اخبار داغ

پوشش از اجزای جدایی ناپذیر فرهنگ است؛

زیبایی های یک پوشش اصیل/ تبلور فرهنگ ایرانی در لباس محلی کرمانشاه

زیبایی های یک پوشش اصیل/ تبلور فرهنگ ایرانی در لباس محلی کرمانشاه
لباس محلی مردم کرمانشاه از لباس های منحصر به فردی است که با ویژگی هایی چون تنوع و رنگ هایی برگرفته از طبیعت چهارفصل استان در کنار حجاب کامل، به عنوان عنصری فرهنگی ماندگار شده است.
[

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از  طاق نیوز،  در تعریفی که از فرهنگ می شود، پوشش یکی از اجزای جدایی ناپذیر آن است و در واقع می توان آن را یکی از ارزش های اصلی هر فرهنگ به شمار آورد.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, طاق نیوز,

گفته می شود که فرهنگ هر ملت آیینه آن است و پوشش یکی از اصلی ترین اجزا فرهنگ در معرفی آن فرهنگ به سایرین است و رابطه لباس و فرهنگ آنقدر قوی بوده که در بسیاری از موارد ملاک شناخت افراد و تفکیک آنان از یکدیگر همین لباس است.

,

نوع پوشش از گذشته های بسیار دور، تا کنون که البته مقداری دستخوش تغییرات شده نشان دهنده منطقه زندگی هر فرد از اقلیم و جغرافیا و حرفه گرفته تا اقتصاد آنها بوده و مردم مناطقی چون کوهستان و کویر بنا به نوع پوشش به راحتی از یکدیگر قابل تفکیک بودند.

,

لباس محلی این روزها علاوه بر اینکه هویت فرهنگی هر منطقه محسوب شده، نوعی جاذبه فرهنگی نیز هستند و ایران یکی از کشورهایی است که متنوع ترین پوشش ها در بین اقوام خود از لر ، ترک، بلوچ، ترکمن گرفته تا کرد و قشقایی و گیلکی دارد، لباس هایی که معرف تمام ابعاد زندگی مردمان هر منطقه است.

,

ویژگی های مشترک لباس های محلی ایرانی

, ویژگی های مشترک لباس های محلی ایرانی,

بلندی، گشادی، سادگی و حجاب از ویژگی های مشترک اغلب لباس های محلی ایرانی است، ویژگی ای که در لباس کردی یا کرمانشاهی نیز به عینه قابل مشاهده است.

,

لباس محلی یا کردی کرمانشاهی علاوه بر ویژگی های بالا از ویژگی های دیگری نیز چون رنگ شاد متناسب با طبیعت چهار فصل استان برخوردار است که خود نوعی نشاط و شادابی در بین مردمان سخت کوش کوهستان ایجاد کرده است.

,

حجاب کامل لباس کردی از دیگر ویژگی های این لباس است، ویژگی ای که علاوه بر تنوع و شادابی باعث ماندگاری آن از گذشته های دور تا کنون شده است.

,

یک کارشناس ارشد مردم شناسی، در خصوص لباس محلی مردم کرمانشاه و ویژگی های آن گفت: لباس های محلی استان کرمانشاه در حقیقت هویت و جزء جدایی ناپذیر از فرهنگ این استان محسوب می شود و همچنان اصالت و هویت خود را حفظ کرده و این به دلیل نگرش مردم این خطه به این فرهنگ غنی است.

,

نقش لباس محلی کرمانشاهی بر کتیبه ها و سنگ نوشته ها

, نقش لباس محلی کرمانشاهی بر کتیبه ها و سنگ نوشته ها,

شهلا جواهری، لباس محلی را یکی از جاذبه های فرهنگی استان کرمانشاه دانست و گفت: پیشینه‌ لباس‌های کردی به گذشته های   دور برمی گردد و بر کتیبه‌ها و سنگ‌ نوشته های به یادگار مانده از قرن ‌های گذشته، تصاویر زیادی از زنان و مردان مناطق مختلف ایران با پوشش‌های سنتی اهالی کردنشین حک شده است.

, ,

وی تصریح کرد: در این کنده ‌کاری های دوران تاریخی و ایران باستان تصاویر زنان و مردان با پوشش کامل و شبیه لباس‌هایی که اهالی کرمانشاه و سایر مناطق کردنشین بر تن می‌کنند، قابل مشاهده است.

,

این کارشناس ارشد کرمانشاهی افزود: با وجود تغییرات متعددی که از قرون گذشته در فرهنگ‌ کردهای کرمانشاه به ‌وجود آمده، پوشیدن لباس‌های سنتی کرمانشاه تقریباً مانند گذشته رونق دارد و در مناطقی  مانند اورامانات ، جوانرود ،ثلاث باباجانی  وبرخی مناطق روستایی پوشش سنتی کاملا حفظ شده است.

,

حجاب کامل از ویژگی های بارز لباس کردی است

, حجاب کامل از ویژگی های بارز لباس کردی است,

وی یکی از ویژگی های لباس کردی را حجاب کامل آن دانست و گفت: با تأکید بر وجود حجاب در لباس‌های سنتی از زمان‌های بسیار دور در فرهنگ غنی ایران ‌زمین، می‌توان گفت لباس کردی کرمانشاه، لباسی کاملأ پوشیده با رنگ‌های متنوع است.

,

جواهری در خصوص اجزا لباس محلی زنان کرمانشاهی نیز گفت: لباس کردی زنانه شامل تن‌پوش،‌ پاپوش و سرپوش است. لباسی که یک زن کرد کرمانشاهی می ‌پوشد، در مناطق مختلف با توجه به موقعیت جغرافیایی  ، معیشت ، فرهنگ از نظر شکل ظاهری متفاوت است.

,

اجزای لباس محلی استان کرمانشاه

, اجزای لباس محلی استان کرمانشاه,

وی افزود: پوشاک بانوان این ناحیه شامل 9 قسمت شامل سربند، زیرپوش، پیراهن، جلیقه، نیم‌ تنه، قبا، پوشش شنل مانندی به نام ماشته یا چارکه (چادر امروزی)، شلوار و کفش است.

,

این کارشناس ارشد مردم شناسی ادامه داد: لباس‌های بلند و رنگارنگ در عین زیبایی و رنگ متنوعی که دارد، پوشیده بوده و برای راحتی، شلواری نیز زیر لباس در نظر گرفته شده است.

,

 وی در خصوص دیگر ویژگی لباس زنان کرد گفت: زیرپیراهن زنان کرد  ساده و بلند است و تا پشت پا می‌ رسد. جنس این زیرپیراهن معمولاً از پارچه نخی  است و برشی ساده دارد. آستین آن کاملاً ساده و یقه‌ی آن گرد است و هر دو با دکمه‌ی ساده‌ای بسته می‌شوند.

,

«سورانی یا فقیانه»

, «سورانی یا فقیانه»,

جواهری افزود: پیراهن زنان کرد بلند و گشاد است و معمولاً آن را از پارچه‌ی گل‌ دار تهیه می‌کنند. جنس پیراهن زنان گاهی مخمل الوان و گاهی پارچه‌هایی با جنس دلخواه و طرح گل‌دار است. برش این پیراهن بسیار ساده است و بلندای آن تا مچ پا می‌رسد. یقه‌ای گرد مانند دارد. آستین آن که ساده و راسته است و در بعضی نقاط به آن مچ اضافه کنند و برایش دکمه‌ای برای بسته‌شدن آن می‌گذارند.

,

وی تصریح کرد: اغلب زنان کرد منطقه اورامانات ،جوانرود و ثلاث باباجانی آستین پیراهن هایشان آستین‌ فراخ‌ و بلند و زبانه‌ ای‌ مثلث‌ شکل‌ در انتهای‌ آستین‌ است‌ که به آن «سورانی و یا فقیانه» می گویند که به نوبه خود کاربردهای متعددی دارد.

,

این کارشناس کرمانشاهی خاطر نشان کرد: زنان در هنگام کارکردن، دو سورانی را به هم گره می زنند و آن را پشت سر میاندازند؛ به این ترتیب آستین جمع میشود و گاهی آن را تا مچ دست تا روی ساق میپیچند تا هنگام کارکردن راحت باشند و در طول فصل زمستان نیز آن را روی آستین «کوا» میپیچند؛ به این ترتیب از نفوذ سرما به داخل آستین جلوگیری میکنند و دیگر این که هنگام وضو، آستینها را به راحتی تا بالای آرنج بالا میزنند. به این ترتیب که با بستن سورانی روی آرنج، مانع پایین آمدن آستین میشوند.

, , , , , , , , , ,

«کمر چین» و «سخمه»

, «کمر چین» و «سخمه»,

وی در خصوص نوع پوشش زنان کرمانشاهی نیز گفت: به پیراهن زنان کرمانشاهی در گذشته «کمر چین» گفته می شد و دور تا دور آن را درناحیه کمر چین میزدند و روی آن یل یا تن پوش کت مانندی می پوشیدند.

,

جواهری افزود: «سخمه» جزئی دیگر از پوشاک‌های زیبای بومی و مورد علاقه‌ی زنان کرد این استان است؛ زیرا علاوه بر رنگ، با برش و وضع تزئین خاص خود، امکان استفاده از تزئینات و زیورآلات را به بانوان می‌دهد.

,

وی تصریح کرد: «سخمه» نیم تنه ای  جلیقه مانند است که روی پیراهن بلند می‌پوشند و از پارچه‌ ‌زری یا مخمل‌ های الوان دوخته می ‌شود و دارای آستر و گاه لفاف است.

,

این کارشناس مردم شناسی در خصوص «جلیقه» به عنوان یکی دیگر از اجزای لباس محلی مردم استان کرمانشاه گفت: جلیقه یکی از پوشاک زیبای بومی و مورد علاقه ی زنان کرد کرمانشاه بوده که پوششی بی ‌آستین تا ناحیه‌ کمر است. یقه‌ این پوشش به شکل هفت یا سه‌ گوش و گاه دارای برگردان بوده و بر کناره‌های آن (از بالای یقه تا گوشه‌ها و پهلوها) به پهنای حدود سه انگشت (یک برگردان ساده‌ی پنج‌ سانتی)، یراق‌دوزی و نواردوزی می ‌شود. در گذشته  زنان کرد روی آن را  سکه‌ دوزی  می کردند.

, ,

«سلته» و«ماشته»

, «سلته» و«ماشته»,

وی افزود: نیم‌تنه   کوتاه و آستین داری  که  آن را  «سلته» می نامند همانند جلیقه‌ کوتاه است با این تفاوت که آستین دارد. جنس آن مانند جلیقه، مخمل الوان یا زری مرغوب استدر پاییز پوشیده می شود

, ,

جواهری گفت: تن پوش تمام قد و بلند دیگری  در فصل زمستان پوشیده می شود به نام «که وا» که همان قبا ست و در منطقه قصر شیرین به آن «زون یا زبون» گفته می شود.

,

وی افزود: جنس قبا از مخمل های الوان بوده و آستری از جنس پارچه‌های گل ‌دار دارد و آستین‌های آن کاملاً ساده است.  البته قباهایی که در فصل زمستان استفاده می‌شوند، بیش‌تر مشکی‌ هستند. این قبا تقریباً هم اندازه‌ پیراهن دوخته می‌ شود. یقه‌ آن به صورت هفت بسیار کوچک است و در قسمت جلو تا پایین دو لبه‌ قبا به حالت منحنی، جدای از هم می ‌ایستد.

, ,

این کارشناس مردم شناسی، «ماشته» را نوعی از دیگر پوشش محلی مردم استان کرمانشاه عنوان کرد و گفت: «ماشته»  پارچه ابریشمی مشکی ای به اندازه دومتر در یک متر است که آن دولا کرده  معمولاً آن را از درازا بر پشت و گردن می‌ اندازند و دو گوشه بالایی‌اش را جلو آورده و روی سینه گره می زنند  وبه عنوان چادر آن را استفاده می کنند، در حال حاضر زنان مسن برخی نقاط استان از آن استفاده می کنند. در منطقه اورامانات به این منظور از پارچه های ابریشمی با راه راه سبز در ابعاد کوچکتر استفاده می کنند .

, , ,

وی افزود: شلوار جزئی دیگر از لباس محلی مردم استان کرمانشاه است و شلوار بانوان کرد، گشاد و از جنس حریر است. در برخی مناطق، شلوار زنان کرد، اغلب از جنس نخ بوده و گشاد است و در  ناحیه مچ پا آن با کش یا بستن دکمه جمع میشود.

, ,

«سربند» و «کلاو لچک»

, «سربند» و «کلاو لچک»,

جواهری از «سربند» به عنوان جزئی دیگر از لباس کردی یا کرمانشاهی یاد کرد و گفت: سربند زنان کرمانشاهی از چندین دستمال کلاغی ریشه دار تشکیل شده که به زیبایی آن افزوده است. این دستمال ها را معمولا به کلاهی که گاهی شبیه عرق چین است می پیچند که ریشه های آن به شکل زیبایی در جلو و اطراف سر قرار می گیرد.

,

وی افزود: سربند زنان کلهر(یکی از ایلات کرمانشاه) از ویژگی خاصی برخوردار است و در برخی مناطقی مانند اورامانات  ، جوانرود و ثلاث باباجانی از «لچک و کلاه» استفاده می کنند که به «کلاو لچک» معروف است.

,

این کارشناس ارشد مردم شناسی تصریح کرد: «لچک» پارچه ای نازک و زیبا به شکل سه گوش است و رأس آن با یک سنجاق روی کلاه وصل می شود و دو گوشه ی آن در طرفین و روی شانه قرار می گیرد. به این ترتیب روی سینه آورده می شود و یک گوشه ی آن در پشت آویزان میشود.

, ,

وی خاطر نشان کرد: لباسمحلی مردم کرمانشاه یکی از لباس های منحصر به فرد با ویژگی هایی متناسب با فرهنگ و هویت مردمان این دیار است که همین هم سویی و هم خوانی آن با فرهنگ ما باعث ماندگاریش از گذشته های دور تا کنون شده است و باید در حفظ و احیای آن کوشا باشیم.

,

تنوع بالا در طرح و رنگ از ویژگی های لباس محلی استان کرمانشاه

, تنوع بالا در طرح و رنگ از ویژگی های لباس محلی استان کرمانشاه,

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه نیز در اینخصوص گفت: به جرات می توان گفت، استان کرمانشاه از مناطقی است که پوشش مردم آن از تنوع بالایی در طرح و رنگ برخوردار است.

,

پروانه حیدری، این تنوع پوشش را برگرفته از تنوع فرهنگ و قومیت های موجود در استان دانست و تصریح کرد: این پوشش ها پس از گذشت قرن ها و ورود و پیشرفت صنایع ماشینی هنوز از رونق نیفتاده و بسیاری از مردم از آنها در مراسماتشان استفاده می کنند.

,

وی تصریح کرد: پوشش های بومی و محلی مردم کرمانشاه هنوز هم در بین این مردم چه در روستاها و چه شهرها از این لباس ها استفاده می شود.

,

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه در خصوص اجزای تشکیل دهنده لباس محلی استان کرمانشاه گفت: لباس های محلی کرمانشاه شامل اجزایی چون سرپوش، جلیقه، پیراهن، قبا، روپوش، شلوار و شال بوده و در مجموع اجزای مختلفی دارد.

,

وی افزود: لباس های محلی کرمانشاه دارای حجاب کاملی است و این موضوع یکی از ویژگی های بارز این لباس هاست که باعث ماندگاری آنها شده و هنوز هم استفاده می شود.

,

رنگ لباس محلی مردم استان کرمانشاه برگرفته از طبیعت چهار فصل آن است

, رنگ لباس محلی مردم استان کرمانشاه برگرفته از طبیعت چهار فصل آن است,

حیدری ادامه داد: از دیگر ویژگی های لباس های محلی استان کرمانشاه رنگ آن بوده که برگرفته از طبیعت چهارفصل استان است و با الهام از طبیعت این لباس ها طراحی شده اند و به دلیل رنگ شاد این لباس ها، همیشه مورد توجه بوده  است.

,

وی لباس محلی را نشانی از هویت استان کرمانشاه دانست که هنوز هم وجود دارد و نشان می دهد استان کرمانشاه هنوز هم اصالت و هویت خود را حفظ کرده است و این لباس بخشی از فرهنگ غنی این استان را نشان می دهد.

,

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه یادآور شد: هر گردشگر و توریستی که وارد استان ما می شود، قطع به یقین بازار سنتی ما را خواهد دید و این بازار از پارچه های الوان و رنگارنگی پوشیده شده که نشان از لباس های محلی ای است که در استان وجود دارد.

,

مردان کرد «چوخه و رانک» می پوشند

, مردان کرد «چوخه و رانک» می پوشند,

وی اشاره ای نیز به پوشش محلی مردان کرمانشاهی داشت و گفت: لباس های مردم کرمانشاه فقط منحصر به خانم ها نیست و «چوخه و رانک» نوعی از پوشش محلی مردم استان کرمانشاه است که بیشتر در منطقه اورامانات استفاده می شود.

,

حیدری افزود: لباس های محلی مردان با عنوان «چوخه و رانک» اغلب از پارچه های دست بافی تهیه می شود که توسط خود مردم این مناطق و تحت عنوان صنعت دستی «مرس بافی» تولید می شود.

,

تولید لباس های محلی کرمانشاهی با صنعت «مرس بافی»

, تولید لباس های محلی کرمانشاهی با صنعت «مرس بافی»,

وی تصریح کرد: متاسفانه «مرس بافی» یکی از رشته های صنایع دستی در حال منسوخ شدن است اما سیاست ما در سازمان میراث فرهنگی احیای مجدد این رشته های در حال منسوخ شدن است.

,

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه اشاره ای نیز به فعالیت های اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه و معاونت صنایع دستی برای حفظ لباس محلی کرمانشاهی به عنوان بخشی از هویت استان داشت و گفت: یکی از اولویت های ما در کلاس های آموزشی ، آموزش البسه محلی است که بتوانیم این فرهنگ را حفظ کنیم و خود صنعتگران ما بتوانند با دوختن یک لباس محلی فرهنگ آن را هم رواج بدهند.

,

وی خاطر نشان کرد: لباس محلی کرمانشاهی اجزای مختلفی دارد اما این اجزا در نقاط مختلف استان کم و زیاد می شود و یا تغییرات جزئی از نظر دوخت در آنها به وجود می آید اما در مجموع لباس محلی کرمانشاه اجزایی چون سرپوش، قبا، پیرهن، روپوش، شلوار، شال و... دارد.

,

با توجه به ویژگی های ذکر شده از لباس محلی کرمانشاه و قرابتی که بین پوشش و فرهنگ مردم هر دیار وجود دارد می توان مردم کرمانشاه را مردمی متدین و متمدن و البته با نشاط علی رغم زندگی سخت کوهستانی دانست که این تدین، تمدن و سایر ویژگی های ذکر شده در لباس و پوشش آنان بروز و ظهور کرده است. بنابراین حفظ این لباس ها می تواند حفظ هویت مردمان غیور کرمانشاهی باشد.

,

انتهای پیام/

,

 

]

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه