کارشناس مسائل منطقه:
تخریب جایگاه اوپک در جنگ نفتی ایران و عربستان دور از ذهن نیست/ دعوا بر سر منافع است!
یک کارشناس مسائل منطقه می‌گوید اگر میان عربستان و ایران، جنگ نفتی دربگیرد، احتمال تخریب جایگاه اوپک وجود دارد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، در شامگاه سالروز واقعه یازدهم سپتامبر، فرصتی دست داد تا به سراغ دکتر پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل منطقه برویم و از او درباره برخی از وجوه عملکرد گروه‌های تروریستی در منطقه سوال کنیم. پایان‌بخش گفتگوی ما البته درباره تحریم‌هایی بود که از آبان‌ماه علیه ایران اعمال می‌شوند. ملازهی مقالات متعددی در ارتباط با جریان‌های افراط‌گرا دارد و در ارتباط با چالش‌های ایدئولوژیک قدرت هم بسیار اندیشیده است. ملازهی در این گفتگو نکات مهمی را بیان کرده است. شما را به مطالعه این مطلب دعوت می‌کنیم.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مرآت,مرآت- جناب آقای ملازهی! در حال حاضر کدام‌یک از گروه‌های تروریستی وابستگی ایدئولوژیک بیش‌تری به ریاض دارند؟
گروه‌های تروریستی منطقه، به لحاظ ایدئولوژیک به نوعی با اندیشه‌ای که بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و به ویژه عربستان سعودی حاکم است. از من ظر تأثیرگذاری ایدئولوژیک، اکثر گروه‌های نظامی که دست‌کم در دنیای عرب مطرح شده‌اند یا تحت تأثیر تفکر اخوانی(وابسته به اخوان‌المسلمین در مصر) هستند و یا تحت تأثیر تفکر وهابیت هستند که به نوعی با عربستان سعودی، امارات و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مرتبط‌اند.
این بگوییم این گروه‌ها به طور سازمان‌یافته تحت حمایت این کشورها باشند، به شرایط مختلفی بستگی دارد. پس از آن که داعش ظهور کرد و مسأله خلافت اسلامی را مطرح کرد و تا حد زیادی جایگزین القاعده در منطقه شد و بعد در عراق و سوریه فعال شد و سازمان به دست آورد و سپس به لحاظ نظامی شکست خورد، هیچ‌یک از کشورها خود را مسئول داعش نمی‌داند!
کشورهای مختلف مسأله حمایت سیاسی و نظامی از داعش را رد می‌کنند اما به لحاظ ایدئولوژیک همچنان این بحث وجود دارد که گروه‌های رادیکال اسلامی به نوعی با تفکری که در عربستان و امارات وجود دارد، پیوند دارند.
منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!
مرآت- ایران همواره به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم بوده است! این امر هم دستاویزی برای تحریم بیش‌تر ایران شده و هم مستمسکی برای سیاه نشان دادن چهره ایران. آیا واقعا نشانه‌ای دال بر همکاری ایران با گروه‌های تروریستی وجود دارد؟
واقعیت این است که تعریف مشخصی برای تروریسم که مقبول همگان باشد، وجود ندارد. حقیقت آن است که کشورهای مختلف و به ویژه دستگاه‌های امنیتی منطقه، گروه‌هایی که در جهت منافع آن‌ها حرکت می‌کنند را تروریست نمی‌دانند و آن‌ها را گروه‌های نظامی عادی تلقی می‌کنند و در مقابل، گروه‌هایی که علیه آن کشورها عمل می‌کنند را تروریست می‌دانند. این یک فرمول است!
این که چرا دیگران ایران را به حمایت از تروریسم متهم می‌کنند به اختلاف در تعریف تروریسم بازمی‌گردد. حزب‌الله لبنان، جهاد اسلامی و حماس از دید ایران، گروه‌های جهادی تلقی می‌شوند اما از نگاه آمریکا و دنیای غرب این گروه‌ها، تروریستی محسوب می‌شوند چراکه تعریف واحدی وجود ندارد و هرکس بر حسب منافع خودش، تعریف خود را از تروریسم درنظر می‌گیرد.
احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب
اما در ارتباط با طالبان، حقیقت آن است که یک‌سری اطلاعات انتشار یافته است مبنی بر آن که از زمانی که داعش در خاورمیانه شکست خورد و نیروهای خود را به افغانستان منتقل کرد، روسیه، ایران و چین احساس کردند که ممکن است داعش از این ظرفیت برخوردار باشد که با غرب کنار بیاید و در منطقه مرکزی روسیه، آسیا و چین و نیز مناطق شرقی ایران فعال شود.
از آن زمانی، یک تلقی به وجود آمده است مبنی بر این که می‌شود از بخشی از طالبان حمایت کرد تا آن بخش، داعش را کنترل کند و نگذارد که داعش در افغانستان پایگاه به دست بیاورد. بر این اساس گفته می‌شود که ایران از طالبان حمایت می‌کند حال آن که هیچ سندی در دست کسی نیست و ایران هرگز اعلام نکرده است که ما از طالبان حمایت می‌کنیم.
سیاست رسمی و اعلام‌شده ایران این است که حکومت مرکزی افغانستان را تقویت کند و معتقد نیست که باید به تجزیه قدرت در افغانستان کمک کرد چراکه ایران می‌داند که این امر به ضرر خود ماست. با این وجود برخی معتقدند که به شکل تاکتیکی، تماس‌هایی میان ایران و طالبان وجود دارد.
مرآت- جناب ملازهی! این که بسیاری از گروه‌های تروریستی رویکردی چندان منفی نسبت به آمریکا و اسرائیل ندارند، شائبه‌های جهانی درباره حمایت رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا از این گروه‌ها را تقویت می‌کند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟
ببینید، این گروه‌ها بالاخره باید از منابعی تسلیحات، سرمایه و آموزش دریافت کنند. گروهی که می‌خواهد در کشوری بجنگند باید امکانات داشته باشد؛ این امکانات از کجا تهیه می‌شود؟ دستگاه‌هایی در دنیا وجود دارند که به نوعی از این گروه‌ها حمایت می‌کنند اما این که مثلا آمریکایی‌ها به شکل روشن و مشخص از یک گروه خاص در مقطع خاصی حمایت کنند، قابل فهم است.
دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند
بحثی که وجود دارد این است که گروه‌های تروریستی ظرفیت‌هایی دارند و کشورهای مختلف از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند. ما می‌توانیم بپذیریم که وقتی برخی گروه‌ها در سوریه علیه نفوذ ایران و سوریه و برای سرنگونی بشار اسد می‌جنگیدند، دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از آن‌ها حمایت می‌کردند. اسرائیل نیروهای زخمی داعش را در خاک خودش مداوا می‌کرد.
این اتفاق بی‌حساب و کتاب نیست. بنابراین می‌شود تصور کرد که به شکل تاکتیکی، وقتی گروه‌های تروریستی به نفع اسرائیل و آمریکا کار کنند یا دست‌کم حرکت‌های آنان به نفع اسرائیل و آمریکا تمام شود، از آن‌ها حمایت می‌کنند اما اگر قرار باشد که این گروه‌ها منافع غرب و آمریکا را به خطر بیاندازند، تلقی این است که این گروه‌ها تروریستی هستند!
دعوا بر سر منافع است!
مرآت- پرسش پایانی من در ارتباط با تحریم است. چنان‌که مستحضرید تحریم‌ها از آبان‌ماه علیه ایران شدت می‌گیرد و از هم‌اکنون صف‌بندی کشورها در حال شکل‌گیری است کما این که کروه جنوبی واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. به گمان شما، در آبان‌ماه چند کشور در حوزه شرق آسیا و خاورمیانه در کنار ایران خواهند بود؟
اگر بخواهیم واقع‌بینانه قضاوت کنیم، حقیقت آن است که بسیاری از شرکت‌های نفتی بزرگ دنیا، به دلیل این که آمریکا معامله می‌کنند، به سمت ایران نمی‌آیند. ایرانیان باید این واقعیت را درک کنند که بحث بر سر منافع است. وقتی یک شرکت بزرگ، سالانه 20 تا 30 میلیارد دلار با آمریکا تعامل تجاری دارد، این تعامل را به واسطه معاملات یک تا 2 میلیارد دلاری برهم نمی‌زند.
آن‌چه که در کره جنوبی اتفاق افتاد، از همین جنس بود. اکثر شرکت‌ها و پالایشگاه‌های نفتی کره جنوبی که از ایران نفت می‌خریدند، با آمریکا معاملاتی جدی دارند و به همین دلیل نمی‌توانند آن منافع بزرگ را به خاطر منافع کوچک‌تری که در ایران دارند از دست بدهند. سه یا چهار کشور اصلی در آسیا مشتری نفت ایران هستند: هندوستان، ژاپن، کره جنوبی و چین. تنها کشوری که اعلام کرده است ما به رغم تحریم‌های امریکا معاملاتمان را با ایران ادامه خواهیم داد، چین است.
مناسبات ژاپن با آمریکا بسیار نزدیک است و آن‌ها تلاش می‌کنند که برای معامله با ایران معافیتی را از ترامپ بگیرند. در دوره قبل هم اوباما معافیتی را برای کشورهایی مثل ژاپن قائل شد که این کشورها با توجه به نیازهای سوختی خود از ایران خرید کنند. منتها اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است این است که آمریکا می‌گویند ما سوخت شما را تأمین می‌کنیم.
هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم
شما می‌دانید که آمریکا خود یکی از صادرکنندگان نفت است؛ از این گذشته عربستان سعودی اعلام آمادگی کرده که تولید نفت خود را افزایش دهد و سوخت موردنیاز کشورها را با قیمت مناسب تأمین کند. بنابراین برای جبران کسری نفت، گزینه‌هایی غیر از ایران وجود دارد هرچند که هندوستان اعلام کرده که ما تنها تحریم‌های سازمان ملل را به رسمیت می‌شناسیم و نه تحریم‌های یکجانبه آمریکا را اما در نهایت شرکت‌های هندی هم به دنبال منافع خودشان هستند.
ممکن است آن‌ها با توجه به مشکلاتشان در تأمین سوخت تلاش کنند که آمریکا برای آن‌ها استثنایی قائل شود اما اگر ترامپ همچنان اصرار داشته باشد که صادرات نفت ایران را منقطع کند، احتمالا کشوری مثل عربستان سعودی، جایگزین ایران خواهد شد. عراق هم آمادگی دارد که جایگزین ایران شود و در این صورت کشورهایی مثل هند ناچار خواهند بود که ارتباطات خود را با ایران کاهش دهند.
ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!
آمریکایی‌ها ضمن این که شعارشان این است که صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، می‌دانند که اگر صادرات نفت ایران به صفر برسد مشکلات جدی دیگری بوجود می‌آید. ایران احتمالا خواهد توانست چیزی بین 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت به طور استثناء به ژاپن، هند و برخی کشورهای دیگر صادر کند. این همان طرحی است که در عراق اجرا شد.
در این حوزه رقابتی میان ایران و عربستان وجود دارد. در این شرایط ایران باید قیمت‌های ترجیحی برای فروش نفت خود قائل شود و نفت خود را به قیمت پایین‌تری بفروشد که البته در این صورت درآمدهای ایران کاهش خواهد یافت. ممکن است عربستان سعودی نیز همین سیاست را در پیش بگیرد و اساسا جایگاه اوپک تخریب شود! ضرر این امر متوجه همه کشورها خواهد بود.
در هر حال واقعیت این است که عملا کشورهای زیادی نمی‌توانند در کنار ایران بایستند مگر آن که چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، قدری ملایم‌تر با این موضوع برخورد کنند اما باید بدانیم که آن‌ها هم به دنبال منافع خود هستند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/
مرآت- جناب آقای ملازهی! در حال حاضر کدام‌یک از گروه‌های تروریستی وابستگی ایدئولوژیک بیش‌تری به ریاض دارند؟
گروه‌های تروریستی منطقه، به لحاظ ایدئولوژیک به نوعی با اندیشه‌ای که بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و به ویژه عربستان سعودی حاکم است. از من ظر تأثیرگذاری ایدئولوژیک، اکثر گروه‌های نظامی که دست‌کم در دنیای عرب مطرح شده‌اند یا تحت تأثیر تفکر اخوانی(وابسته به اخوان‌المسلمین در مصر) هستند و یا تحت تأثیر تفکر وهابیت هستند که به نوعی با عربستان سعودی، امارات و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مرتبط‌اند.
این بگوییم این گروه‌ها به طور سازمان‌یافته تحت حمایت این کشورها باشند، به شرایط مختلفی بستگی دارد. پس از آن که داعش ظهور کرد و مسأله خلافت اسلامی را مطرح کرد و تا حد زیادی جایگزین القاعده در منطقه شد و بعد در عراق و سوریه فعال شد و سازمان به دست آورد و سپس به لحاظ نظامی شکست خورد، هیچ‌یک از کشورها خود را مسئول داعش نمی‌داند!
کشورهای مختلف مسأله حمایت سیاسی و نظامی از داعش را رد می‌کنند اما به لحاظ ایدئولوژیک همچنان این بحث وجود دارد که گروه‌های رادیکال اسلامی به نوعی با تفکری که در عربستان و امارات وجود دارد، پیوند دارند.
منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!
مرآت- ایران همواره به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم بوده است! این امر هم دستاویزی برای تحریم بیش‌تر ایران شده و هم مستمسکی برای سیاه نشان دادن چهره ایران. آیا واقعا نشانه‌ای دال بر همکاری ایران با گروه‌های تروریستی وجود دارد؟
واقعیت این است که تعریف مشخصی برای تروریسم که مقبول همگان باشد، وجود ندارد. حقیقت آن است که کشورهای مختلف و به ویژه دستگاه‌های امنیتی منطقه، گروه‌هایی که در جهت منافع آن‌ها حرکت می‌کنند را تروریست نمی‌دانند و آن‌ها را گروه‌های نظامی عادی تلقی می‌کنند و در مقابل، گروه‌هایی که علیه آن کشورها عمل می‌کنند را تروریست می‌دانند. این یک فرمول است!
این که چرا دیگران ایران را به حمایت از تروریسم متهم می‌کنند به اختلاف در تعریف تروریسم بازمی‌گردد. حزب‌الله لبنان، جهاد اسلامی و حماس از دید ایران، گروه‌های جهادی تلقی می‌شوند اما از نگاه آمریکا و دنیای غرب این گروه‌ها، تروریستی محسوب می‌شوند چراکه تعریف واحدی وجود ندارد و هرکس بر حسب منافع خودش، تعریف خود را از تروریسم درنظر می‌گیرد.
احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب
اما در ارتباط با طالبان، حقیقت آن است که یک‌سری اطلاعات انتشار یافته است مبنی بر آن که از زمانی که داعش در خاورمیانه شکست خورد و نیروهای خود را به افغانستان منتقل کرد، روسیه، ایران و چین احساس کردند که ممکن است داعش از این ظرفیت برخوردار باشد که با غرب کنار بیاید و در منطقه مرکزی روسیه، آسیا و چین و نیز مناطق شرقی ایران فعال شود.
از آن زمانی، یک تلقی به وجود آمده است مبنی بر این که می‌شود از بخشی از طالبان حمایت کرد تا آن بخش، داعش را کنترل کند و نگذارد که داعش در افغانستان پایگاه به دست بیاورد. بر این اساس گفته می‌شود که ایران از طالبان حمایت می‌کند حال آن که هیچ سندی در دست کسی نیست و ایران هرگز اعلام نکرده است که ما از طالبان حمایت می‌کنیم.
سیاست رسمی و اعلام‌شده ایران این است که حکومت مرکزی افغانستان را تقویت کند و معتقد نیست که باید به تجزیه قدرت در افغانستان کمک کرد چراکه ایران می‌داند که این امر به ضرر خود ماست. با این وجود برخی معتقدند که به شکل تاکتیکی، تماس‌هایی میان ایران و طالبان وجود دارد.
مرآت- جناب ملازهی! این که بسیاری از گروه‌های تروریستی رویکردی چندان منفی نسبت به آمریکا و اسرائیل ندارند، شائبه‌های جهانی درباره حمایت رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا از این گروه‌ها را تقویت می‌کند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟
ببینید، این گروه‌ها بالاخره باید از منابعی تسلیحات، سرمایه و آموزش دریافت کنند. گروهی که می‌خواهد در کشوری بجنگند باید امکانات داشته باشد؛ این امکانات از کجا تهیه می‌شود؟ دستگاه‌هایی در دنیا وجود دارند که به نوعی از این گروه‌ها حمایت می‌کنند اما این که مثلا آمریکایی‌ها به شکل روشن و مشخص از یک گروه خاص در مقطع خاصی حمایت کنند، قابل فهم است.
دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند
بحثی که وجود دارد این است که گروه‌های تروریستی ظرفیت‌هایی دارند و کشورهای مختلف از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند. ما می‌توانیم بپذیریم که وقتی برخی گروه‌ها در سوریه علیه نفوذ ایران و سوریه و برای سرنگونی بشار اسد می‌جنگیدند، دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از آن‌ها حمایت می‌کردند. اسرائیل نیروهای زخمی داعش را در خاک خودش مداوا می‌کرد.
این اتفاق بی‌حساب و کتاب نیست. بنابراین می‌شود تصور کرد که به شکل تاکتیکی، وقتی گروه‌های تروریستی به نفع اسرائیل و آمریکا کار کنند یا دست‌کم حرکت‌های آنان به نفع اسرائیل و آمریکا تمام شود، از آن‌ها حمایت می‌کنند اما اگر قرار باشد که این گروه‌ها منافع غرب و آمریکا را به خطر بیاندازند، تلقی این است که این گروه‌ها تروریستی هستند!
دعوا بر سر منافع است!
مرآت- پرسش پایانی من در ارتباط با تحریم است. چنان‌که مستحضرید تحریم‌ها از آبان‌ماه علیه ایران شدت می‌گیرد و از هم‌اکنون صف‌بندی کشورها در حال شکل‌گیری است کما این که کروه جنوبی واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. به گمان شما، در آبان‌ماه چند کشور در حوزه شرق آسیا و خاورمیانه در کنار ایران خواهند بود؟
اگر بخواهیم واقع‌بینانه قضاوت کنیم، حقیقت آن است که بسیاری از شرکت‌های نفتی بزرگ دنیا، به دلیل این که آمریکا معامله می‌کنند، به سمت ایران نمی‌آیند. ایرانیان باید این واقعیت را درک کنند که بحث بر سر منافع است. وقتی یک شرکت بزرگ، سالانه 20 تا 30 میلیارد دلار با آمریکا تعامل تجاری دارد، این تعامل را به واسطه معاملات یک تا 2 میلیارد دلاری برهم نمی‌زند.
آن‌چه که در کره جنوبی اتفاق افتاد، از همین جنس بود. اکثر شرکت‌ها و پالایشگاه‌های نفتی کره جنوبی که از ایران نفت می‌خریدند، با آمریکا معاملاتی جدی دارند و به همین دلیل نمی‌توانند آن منافع بزرگ را به خاطر منافع کوچک‌تری که در ایران دارند از دست بدهند. سه یا چهار کشور اصلی در آسیا مشتری نفت ایران هستند: هندوستان، ژاپن، کره جنوبی و چین. تنها کشوری که اعلام کرده است ما به رغم تحریم‌های امریکا معاملاتمان را با ایران ادامه خواهیم داد، چین است.
مناسبات ژاپن با آمریکا بسیار نزدیک است و آن‌ها تلاش می‌کنند که برای معامله با ایران معافیتی را از ترامپ بگیرند. در دوره قبل هم اوباما معافیتی را برای کشورهایی مثل ژاپن قائل شد که این کشورها با توجه به نیازهای سوختی خود از ایران خرید کنند. منتها اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است این است که آمریکا می‌گویند ما سوخت شما را تأمین می‌کنیم.
هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم
شما می‌دانید که آمریکا خود یکی از صادرکنندگان نفت است؛ از این گذشته عربستان سعودی اعلام آمادگی کرده که تولید نفت خود را افزایش دهد و سوخت موردنیاز کشورها را با قیمت مناسب تأمین کند. بنابراین برای جبران کسری نفت، گزینه‌هایی غیر از ایران وجود دارد هرچند که هندوستان اعلام کرده که ما تنها تحریم‌های سازمان ملل را به رسمیت می‌شناسیم و نه تحریم‌های یکجانبه آمریکا را اما در نهایت شرکت‌های هندی هم به دنبال منافع خودشان هستند.
ممکن است آن‌ها با توجه به مشکلاتشان در تأمین سوخت تلاش کنند که آمریکا برای آن‌ها استثنایی قائل شود اما اگر ترامپ همچنان اصرار داشته باشد که صادرات نفت ایران را منقطع کند، احتمالا کشوری مثل عربستان سعودی، جایگزین ایران خواهد شد. عراق هم آمادگی دارد که جایگزین ایران شود و در این صورت کشورهایی مثل هند ناچار خواهند بود که ارتباطات خود را با ایران کاهش دهند.
ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!
آمریکایی‌ها ضمن این که شعارشان این است که صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، می‌دانند که اگر صادرات نفت ایران به صفر برسد مشکلات جدی دیگری بوجود می‌آید. ایران احتمالا خواهد توانست چیزی بین 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت به طور استثناء به ژاپن، هند و برخی کشورهای دیگر صادر کند. این همان طرحی است که در عراق اجرا شد.
در این حوزه رقابتی میان ایران و عربستان وجود دارد. در این شرایط ایران باید قیمت‌های ترجیحی برای فروش نفت خود قائل شود و نفت خود را به قیمت پایین‌تری بفروشد که البته در این صورت درآمدهای ایران کاهش خواهد یافت. ممکن است عربستان سعودی نیز همین سیاست را در پیش بگیرد و اساسا جایگاه اوپک تخریب شود! ضرر این امر متوجه همه کشورها خواهد بود.
در هر حال واقعیت این است که عملا کشورهای زیادی نمی‌توانند در کنار ایران بایستند مگر آن که چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، قدری ملایم‌تر با این موضوع برخورد کنند اما باید بدانیم که آن‌ها هم به دنبال منافع خود هستند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/
مرآت- جناب آقای ملازهی! در حال حاضر کدام‌یک از گروه‌های تروریستی وابستگی ایدئولوژیک بیش‌تری به ریاض دارند؟
گروه‌های تروریستی منطقه، به لحاظ ایدئولوژیک به نوعی با اندیشه‌ای که بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و به ویژه عربستان سعودی حاکم است. از من ظر تأثیرگذاری ایدئولوژیک، اکثر گروه‌های نظامی که دست‌کم در دنیای عرب مطرح شده‌اند یا تحت تأثیر تفکر اخوانی(وابسته به اخوان‌المسلمین در مصر) هستند و یا تحت تأثیر تفکر وهابیت هستند که به نوعی با عربستان سعودی، امارات و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مرتبط‌اند.
این بگوییم این گروه‌ها به طور سازمان‌یافته تحت حمایت این کشورها باشند، به شرایط مختلفی بستگی دارد. پس از آن که داعش ظهور کرد و مسأله خلافت اسلامی را مطرح کرد و تا حد زیادی جایگزین القاعده در منطقه شد و بعد در عراق و سوریه فعال شد و سازمان به دست آورد و سپس به لحاظ نظامی شکست خورد، هیچ‌یک از کشورها خود را مسئول داعش نمی‌داند!
کشورهای مختلف مسأله حمایت سیاسی و نظامی از داعش را رد می‌کنند اما به لحاظ ایدئولوژیک همچنان این بحث وجود دارد که گروه‌های رادیکال اسلامی به نوعی با تفکری که در عربستان و امارات وجود دارد، پیوند دارند.
منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!
مرآت- ایران همواره به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم بوده است! این امر هم دستاویزی برای تحریم بیش‌تر ایران شده و هم مستمسکی برای سیاه نشان دادن چهره ایران. آیا واقعا نشانه‌ای دال بر همکاری ایران با گروه‌های تروریستی وجود دارد؟
واقعیت این است که تعریف مشخصی برای تروریسم که مقبول همگان باشد، وجود ندارد. حقیقت آن است که کشورهای مختلف و به ویژه دستگاه‌های امنیتی منطقه، گروه‌هایی که در جهت منافع آن‌ها حرکت می‌کنند را تروریست نمی‌دانند و آن‌ها را گروه‌های نظامی عادی تلقی می‌کنند و در مقابل، گروه‌هایی که علیه آن کشورها عمل می‌کنند را تروریست می‌دانند. این یک فرمول است!
این که چرا دیگران ایران را به حمایت از تروریسم متهم می‌کنند به اختلاف در تعریف تروریسم بازمی‌گردد. حزب‌الله لبنان، جهاد اسلامی و حماس از دید ایران، گروه‌های جهادی تلقی می‌شوند اما از نگاه آمریکا و دنیای غرب این گروه‌ها، تروریستی محسوب می‌شوند چراکه تعریف واحدی وجود ندارد و هرکس بر حسب منافع خودش، تعریف خود را از تروریسم درنظر می‌گیرد.
احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب
اما در ارتباط با طالبان، حقیقت آن است که یک‌سری اطلاعات انتشار یافته است مبنی بر آن که از زمانی که داعش در خاورمیانه شکست خورد و نیروهای خود را به افغانستان منتقل کرد، روسیه، ایران و چین احساس کردند که ممکن است داعش از این ظرفیت برخوردار باشد که با غرب کنار بیاید و در منطقه مرکزی روسیه، آسیا و چین و نیز مناطق شرقی ایران فعال شود.
از آن زمانی، یک تلقی به وجود آمده است مبنی بر این که می‌شود از بخشی از طالبان حمایت کرد تا آن بخش، داعش را کنترل کند و نگذارد که داعش در افغانستان پایگاه به دست بیاورد. بر این اساس گفته می‌شود که ایران از طالبان حمایت می‌کند حال آن که هیچ سندی در دست کسی نیست و ایران هرگز اعلام نکرده است که ما از طالبان حمایت می‌کنیم.
سیاست رسمی و اعلام‌شده ایران این است که حکومت مرکزی افغانستان را تقویت کند و معتقد نیست که باید به تجزیه قدرت در افغانستان کمک کرد چراکه ایران می‌داند که این امر به ضرر خود ماست. با این وجود برخی معتقدند که به شکل تاکتیکی، تماس‌هایی میان ایران و طالبان وجود دارد.
مرآت- جناب ملازهی! این که بسیاری از گروه‌های تروریستی رویکردی چندان منفی نسبت به آمریکا و اسرائیل ندارند، شائبه‌های جهانی درباره حمایت رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا از این گروه‌ها را تقویت می‌کند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟
ببینید، این گروه‌ها بالاخره باید از منابعی تسلیحات، سرمایه و آموزش دریافت کنند. گروهی که می‌خواهد در کشوری بجنگند باید امکانات داشته باشد؛ این امکانات از کجا تهیه می‌شود؟ دستگاه‌هایی در دنیا وجود دارند که به نوعی از این گروه‌ها حمایت می‌کنند اما این که مثلا آمریکایی‌ها به شکل روشن و مشخص از یک گروه خاص در مقطع خاصی حمایت کنند، قابل فهم است.
دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند
بحثی که وجود دارد این است که گروه‌های تروریستی ظرفیت‌هایی دارند و کشورهای مختلف از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند. ما می‌توانیم بپذیریم که وقتی برخی گروه‌ها در سوریه علیه نفوذ ایران و سوریه و برای سرنگونی بشار اسد می‌جنگیدند، دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از آن‌ها حمایت می‌کردند. اسرائیل نیروهای زخمی داعش را در خاک خودش مداوا می‌کرد.
این اتفاق بی‌حساب و کتاب نیست. بنابراین می‌شود تصور کرد که به شکل تاکتیکی، وقتی گروه‌های تروریستی به نفع اسرائیل و آمریکا کار کنند یا دست‌کم حرکت‌های آنان به نفع اسرائیل و آمریکا تمام شود، از آن‌ها حمایت می‌کنند اما اگر قرار باشد که این گروه‌ها منافع غرب و آمریکا را به خطر بیاندازند، تلقی این است که این گروه‌ها تروریستی هستند!
دعوا بر سر منافع است!
مرآت- پرسش پایانی من در ارتباط با تحریم است. چنان‌که مستحضرید تحریم‌ها از آبان‌ماه علیه ایران شدت می‌گیرد و از هم‌اکنون صف‌بندی کشورها در حال شکل‌گیری است کما این که کروه جنوبی واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. به گمان شما، در آبان‌ماه چند کشور در حوزه شرق آسیا و خاورمیانه در کنار ایران خواهند بود؟
اگر بخواهیم واقع‌بینانه قضاوت کنیم، حقیقت آن است که بسیاری از شرکت‌های نفتی بزرگ دنیا، به دلیل این که آمریکا معامله می‌کنند، به سمت ایران نمی‌آیند. ایرانیان باید این واقعیت را درک کنند که بحث بر سر منافع است. وقتی یک شرکت بزرگ، سالانه 20 تا 30 میلیارد دلار با آمریکا تعامل تجاری دارد، این تعامل را به واسطه معاملات یک تا 2 میلیارد دلاری برهم نمی‌زند.
آن‌چه که در کره جنوبی اتفاق افتاد، از همین جنس بود. اکثر شرکت‌ها و پالایشگاه‌های نفتی کره جنوبی که از ایران نفت می‌خریدند، با آمریکا معاملاتی جدی دارند و به همین دلیل نمی‌توانند آن منافع بزرگ را به خاطر منافع کوچک‌تری که در ایران دارند از دست بدهند. سه یا چهار کشور اصلی در آسیا مشتری نفت ایران هستند: هندوستان، ژاپن، کره جنوبی و چین. تنها کشوری که اعلام کرده است ما به رغم تحریم‌های امریکا معاملاتمان را با ایران ادامه خواهیم داد، چین است.
مناسبات ژاپن با آمریکا بسیار نزدیک است و آن‌ها تلاش می‌کنند که برای معامله با ایران معافیتی را از ترامپ بگیرند. در دوره قبل هم اوباما معافیتی را برای کشورهایی مثل ژاپن قائل شد که این کشورها با توجه به نیازهای سوختی خود از ایران خرید کنند. منتها اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است این است که آمریکا می‌گویند ما سوخت شما را تأمین می‌کنیم.
هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم
شما می‌دانید که آمریکا خود یکی از صادرکنندگان نفت است؛ از این گذشته عربستان سعودی اعلام آمادگی کرده که تولید نفت خود را افزایش دهد و سوخت موردنیاز کشورها را با قیمت مناسب تأمین کند. بنابراین برای جبران کسری نفت، گزینه‌هایی غیر از ایران وجود دارد هرچند که هندوستان اعلام کرده که ما تنها تحریم‌های سازمان ملل را به رسمیت می‌شناسیم و نه تحریم‌های یکجانبه آمریکا را اما در نهایت شرکت‌های هندی هم به دنبال منافع خودشان هستند.
ممکن است آن‌ها با توجه به مشکلاتشان در تأمین سوخت تلاش کنند که آمریکا برای آن‌ها استثنایی قائل شود اما اگر ترامپ همچنان اصرار داشته باشد که صادرات نفت ایران را منقطع کند، احتمالا کشوری مثل عربستان سعودی، جایگزین ایران خواهد شد. عراق هم آمادگی دارد که جایگزین ایران شود و در این صورت کشورهایی مثل هند ناچار خواهند بود که ارتباطات خود را با ایران کاهش دهند.
ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!
آمریکایی‌ها ضمن این که شعارشان این است که صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، می‌دانند که اگر صادرات نفت ایران به صفر برسد مشکلات جدی دیگری بوجود می‌آید. ایران احتمالا خواهد توانست چیزی بین 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت به طور استثناء به ژاپن، هند و برخی کشورهای دیگر صادر کند. این همان طرحی است که در عراق اجرا شد.
در این حوزه رقابتی میان ایران و عربستان وجود دارد. در این شرایط ایران باید قیمت‌های ترجیحی برای فروش نفت خود قائل شود و نفت خود را به قیمت پایین‌تری بفروشد که البته در این صورت درآمدهای ایران کاهش خواهد یافت. ممکن است عربستان سعودی نیز همین سیاست را در پیش بگیرد و اساسا جایگاه اوپک تخریب شود! ضرر این امر متوجه همه کشورها خواهد بود.
در هر حال واقعیت این است که عملا کشورهای زیادی نمی‌توانند در کنار ایران بایستند مگر آن که چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، قدری ملایم‌تر با این موضوع برخورد کنند اما باید بدانیم که آن‌ها هم به دنبال منافع خود هستند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/
مرآت- جناب آقای ملازهی! در حال حاضر کدام‌یک از گروه‌های تروریستی وابستگی ایدئولوژیک بیش‌تری به ریاض دارند؟
, مرآت- جناب آقای ملازهی! در حال حاضر کدام‌یک از گروه‌های تروریستی وابستگی ایدئولوژیک بیش‌تری به ریاض دارند؟,گروه‌های تروریستی منطقه، به لحاظ ایدئولوژیک به نوعی با اندیشه‌ای که بر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و به ویژه عربستان سعودی حاکم است. از من ظر تأثیرگذاری ایدئولوژیک، اکثر گروه‌های نظامی که دست‌کم در دنیای عرب مطرح شده‌اند یا تحت تأثیر تفکر اخوانی(وابسته به اخوان‌المسلمین در مصر) هستند و یا تحت تأثیر تفکر وهابیت هستند که به نوعی با عربستان سعودی، امارات و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مرتبط‌اند.
,این بگوییم این گروه‌ها به طور سازمان‌یافته تحت حمایت این کشورها باشند، به شرایط مختلفی بستگی دارد. پس از آن که داعش ظهور کرد و مسأله خلافت اسلامی را مطرح کرد و تا حد زیادی جایگزین القاعده در منطقه شد و بعد در عراق و سوریه فعال شد و سازمان به دست آورد و سپس به لحاظ نظامی شکست خورد، هیچ‌یک از کشورها خود را مسئول داعش نمی‌داند!
,کشورهای مختلف مسأله حمایت سیاسی و نظامی از داعش را رد می‌کنند اما به لحاظ ایدئولوژیک همچنان این بحث وجود دارد که گروه‌های رادیکال اسلامی به نوعی با تفکری که در عربستان و امارات وجود دارد، پیوند دارند.
,منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!
, منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!, منفعت‌طلبی، تعریف تروریسم را برای دستگاه‌های امنیتی منطقه مشخص می‌کند!,مرآت- ایران همواره به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم بوده است! این امر هم دستاویزی برای تحریم بیش‌تر ایران شده و هم مستمسکی برای سیاه نشان دادن چهره ایران. آیا واقعا نشانه‌ای دال بر همکاری ایران با گروه‌های تروریستی وجود دارد؟
, مرآت- ایران همواره به دست داشتن در اقدامات تروریستی متهم بوده است! این امر هم دستاویزی برای تحریم بیش‌تر ایران شده و هم مستمسکی برای سیاه نشان دادن چهره ایران. آیا واقعا نشانه‌ای دال بر همکاری ایران با گروه‌های تروریستی وجود دارد؟,واقعیت این است که تعریف مشخصی برای تروریسم که مقبول همگان باشد، وجود ندارد. حقیقت آن است که کشورهای مختلف و به ویژه دستگاه‌های امنیتی منطقه، گروه‌هایی که در جهت منافع آن‌ها حرکت می‌کنند را تروریست نمی‌دانند و آن‌ها را گروه‌های نظامی عادی تلقی می‌کنند و در مقابل، گروه‌هایی که علیه آن کشورها عمل می‌کنند را تروریست می‌دانند. این یک فرمول است!
,این که چرا دیگران ایران را به حمایت از تروریسم متهم می‌کنند به اختلاف در تعریف تروریسم بازمی‌گردد. حزب‌الله لبنان، جهاد اسلامی و حماس از دید ایران، گروه‌های جهادی تلقی می‌شوند اما از نگاه آمریکا و دنیای غرب این گروه‌ها، تروریستی محسوب می‌شوند چراکه تعریف واحدی وجود ندارد و هرکس بر حسب منافع خودش، تعریف خود را از تروریسم درنظر می‌گیرد.
,احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب
, احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب, احساس خطر از کنار آمدن داعش با غرب,اما در ارتباط با طالبان، حقیقت آن است که یک‌سری اطلاعات انتشار یافته است مبنی بر آن که از زمانی که داعش در خاورمیانه شکست خورد و نیروهای خود را به افغانستان منتقل کرد، روسیه، ایران و چین احساس کردند که ممکن است داعش از این ظرفیت برخوردار باشد که با غرب کنار بیاید و در منطقه مرکزی روسیه، آسیا و چین و نیز مناطق شرقی ایران فعال شود.
,از آن زمانی، یک تلقی به وجود آمده است مبنی بر این که می‌شود از بخشی از طالبان حمایت کرد تا آن بخش، داعش را کنترل کند و نگذارد که داعش در افغانستان پایگاه به دست بیاورد. بر این اساس گفته می‌شود که ایران از طالبان حمایت می‌کند حال آن که هیچ سندی در دست کسی نیست و ایران هرگز اعلام نکرده است که ما از طالبان حمایت می‌کنیم.
,سیاست رسمی و اعلام‌شده ایران این است که حکومت مرکزی افغانستان را تقویت کند و معتقد نیست که باید به تجزیه قدرت در افغانستان کمک کرد چراکه ایران می‌داند که این امر به ضرر خود ماست. با این وجود برخی معتقدند که به شکل تاکتیکی، تماس‌هایی میان ایران و طالبان وجود دارد.
,مرآت- جناب ملازهی! این که بسیاری از گروه‌های تروریستی رویکردی چندان منفی نسبت به آمریکا و اسرائیل ندارند، شائبه‌های جهانی درباره حمایت رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا از این گروه‌ها را تقویت می‌کند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟
, مرآت- جناب ملازهی! این که بسیاری از گروه‌های تروریستی رویکردی چندان منفی نسبت به آمریکا و اسرائیل ندارند، شائبه‌های جهانی درباره حمایت رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا از این گروه‌ها را تقویت می‌کند. دیدگاه شما در این ارتباط چیست؟,ببینید، این گروه‌ها بالاخره باید از منابعی تسلیحات، سرمایه و آموزش دریافت کنند. گروهی که می‌خواهد در کشوری بجنگند باید امکانات داشته باشد؛ این امکانات از کجا تهیه می‌شود؟ دستگاه‌هایی در دنیا وجود دارند که به نوعی از این گروه‌ها حمایت می‌کنند اما این که مثلا آمریکایی‌ها به شکل روشن و مشخص از یک گروه خاص در مقطع خاصی حمایت کنند، قابل فهم است.
,دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند
, دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند, دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از داعش حمایت می‌کردند,بحثی که وجود دارد این است که گروه‌های تروریستی ظرفیت‌هایی دارند و کشورهای مختلف از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند. ما می‌توانیم بپذیریم که وقتی برخی گروه‌ها در سوریه علیه نفوذ ایران و سوریه و برای سرنگونی بشار اسد می‌جنگیدند، دستگاه‌های امنیتی آمریکا و اسرائیل از آن‌ها حمایت می‌کردند. اسرائیل نیروهای زخمی داعش را در خاک خودش مداوا می‌کرد.
,این اتفاق بی‌حساب و کتاب نیست. بنابراین می‌شود تصور کرد که به شکل تاکتیکی، وقتی گروه‌های تروریستی به نفع اسرائیل و آمریکا کار کنند یا دست‌کم حرکت‌های آنان به نفع اسرائیل و آمریکا تمام شود، از آن‌ها حمایت می‌کنند اما اگر قرار باشد که این گروه‌ها منافع غرب و آمریکا را به خطر بیاندازند، تلقی این است که این گروه‌ها تروریستی هستند!
,دعوا بر سر منافع است!
, دعوا بر سر منافع است!, دعوا بر سر منافع است!,مرآت- پرسش پایانی من در ارتباط با تحریم است. چنان‌که مستحضرید تحریم‌ها از آبان‌ماه علیه ایران شدت می‌گیرد و از هم‌اکنون صف‌بندی کشورها در حال شکل‌گیری است کما این که کروه جنوبی واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. به گمان شما، در آبان‌ماه چند کشور در حوزه شرق آسیا و خاورمیانه در کنار ایران خواهند بود؟
, مرآت- پرسش پایانی من در ارتباط با تحریم است. چنان‌که مستحضرید تحریم‌ها از آبان‌ماه علیه ایران شدت می‌گیرد و از هم‌اکنون صف‌بندی کشورها در حال شکل‌گیری است کما این که کروه جنوبی واردات نفت از ایران را متوقف کرده است. به گمان شما، در آبان‌ماه چند کشور در حوزه شرق آسیا و خاورمیانه در کنار ایران خواهند بود؟,اگر بخواهیم واقع‌بینانه قضاوت کنیم، حقیقت آن است که بسیاری از شرکت‌های نفتی بزرگ دنیا، به دلیل این که آمریکا معامله می‌کنند، به سمت ایران نمی‌آیند. ایرانیان باید این واقعیت را درک کنند که بحث بر سر منافع است. وقتی یک شرکت بزرگ، سالانه 20 تا 30 میلیارد دلار با آمریکا تعامل تجاری دارد، این تعامل را به واسطه معاملات یک تا 2 میلیارد دلاری برهم نمی‌زند.
,آن‌چه که در کره جنوبی اتفاق افتاد، از همین جنس بود. اکثر شرکت‌ها و پالایشگاه‌های نفتی کره جنوبی که از ایران نفت می‌خریدند، با آمریکا معاملاتی جدی دارند و به همین دلیل نمی‌توانند آن منافع بزرگ را به خاطر منافع کوچک‌تری که در ایران دارند از دست بدهند. سه یا چهار کشور اصلی در آسیا مشتری نفت ایران هستند: هندوستان، ژاپن، کره جنوبی و چین. تنها کشوری که اعلام کرده است ما به رغم تحریم‌های امریکا معاملاتمان را با ایران ادامه خواهیم داد، چین است.
,مناسبات ژاپن با آمریکا بسیار نزدیک است و آن‌ها تلاش می‌کنند که برای معامله با ایران معافیتی را از ترامپ بگیرند. در دوره قبل هم اوباما معافیتی را برای کشورهایی مثل ژاپن قائل شد که این کشورها با توجه به نیازهای سوختی خود از ایران خرید کنند. منتها اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است این است که آمریکا می‌گویند ما سوخت شما را تأمین می‌کنیم.
,هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم
, هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم, هندوستان: ما تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسیم,شما می‌دانید که آمریکا خود یکی از صادرکنندگان نفت است؛ از این گذشته عربستان سعودی اعلام آمادگی کرده که تولید نفت خود را افزایش دهد و سوخت موردنیاز کشورها را با قیمت مناسب تأمین کند. بنابراین برای جبران کسری نفت، گزینه‌هایی غیر از ایران وجود دارد هرچند که هندوستان اعلام کرده که ما تنها تحریم‌های سازمان ملل را به رسمیت می‌شناسیم و نه تحریم‌های یکجانبه آمریکا را اما در نهایت شرکت‌های هندی هم به دنبال منافع خودشان هستند.
,ممکن است آن‌ها با توجه به مشکلاتشان در تأمین سوخت تلاش کنند که آمریکا برای آن‌ها استثنایی قائل شود اما اگر ترامپ همچنان اصرار داشته باشد که صادرات نفت ایران را منقطع کند، احتمالا کشوری مثل عربستان سعودی، جایگزین ایران خواهد شد. عراق هم آمادگی دارد که جایگزین ایران شود و در این صورت کشورهایی مثل هند ناچار خواهند بود که ارتباطات خود را با ایران کاهش دهند.
,ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!
, ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!, ایران 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت صادر خواهد کرد!,آمریکایی‌ها ضمن این که شعارشان این است که صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، می‌دانند که اگر صادرات نفت ایران به صفر برسد مشکلات جدی دیگری بوجود می‌آید. ایران احتمالا خواهد توانست چیزی بین 800 هزار تا یک میلیون بشکه نفت به طور استثناء به ژاپن، هند و برخی کشورهای دیگر صادر کند. این همان طرحی است که در عراق اجرا شد.
,در این حوزه رقابتی میان ایران و عربستان وجود دارد. در این شرایط ایران باید قیمت‌های ترجیحی برای فروش نفت خود قائل شود و نفت خود را به قیمت پایین‌تری بفروشد که البته در این صورت درآمدهای ایران کاهش خواهد یافت. ممکن است عربستان سعودی نیز همین سیاست را در پیش بگیرد و اساسا جایگاه اوپک تخریب شود! ضرر این امر متوجه همه کشورها خواهد بود.
,در هر حال واقعیت این است که عملا کشورهای زیادی نمی‌توانند در کنار ایران بایستند مگر آن که چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، قدری ملایم‌تر با این موضوع برخورد کنند اما باید بدانیم که آن‌ها هم به دنبال منافع خود هستند.
,مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید سپاسگزارم.
, مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید سپاسگزارم.,من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
,گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
,انتهای پیام/
,]
ارسال دیدگاه