اخبار داغ

بزرگ‌ترین شبکه‌ آبیاری لوله ای ایران، چگونه اداره می‎شود

بزرگ‌ترین شبکه‌ آبیاری لوله ای ایران، چگونه اداره می‎شود
آبیاری در دشت سیستان، از حیث وسعت، سختی شرایط توزیع و سبک مدیریت، در سطح کشور منحصر به فرد است.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از عصرهامون، عباس نورزائی کارشناس ارشد مدیریت توسعه روستایی در یادداشتی نوشت: دشتی به وسعت ۲۱۰ هزار هکتار، معروف است به دشت سیستان و قریب ۱۴۰ هزار هکتار زمین کشاورزی، در قرن اخیر به دلایل متعدد، دچار کم آبی و بی آبی شد.

با فرض تحویل گیری سالیانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از رودخانه‌ی هیرمند و ذخیره‌سازی آن در دریاچه‌ی چاه نیمه و تخصیص سالیانه ۴۰۰ میلیون مترمکعب از این آب برای کشاورزی، ۱۷ ایستگاه پمپاژ، ۱۶ ناحیه عمرانی، نزدیک به ۴۰۰۰ کیلومتر لوله گذاری و اجرای سیستم آبیاری در سطح ۴۶ هزار هکتار از مزارع سیستان و با هزینه ای نزدیک به ۳۰۰۰ میلیارد تومان، این شبکه مأموریت دارد کشاورزی این دشت را رونق بخشد و تثبیت سکنه ی نزدیک به ۱۰۰۰ روستا را یدک می کشد.

از اولین روزهای آغاز این طرح بزرگ، یک سئوال مهم مطرح بوده است و آن اینکه: «بهره برداری، تعمیر، نگهداری و توسعه» این شبکه ی بزرگ و تخصصی توسط چه سازمان، شرکت و یا مؤسسه ای صورت خواهد گرفت؟»

آبیاری در دشت سیستان، از حیث وسعت، سختی شرایط توزیع و سبک مدیریت، در سطح کشور منحصر به فرد بوده است به گونه ای که در سال ۱۳۲۰ دولت وقت برای اداره ی آن، یک «بنگاه مستقل آبیاری» را در مجلس شورای ملی تصویب و به استناد آن، آبیاران از خود مردم و سرآبیاران به صورت دولتی در اداره ی آبیاری سیستان، این مهم را عهده‌دار بوده اند.

عملیات اجرایی این طرح توسط وزارت جهادکشاورزی صرف نظر از ایراداتی که دارد، انجام شده است. این وزارتخانه هیچ تشکیلات رسمی برای بهره برداری از شبکه‌ی موصوف ندارد.

مشاور راهبردی و کارفرما، پیش بینی کرده اند که در سال اول بهره‌برداری، مسئولیت آن با خود مجریان طرح باشد. اما برای استمرار و تداوم این امر مهم و حیاتی، هنوز ساز و کار مناسب و قابلی را معرفی نکرده اند.

گفته می شود شرکت های تعاونی گروه های هم آب یا شرکت های تعاونی تولید تشکیل می شود و بهره برداری به آنها سپرده خواهد شد تا از محل آب بهای دریافتی، اقدام کنند.

اگر این شنیده محقق شود، نیک می دانیم که درآمدهای روستاییان تکافوی پرداخت آب بها که منبع اصلی برای تأمین هزینه های بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری و توسعه است، را نخواهد کرد و عصبیت کشاورزان را در حین عملیات کشاورزی در پی خواهد داشت. مضاف بر آن تشکل‌های مردمی و خصوصاً تعاونی های مورد نظر، سابقه ی درستی در منطقه ندارند و کفایت این امر فنی و تخصصی را نمی کنند.

در شنیده های دیگری، گفته شده است که «صندوق توسعه ی سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی» شبکه را برای بهره برداری تحویل بگیرد.

این صندوق، یک تشکیلات اعتباری است نه اجرایی. بر فرض که اجرایی باشد، باید دارای ردیف بودجه ای از دولت با عناوین «کمک به بهره‌برداری و نگهداری شبکه آبیاری» و همینطور «توسعه ی شبکه آبیاری» باشد و دارای تشکیلاتی برای امور فنی و تعمیرات که به نظر حقیر، گنجاندن فیلی در فنجان است.

توصیه‌ی ما تأسیس یک شرکت دولتی مثل شرکت های آب و فاضلاب روستایی است که دارای ردیف اعتباری دولتی باشند، بخشی از منابع خود را از محل آب بها و مابقی را از بودجه های دولتی تأمین و به صورت کاملاً تخصصی به بهره‌برداری آن بپردازند.

در همین رابطه می توان از ظرفیت موجود شرکت توسعه‌ی منابع آب و خاک سیستان بهره جست و با تغییرات در قلمرو وظیفه ای، پستهای سازمانی، منابع بودجه ای، مسئولیت این امر خطیر را به آن واگذار کرد.

گرچه هم اکنون دیر است، اما تا دیرتر نشده، به صورت ضرب الاجل باید تکلیف این مسئله ی مهم روشن شود.

انتهای پیام/

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, عصرهامون،,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
]
  • برچسب ها
  • #
  • #
  • #
  • #

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه