام نسبت به ظرفیت مراتع، بهره‌برداری غیراصولی و شرایط اقلیمی از جمله مسائلی است که حدود ۵۰۰ هزار هکتار از اراضی مرتعی شهرستان‌های زرندیه، ساوه، اراک، محلات، دلیجان، خنداب و کمیجان را به اراضی بیابانی و کویری تبدیل کرده است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مرکزی:

وضعیت ۵ دشت استان مرکزی «ممنوعه بحرانی» اعلام شد

محمود قدبیگی در اولین جلسه شورای حفاظت از منابع آب شهرستان اراک در سال جاری با بیان اینکه دشت‌های استان مرکزی با ۵ هزار میلیون مترمکعب کسری مخزن مواجه هستند، گفت: این میزان کسری در دشت اراک به ۳۵ میلیون مترمکعب برابر با ۲۰ درصد می‌رسد.

وی با تاکید بر لزوم رسیدگی به وضعیت موجود منابع آب زیرزمینی در اراک با توجه به استقرار صنایع مادر و شرایط خاص این شهرستان افزود: طبق برنامه‌های دولت دوازدهم در راستای طرح احیا و تعادل بخشی آب، افت آب در دشت‌های استان باید طی ۶ سال متوقف شود و باید در دوره‌ای ۲۰ ساله نیز به شرایط قبل بازگشت، در این راستا مدیریت مصرف در کنار مدیریت تامین و عرضه لازمه تحقق اهداف و بهبود شرایط است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مرکزی با تاکید بر پیوستگی منابع آب تصریح کرد: سالانه ۴۷۰ میلیون مترمکعب آب توسط چاه‌ها از دشت اراک تخلیه می‌شود از این میزان ۵۰ میلیون مترمکعب از طریق چاه‌های فاقد پروانه تخلیه می‌شود.

قدبیگی در خصوص وضعیت تالاب میقان اراک گفت: تالاب میقان اراک کانون فرصت و تهدید است و مباحث زیست‌محیطی مرتبط با این تالاب اهمیت بالایی دارد، با افتتاح تصفیه خانه فاضلاب کلیه پسآب (۲۵۰ لیتر در ثانیه) به تالاب وارد می‌شود و بهره‌بردار دیگری ندارد که این امر می‌تواند در وضعیت تالاب اثربخش باشد.

وی به کاهش بارندگی ها و خشکسالی سالهای اخیر در استان اشاره کرد و حفر چاههای غیرمجاز و اضافه برداشت از منابع آبی و سفره‌های زیرزمینی را عامل مهمی در تشدید چالش آبی استان دانست.

قدبیگی با بیان اینکه ۱۵ دشت اصلی استان مرکزی ممنوعه است و از این تعداد پنج دشت استان ممنوعه بحرانی هستند، گفت: دشت‌های ممنوعه بحرانی در حوزه کسری مخزن سالیانه وضعیت وخیمی دارند، این دشت‌های ممنوعه بحرانی استان را شامل اراک، کمیجان، ساوه، زرندیه و محلات-دلیجان هستند.

معاون حفاظت و بهره ‌ برداری شرکت آب منطقه ‌ ای استان مرکزی یکی از مهمترین راهکارها برای کنترل شرایط و جلوگیری از بحرانی تر شدن دشت‌ها و منابع آب‌های زیرزمینی استان را اجرای طرح تعادل‌بخشی دانست و بیان کرد: اجرای این طرح در قالب ۱۵ طرح در دستور کار وزارت نیرو، وزارت جهادکشاورزی و سازمان زمین شناسی قرار دارد به شکلی که ۳ طرح توسط جهادکشاورزی، یک طرح سازمان زمین‌شناسی و ۱۱ طرح توسط وزارت نیرو اجرایی می شود که مهمترین پروژه نصب کنتور حجمی هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی است.

وی افزود: اجرای این طرح در سال گذشته در استان مرکزی منجر به پر شدن ۲۲۰ حلقه چاه، نصب ۲۵۳ کنتور حجمی هوشمند و انجام گشت و بازرسی فعال در دشت‌ها و بررسی و مقابله با تخلفات در حوزه برداشت توسط ۱۸ گروه شد و پروژه اطلاع‌رسانی نیز فعال است که با تخصیص اعتبارات لازم امسال نیز با قدرت پیگیری می‌شود.

قدبیگی با بیان اینکه تا هفته آینده برنامه عملیاتی اجرای طرح تعادل بخشی در سال ۹۷ در استان مرکزی نهایی می‌شود و تاکید آن بر روی تامین منابع مالی جهت نصب کنتور حجمی هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی است، گفت: طبق قانون، شرکت و وزارت نیرو تکلیفی درخصوص تامین منابع مالی نصب کنتورهای حجمی ندارد و مالک چاه و اراضی کشاورزی موظف به خرید کنتور است اما تلاش داریم که حمایت‌هایی در قالب اختصاص تسهیلاتی بدین منظور برای کشاورزان فراهم کنیم تا روند کار تسریع شود.

هنگامی مردم متوجه بیابان‌زایی می‌شوند که ریزگردها در آسمان شهرها و روستاها خود را نمایان می‌سازند، در حالیکه این روند از مدتها قبل آغاز شده و بروز ریزگردها در حقیقت رسیدن به نقطه بحرانی است. پیامدهایی که قبل از بحران ریزگرد منطقه را فرا گرفته است شامل کاهش حاصلخیزی خاک، تخریب اراضی کشاورزی، مهاجرت و… است.

از فرسایش بادی به راحتی نمی‌توان گذر کرد، فرسایشی که با تولید ریزگرد باعث افزایش بیماری‌های مختلف می‌شود و تبعات منفی را به تبع در رشد و پیشرفت جامعه به همراه خواهد داشت.

کویر میقان حدود یک دهم از عرصه‌های بیابانی استان مرکزی را به خود اختصاص داده و نقطه سیبل این بحران است که در سال‌های اخیر باعث شده تا مردم شهر اراک علاوه بر آلاینده‌های صنعتی، ریزگردهای این کویر را نیز در ریه‌های خود فرو برند.

۱۲هزار هکتار از کویر میقان به دلیل نمک موجود در خاک، فاقد هر گونه پوشش گیاهی است؛ و به همین دلیل برای جلوگیری از گسترش این کویر و نفوذ غبار آن به مناطق اطراف مسئولان استان را بر آن داشت تا اقدام به ایجاد بادشکن مصنوعی به منظور کنترل فرسایش بادی و در نهایت بروز غبار در شهر اطراف و مناطق همجوار کنند.

رئیس اداره بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی:

مهار ریزگردها با ایجاد ۷۵ هکتار بادشکن غیرزنده در کویرمیقان اراک

قربانعلی فتحی، رئیس اداره بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی با اشاره به اجرای طرح بادشکن غیرزنده در سطح ۷۵ هکتار از اراضی بیابانی کویرمیقان اراک گفت: این طرح از سال ۹۵ در کویر میقان اراک کلید خورده که در گام نخست آن ۱۰ هکتار از نقاط بحرانی و در مرحله دوم ۶۵ هکتار از این اراضی بیابانی با اعتبار ۱۲ میلیارد ریال به باد شکن غیر زنده تجهیز شد.

وی افزود: نقاط بحرانی و بیابانی در کویر میقان اراک بیش از هزار هکتار برآورد شده و در سال جاری نیز برنامه تجهیز ۱۰۰ هکتار از مناطق بیابانی این کویر به بادشکن های غیرزنده و انجام عملیات بیولوژیکی کاشت گیاه قره داغ و آتریپلکس در بین بادشکن ها برنامه ریزی شده که با تخصیص اعتبار عملیات آن آغاز خواهد شد.

رئیس اداره بیابان‌زدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی خاطر نشان کرد: ایجاد باد شکن غیر زنده با هدف جلوگیری از حرکت شن‌های روان و کنترل ریزگردهای محلی در کویر میقان اراک انجام شده است و اجرای این طرح فرصتی برای انجام فعالیت های بیولوژیکی و کاشت انواع گیاهان مقاوم در برابر شوری از جمله آتریپلکس، قره داغ، تاغ و بره داغ در بین این بادشکن‌ها است.

فتحی گفت: این بادشکن‌ها با ارتفاع یک متر و از جنس نی و کنف در نقاط بحرانی کویر میقان اراک ایجاد شده و تا ۱۰ برابر ارتفاع خود بر روی سرعت باد تاثیر می‌گذارد و حرکت شن‌های روان را کند می‌کند.

وی ادامه داد: ایجاد این بادشکن‌ها، کاهش سرعت باد و جلوگیری از فرسایش بادی در منطقه را سبب می‌شود و به بهبود رشد گیاهان بومی در این منطقه به طور طبیعی کمک می‌کند.

به نظر می‌رسد در حال حاضر عوامل طبیعی، نقش چندانی در بیابان‌زایی ندارند و بیشتر عوامل انسانی هستند که به این معضل دامن می‌زنند چراکه در حقیقت نیازهای بی‌پایان انسان و میل او به پیشرفت و توسعه باعث شده تا به جان زمین بیفتد.

حفر چاه‌های عمیق علت اصلی توسعه بیابان در کشور بوده و امروزه توسعه بیابان در ایران از نوع خالی شدن روستاها است؛ بی‌شک نامگذاری یک روز در سال به این مناسبت دردی را دوا نخواهد کرد و نیازمند است تا مردم و مسئولان دست در دست هم دهند و نسبت به رفع این مشکل اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #