• سه‌شنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۷ ۱۶:۳۹
• کد خبر : 1469389

• اخبار
• سایر رسانه ها

چهارشنبه سوری از زمان های خیلی دور تا به امروز نسل به نسل بین مردم منتقل شده است، این سنت امروزه دست خوش تغییرات زیادی شده و شکل و شمایل قدیمی خود را از دست داده است و تبدیل به یکسری از آتش بازی های صرفا خطرناک شده که باعث ایجاد رعب و وحشت بین مردم و همچنین آسیب رساندن به یکدیگر می شود.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از  عصر اترک، اهالی خراسان شمالی در شب "چهارشنبه‌سوری"، آخرین چهارشنبه سال‌از نیاکان خود آیین های متنوعی را به یاد دارند که هنوز نیز اعتقاد زیادی برای به جای آوردن این سنت ها دارند.

آیین "ملاقه زنی "

 یکی از این سنتهای قدیمی که هنوز در بیشتر شهرستانهای خراسان شمالی رایج است و نوجوانان و جوانان زیادی رغبت به اجرای آن دارندآیین "ملاقه‌زنی" است.

نوجوانان پسر در این روز با برسر کردن چادر و پوشاندن سر و صورت، ملاقه به دست به پشت در خانه‌ها رفته و با خواندن ترانه‌های محلی، آمدن بهار را نوید می‌دهند.

"خله‌خله خلتمه به، سوا گلیم یمرتمه به" با برابرهای فارسی "خاله خاله عیدی من را بده، فردا نیز می‌آیم تخم‌مرغی بده"، " خله‌خله خلته گلده، اینچنه کلچه گلده"، " خاله خاله عیدیم را بده، کیسه‌ای آمد کلوچه‌ای بگذار" از جمله ترانه‌هایی است که جوانان در آیین ملاقه‌زنی شب چهارشنبه‌سوری در پشت در خانه‌ها زمزمه می‌کنند.

نواهایی چون "چله چخته بهار گلده خربزه و خیار گلده"، "چله‌رفت و بهار آمد خربزه و خیار آمد" گویی تلنگر زنده شدن طبیعت و شادی آمدن عید نوروز را به همگان می‌دهند.

شال اندازی

شال‌اندازی نیز یکی دیگر از آداب چهارشنبه‌سوری بود، که پس از مراسم آتش افروزی جوانان به بام همسایگان و خویشان می‌رفتند و از روی روزنه‌ی بالای اتاق (روزنه بخاری) شال را به درون می‌انداختند، صاحب خانه می‌بایست هدیه‌ای در شال می‌گذاشت.

از دیگر مراسم چهارشنبه سوری فالگوش بود و آن بیشتر مخصوص کسانی بود که آرزویی داشتند، مانند دختران دم‌بخت یا زنان در آرزوی فرزند.

در خراسان شمالی هنوز بخش از آیینهای چهارشنبه‌سوری همچون بسیاری از نقاط ایران معمول است و کوچک و بزرگ در آخرین چهارشنبه سال برای دور کردن نحسی این آیین را گرامی می‌دارند.

در برخی از روستاهای این استان با افروختن آتش جوانان دور آن جمع شده و توپ آتش را به اطراف پرتاب می‌کنند.

ساکنان محلات قدیمی و روستانشین خراسان شمالی در این روز با گذشتن از روی آتش ترانه‌هایی از قبیل "سرخی تواز من زردی من از تو" را زمزمه و اعتقاد دارند که با پریدن از روی آتش بلا، درد، بیماری و نحسی از آنان تا آخرین چهارشنبه سال آینده از آنان دور می‌شود.

این اهالی همچنین با سوزاندن و دودکردن اسفند و کندر، افشاندن گلاب و مواد خوشبوکننده و سوزاندن خار و خاشاک و شاخه‌های خشک درختان در آخرین چهارشنبه، شب را به خوشی می‌گذرانند.

میر نوروزی ( خان خان)

در شهرستان بجنورد تا چند ده سال پیش، در ایام نوروز مراسمی اجرا می شده است که در اصطلاح محلی به آن " خان خان " می گویند.

در این مراسم، مسخره یی را عنوان خان داده برای او بارگاهی در میدان مرکزی شهر می آراستند، کسی را وزیر او می کردند و به مدت سیزده روز تمام حکومت بر شهر، یکسره در اختیار او نهاده می شد.

بجنوردیان مراسم" خان خان "را با غرور تمام (نوعی نقد اجتماعی بسیار پیشرفته) می شمردند:زیرا خان چند روزه ، علی الرسم حق داشته است در مسایل اجتماعی قضاوت کند:و احکام او(جز در موارد پیچیده ای نظیر قتل نفس) به اجرا گذاشته می شده و این خود فرصتی به دست او می داده است تا در مدت کوتاه فرمان فرمایی خویش،شیوه حکومت و عدالت خان های محلی را با درجه زیادی از بزرگنمایی،زیر ذره بین طنز به باد ریشخند و استهزا بگیرد!

شکستن کوزه

از دیگر آیین‌های شب چهارشنبه سوری در بین مردم بجنورد شکستن کوزه بوده است، در گذشته اکثر مردم جهت آشامیدن آب از کوزه استفاده می‌کردند، لذا کوزه‌هایی که در طول سال در اثر استفاده، دسته آنها می‌شکست یا ترک برمی‌داشت و به نحوی قابل استفاده نبود، اهل خانه آن را در چهارشنبه آخر سال دور سرخود چرخانده و هر یک مقداری آب دهان در کوزه انداخته و چند عدد سکه50 دیناری، یک ریالی و چند تکه زغال داخل کوزه می‌ریختند و از پشت بام به طرف کوچه پرتاب می‌کردند و می‌گفتند؛ «سال نو، کوزه نو».

اما چهارشنبه سوری امروزه دست خوش تغییرات زیادی شده و تبدیل به یکسری از آتش بازی های صرفا خطرناک شده که نه تنها باعث شادی و جشن عموم مردم نمی شود، بلکه رعب و وحشت بین مردم و همچنین آسیب رساندن به یکدیگر را ایجاد می کند.

وقوع سه مورد آتش سوزی در چهارشنبه سوری سال 96

مجید گریوانی، مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بجنورد در گفتگو با خبرنگار عصراترک با اشاره به اینکه در چهارشنبه سوری سال گذشته سه مورد آتش سوزی اتفاق افتاد، خاطر نشان کرد: آتش سوزی ها در محل جمع آوری شاخه های درختان در ابتدای جاده علی آباد و دو مورد در محل نهالستان شهرداری رخ داد.

وی اظهار کرد: در چهارشنبه آخر امسال نیروهای آتش‌نشانی در قالب پنج تیم در ایستگاه های ثابت و 12 تیم درگشت‌های سیار در مناطق حساس، پمپ‌بنزین‌ها، مناطق حاشیه شهر و مراکز تفریحی باباامان و بش قارداش، آماده امدادرسانی هستند.

وی به شهروندان توصیه کرد: برای جلوگیری از بروز حوادث در چهارشنبه آخر سال، اقدامات پیشگیرانه را رعایت و از تماشا کردن و حضور در مراسم خطرناک چهارشنبه آخر سال، خودداری کنند.

مصدومیت ۱۹ نفر در حوادث چهارشنبه آخر سال ۹۶

تقی دولت آبادی، رئیس سازمان اورژانس پیش بیمارستانی و مدیر حوادث و فوریتهای پزشکی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک گفت: در حوادث چهارشنبه‌سوری سال گذشته 19 نفر در استان مصدوم شدند که 17 نفر  در مرکز استان و دو نفر از شهرستان اسفراین بودند.

وی ادامه داد: افراد مصدوم شده به صورت سرپایی مداوا شدند و یک نفر براثر آسیبی که به انگشتش وارد شده بود منجر به قطع بند یکی از انگشتان شد.

دولت آبادی 70 درصد افراد آسیب دیده در حوادث چهارشنبه سوری سال گذشته را در رنج سنی جوان و نوجوان اعلام کرد و گفت: مابقی به صورت رهگذر بودند که در سنین میانسال و کودک اعلام شده اند.

کاهش مصدومان چهارشنبه سوری سال 96 نسبت به سال قبل آن

مدیر مرکز فوریت های پزشکی و حوادث دانشگاه علوم پزشکی استان اضافه کرد: در سال 95 تعداد 23 نفر دچار سوختگی شده بودند که با ارائه آموزشها و عملکرد مطلوب صداو سیما در این مورد این تعداد در سال 96 کاهش پیدا کرد.

دولت آبادی بیان کرد: یک روز قبل از چهارشنبه آخر سال، تمامی پایگاه های اورژانس ۱۱۵ سطح استان با تمامی امکانات در آمادگی کامل قرار دارند.

آماده باش ۲۷۰ نیرو اورژانس خراسان شمالی برای چهارشنبه سوری

این مقام مسئول عنوان کرد: 270 نیرو مرکز اورژانس و 44 آمبولانس در 44 پایگاه در سراسر استان برای خدمات دهی در این روز در حال آماده باش هستند.

وی در انتها با اشاره به اینکه با ارائه آموزشها در مدارس برای دانش آموزان و والدین تعداد حوادث کاهش چشمگیری داشت ، گفت: هماهنگی و شروع آموزش های همگانی برای عموم مردم و توزیع پمفلت، آموزش رابطین سلامت آموزش و پرورش جهت پیشگیری حوادث چهارشنبه آخر سال، آموزش عمومی در مساجد محلات و استفاده از ظرفیت فضای مجازی و سایت خبری و اطلاع رسانی داشگاه نیز در حال اجراست.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #