پای گفتگوی خطرنگارانی که از باید و نبایدهای عرصه خبر می گویند؛
تبدیل شدن به بلندگوی عملکرد مسئولین، سمی برای خبرنگاری است
به مناسبت روز خبرنگار، پای صحبت چند خبرنگار رسانه های مختلف تبریز نشسته ایم تا زوایایی هر چند کوچک از سختی های این حرفه و انتظارات و مشکلات فعالان رسانه، بیان کرده باشیم.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از ائل ، هفدهم مرداد هر سال یادآور جنایت تروریستی گروهک طالبان در سال ۷۷ در مزار شریف افغانستان است که چند دیپلمات ایرانی در دفتر کنسولگری جمهوری اسلامی به همراه محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی به شهادت رسید و با تصمیم شورای فرهنگ عمومی کشور ، این روز به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری شد.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, ائل ,کار خبرنگار، انعکاس رخدادهایی است که قابلیت خبرشدن و اطلاع رسانی به جامعه را دارد. نقش خبرنگاران در برهه های مختلف از دوران سختی چون دفاع مقدس گرفته تا و وقایع مختلف انکار ناپذیر است و این خبرسازان روزانه با تولید هزاران خبر و گزارش، در بالا بردن آگاهی عمومی کشور نقش بی بدیلی ایفا می کنند. مخصوصا اینکه در روزهای بحران، ارزش کار و حضور این قشر در صحنه ها بیش از پیش نمایان می شود و شاید بتوان این حرفه را از مشاغل پردردسر و ضروری جامعه برشمرد.
,به همین مناسبت، پای صحبت چند خبرنگار رسانه های مختلف تبریز نشسته ایم تا زوایایی هر چند کوچک از سختی های این حرفه و انتظارات و مشکلات فعالان رسانه، بیان کرده باشیم.
,خبرنگار باید منافع شخصی خود را فدای منافع ملی کند
,سیده صفورا موسویلر، خبرنگار خبرگزاری صدا و سیمای آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار ائل در مورد سختی های حرفه خبرنگاری می گوید: خبرنگاری جزو مشاغل سخت محسوب می شود، به نظر من شاید اصلی ترین علت هم این است که باید بدون درنظر گرفتن شرایط، به همه چیز فکر بکند.
,وی می افزاید: خبرنگاری سخت است چون سرما، گرما، زلزله، سیل و نه هیچ چیز دیگری باعث تعطیلی کار خبرنگاری نمی شود، بلکه کارش در مواقع بحران از اهمیت بیشتری برخوردار است.خبرنگارهمه جانبه فکر می کند و باید منافع شخصی خود را فدای منافع ملی بکند اما در عین حال خبرنگاری در کار صدا و تصویر عشق است و هنر، و من فکر می کنم تا عاشق کارت نباشی نمی توان به نبرد سختی ها رفت.
,مظلومیت خبرنگاران شهرستانی، آنها را بی انگیزه می کند
,این فعال رسانه ای در مورد عمده ترین مطالبات و مشکلات خبرنگاران نیز می گوید: خبرنگارها در کشور ما، مخصوصا در شهرستان ها آنقدر مظلوم واقع شدند که وجود مشکلات ریز و درشت گاهی آن ها را بی انگیزه می کند و از رسالت اصلی خبرنگاری دور می کند.
,محرومیت از حق طبیعی بیمه و درآمدی که کفاف معاش را نمی دهد
,وی اضافه می کند: خیلی از خبرنگاران با وجود اینکه همیشه درمعرض خطر هستند از داشتن بیمه که حق قانونی آنها است؛ محروم هستند. درآمد خیلی از خبرنگارها درمقابل کاری که انجام می دهند آنقدر کم است که در تامین معاش زندگی روز مره خود با بحران مواجه هستند.
,تبدیل شدن به بلندگوی عملکرد مسئولین، سمی برای خبرنگاری است
,موسویلر تاکید می کند: خبرنگاری شغلی است که نیاز به آرامش فکری دارد، اگر خبرنگار در تامین زندگی خود دچار مشکل باشد؛ مطمئنا در رسالت خطیری که دارد دچار مشکل می شود، گاهی دیده می شود برخی ها تبدیل می شوند به بلندگوهای عملکرد مسئولان و این برای حرفه خبرنگاری سم به حساب می آید.
,دوست داشتم صدای آرمان ها باشم
,وی مهم ترین انگیزه خود برای ورود به حرفه خبرنگاری را چنین بیان می کند: از دوران کودکی، به کارهای فرهنگی و اجتماعی علاقه داشتم و بزرگتر که شدم آرمانی تر شدم. دلم میخواست صدای آرمان هایی را بشوم که خیلی ها برای زنده ماندن آنها تلاش کرده بودند. فکر کردم از این طریق بتوانم موفق بشوم. آمدنم به حرفه خبرنگاری با پای خودم بود اما ماندنم کار خدا بود. برای ماندنم خیلی تلاش کردم و قدم به قدم پیشرفت کردم.
,اگر مسئولی در کارش شفافیت داشته باشد؛ نیازی به تطمیع کسی ندارد
,موسویلر در ادامه در تشریح مشکلات حرفه خود، از مسئولین نقد کرده و می گوید: متاسفم از اینکه مسئولانی داریم که نقد پذیر نیستند، به نظرم کسی که از نقد فرار بکند، کارش ایراد دارد. اگر فردی کارش را درست و برای خدمت به خلق انجام داده باشد حتما پاسخی منطقی برای نقدها دارد. اگر مسئولی در کارش شفافیت داشته باشد؛ نیازی به تطمیع کسی ندارد .
,گزارشی که پای یک خیّر را به زندگی فرزندی باز کرد
,این خبرنگار صدا و سیما همچنین به خاطرات شیرین و تلخ خود در عرصه خبر اشاره داشته و می افزاید: زلزله ورزقان، خاطره تلخی بود و هرگز صحنه هایی از درد هم نوعانم از ذهنم پاک نمی شود و شیرین ترین خاطره شاید این باشد که یک روز گوشی تلفنم زنگ خورد جواب دادم؛, یک پدری بود که گفت با گزارشی که کار کردی یک انسان خیّر، تمام هزینه های درمان فرزندم را داد و خدا عاقبت به خیرت کند.
,خبرنگاری یعنی خطرنگاری
,پویا خوش پیمان، از فعالان رسانه و مدیر مسئول پایگاه خبری عصر تبریز نیز در گفتگو با ائل از سختی های حرفه خبرنگاری چنین می گوید: خبرنگاری یعنی خطرنگاری، خبرنگار واقعی کسی است که به استقبال خطر می رود، جسارت داشته و اهل ریسک باشد و نگاه تیزبینانه و موشکافانه ای به مسائل و رویدادهای جامعه داشته باشد. به نظرم خبرنگاری شغل نیست بلکه عشق و علاقه و هنر است.
,خبربیار و میرزا بنویس ها با اهداف مالی وارد رسانه شده اند
,وی ضمن عشق ورزی به این حرفه، از مشکلات سخن گفته و تاکید می کند: درآمد خبرنگاران اصلا قابل قیاس با سایر شغل ها نیست هر چند خبرنگاری از مشاغل سخت محسوب می شود ولی درآمد ناچیز خبرنگاران را اگر با مولفه هایی که برای سایر شغل ها در نظر گرفته شده قیاس کنیم، به وضوح به این نتیجه خواهیم رسید که خبرنگاری را نمی توان شغل محسوب کرد! ولی همین عشق و علاقه باعث شده خبرنگاران همچنان به رسالت خطیر خود در جامعه ادامه دهند.
,رسانه هایی که تبدیل به بنگاه های اقتصادی و سخنگوی برخی اشخاص و ادارات شده اند
,وی ادامه می دهد: البته این برای همه خبرنگاران صدق نمی کند، عده ای هم به اسم خبرنگار وارد این حرفه شده اند که نقش متفاوتی را در این عرصه بازی می کنند. آنها خبربیار و میرزا بنویسانی هستند که با اهداف مالی وارد رسانه شده اند و چه بسا رسانه های خود را به بنگاه های اقتصادی و سخنگوی برخی اشخاص حقیقی و حقوقی و روابط عمومی ادارات تبدیل کرده اند.
,در ایران برخلاف دیگر کشورها، خبرنگار را به دیده فضول و مزاحم می نگرند!
,خوش پیمان به مقایسه اصحاب رسانه در ایران و دیگر کشورها پرداخته و تشریح می کند: در کشورهای خارجی، خبرنگاران از مزیت ها و امتیازهای ویژه ای برخوردارند. مزیت هایی از قبیل ورود به مناطق خاص شهر، دسترسی به اطلاعات خاص نهادهای مختلف در راستای انتشار اطلاعات آزاد و ... متاسفانه در کشور ما خبرنگار را به دیده فضول و مزاحم می نگرند! برایشان محدودیت ایجاد می کنند و هیچ گونه دسترسی به قانون انتشار اطلاعات آزاد ندارند! و با کوچکترین نقد مورد هجمه و شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی و همچنین روابط عمومی ها قرار می گیرند. در حالی که وقتی مدیر یا سازمانی مورد نقد سازنده قرار می گیرد وظیفه روابط عمومی ها و مدیران در وهله اول پاسخگویی شفاف به آن مساله است.
,روابط عمومی ها از مشکلات معیشتی خبرنگاران بهره جسته و دهان منتقد را با تطمیع می بندند
,وی می افزاید: از سوی دیگر با توجه به اینکه خبرنگاران در نقطه مقابل روابط عمومی ها قرار دارند، بعضا روابط عمومی ها از مشکلات معیشتی خبرنگاران بهره جسته و استقلال رسانه ها را با پرداخت هدایای نقدی زیر سوال برده و دهان خبرنگاران منتقد را با تطمیع می بندند و یک رابطه غیر شفاف مالی بین آنها تشکیل می شود.
,پشت میزنویسی و شرکت در نشست های خبری جای خود را به گزارش‌نویسی میدانی داده
,مدیر مسئول پایگاه خبری عصر تبریز ادامه می دهد : در کشور روسیه روزنامه ای به نام پراودا(حقیقت) منتشر می شود که اقدام به انتشار اخبار و گزارش هایی از ضعف ساختاری و مدیریتی نهادها و سازمان های دولتی می نماید و نکته جالب اینکه از خود این سازمان ها و نهادها برای این کار پول دریافت می کند و جالب تر اینکه این گزارش های انتقادی چراغ راهنمای همان سازمان ها در جهت بهبود و برطرف کردن نقاط ضعف می شود.معتقدم خبرنگاران اجتماعی یکی از بهترین قلم‌ها و بهترین نگاه‌ها را در میان دیگر روزنامه‌نگاران دارند اما متاسفانه گزارش‌نویسی میدانی در حوزه اجتماعی کم شده است و اکثرا خبرنگاران ترجیح می دهند یا در نشست های خبری شرکت کنند و یا اقدام به گزارش نویسی پشت میزی می نمایند. مشکلات کف خیابان کمتر در رسانه ها دیده می شود.
,زمان اخبار "وی گفت" و "وی افزود" گذشته است!
,وی یاد آور می شود: باید تلاش کنیم ندیده‌ها را ببینیم، دیدن آنچه که همه می‌بینند هنر نیست! متاسفانه در جامعه امروزی خبر بد تبدیل به خبر خوب شده است! ذائقه مخاطب تغییر پیدا کرده، مردم بیشتر به حاشیه ها و اخبار زیر پوست شهری تمایل دارند، امروزه سبک های خبرنویسی و گزارش نویسی هم تغییر کرده و دیگر زمان اخبار "وی گفت" و "وی افزود" گذشته است! ما نیز باید با خبرنگاری مدرن به روز باشیم.
,خاطراتی تلخ از جنس بی کفایتی مدیران و معصومیت کودکانی که بدلیل فقر در ورطه فساد غوطه ور شده
,خوش پیمان همچنین در مورد خاطرات تلخ و شیرین دوره خبرنگاری می گوید: خبرنگاری سرشار از خاطرات تلخ و شیرین است، خاطراتی که با زندگی خبرنگاران عجین شده است. یادم می آید وقتی با یکی از همکاران برای تهیه گزارش میدانی به "ترلان درسی" رفتیم صحنه هایی دیدیم که تلخی آنها تا به امروز نیز در یاد و ذهنمان ماندگار شده، دیدن زندگی زیر پوست شهر همواره برای هر انسانی آزار دهنده است، بی کفایتی و بی مسئولیتی مدیران و ادارات در مناطق حاشیه متبلور گشته است، معصومیت کودکانی که به دلیل فقر و نداری در ورطه فساد غوطه ور شده نیاز به بیان ندارد! تلخ ترین خاطره ام مربوط به گزارشی از فقر و اعتیاد بود که دختر ۱۱ ساله ای چندین بار مورد تجاوز قرار گرفته بود و پس از انتشار گزارش آن و پیگیری، حضانت او از خانواده اش گرفته شد ولی متاسفانه پس از چند ماه نگهداری این دختر در خانه دختران، به دلیل همان بی کفایتی این دختر ۱۱ ساله به کمک خواهر تن فروشش فراری داده شد و به دامن اعتیاد و فساد بازگشت!
,وی ادامه می دهد: شیرین ترین خاطره ام نیز مربوط به انتشار گزارشی در مورد کمک مالی به عمل پای بابامیرزا، پیرمرد دوره گردی که نان خشک جمع می کرد و دختر ۱۳ ساله روستایی که انگشتانش قطع شده بود و خانواده اش توان مالی برای پیوند آن نداشت که خوشبختانه با کمک مردم نوع دوست تبریز برای هر دو مبلغ قابل توجهی جمع آوری شد.
,دغدغه طرح مشکلات جامعه، سختی‌ها را قابل تحمل می‌کند
,مهری هاشم زاده، خبرنگار خبرگزاری ایسنا استان آذربایجان شرقی، دیگر فعال رسانه ای است که پای صحبت های او نشستیم. وی به خبرنگار ائل می گوید: حرفه خبرنگاری، دست و پنجه نرم کردن با سختی‌ها است اما عشق و علاقه به این حرفه و همچنین داشتن دغدغه برای طرح مشکلات جامعه این سختی‌ها را قابل تحمل می‌کند.
,عدم همکاری برخی مسئولان و برخورد دور از شان با قشر خبرنگار، از عمده مشکلات است
,وی اضافه می کند: عدم همکاری برخی از مسئولان در مصاحبه‌ها، برخورد نامناسب و دور از شان با قشر خبرنگار در برخی موارد، ممانعت از حضور خبرنگاران و یا معطل کردن خبرنگار در برخی از برنامه‌ها(بدون دلیل) از جمله مشکلات این حرفه در استان است.مسئولان در قبال رسانه‌ها مسئولیت داشته و باید آماده‌ی پاسخگویی باشند. وقتی فردی مسئولیتی را در دستگاه‌های اجرایی بر عهده می‌گیرد باید توانایی پاسخگویی را نیز داشته باشد و خبرنگار نیز به عنوان "چشم تیزبین جامعه" حق دارد تمامی امور و اخباری را که به مردممربوط می‌شود، رصد کرده و پاسخ قانع کننده ای از مسئول مربوطه دریافت کند.
,بعضا برای مصاحبه با فلان مسئول، باید هفت خوان رستم را رد کرد
,این فعال رسانه ای تاکید می کند: خبرنگار در صورتی می‌تواند به سوالات مخاطبانش پاسخ دهد که جواب درستی از مسئولان مربوطه دریافت کرده باشد؛ متاسفانه در برخی از موارد خبرنگار باید برای مصاحبه با مسئول مربوطه هفت خوان رستم را رد کرده و در نهایت هم نتواند پاسخ درستی دریافت کند!
,هاشم زاده در مورد عمده ترین مطالبات خبرنگاران اظهار می کند: اصلی‌ترین خواسته بنده به عنوان یک خبرنگار این است که مسئولان در پاسخگویی به رسانه‌ها نه تنها ممانعت و تعلل ایجاد نکرده بلکه خودشان در این رابطه پیشقدم شوند، در این صورت امور جامعه با شفافیت انجام شده و مردم تا جایی که مقدور است در جریان جزئیات امور و همچنین مشکلات قرار گرفته و بهتر می‌توانند با مشکلات(شهری، زیست محیطی، ترافیکی و...) کنار بیایند.
,وی در مورد مهم ترین انگیزه ای که باعث شده به این حرفه وارد شود؛ می گوید: مهمترین انگیزه‌ی بنده از ورود به این عرصه‌ی سخت و خطیر، بیان مطالبات مردم، طرح مشکلات جامعه، فرهنگ‌سازی در رابطه با مسائل مغفول جامعه(مسائل دینی، مسائل فرهنگی و...)، انعکاس تلاش و عملکرد مسئولان بوده است.
,برخی مدیران سواد رسانه‌ای ضعیفی داشته و جایگاهی برای رسانه‌ها قائل نیستند
,این فعال رسانه در مورد میزان تعامل مسئولین با اصحاب رسانه نیز می گوید: خوشبختانه اخیرا میزان تعامل مدیران با رسانه افزایش یافته و بسیاری از مدیران به جایگاه تاثیرگذار رسانه‌ها در جامعه واقف شده‌اند اما هنوز هم هستند مدیرانی که سواد رسانه‌ای ضعیفی داشته و جایگاهی برای رسانه‌ها قائل نیستند.
,انصاف و وظیفه‌شناسی باید سرلوحه کار باشد
,وی بیان تصریح می کند: معتقدم خبرنگاران و همچنین مدیران باید انصاف و وظیفه‌شناسی را سرلوحه‌ی امور خویش قرار دهند. وظیفه‌ی یک خبرنگار کنکاش عملکرد مسئولان و انعکاس آن به مخاطبان بوده و از سوی دیگر مسئولان هم در قبال مسئولیتی که بر عهده گرفته‌اند باید پاسخگوی افکار عمومی باشند، از این‌رو هر آنچه که خارج از وظیفه انجام شود؛ مثل شکایت، تطمیع و... ، ظلم و جفای در حق جامعه و مردم است.
,مهمترین مطالبه اهالی رسانه دور شدن چمبره ثروت و قدرت از حریم آزاد خبرنگاری است
,کاوه صدق روحی، سردبیر پایگاه خبری آناج از دیگر فعلان عرصه رسانه استان است که در گفتگو با ائل می گوید: جریان های قدرت و ثروت عمدتا با تطمیع، موقعیت خبرنگاران را در حصار امن خود درآورده اند. روزنامه نگار زمانی که در منطقه ممنوعه گام می نهد، اهرم کنترل از تطمیع به تهدید تغییر کاربری می دهد. فلذا مهمترین مطالبه اهالی رسانه دور شدن چمبره ثروت و قدرت از حریم آزاد خبرنگاری است.
,ماجرا زمانی جالب می شود که خبرنگار به ثمن بخس در حیطه اجرایی و عملی قرار می گیرد
,وی ادامه می دهد: ماجرا زمانی جالب می شود که خبرنگار به ثمن بخس در حیطه اجرایی و عملی این جریانات قرار می گیرد. اهالی ثروت و قدرت مدت هاست که خود را از ذات قدسی انقلاب جدا کرده اند و می کوشند تا هر نوشته و سخن حقی را با خود همراه کنند.
,ای کاش هیچ تعاملی بین اصحاب رسانه و مسئولین شکل نمی گرفت که هر چه کرد، این تعامل کرد
,این فعال رسانه ای تاکید می کند: برای هر خبرنگاری حق گویی مهمترین انگیزه الهی بشمار می آید. اما آیا تمامی خبرنگاران در صراط حق گویی مستدام می مانند؟ای کاش هیچ تعاملی بین اصحاب رسانه و مسئولین شکل نمی گرفت. که هر چه کرد این تعامل کرد. رابطه مستقیم تعامل با تطمیع سالیانی است که جامعه رسانه ی استان را به خود مبتلا کرده است.
,خاطرات خبرنگاری هر چه حق محور تر، شیرینی ذاتی اش بیشتر
,صدق روحی همچنین در بیان تلخ و شیرینی های حرفه خبرنگاری، می گوید: خاطرات خبرنگاری هر چه حق محور تر، شیرینی ذاتی اش بیشتر و در همان راستا تلخی ظاهری اش هم بیشتر است. چون حق گویی و عدالتخواهی در شرایط فعلی هر انسانی را با مواجهات تلخ روبرو می کند. عده ای خبرنگاری را در وادی حرفه ای گری دنبال می کنند. گو آنکه کم کاری و پوشاندن واقعیات را زیر عبای حرفه ای گری پنهان نموده اند.
,انتهای پیام/
]
ارسال دیدگاه