نگاهی مختصر به چرایی منازعات هند و پاکستان

تشدید ارتباط هند و پاکستان بر سر موضوعات مختلف سال‌هاست یکی از چالش‌های مهم حوزه بین‌الملل بوده است.این امر با ساقط شدن دو هواپیمای جنگنده نیز وارد فاز جدیدی شده است.

[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از شبکه خبری تهران نیوز، تشدید رابطه هند و پاکستان بر سر موضوعات مختلف سال هاست یکی از چالش های مهم حوزه بین الملل بوده است، این امر با ساقط شدن دو هواپیمای جنگنده نیز وارد فاز جدیدی شده است.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, شبکه خبری تهران نیوز,

اما چرا هند و پاکستان که دارای مشترکات فرهنگی فراوانی هستند، همیشه دارای منازعات سیاسی و اقتصادی بوده اند؟ متن زیر پاسخی کوتاه به این مسئله دارد.

پس از استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ از هند ، شاهد بروز تنش های فراوانی بین این دو کشور بوده ایم. در واقع روابط کشمش هند و پاکستان را به می توان به سه دسته کلی تقسیم بندی کرد:

مسئله اول: کشمیر

مشکل اصلی همینجاست! ، کشمیر.

کشمیر منطقه‌ای در شمال غربی شبه‌جزیره هند است که از ایالت جامو و کشمیر تشکیل می‌شود. این منطقه عمدتاً کوهستانی است و رشته‌کوه قراقروم شامل قله کی۲ دومین نقطه مرتفع کره زمین و چندین قله مرتفع دیگر در آن قرار دارند.

این منطقه حدود ۱۰۱٬۴۳۷ کیلومتر مربع وسعت دارد و در سرشماری سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۲ میلیون نفر جمعیت داشته‌است. پس از استقلال پاکستان، مهاراجه یا همان پادشاه این ایالت که از پیروان مکتب هندو بود اعلام کرد کشمیر به هند ملحق شده است!

این خبر سبب شد که اکثریت اهالی کشمیر که مسلمان بودند با این تصمیم مخالفت کنند و از همینجا اعتراضات سیاسی و اجتماعی بین دو کشور آغاز شد.

هند و پاکستان تا کنون سه بار بر سر مالکیت کشمیر جنگیده‌اند و در حال حاضر نیز این مسئله یکی از موضوعات مهم مورد اختلاف دو طرف است. داستان کشمیر آنقدر حاد شده است که برخی از نمایندگان مجلس در دو کشور برای دستیابی به یک راهکار سیاسی و مسالمت آمیز ، متهم به خیانت وبرخی نیز تهدید به مرگ شده اند و به جرات میتوان گفت تا زمانی که موضوع کشمیر به طور کامل حل نشود ، شاهد درگیری های مختلف بین این دو کشور خواهیم بود.

مسئله دوم:وجود گروهک های ترویستی در خاک پاکستان

هندی ها مدعی هستند برخی از گروه‌های تروریستی در داخل پاکستان آموزش می بینند و توسط ای.اس.ای (سازمان اطلاعات نظامی پاکستان) تجهیز و با هدف جداسازی کشمیر و الحاق آن به پاکستان وارد کشمیر می‌شوند.

این در حالی است که معاون رئیس جمهوری هند در سومین کنفرانس تروریسم در دهلی نو با انتقاد از عملکرد پاکستان در برخورد با گروه های تروریستی این کشور را ملجاگاه امن گروههای تروریستی بر علیه منافع هندوستان معرفی میکند.

این اعتراضات نیز به صحنه مجامعه جهانی کشیده شد و سوشما سوآراج وزیر امور خارجه هند در جریان سخنرانی خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ضمن انتقاد از پاکستان به دلیل پناه دادن به گروه‌های تروریستی، این کشور را به دورویی متهم کرد.

مسئله حمایت پاکستان از گروه های معاند آنقدر جدی است که نارندرا مودی نخست وزیر هند به دنبال حمله شبه نظامیان به شمال کشمیر و متهم شدن پاکستان به حمایت از شبه نظامیان اشاره کرد که در نشستی با اعضای هیات دولت از احتمال تغییراتی در مفاد قرارداد سرچشمه های آب سند سخن گفت و بیان داشت: آب و خون همزمان نمی تواند با هم جریان داشته باشد.
در واقع این جمله اشاره ای به تهدید آبی از سوی هند تلقی میشود. که میتواند پاکستان را با بحران بسیار خطرناکی روبرو سازد.

,
,

مسئله سوم: آب و طرح سهمیه‌بندی منابع آبی

همانطور که در مطلب فوق اشاره شد ، هندوستان ، مسئله اب را به عنوان یک اهرم فشار بر عیله دولت اسلام آباد مطرح کرده است.

د رگیری آبی بین هند و پاکستان دقیقا از همان سال پیدایش کشور مستقل پاکستان ایجاد شد.

جدایی پاکستان از هند باعث شد حوزه رود سند که ۷۲ درصد جمعیت پاکستان در بستر آن زندگی می کند بین دو کشور تقسیم شود و این موضوع به تنش‌هایی بر سر آبیاری انجامید. علاوه بر رودخانه سند، ۵ رود دیگر نیز منابع آبی کشور پاکستان را تامین می کند که سرچشمه همگی آنها در هندوستان میباشد.

پاکستان با ۲۴۰ میلیمتر بارندگی از خشک ترین کشورهای جهان است که با چالش های بزرگی در تامین آب کافی برای مزارع و صنعت مواجه است . طی این تنش‌ها، هند چند بار جریان آب را به سمت پاکستان بست این اقدام سبب شد تا پاکستان در مجامع بین المللی به شکایت از دولت هندوستان بپردازد که سرانجام در سال ۱۹۶۰، پس از ۱۲ سال مذاکره و تحت نظارت بانک جهانی، «توافقنامه آب سند» بین دو کشور منعقد شد.اما این توافق نامه آنقدر قوی نیست که بتواند کشمکش بین آنها را حل کند و بعد از گذشت سالها هنوز هم در کش و قوس فراوانی قرار دارد.

از آنجایی که سرچمشه همه رودخانه ها در هند قرار دارد این کشور با سدسازی های مختلف در حال مهار آب‌ها است که این امر سبب اعتراض پاکستانی ها شده است چراکه آنما معتقدند هندوستان خیلی بیشتر از سهم خود از منابع آبی را برداشت می کند و در صورت مهار آب‌ها و قطع سهم پاکستان، ممکن است بحران جدی به وجود آید. بحرانی که ممکن است حتی به خارج از حوزه پاکستان و هند سرایت کند چون از طرف دیگر چین نیز هند را تهدید کرده که در صورتی که این کشور سهم پاکستان را رعایت نکند، در حوزه تبت سرچشمه‌های رودخانه گنگ را مسدود خواهد کرد و از آن طرف هند نیز دچار مشکل خواهد شد.

نقش ایران در حل منازعات

جمهوری اسلامی ایران مناسبات بسیار دوستانه ای را با هر دو کشور دارد.روابط اقتصادی به خصوص حوزه انرژی میتواند ایران را در موقعیتی قرار دهد که به عنوان یک میانجی ، در حل و فصل اختلافات این دو کشور اقدامات مثبتی انجام دهد .

چراکه هر نوع در گیری بین هند و پاکستان شرایط بحرانی منطقه خاورمیانه را بیش از بیش بدتر خواهد کرد و چه بسا در مناسبات اقتصادی و امنیتی ایران نیز تاثیر منفی داشته باشد.

انتهای پیام/

]