• دوشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۷ ۱۵:۱۷
• کد خبر : 1434466

• اخبار
• سایر رسانه ها

نگاهی عالمانه به شرایط متفاوت زمان ائمه معصومین (ع) نشان می دهد که هم صُلح امام حسن (ع) و هم قیام امام حسین (ع) هر دو تحت ضرورت تمسک به انجام وظیفه قابل تحلیل است و البته امروز هم این انجام وظیفه در عمل به فرامین و دستورات ولی فقیه زمان است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از قم فردا، وقتی که حضرت رسول الله (ص) فرمودند «الحسن و الحسین امامان قاما أو قَعَدا؛ حسن (ع) و حسین (ع) هر دو امامند؛ چه بنشینند و چه برخیزند»؛ شاید کسی معنای این حدیث پُربار را در آن شرایط درک نکرد؛ اما پس از چندی، همه متوجه شدند که منظور نبی مُکرّم (ص) از قعود، اشاره به صلح امام حسن (ع) و منظور از قیام، اشاره به قیام امام حسین (ع) داشته است.

این گونه بود که حضرت ختمی مرتبت شأن آن دو سید و سرور جوانان بهشتی را هم ردیف هم دانستند تا همگان متوجه باشند که صلح برای خدا با قیام برای خدا تفاوتی ندارد؛ چراکه در شرایطی ممکن است صلح مُقدّم و به مصلحت مسلمانان و جامعه اسلامی  باشد و در شرایط دیگر، قیام.

و اما امروز سالروز یکی از مهم ترین اتفاقات در تاریخ اسلام است؛ واقعه ای که اگرچه کمتر به آن پرداخته می شود؛ اما آنچنان مهم است که توانست زمینه ساز قیام ماندگار عاشورا باشد.

بیست و پنجمین روز از ماه ربیع الاول سال 41 هجری قمری بود که امام حسن (ع) پای صُلح نامه ای را امضا فرمود که در عمل، هویّت منافقانه معاویه را افشا کرد و او و خاندانش را رسوا کرد.

در این باره می توان به سخنان شخصیت هایی مانند حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی اشاره داشت که حوادث  دوران امام حسن مجتبی (ع) را حوادثی‌ سرنوشت‌ساز در کل روند صدر اسلام می دانند و می فرمایند:

«صلح را تنها امام حسن (ع) نکرد؛ بلکه هم امام حسن (ع) و هم  امام حسین (ع) این کار را کردند؛ البته امام حسن (ع) جلو بود و امام حسین (ع) پشت سر او بود. همچنین این مسأله را بارها گفته ایم و در کتاب ‌ها هم نوشته ‌اند که حتی اگر خود امیرالمؤمنین (ع) هم بودند و در آن شرایط قرار می‌ گرفتند؛ ممکن نبود که کاری غیر از این بکنند. پس هیچ ‌کس نمی ‌تواند بگوید که امام حسن (ع)، فلان گوشه‌ کارش سؤال ‌برانگیز است. نه، کار آن بزرگوار، صددرصد بر استدلال منطقیِ غیر قابل تخلف منطبق بود.»

رهبر معظم انقلاب همچنین می فرمایند:

«مرحوم شیخ راضی آل یاسین در این کتاب «صُلح الحسن» - که من بیست سال پیش، آن را ترجمه کردم و چاپ شده است - ثابت می‌کند که اصلاً جا در آن زمان برای شهادت نبود؛ یعنی هر کُشته شدنی که شهادت نیست؛ کشته شدن با شرایطی، شهادت است. آن شرایط، در آن جا نبود و اگر امام حسن (ع)، در آن روز کُشته می ‌شدند، شهید نشده بودند. امکان نداشت که آن روز کسی بتواند در آن شرایط، حرکت مصلحت‌آمیزی انجام بدهد که کشته بشود و اسمش شهادت باشد و انتحار نکرده باشد.»

معظم له ادامه می دهند:

«اگر امام مجتبی (ع) صلح را انجام نمی ‌داد، از آن اسلام ارزشی، نهضتی باقی نمی ‌ماند؛ یعنی وضعیت، به گونه ای بود که معاویه غلبه پیدا می‌کرد؛ چون دستگاه تبلیغات در اختیار او بود. چهره‌ او در اسلام، چهره‌ ای نبود که نتوانند آن را مُوجَّه کنند. اگر امام حسن (ع) صلح نمی‌کرد، تمام ارکان خاندان پیامبر (ص) را از بین می‌بردند و کسی را باقی نمی گذاشتند که حافظ نظام ارزشی اصیل اسلام باشد. همه چیز به کلی از بین می‌رفت و ذکر اسلام بر می ‌افتاد و نوبت به جریان عاشورا هم نمی‌رسید؛ پس همان ‌قدر که آن شهادت به اسلام خدمت کرد، آن صلح هم همان‌ قدر یا بیشتر به اسلام خدمت کرد.»

در عین حال باید توجه داشت که نمونه این صلح ها، در زمان حضرت رسول الله (ص) هم دیده می شود که آن حضرت، هم با اهل کتاب و هم حتی با مُشرکان، پیمان صُلح به امضا رساندند.

اکنون باید نکته اصلی این صُلح مبارک را مورد توجه قرار داد و آن این که، صلح امام حسن (ع) زمینه را براى قیام امام حسین (ع) فراهم کرد؛ یعنی لازم بود که امام حسن (ع) برای مدتى به این حرکت معنوی – سیاسی دست بزنند تا ماهیت پلید اموی ها آشکار شود. در تاریخ نقل است که پس از زیر پا گذاشتن مفاد این صلح نامه توسط معاویه، عده اى از شیعیان نزد امام حسن (ع) آمدند و خواستند تا حضرت با توجه به زیر پا گذاشتن صُلح نامه توسط معاویه قیام کنند اما حضرت در پاسخ آن ها فرمودند باید کمى بیش از این به این ها مهلت داد تا ماهیت خودشان را خوب روشن کنند؛ آنوقت وقت قیام است؛ در حقیقت معنى این جمله این است که اگر امام حسن (ع) تا بعد از معاویه زنده مى بود و در همان موقعیتی قرار مى گرفت که امام حسین (ع) قرار گرفت؛ قطعا قیام مى کرد.

نکته مهم دیگری که درباره این موضوع باید به آن اشاره کرد؛ این است که یکى از امتیازات بزرگ جریان امام حسین (ع) این است که پس از افشای چهره بسیاری از منافقان در زمان امام حسن (ع)، یک هسته نیرومند ایمانى از مؤمنان راستین به وجود آمد که تحت هر شرایطی مقاوم بودند و کنار شمع وجودی امام حسین (ع) جمع شدند؛ اما اصحاب امام حسن (ع) تا آن جا ضعف و رسوایى نشان دادند که حتی برخی از فرماندهان هم، توسط عوامل معاویه خریده شدند و ایمان خود را به بهایی ناچیز فروختند و از معرکه کنار کشیدند.

در این باره حجت الاسلام و المسلمین عسکر دیرباز، رئیس دانشگاه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری هم در پاسخ به پرسش خبرنگار ما گفت: با عنایت به این که در عرصه تصمیم‌ گیری مسائل سیاسی باید مطابق با شرایط روزگار و زمانه تصمیم‌گیری کرد؛ باید گفت امام حسن مجتبی(ع) نیز با توجه به شرایط زمانه صلح کرد. همچنین این امر یقینی است که اگر امام حسن (ع) در شرایط امام حسین (ع) بودند قطعاً قیام می‌کردند و امام حسین(ع) نیز اگر در شرایط زمانه امام حسن (ع) قرار داشتند تصمیم به صلح می‌گرفتند، چرا که امام حسین (ع) نیز مطابق با شرایط روزگار خویش و مصلحت اسلام تصمیم به مبارزه گرفتند.

وی افزود: امام حسن مجتبی(ع) مجبور به صلح و متارکه جنگ شدند، چرا که در جنگ های جمل، صفین و نهروان بسیاری از مسلمانان و یاران امام علی(ع) به شهادت رسیده بودند و معاویه نیز با دادن وعده‌، اطرافیان امام حسن (ع) را از اطراف ایشان پراکند و از این رو ادامه جنگ برای ایشان ممکن نبود و راهی جز صلح کردن نداشتند. از این رو می توان چنین نتیجه گیری کرد که اگر امام مجتبی (ع) کوچک ‌ترین راهی برای ادامه مبارزه نظامی با معاویه داشتند؛ هیچ ‌گاه صلح نمی ‌کردند.

اکنون و در پایان این بحث، باز هم اشاره ای به همان روایت ابتدای نوشتار می افکنیم و این نکته را مورد توجه دوباره قرار می دهیم که امام حسن و حسین علیهما السلام، هر دو یک هدف را دنبال می کردند که همانا حفظ دین و عمل به رسالت پیغمبر (ص) بود. همچنین باید توجه داشت که صلح امام حسن (ع) صلحی بی قید و شرط نبود؛ بلکه ایشان با قید شروطی حاضر به صلح شدند که همین شرایط به نوعی با هدف ایشان مطابقت داشت. پس راه آن دو امام هُمام، یکی و روح عمل آن ها، یکسان بود. همچنین همان گونه که اطاعت از امام معصوم (ع) در آن شرایط بر همه فرض و واجب بود؛ امروزه هم در زمان غیبت امام معصوم (ع)، عمل به فرامین و رهنمودهای ولی فقیه زمان، فرض و واجب است؛ چه ایشان حُکم به صلح دهند و چه حُکم به جهاد.


انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #