آوای جاوید با کلام گل گلاب
پخش قسمت اخیر سریال معمای شاه و یادآوری سرود جاودان "ای ایران" و داستان مربوط به سرایش شعر آن توسط "حسین گل گلاب"، ما را بر آن داشت تا به معرفی کسی بپردازیم که خاطره ملی و سرزمینی ما را به " ای ایران، ای مرز پرگهر" پیوند زده است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به گزارش اترک نیوز؛ استاد گل گلاب در سال 1274 در تهران متولد شد. تحصیلات را در مدرسه علمیه و دارالفنون ادامه داد. او فرزند ابوتراب خان (مصورالملک) نقاش زمان قاجار بود که به ادامه تحصیل فرزندش علاقه بسیار داشت.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, اترک نیوز,او از معلمین فرانسوی دارالفنون زبان فرانسه آموخت و چون شاگرد برجسته ای بود ضمن تحصیل به کار تدریس هم مشغول شد.
,
, گل گلاب از گیاه شناسان معروف آن دوره بود و اولین کسی است که کتاب طبیعی نوشت. وی از سال 1304 تا سال 1317 دوازده جلد کتاب در رشته جغرافیا و طبیعی تهیه کرد که در مدارس تدریس می شد.
,استاد گل گلاب از سال 1307 مسئول تحقیقات علمی گیاه شناسی شد و از زمان تاًسیس دانشگاه تهران تا سال 1345 به تدریس اشتغال داشت و هیچگاه گرد سیاست و تجارت نگشت. گفتنی ست در دانشگاه تهران هنوز کرسی ای به نامش وجود دارد.
,گل گلاب با همکاری کلنل کاظم وزیری و علینقی خان وزیری موسیقی آموخت و برای تعلیم تار به کلاس علی نقی خان می رفت. پس از سرودن ای ایران که تحت تاًثیر اشغال ایران توسط متفقین ساخته شد تبدیل به چهره ای جاودانه شد.
,گل گلاب در فرهنگستان ایران عضویت داشت و لغات زیادی خصوصاً در رشته علوم طبیعی پیشنهاد کرد که تصویب رسید و اکنون در زبان فارسی رواج دارد.
,استاد گل گلاب دردوم آذر 1363 در 87 سالگی در گذشت. در روز های پایانی عمر او به تنظیم فرهنگ نامه و بیولوژی گیاهان ایران مشغول بوده اما معلوم نیست که مطالعاتش چه سرنوشتی پیدا کرده است.
,ماجرای سرود جاودانه ای ایران:
,این قطعه را روح الله خالقی آهنگساز نامدار روی شعری از حسین گل گلاب ساخت. ویژگی شعر ای ایران آن است که تمام واژگان آن به زبان فارسی است و واژگان بیگانه در آن راه نیافته است.
,سرود ای ایران در فضایی حماسی و در آواز دشتی ساخته شده است. گفته می شود که ملودی اصلی و پایه ای کار از برخی نغمه های موسیقی بختیاری که از فضایی حماسی برخوردار است، گرفته شده است.
,با پرداخت و تنظیم حرفه ای زنده یاد خالقی این سرود در اجرای نخست به صورت کر خوانده شد، اما ساختار محکم شعر و موسیقی آن سبب شد تا در دهه های بعد خوانندگان آن را به صورت تک خوانی اجرا کنند.
,نقل می کنند در شهریور ۱۳۲۳ ،که نیروهای انگلیسی و دیگر متفقین، تهران را اشغال کرده بودند،حسین گل گلاب در خیابان هدایت می بیند که یک سرباز انگلیسی در حال کتک زدن و فحاشی به یک بقال ایرانیست. حتی به یک افسر نظامی هم که به قصد مداخله وارد ماجرا می شود، سیلی محکمی می زند.
,گل گلاب، پس از دیدن این صحنه، با چشمان اشک آلود به دیدن روح الله خالقی، موسیقی دان می رود و ماجرا را تعریف می کند و می گوید:
,«کار ما به اینجا رسیده که سرباز اجنبی توی گوش نظامی ایرانی می زند؟»
,روح ا... خالقی میگوید:ناراحتی تأثیری ندارد بیا کاری کنیم و سرودی بسازیم.
,همان جا مرحوم گل گلاب شروع به زمزمه شعری میکند که با تکمیل آن خالقی موسیقی را می نویسد و غلامحسین بنان نیز آن را می خواند. ظرف یک هفته، تصنیف ای ایران با یک ارکستر بزرگ ساخته می شود.
,
, ای ایران بارها در زمان حیات خالقی و شاعرش، گل گلاب، اجرا شد. در ارکستری که اکثرا توسط هنر جویان هنرستان موسیقی در دوره مدیریت خالقی تشکیل شده یود، و چهره های آشنایی چون ارفع اطرایی، هوشنگ ظریف، افلیا پرتو، گلنوش خالقی و انوشیروان روحانی در آن قرار داشتند.
,پای این سرود به سینما هم کشیده شد. در سال های پایانی دهه شصت ناصر تقوایی فیلمساز صاحب نام ایرانی از زنده یاد حسین سرشار، خواننده صاحب نام موسیقی کلاسیک و اپرا، خواست نقش معلم سرودی را بر عهده بگیرد که به دانش آموزان سرود ای ایران را آموزش می دهد. این فیلم که نام ای ایران را بر خود داشت در فضایی کمیک ماجرای ساخت و اجرای این سرود و همزمان وقوع انقلاب ایران را در یکی از شهرهای کوچک شمالی به تصویر می کشد.
,,
متن کامل شعر ای ایران....
,متن کامل سرودبه این شرح است:
,ای ایران ای مرز پر گهر .............. ای خاکت سرچشمه هنر
,دور از تو اندیشه بدان................. پاینده مانی ، تو جاودان
,ای دشمن ار تو سنگ خاره ای ، من آهنم....... جان من فدای خاک پاک میهنم
,مهر تو چون شد پیشه ام................. دور از تو نیست اندیشه ام
,در راه تو کی ارزش دارد این جان ما................... پاینده باد ، خاک ایران ما
,سنگ کوهت در و گوهر است................... خاک دشتت بهتر از زر است
,مهرت از دل کی برون کنم.................. بر گو بی مهر تو چون کنم
,تا گردش جهان و دور آسمان بپاست..................... نور ایزدی همیشه رهنمای ما است
,مهر تو چون شد پیشه ام................. دور از تو نیست اندیشه ام
,در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما.................پاینده باد ، خاک ایران ما
,ای ایران ای خرم بهشت من.............. روشن از تو سرنوشت من
,گر آتش بارد به پیکرم................. جز مهرت بر دل نپرورم
,از آب و خاک و مهر تو سرشته شد گلم................. مهر اگر برون رود تهی شود دلم
,مهر تو چون شد پیشه ام................. دور از تو نیست اندیشه ام
,در راه تو کی ارزشی دارد این جان ما............... پاینده باد خاک ایران ما.....
,انتهای پیام/رض
]
ارسال دیدگاه