• چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ ۱۵:۳۴
• کد خبر : 1486349

• اخبار
• سایر رسانه ها

ماه مبارک رمضان در خراسان شمالی همراه با آیین بومی و محلی خاصی است که البته درحال حاضر در مناطق شهرنشین رونق خود را از دست داده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصر اترک، هنگام فرا رسیدن ماه مبارک رمضان در هر محله فرد یا افرادی قبل از سحر بالای بام می‌رفتند و با خواندن اشعاری یا نواختن طبل یا زنگ مردم را بیدار می‌کردند که به این کار شب خوانی یا زنگ زنی می‌گفتند.

در شهرستان جاجرم از توابع استان خراسان شمالی نیز این سنت از دیر باز رواج داشته و عده ای که دارای صدای خوش بودند بر فراز بام ها با خواندن اشعار و مناجات مردم را برای تدارک سحری از خواب بیدار می کردند.

 به همین بهانه به سراغ مهدی میرابی یکی از مناجی یان شهرمان رفته تا در مورد شب خوانی گفتگویی داشته باشیم.

مهدی میرابی معروف به دخیل مساجد در رشته های شعر و نغمات آیینی وسنتی، خوشنویسی،طراحی، نقاشی،گرافیک و مردم شناشی هنر فعالیت دارند.

در ابتدا تعریفی  از نغمات آئینی وسنتی داشته باشید؟

به همه نواهایی که در راستای آئین ها ومراسم دینی ومذهبی اجرا می شود، نغمات آئینی می گویند، الحان قرانی، اذان، مناجات خوانی، شبخوانی، ادعیه خوانی، روضه خوانی، مولودی خوانی، مصیبت ونوحه خوانی از آن جمله اند.

نغماتی که در راستای فرهنگ اصیل وسنت پیشینیان است، نغمات و آواهای سنتی می گویند که از ردیف های دستگاهی مشخص شده ومنظمی برخوردار بوده است.

مقام ها، دستگاه ها،آوازها، گوشه ها در آواهای سنتی و آئینی شیوه ی هر اجرایی را مشخص می کنند.

شب خوانی در ماه مبارک رمضان به چه صورت  برگزار می شد ؟

مناجات خوانی سحرهای ماه مبارک رمضان که معمولا ساعتی قبل از اذان صبح در مساجد اجرا می شد وضمن انجام یک راز ونیاز وبرنامه ای عبادی، مناجی به منظور بیدار کردن مردم برای خوردن سحری انجام برنامه های سحری اقدام می کرده است، که البته در گذشته های دور کسانی که صدای قوی وخوشی داشته اند در پشت بام های مساجد می رفته اند و شبخوانی می کرده اند، بعدها از داخل مساجد مناجات می کرده اند و از بلندگوهای مساجد پخش می شده است. در عین حال مناجی نماینده مردم برای مناجات به شبخوانی می پرداخته است.

در حال حاضر  شبخوانی درماه مبارک رمضان در جاجرم برگزار می شود؟

شبخوانی ماه مبارک رمضان از دیر باز در شهر تاریخی جاجرم در مساجد جاجرم با همان کیفیت اصیل و سنتی خود رواج داشته، که متاسفانه در سال های اخیر منسوخ یا کمرنگ شده است.

چه دلایلی می تواند باعث منسوخ شدن یا کمرنگ شدن شبخوانی به شیوه گذشته باشند؟

تکنولوژی و وارد شدن رسانه های خبری مانند رادیو و تلویزیون و مسائلی چون تلفن ها و گوشی های مدرن ترویج نوعی از اجراهایی که هیچ سنخیتی با ردیف های آوازی و آئینی و سنتی ندارند و دلایلی دیگر که مربوط به مسائل اعتقادی می شود که علم "فقه" پاسخ گوی آن است.

چرا شما علاقه مند به شب خوانی شده اید؟

حقیقتا با توجه به این که پدر بنده (کربلایی غلامرضا میرابی، شبخوان) (پدر بزرگ پدریم کربلایی خلیل میرابی، تعزیه خوان ) و (پدر بزرگ مادریم آقا سید عبدالله حسینی تنها، شبخوان ) بوده اند. من هم علاقه خاصی به مناجاتخوانی پیدا کردم واز نوجوانی در کنار پدر و پدر بزرگانم به مناجاتخوانی می پرداختم و اولین مناجات ها را در سن 12 سالگی اجرا کرده ام، بعدها از محضر اساتید بزرگ ردیف شناسی آوازی در تهران ومشهد استفاده کردم و موفق شدم تا با توجه به تحصیلات و توانمندی هایم به اجرای برنامه در صدا وسیما و اماکن متبرکه بزرگ کشور و مساجد بپردازم.

درسالهای اخیر هم جهت حفظ، اشاعه، تعلیم وترویج مناجاتخوانی ردیفی واصیل واحیای سنت های پیشین به شبخوانی ومناجات خوانی در مساجد مختلف شهر پرداخته ام ومعروف به "دخیل مساجد" شده ام.

برنامه های شما در ماه مبارک رمضان چگونه است؟

برنامه هایم در ماه  مبارک رمضان در ادامه  برنامه های طول سال است با این تغییرات که مناجاتخوانی مغرب طولانی تر اما فقط در داخل مسجد صورت می گیرد واجرای مناجات واذان صبح وظهر هم دارم که از بلند گوی بیرونی هم پخش می شود.

اجرای تعقیبات نماز وادعیه ویژه ماه مبارک رمضان هم در مسجد مشخص شده به عهده ی حقیر واگذار می شود که در نغمات مختلف اجرا می شود.

در شبخوانی ومناجات از چه اشعاری استفاده می کنید؟

از اشعار عرفانی شاعران پیشین ومناجاتنامه خواجه عبدالله انصاری ومناجاتنامه خودم تحت عنوان "دخیل مساجد"

چرا شما همیشه قبل از شروع هر مناجات دو بیت شعر دکلمه می کنید؟

قبل از اجرای مناجات همیشه دو بیت از اشعارم را که مخصوصاً برای اجرای مناجات در مساجد سروده ام را می خوانم که فلسفه ی دخیل مساجد شدنم را عنوان می کند و وصیت کرده ام آنرا پس از مرگم بر سر مزارم بنویسند.

درآخر ضمن آرزوی قبولی طاعات وعبادت ومناجاتخوانی های شما،آن دو بیت را برایمان بگویید

مناجاتخوانت شدم عشق نابم دهی                    خدایا، ره بازگشت ومآبم دهی

به هر درگهی رو نمودم نیامد جواب            دخیل مساجد شدم تا جوابم دهی

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #