اخبار داغ

نگاهی به آداب و رسوم ازدواج در قومیت‌های استان قزوین

نگاهی به آداب و رسوم ازدواج در قومیت‌های استان قزوین
تمامی اقوام با آداب و رسوم‌های متفاوت در طول سالیان گذشته همواره سعی در یادآوری ازدواج به عنوان سنگ بنای اولیه خانواده و شکل گیری کانونی پابرجا و مستحکم برای پیشرفت و بالندگی انسان‌ها داشته‌اند.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از شاخص، ازدواج به عنوان امری پسندیده و مبارک در میان ایرانیان دارای ارزش بسیاری است بنابراین هر کدام از اقوام ایرانی آداب و رسوم خاص خود را برای هرچه باشکوه تر برگزار کردن این مراسم دارند.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, شاخص,

فلسفه این آداب و رسوم قدیمی توجه به فرهنگ ازدواج ساده و تشکیل خانواده همراه با پایبندی به عقاید و مذهب در میان جوانان است.

,

آیین و رسوم برگزاری مراسم ازدواج در هر منطقه‌ای باتوجه به باورها، اعتقادات و نیازهای مردم آن منطقه و دیار شکل گرفته است.

,

همچنان که در استان قزوین به دلیل وجود اقوام مختلف ایرانی شاهد آداب و رسوم و مراسماتی متفاوت با سبک و سیاق مربوط به هر قوم هستیم.

,

در این مقاله به بررسی نحوه برگزاری مراسمات عروسی در میان قزوین‌ها، ترک‌ها، لرها و کردهای ساکن در قزوین پرداخته‌ایم:پ

,

, , ,

ازدواج به سبک قزوینی‌ها

, ازدواج به سبک قزوینی‌ها,

در میان قزوینی‌های اصیل اگر خانواده‌ای دختری را می‌پسندید از طریق پدر پسر به پدر دختر پیغام داده می شد و اجازه خواستگاری از سوی او صادر می شد و در این صورت مادر پسر به همراه خواهر و یا دخترانش برای دیدن دختر مورد نظر به خانه‌ی او می رفتند.

,

اگر پس از تحقیقات لازم، دختر، مطلوب خانواده پسر قرار می گرفت و هر دو خانواده با شرایط یکدیگر به توافق می‌رسیدند دختر با شیرینی سنتی قزوین از خانواده پسر پذیرایی می کرد.

,

پیش از توافق در رابطه با مهریه، خانواده دختر سیاهه‌ای را به خانواده پسر می داد که در آن مقدار مهریه و باشلق (شیربها) و همچنین سایر شرایط ازدواج لحاظ شده بود .

,

در این میان بنا بر رسم خلیفه گری یکی از بزرگان فامیل در رابطه با مهریه و بقیه موارد ریش سفیدی می‌کرد تا کارها سریع‌تر پیش رود.

,

زمانی که خانواده‌ها بر سر مهریه و شیربها به توافق می‌رسیدند در مراسم شیرینی خوران یا به قول امروزی‌ها، جشن نامزدی دختر نشان کرده پسر شده و بعد مراسم عقدکنان برگزار می‌شد.

,

در عصر یا شامگاه روزی که دختر به عقد پسر درمی آمد در خانه پدر نمی ماند و به منزل یکی از محارم می‌رفت و شب را در آنجا سپری می کرد زیرا قدیمی‌ها معتقد بودند اگر دختر در خانه بماند امکان بازگشتش زیاد است.

,

, , ,

مراسم عقدکنان در منزل دختر توسط پدر دختر صورت می‌گرفت و میوه و شیرینی را در خنچه تزیین شده  و طبق‌کشان برای خانواده عروس برده ‌می‌شد.

,

همچنین در صبح روز عروسی مراسم آستانه بوسان انجام می شد که مراسم مختص قزوین است و در هیچ‌جای کشور وجود ندارد.

,

براساس این آیین، داماد به اتفاق دو ساقدوش و دوستانش و یا جوانان فامیل صبح روز عروسی برای صرف صبحانه و یا به عبارتی بوسیدن آستانه (آستانه بوسان) که نشانه تقید داماد به خانواده عروس است به منزل عروس خانم می رفت.

,

در گذشته مرسوم بوده که داماد آستانه درب خانه عروس را ببوسد و خانواده عروس هم با انواع غذاهای محلی همچون عدسی، حلیم، کله پاچه از آنها پذیرایی می کردند.

,

در مراسم جهازبران نیز سیاهه‌ای توسط بزرگان به امضا می رسید.

,

در شب عروسی داماد برای بردن عروس به خانه خود نزد او می رفت و پسربچه نابالغی که کمر عروس را با روبانی می بست و می گفت هفت تا پسر و یک دختر و با مشت به کمر عروس می زد و هدیه ای از طرف خانواده عروس دریافت می کرد.

,

همچنین جشن پاتختی از مراسمات دیگر قزوین‌ها بود که در خانه داماد و با حضور زنان فامیل برگزار می شد.

,

دعوت خانواده عروس از خانواده داماد با عنوان مراسم جمعه اول که گاهی هم این به جمعه دوم و سوم هم کشیده می شد از مراسمات قدیم قزوینی‌هاست.

,

, , ,

*ازدواج به سبک لرها

, *ازدواج به سبک لرها,

در میان اقوام لر پس از انتخاب دختر ریش سفیدان خانواده پسر نظر خانواده دختر را که با عنوان” کیخایی” معروف است، جلب کرده وفامیل  داماد پس از چند روز رسما به خواستگاری می‌روند.

,

مهریه عروس خانم معمولاً با توافق هر دو خانواده تعیین می‌شود و مبلغی نیز به رسم خودشان به عنوان «شیربها» به مادر عروس اهدا می‌شود تا از زحمات چندساله‌اش تشکر کرده باشند.

,

جهیزیه یا «سیاهه»  را از قبل خانواده عروس آماده کرده و به داماد تحویل می‌دهند البته این سیاهه به امضای افراد فامیل حاضر در مراسم نیز می‌رسد.

,

در پایان مراسم بعد از خواندن چند آیه از قرآن، یک نفر از مردان فامیل داماد دست پدر عروس را به نشانه تشکر می‌بوسد و پس از آن اعلام می‌شود که عروس و داماد به صورت رسمی نامزد شده‌اند. فردای آن روز آقا داماد گوسفندی را به در خانه عروس خانم آورده و با اهدای آن رسماً از خانواده عروس تشکر می‌کند.

,

, , ,

مراسم حنابندان یک شب مانده به مراسم عروسی در منزل عروس خانم برپا می‌شود و به نشانه خوشبختی دست و پای عروس خانم را حنا می‌گیرند و همچنین هدایایی نیز به او هدیه می‌دهند.

,

فردای حنابندان، مادر عروس حلوایی را که با روغن حیوانی تهیه کرده با مراسم خداحافظی دخترش به خانواده داماد می‌دهد و عروس را آماده رفتن به خانه خودش می‌کند در این میان گروه‌های موسیقی شروع به نواختن می‌کنند و رقص و پایکوبی گروه‌های مختلف به همراه بازی‌های سنتی و محلی آغاز می‌شود.

,

معمولاً این رقص بومی با ریتمی آرام توسط نوازندگان محلی با نواختن سرنا و دهل در میان عشایر و روستاییان و کمانچه و تنبک در شهرها اجرا می‌شود.

,

در روز عروسی خانواده داماد غذایی که معمولاً از برنج و گوشت گوسفند تهیه می‌شود و در اصطلاح عامیانه به «بز برنج» معروف است مهیا کرده و از میهمانان پذیرایی می‌کنند اما نوع پذیرایی نیز متفاوت با گذشته است و به رسم امروزی‌ها از میهمانان با زرشک‌پلو با مرغ به همراه یک یا دو نوع کباب پذیرایی می‌شود که مزه آن غذای دودی پز و لذیذ قبل را نمی‌دهد.

,

 

,

, , ,

*ازدواج به سبک ترک‌ها

, *ازدواج به سبک ترک‌ها,

در میان خانواده‌های ترک زبان پس از دیدار اولیه مادر شوهر و عروس، مردان خانواده برای تایین مهریه، شیربها، روز مراسم نامزدی و خواستگار رسمی به خانه ی دختر می‌روند.

,

بعد از اینکه هر دو طرف با میزان مهریه و مسائلی که در آن بین مطرح شده است موافقت کردند یک یا چند کله قند را در مراسم می‌شکند به این نیت که شادی و خوشحالی بین خانواده ها و عروس و داماد بیشتر شود.

,

پس از آن در روز شیرینی‌خوران خانواده داماد به خانه عروس می‌روند و عروس نزد مادر شوهر رفته و دست او را می بوسد و مادرشوهر انگشتری که از قبل تهیه کرده دست عروس می‌کند و زیور آلاتی را که برای او در نظر گرفته را به او می دهد.

,

بعد از این مراسم رسما نامزدی صورت می گیرد و تاریخ های عروسی مشخص می‌شود.

,

در زمانی که عروس نامزد است تا زمانی که به خانه ی خودش برود خانواده ی داماد در اعیاد مختلف مانند نوروز، قربان، غدیر، فطر، مبعث و … برای عروس خانم عیدی می برند که معمولا شامل طلا، جواهر، میوه و شیرینی می‌شود.

,

, , ,

بعد از تهیه شدن جهیزیه عروس وسایل خانه را به بهترین شکل می‌چیند تا اقوام چند روز مانده به عروسی از وسایلی که او تهیه کرده است بازدید کنند.

,

پس از دیدن جهزیه دو نسخه از اقلام جهزیه تهیه‌ می‌شود و امضا می‌رسد یک در اختیار خانواده عروس و دیگری در اختیار پدر داماد قرار می‌گیرد.

,

برگزاری مراسم حنابندان یک شب قبل از مراسم عروسی نیز یکی از مراسمات ترک زبانان است .

,

در مراسم حمام دامادی هم داماد میزبان جوان‌های خانواده‌ی عروس و خانواده ی خودش در حمام عمومی است تا با هم جشن حمام قبل از دامادی را بگیرند.

,

یکی از رسوم جذاب آذری‌ها که در برخی مناطق هنوز متداول است پرتاب کردن سیب به سمت عروس خانم است که در واقع نوعی خوش آمد گویی به عروس است.

,

در مراسم مادر زن سلام نیز داماد صبح روز بعد از عروسی همراه با دسته گل و هدیه ای که در نظر گرفته است، به خانه ی همسرش می رود و از مادر همسرش برای دختری که به دنیا آورده تشکر می‌کند.

,

 

,

, , ,

*ازدواج به سبک کردها

, *ازدواج به سبک کردها,

از دیگر اقوام ساکن در قزوین کردها هستند که کردها معمولا پس از خواستگاری و گرفتن جواب مثبت از خانواده عروس در غذایی را تهیه کرده و به خانه عروس می‌روند و در جمع بزرگان فامیل مراسم عقد را برگزار می‌کنند.

,

در مراسم شیرینی خوران نیز خانواده داماد زیور آلات و لباس‌هایی را که برای عروس خریداری کردند به خانه او می‌برند و مراسمی گرفته می‌شود تابزرگان فامیل هم هدایای خود را تقدیم کنند.

,

در گدشته مراسم عروسی چندین شبانه روز به طول می‌انجامید و زنان همسایه برای گختن نان به خانه داماد می‌رفتند و پای‌کوبی می‌کردند.

,

 

,

, , ,

زنان در مراسم حنا بندان در خانه عروس حضور پیدا می‌کرند و علاوه بر حنا گذاشتن، گوسفندی را برای او قربانی می‌کردند و لباسهای عروس و آینده شمعندان او را هم با خود برای عروس بردهه و خانواده آن‌ها را برای عروسی دعوت می‌کردند.

,

در روز داماد به همراه یکی از دوستانش به پشت بام رفته و بر سر عروس سیب و انار می‌ریزد که  این نمادی از پاکی و عشق در زندگی است.

,

سه روز بعد از تمام شدن مراسم عروسی، مهمانان به خوش‌آمدگویی عروس می‌آیند و با خود غذا و خوراکی می‌آورند.

,

در پایان باید یادآور شد که  تشکیل خانواده یکی از اساسی‌ترین و طبیعی‌ترین نیازهای انسان به شمار می آید. بسیاری از مشکلات روانی حاصل از تنش‌های زندگی روزمرّه توسط یک خانواده سالم و همراه و همدل ، جبران می شود.

,

لذا تمامی اقوام با آداب و رسوم‌های متفاوت در طول سالیان گذشته همواره سعی در یادآوری ازدواج به عنوان سنگ بنای اولیه خانواده و شکل گیری کانونی پابرجا و مستحکم برای پیشرفت و بالندگی انسان‌ها داشته‌اند.

,

انتهای پیام/

]
  • برچسب ها
  • #
  • #
  • #

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه