گزارش یک بازدید؛
در تکاپوی مدیریت سیلاب‌ها و تقویت سفره‌های آب زیرزمینی!/ اجرای طرح کاداستر در 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی شهرستان سمنان
18 بند سنگ و ملات به حجم 6 هزار و 493 متر مکعب با هدف تقویت سفره‌های آب زیرزمینی و مدیریت سیلاب‌ها در حوزه آبخیز چاشتخوران در دست احداث است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، روز گذشته تنی چند از اصحاب رسانه سمنان با همراهی جمعی از مسئولان و کارشناسان اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان، از پروژه‌های در حال اجرای حوزه آبخیز چاشتخوران از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی بازدید کردند.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مرآت,پیش از آن که به اصل مطلب بپردازیم، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تیرماه سال جاری، هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختصاص 700 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سراسر کشور خبر داد. این رقم بر مبنای پروژه‌های تعریف‌شده، میان استان‌های مختلف کشور توزیع شده است؛ مثلا استان مرکزی 152 میلیارد ریال و یا استان چهارمحال و بختیاری 175 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی دریافت کرده‌اند.
استان سمنان نیز با دریافت 16.5 میلیارد تومان، سهم خود را از این اعتبارات اخذ کرده است؛ اعتباراتی که در داخل استان نیز به تفکیک مابین شهرستان‌های مختلف توزیع شده است؛ کما این که شهرستان گرمسار 2 میلیارد تومان و شهرستان سمنان 2 میلیارد و 265 میلیون تومان را به اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اختصاص داده‌اند.
احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی
اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان بر مبنای مبلغ مذکور، چندین پروژه را تعریف کرده که مهم‌ترین آن‌ها، احداث 18 بند سنگ و ملات به حجم 6 هزار و 493 مترمکعب در حوزه آبخیز چاشتخوران است؛ این همان پروژه‌ای است که خبرنگاران از یک مورد تکمیل‌شده و یک مورد در حال احداث آن بازدید کردند. این پروژه که از شهریورماه آغاز شده باید تا پایان آذرماه به اتمام برسد.
لازم بذکر است که جانمایی این 18 بند سنگ و ملات نیز بر مبنای مطالعات مشاورین مجرب و متخصصین صورت گرفته است. معصومه منظمی رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید تا این لحظه سه بند به طور کامل احداث شده، دو بند در دست احداث است و عملیات اولیه 13 بندِ باقی‌مانده شامل پی‌کنی، تهیه و انتقال مصالح نیز در دست انجام است. اما چرا این پروژه اهمیت دارد؟ احداث این بندها می‌تواند ضمن جلوگیری از فرسایش خاک و نیز جاری شدن سیل در منطقه، به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.
تأثیر احداث این بندها بر تقویت سفره‌های آب زیرزمینی در میان‌مدت آشکار خواهد شد و مردم روستاها این موضوع را لمس خواهند کرد. باید در نظر داشت که سیلاب، کلاته‌های منطقه چاشتخوران را در معرض خطر قرار می‌دهد و این بندها که در مناطق حساس احداث می‌شود، می‌تواند این خطر را از میان ببرد. تجربه‌های مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ چنان‌چه که اگر احداث بند در منطقه پیغمبران انجام نمی‌شد، شهرک صنعتی، نیروگاه و پلیس‌راه به شدت در معرض خطر سیلاب قرار می‌گرفت.
عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران
پروژه دوم که به وسعت 424 هکتار در 4 نقطه از اراضی چاشتخوران اجرا می‌شود، «عملیات بیولوژیک شامل کپه‌کاری و بذرپاشی» است. این پروژه نیز هدف کلی «مدیریت سیلاب‌ها» را دنبال می‌کند. بنا به گفته منظمی، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان، در جریان این عملیات پس از نخستین بارندگی مطلوب در پاییزِ شهرستان سمنان، با مشارکت بهره‌برداران محلی از انواع بذرهای مرتعی همچون اسپرس، ماشک، سه‌کاله، بادام کوهی و باریجه برای افزایش سطح پوشش گیاهی، تلطیف آب و هوا، تولید اکسیژن و حفاظت از آب و خاک در منطقه استفاده خواهد شد.
در همین راستا اداره منابع طبیعی و آبخیزداری ضمن تأمین بخشی از هزینه‌ها، بذرهای لازم را در اختیار مردم خواهد گذاشت و آموزش‌های لازم را به آن‌ها ارائه خواهد داد. به واسطه این پروژه مراتع نیز در میان‌مدت غنی خواهد شد که این امر امکان چرای دام را فراهم می‌کند. این پروژه برای مردم محلی، صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.
برخی از گونه‌های گیاهی یادشده ارزش دارویی نیز دارند که در صورت فراوری آن‌ها، بازده اقتصادی مطلوبی برای استان به ثمر خواهد رسید.
قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی
اجرای طرح «حفاظت و قرق» در 400 هکتار از مراتع حوزه آبخیز چاشتخوران در شهرستان سمنان، سومین پروژه‌ای است که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به انجام می‌رسد. با اجرای این طرح، چرای دام و بهره‌برداری از این اراضی ممنوع خواهد شد. مراتع تحت قرق احتمالا پس از پایان مدت اجرای طرح و در صورت بهبود وضعیت پوشش گیاهی، برای بهره‌برداری آزادسازی می‌شوند. یکی از اهداف این پروژه نیز مدیریت سیلاب‌ها، بهبود وضعیت ذخایر آب زیرزمینی عنوان شده است.
کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی
چهارمین طرح در دست اجرا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی در شهرستان سمنان است؛ طرحی که ضمن حفظ و احیاء منابع طبیعی و ملی، موجب رفع تداخلات و تعیین تکلیف حدود اراضی مستثنیات با اراضی ملی و دولتی می‌شود. چنان‌که رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید نقشه‌برداری، حدنگاری و اخذ سند تک‌برگی برای پلاک‌هایی که جزو منابع طبیعی ملی محسوب می‌شوند، از جمله اقدامات تعریف‌شده در ذیل طرح کاداستر است. 44 پلاک از این دست در حوزه آبخیز چاشتخوران واقع شده است.
جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی
پنجمین طرح در دست اجرا در حوزه‌های یادشده، طرح ایجاد کمربند حفاظتی به طول 3 کیلومتر در محدوده چاشتخوران است؛ طرحی که می‌تواند به جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تجاوز به اراضی ملی کمک کند. این کمربند حفاظتی در مرز میان اراضی ملی و اراضی مستثنیات ایجاد خواهد شد.
مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند
اما از آن‌جا که حفاظت از اراضی ملی باید بر مبنای مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی صورت بگیرد؛ دو پروژه با عنوان «توانمندسازی جوامع محلی» با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در دست اجراست. به گفته منظمی، دو تشکل بومی در حوزه آبخیز چاشتخوران با هدف آموزش مردم محلی ایجاد خواهد شد تا این افراد در سال‌های آتی، در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت کنند. ضمن آن که می‌توان از دانش بومی و تجربیات این افراد بهره‌های بسیار برد.
و نکته آخر این که درست در زمانی که شما در حال مطالعه این متن هستید، عده‌ای از کارگران و کارشناسان در مراتع و بیابان‌های سمنان تلاش می‌کنند تا از آب و خاک استان حفاظت کنند؛ با این وجود ممکن است تلاش‌های مهم و موثر آنان هرگز چنان که باید و شاید دیده نشود. مرآت ضمن قدردانی از تلاشگران در این عرصه، پیگیر روند اجرایی پروژه‌های یادشده خواهد بود.
انتهای پیام/
پیش از آن که به اصل مطلب بپردازیم، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تیرماه سال جاری، هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختصاص 700 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سراسر کشور خبر داد. این رقم بر مبنای پروژه‌های تعریف‌شده، میان استان‌های مختلف کشور توزیع شده است؛ مثلا استان مرکزی 152 میلیارد ریال و یا استان چهارمحال و بختیاری 175 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی دریافت کرده‌اند.
استان سمنان نیز با دریافت 16.5 میلیارد تومان، سهم خود را از این اعتبارات اخذ کرده است؛ اعتباراتی که در داخل استان نیز به تفکیک مابین شهرستان‌های مختلف توزیع شده است؛ کما این که شهرستان گرمسار 2 میلیارد تومان و شهرستان سمنان 2 میلیارد و 265 میلیون تومان را به اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اختصاص داده‌اند.
احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی
اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان بر مبنای مبلغ مذکور، چندین پروژه را تعریف کرده که مهم‌ترین آن‌ها، احداث 18 بند سنگ و ملات به حجم 6 هزار و 493 مترمکعب در حوزه آبخیز چاشتخوران است؛ این همان پروژه‌ای است که خبرنگاران از یک مورد تکمیل‌شده و یک مورد در حال احداث آن بازدید کردند. این پروژه که از شهریورماه آغاز شده باید تا پایان آذرماه به اتمام برسد.
لازم بذکر است که جانمایی این 18 بند سنگ و ملات نیز بر مبنای مطالعات مشاورین مجرب و متخصصین صورت گرفته است. معصومه منظمی رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید تا این لحظه سه بند به طور کامل احداث شده، دو بند در دست احداث است و عملیات اولیه 13 بندِ باقی‌مانده شامل پی‌کنی، تهیه و انتقال مصالح نیز در دست انجام است. اما چرا این پروژه اهمیت دارد؟ احداث این بندها می‌تواند ضمن جلوگیری از فرسایش خاک و نیز جاری شدن سیل در منطقه، به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.
تأثیر احداث این بندها بر تقویت سفره‌های آب زیرزمینی در میان‌مدت آشکار خواهد شد و مردم روستاها این موضوع را لمس خواهند کرد. باید در نظر داشت که سیلاب، کلاته‌های منطقه چاشتخوران را در معرض خطر قرار می‌دهد و این بندها که در مناطق حساس احداث می‌شود، می‌تواند این خطر را از میان ببرد. تجربه‌های مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ چنان‌چه که اگر احداث بند در منطقه پیغمبران انجام نمی‌شد، شهرک صنعتی، نیروگاه و پلیس‌راه به شدت در معرض خطر سیلاب قرار می‌گرفت.
عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران
پروژه دوم که به وسعت 424 هکتار در 4 نقطه از اراضی چاشتخوران اجرا می‌شود، «عملیات بیولوژیک شامل کپه‌کاری و بذرپاشی» است. این پروژه نیز هدف کلی «مدیریت سیلاب‌ها» را دنبال می‌کند. بنا به گفته منظمی، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان، در جریان این عملیات پس از نخستین بارندگی مطلوب در پاییزِ شهرستان سمنان، با مشارکت بهره‌برداران محلی از انواع بذرهای مرتعی همچون اسپرس، ماشک، سه‌کاله، بادام کوهی و باریجه برای افزایش سطح پوشش گیاهی، تلطیف آب و هوا، تولید اکسیژن و حفاظت از آب و خاک در منطقه استفاده خواهد شد.
در همین راستا اداره منابع طبیعی و آبخیزداری ضمن تأمین بخشی از هزینه‌ها، بذرهای لازم را در اختیار مردم خواهد گذاشت و آموزش‌های لازم را به آن‌ها ارائه خواهد داد. به واسطه این پروژه مراتع نیز در میان‌مدت غنی خواهد شد که این امر امکان چرای دام را فراهم می‌کند. این پروژه برای مردم محلی، صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.
برخی از گونه‌های گیاهی یادشده ارزش دارویی نیز دارند که در صورت فراوری آن‌ها، بازده اقتصادی مطلوبی برای استان به ثمر خواهد رسید.
قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی
اجرای طرح «حفاظت و قرق» در 400 هکتار از مراتع حوزه آبخیز چاشتخوران در شهرستان سمنان، سومین پروژه‌ای است که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به انجام می‌رسد. با اجرای این طرح، چرای دام و بهره‌برداری از این اراضی ممنوع خواهد شد. مراتع تحت قرق احتمالا پس از پایان مدت اجرای طرح و در صورت بهبود وضعیت پوشش گیاهی، برای بهره‌برداری آزادسازی می‌شوند. یکی از اهداف این پروژه نیز مدیریت سیلاب‌ها، بهبود وضعیت ذخایر آب زیرزمینی عنوان شده است.
کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی
چهارمین طرح در دست اجرا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی در شهرستان سمنان است؛ طرحی که ضمن حفظ و احیاء منابع طبیعی و ملی، موجب رفع تداخلات و تعیین تکلیف حدود اراضی مستثنیات با اراضی ملی و دولتی می‌شود. چنان‌که رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید نقشه‌برداری، حدنگاری و اخذ سند تک‌برگی برای پلاک‌هایی که جزو منابع طبیعی ملی محسوب می‌شوند، از جمله اقدامات تعریف‌شده در ذیل طرح کاداستر است. 44 پلاک از این دست در حوزه آبخیز چاشتخوران واقع شده است.
جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی
پنجمین طرح در دست اجرا در حوزه‌های یادشده، طرح ایجاد کمربند حفاظتی به طول 3 کیلومتر در محدوده چاشتخوران است؛ طرحی که می‌تواند به جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تجاوز به اراضی ملی کمک کند. این کمربند حفاظتی در مرز میان اراضی ملی و اراضی مستثنیات ایجاد خواهد شد.
مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند
اما از آن‌جا که حفاظت از اراضی ملی باید بر مبنای مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی صورت بگیرد؛ دو پروژه با عنوان «توانمندسازی جوامع محلی» با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در دست اجراست. به گفته منظمی، دو تشکل بومی در حوزه آبخیز چاشتخوران با هدف آموزش مردم محلی ایجاد خواهد شد تا این افراد در سال‌های آتی، در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت کنند. ضمن آن که می‌توان از دانش بومی و تجربیات این افراد بهره‌های بسیار برد.
و نکته آخر این که درست در زمانی که شما در حال مطالعه این متن هستید، عده‌ای از کارگران و کارشناسان در مراتع و بیابان‌های سمنان تلاش می‌کنند تا از آب و خاک استان حفاظت کنند؛ با این وجود ممکن است تلاش‌های مهم و موثر آنان هرگز چنان که باید و شاید دیده نشود. مرآت ضمن قدردانی از تلاشگران در این عرصه، پیگیر روند اجرایی پروژه‌های یادشده خواهد بود.
انتهای پیام/
پیش از آن که به اصل مطلب بپردازیم، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تیرماه سال جاری، هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختصاص 700 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سراسر کشور خبر داد. این رقم بر مبنای پروژه‌های تعریف‌شده، میان استان‌های مختلف کشور توزیع شده است؛ مثلا استان مرکزی 152 میلیارد ریال و یا استان چهارمحال و بختیاری 175 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی دریافت کرده‌اند.
استان سمنان نیز با دریافت 16.5 میلیارد تومان، سهم خود را از این اعتبارات اخذ کرده است؛ اعتباراتی که در داخل استان نیز به تفکیک مابین شهرستان‌های مختلف توزیع شده است؛ کما این که شهرستان گرمسار 2 میلیارد تومان و شهرستان سمنان 2 میلیارد و 265 میلیون تومان را به اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اختصاص داده‌اند.
احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی
اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان بر مبنای مبلغ مذکور، چندین پروژه را تعریف کرده که مهم‌ترین آن‌ها، احداث 18 بند سنگ و ملات به حجم 6 هزار و 493 مترمکعب در حوزه آبخیز چاشتخوران است؛ این همان پروژه‌ای است که خبرنگاران از یک مورد تکمیل‌شده و یک مورد در حال احداث آن بازدید کردند. این پروژه که از شهریورماه آغاز شده باید تا پایان آذرماه به اتمام برسد.
لازم بذکر است که جانمایی این 18 بند سنگ و ملات نیز بر مبنای مطالعات مشاورین مجرب و متخصصین صورت گرفته است. معصومه منظمی رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید تا این لحظه سه بند به طور کامل احداث شده، دو بند در دست احداث است و عملیات اولیه 13 بندِ باقی‌مانده شامل پی‌کنی، تهیه و انتقال مصالح نیز در دست انجام است. اما چرا این پروژه اهمیت دارد؟ احداث این بندها می‌تواند ضمن جلوگیری از فرسایش خاک و نیز جاری شدن سیل در منطقه، به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.
تأثیر احداث این بندها بر تقویت سفره‌های آب زیرزمینی در میان‌مدت آشکار خواهد شد و مردم روستاها این موضوع را لمس خواهند کرد. باید در نظر داشت که سیلاب، کلاته‌های منطقه چاشتخوران را در معرض خطر قرار می‌دهد و این بندها که در مناطق حساس احداث می‌شود، می‌تواند این خطر را از میان ببرد. تجربه‌های مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ چنان‌چه که اگر احداث بند در منطقه پیغمبران انجام نمی‌شد، شهرک صنعتی، نیروگاه و پلیس‌راه به شدت در معرض خطر سیلاب قرار می‌گرفت.
عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران
پروژه دوم که به وسعت 424 هکتار در 4 نقطه از اراضی چاشتخوران اجرا می‌شود، «عملیات بیولوژیک شامل کپه‌کاری و بذرپاشی» است. این پروژه نیز هدف کلی «مدیریت سیلاب‌ها» را دنبال می‌کند. بنا به گفته منظمی، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان، در جریان این عملیات پس از نخستین بارندگی مطلوب در پاییزِ شهرستان سمنان، با مشارکت بهره‌برداران محلی از انواع بذرهای مرتعی همچون اسپرس، ماشک، سه‌کاله، بادام کوهی و باریجه برای افزایش سطح پوشش گیاهی، تلطیف آب و هوا، تولید اکسیژن و حفاظت از آب و خاک در منطقه استفاده خواهد شد.
در همین راستا اداره منابع طبیعی و آبخیزداری ضمن تأمین بخشی از هزینه‌ها، بذرهای لازم را در اختیار مردم خواهد گذاشت و آموزش‌های لازم را به آن‌ها ارائه خواهد داد. به واسطه این پروژه مراتع نیز در میان‌مدت غنی خواهد شد که این امر امکان چرای دام را فراهم می‌کند. این پروژه برای مردم محلی، صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.
برخی از گونه‌های گیاهی یادشده ارزش دارویی نیز دارند که در صورت فراوری آن‌ها، بازده اقتصادی مطلوبی برای استان به ثمر خواهد رسید.
قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی
اجرای طرح «حفاظت و قرق» در 400 هکتار از مراتع حوزه آبخیز چاشتخوران در شهرستان سمنان، سومین پروژه‌ای است که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به انجام می‌رسد. با اجرای این طرح، چرای دام و بهره‌برداری از این اراضی ممنوع خواهد شد. مراتع تحت قرق احتمالا پس از پایان مدت اجرای طرح و در صورت بهبود وضعیت پوشش گیاهی، برای بهره‌برداری آزادسازی می‌شوند. یکی از اهداف این پروژه نیز مدیریت سیلاب‌ها، بهبود وضعیت ذخایر آب زیرزمینی عنوان شده است.
کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی
چهارمین طرح در دست اجرا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی در شهرستان سمنان است؛ طرحی که ضمن حفظ و احیاء منابع طبیعی و ملی، موجب رفع تداخلات و تعیین تکلیف حدود اراضی مستثنیات با اراضی ملی و دولتی می‌شود. چنان‌که رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید نقشه‌برداری، حدنگاری و اخذ سند تک‌برگی برای پلاک‌هایی که جزو منابع طبیعی ملی محسوب می‌شوند، از جمله اقدامات تعریف‌شده در ذیل طرح کاداستر است. 44 پلاک از این دست در حوزه آبخیز چاشتخوران واقع شده است.
جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی
پنجمین طرح در دست اجرا در حوزه‌های یادشده، طرح ایجاد کمربند حفاظتی به طول 3 کیلومتر در محدوده چاشتخوران است؛ طرحی که می‌تواند به جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تجاوز به اراضی ملی کمک کند. این کمربند حفاظتی در مرز میان اراضی ملی و اراضی مستثنیات ایجاد خواهد شد.
مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند
اما از آن‌جا که حفاظت از اراضی ملی باید بر مبنای مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی صورت بگیرد؛ دو پروژه با عنوان «توانمندسازی جوامع محلی» با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در دست اجراست. به گفته منظمی، دو تشکل بومی در حوزه آبخیز چاشتخوران با هدف آموزش مردم محلی ایجاد خواهد شد تا این افراد در سال‌های آتی، در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت کنند. ضمن آن که می‌توان از دانش بومی و تجربیات این افراد بهره‌های بسیار برد.
و نکته آخر این که درست در زمانی که شما در حال مطالعه این متن هستید، عده‌ای از کارگران و کارشناسان در مراتع و بیابان‌های سمنان تلاش می‌کنند تا از آب و خاک استان حفاظت کنند؛ با این وجود ممکن است تلاش‌های مهم و موثر آنان هرگز چنان که باید و شاید دیده نشود. مرآت ضمن قدردانی از تلاشگران در این عرصه، پیگیر روند اجرایی پروژه‌های یادشده خواهد بود.
انتهای پیام/
پیش از آن که به اصل مطلب بپردازیم، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تیرماه سال جاری، هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختصاص 700 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سراسر کشور خبر داد. این رقم بر مبنای پروژه‌های تعریف‌شده، میان استان‌های مختلف کشور توزیع شده است؛ مثلا استان مرکزی 152 میلیارد ریال و یا استان چهارمحال و بختیاری 175 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی دریافت کرده‌اند.
,استان سمنان نیز با دریافت 16.5 میلیارد تومان، سهم خود را از این اعتبارات اخذ کرده است؛ اعتباراتی که در داخل استان نیز به تفکیک مابین شهرستان‌های مختلف توزیع شده است؛ کما این که شهرستان گرمسار 2 میلیارد تومان و شهرستان سمنان 2 میلیارد و 265 میلیون تومان را به اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اختصاص داده‌اند.
,احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی
, احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی, احداث 18 بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی,اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان بر مبنای مبلغ مذکور، چندین پروژه را تعریف کرده که مهم‌ترین آن‌ها، احداث 18 بند سنگ و ملات به حجم 6 هزار و 493 مترمکعب در حوزه آبخیز چاشتخوران است؛ این همان پروژه‌ای است که خبرنگاران از یک مورد تکمیل‌شده و یک مورد در حال احداث آن بازدید کردند. این پروژه که از شهریورماه آغاز شده باید تا پایان آذرماه به اتمام برسد.
,لازم بذکر است که جانمایی این 18 بند سنگ و ملات نیز بر مبنای مطالعات مشاورین مجرب و متخصصین صورت گرفته است. معصومه منظمی رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید تا این لحظه سه بند به طور کامل احداث شده، دو بند در دست احداث است و عملیات اولیه 13 بندِ باقی‌مانده شامل پی‌کنی، تهیه و انتقال مصالح نیز در دست انجام است. اما چرا این پروژه اهمیت دارد؟ احداث این بندها می‌تواند ضمن جلوگیری از فرسایش خاک و نیز جاری شدن سیل در منطقه، به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.
,تأثیر احداث این بندها بر تقویت سفره‌های آب زیرزمینی در میان‌مدت آشکار خواهد شد و مردم روستاها این موضوع را لمس خواهند کرد. باید در نظر داشت که سیلاب، کلاته‌های منطقه چاشتخوران را در معرض خطر قرار می‌دهد و این بندها که در مناطق حساس احداث می‌شود، می‌تواند این خطر را از میان ببرد. تجربه‌های مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ چنان‌چه که اگر احداث بند در منطقه پیغمبران انجام نمی‌شد، شهرک صنعتی، نیروگاه و پلیس‌راه به شدت در معرض خطر سیلاب قرار می‌گرفت.
,عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران
, عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران, عملیات بیولوژیک در 424 هکتار از اراضی چاشتخوران,پروژه دوم که به وسعت 424 هکتار در 4 نقطه از اراضی چاشتخوران اجرا می‌شود، «عملیات بیولوژیک شامل کپه‌کاری و بذرپاشی» است. این پروژه نیز هدف کلی «مدیریت سیلاب‌ها» را دنبال می‌کند. بنا به گفته منظمی، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان، در جریان این عملیات پس از نخستین بارندگی مطلوب در پاییزِ شهرستان سمنان، با مشارکت بهره‌برداران محلی از انواع بذرهای مرتعی همچون اسپرس، ماشک، سه‌کاله، بادام کوهی و باریجه برای افزایش سطح پوشش گیاهی، تلطیف آب و هوا، تولید اکسیژن و حفاظت از آب و خاک در منطقه استفاده خواهد شد.
,در همین راستا اداره منابع طبیعی و آبخیزداری ضمن تأمین بخشی از هزینه‌ها، بذرهای لازم را در اختیار مردم خواهد گذاشت و آموزش‌های لازم را به آن‌ها ارائه خواهد داد. به واسطه این پروژه مراتع نیز در میان‌مدت غنی خواهد شد که این امر امکان چرای دام را فراهم می‌کند. این پروژه برای مردم محلی، صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.
,برخی از گونه‌های گیاهی یادشده ارزش دارویی نیز دارند که در صورت فراوری آن‌ها، بازده اقتصادی مطلوبی برای استان به ثمر خواهد رسید.
,قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی
, قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی, قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی,اجرای طرح «حفاظت و قرق» در 400 هکتار از مراتع حوزه آبخیز چاشتخوران در شهرستان سمنان، سومین پروژه‌ای است که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به انجام می‌رسد. با اجرای این طرح، چرای دام و بهره‌برداری از این اراضی ممنوع خواهد شد. مراتع تحت قرق احتمالا پس از پایان مدت اجرای طرح و در صورت بهبود وضعیت پوشش گیاهی، برای بهره‌برداری آزادسازی می‌شوند. یکی از اهداف این پروژه نیز مدیریت سیلاب‌ها، بهبود وضعیت ذخایر آب زیرزمینی عنوان شده است.
,کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی
, کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی, کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی,چهارمین طرح در دست اجرا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، کاداستر 5 هزار و 500 هکتار از اراضی ملی در شهرستان سمنان است؛ طرحی که ضمن حفظ و احیاء منابع طبیعی و ملی، موجب رفع تداخلات و تعیین تکلیف حدود اراضی مستثنیات با اراضی ملی و دولتی می‌شود. چنان‌که رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان می‌گوید نقشه‌برداری، حدنگاری و اخذ سند تک‌برگی برای پلاک‌هایی که جزو منابع طبیعی ملی محسوب می‌شوند، از جمله اقدامات تعریف‌شده در ذیل طرح کاداستر است. 44 پلاک از این دست در حوزه آبخیز چاشتخوران واقع شده است.
,جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی
, جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی, جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی,پنجمین طرح در دست اجرا در حوزه‌های یادشده، طرح ایجاد کمربند حفاظتی به طول 3 کیلومتر در محدوده چاشتخوران است؛ طرحی که می‌تواند به جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تجاوز به اراضی ملی کمک کند. این کمربند حفاظتی در مرز میان اراضی ملی و اراضی مستثنیات ایجاد خواهد شد.
,مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند
, مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند, مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند,اما از آن‌جا که حفاظت از اراضی ملی باید بر مبنای مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی صورت بگیرد؛ دو پروژه با عنوان «توانمندسازی جوامع محلی» با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در دست اجراست. به گفته منظمی، دو تشکل بومی در حوزه آبخیز چاشتخوران با هدف آموزش مردم محلی ایجاد خواهد شد تا این افراد در سال‌های آتی، در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت کنند. ضمن آن که می‌توان از دانش بومی و تجربیات این افراد بهره‌های بسیار برد.
,و نکته آخر این که درست در زمانی که شما در حال مطالعه این متن هستید، عده‌ای از کارگران و کارشناسان در مراتع و بیابان‌های سمنان تلاش می‌کنند تا از آب و خاک استان حفاظت کنند؛ با این وجود ممکن است تلاش‌های مهم و موثر آنان هرگز چنان که باید و شاید دیده نشود. مرآت ضمن قدردانی از تلاشگران در این عرصه، پیگیر روند اجرایی پروژه‌های یادشده خواهد بود.
,انتهای پیام/
,]
ارسال دیدگاه