نویسنده دفاع مقدس در اردبیل:

• چهارشنبه ۰۷ مهر ۱۳۹۵ ۱۶:۵۲
• کد خبر : 908276

• اخبار
• سایر رسانه ها

نویسنده دفاع مقدس در اردبیل، گفت: در این شرایط که نسل امروز سرش 24 ساعته در موبایل، تبلت و فضای مجازی است دیگر کسی طالب شعار نیست.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از سبلانه، سید محمود مهدوی نویسنده دفاع مقدس اردبیل متولد 1351 است؛ وی از 15 سالگی با تئاتر وارد دنیای هنر شده و از طراحی صحنه، موسیقی، بازیگری و گریم گرفته تا طراحی بروشور؛ سال‌ها خاک تئاتر خورده تا اینکه در سال 1373 پا به دنیای نویسندگی گذاشته است.

طی سالهای 1376 تا 1380 حضور مهدوی در دنیای نویسندگی کمی جدی‌تر شد، وی سال 1378 یک مجموعه داستان با کمک بچه‌های کارگاه داستان اردبیل به چاپ رساند اما  به اذعان خود نویسنده اولین کار حرفه‌ای سیدمحمود مهدوی مربوط به سال 1385 و با کتاب " بلعمی" رمانی برای نوجوانان، اتفاق افتاد که سفارش دهنده آن انتشارات مدرسه و نویسنده بزرگ «داود غفارزادگان» تهران بود.

وی از سال 1381 تا آخر سال 1387 مسئولیت راه‌اندازی و اداره کارگاه داستان حوزه هنری اردبیل را به عهده داشت که در حال حاضر از این کارگاه نویسنده‌هایی مطرح در عرصه استانی و کشوری فعال هستند. 

تاکنون 20 کتاب از سید محمود مهدوی روی گیشه کتاب فروشی‌ها رفته  که 15 مورد از این تعداد کتاب صرف خاطره و 5 مورد ترجمه و شعر که شامل مجموعه داستان ترجمه، رمان و نمایش ترجمه شده از زبان ترکی به فارسی است.

مشروح گفتگوی خبرنگار سبلانه با این نویسنده خوش ذوق و پرکار و دغدغه‌مند اردبیلی در حوزه دفاع مقدس در ادامه آمده است:

آخرین کتاب‌های در دست چاپ سیدمحمود مهدوی کدام است؟

آخرین کتاب من با نام "چله‌نشین" خاطره آزاده مسعود تائبی که در مرحله کارشناسی است. همچنین مجموعه داستان جنگ «بغداددا قار یاغیر» به زبان ترکی مجوز گرفته و زیر چاپ دارم.

اثری که در زندگی خود شما هم  تاثیرگذار بوده و از آن متاثر شده‌اید؟

 من آدم پرکاری هستم و نقطه عطف کارهای بنده در سه مرحله است که اولین آن در سال 1388 و با "ترکش‌ها گرایم را گرفتند" رخ داد؛ این کتاب خاطره "شفیع شکوهی"  و اولین کتاب خاطره‌ام است که در سال 1388 چاپ شده و الان به چاپ چهارم است. علاوه بر خاطرات قادر تکریم؛ خاطرات شهدای والفجر4، شهدای زن، شهدای آماد را کار کرده‌ام اما خاطرات شهدای روحانی با نام "علمداران عشق" بزرگترین پروژه کاری‌ام و دومین نقطه عطف در نویسندگی من است. جلد اول این کتاب حاوی خطرات 37 طلبه و روحانی شهید استان بوده که در سال 1390 با همکاری بسیج طلاب نوشته شد. جلد دوم "علمداران عشق" نیز روایتگر دوران جهاد و مقاومت 260 طلبه استان اردبیل است که از 15روز تا هفت سال تمام در جبهه حضور داشتند، این کار جزو پروژه‌های بزرگ خاطره‌نویسی و البته همراه با تلاش مضاعفی بود، حتی برای گرفتن مصاحبه‌ها با طلاب دائم در سفر به اردبیل، تبریز، تهران و قم بودم و یک هفته‌ای هم در حجره دارالشفاء در قم ماندم. سومین نقطه عطف کار من کتاب "ایستاده در میدان مین" است که بعد از دو و نیم سال در شهریور 92 به سرانجام رسید و با استقبال خوبی هم مواجه شد؛ این کتاب الان به چاپ ششم رسیده و به علت اسقبال و بنا به تصمیم بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تا چاپ دهم خواهد رسید. "ایستاده در میدان مین" در عین حفظ سندیت نثر داستانی دارد و تاریخ دفاع مقدس هیچگونه تحریف نشده، البته 20 سال تجربه کاری من و شخصیت کاریزماتیک جواد زنجانی پشت این کار است و این عوامل باعث محبوبیت کتاب شده است.

دغدغه‌های این روزهای نویسندگان دفاع مقدس در اردبیل؟

 آثار نوشته شده در حوزه دفاع مقدس دهه شصت از جمله رمان‌ها و داستان‌های کوتاه، تبلیغی و در جهت تهییج روحیه، استقامت و مقاومت مردمی بود که در دهه هفتاد از تهییج آثار کاسته شد و داستان‌ها بیشتر حول محور شخصیت‌ها و فضای پس از جنگی نوشته شده‌اند که آمیخته با مسائل روز و دنیوی بود. در دهه هشتاد اما تلخی‌های جنگ به تصویر کشیده شد که این موضوع هم محبوبیت داشت و هم مورد غضب قرار گرفت. در واقع در طی این سال‌ها ادبیات جنگ با تعادل جلو نرفته به طوری که اگر داستان‌نویس بُعد انسانی جنگ را کشف کند آنگاه نوع نگاه انسانی به جنگ می‌تواند تبدیل به دغدغه شود و آثاری مقبول هم به جا بگذارد. شخصا وقتی داستان‌ها را می‌نویسم نوع نگاهم نگاه انسانی به جنگ است و معتقد به کشف بعدهای مختلف انسانی و بازگویی زوایای ناگفته‌های جنگ است؛ سعی می‌کنم خوبی‌های هر دو طرف را ببینم؛ منطقی نیست مثل فیلم‌های دهه شصت رزمنده‌ای با یک خشاب، یک گردان عراقی را از پای درآورد. به خاطر داشته باشیم در یک داستان 99 درصد با مقوله تخیلات سر و کار داریم و در خاطرات برعکس. 99 درصد عالم خاطره واقعیات است با در نظر گرفتن این موضوع وقتی با خاطره‌ای سر و کار داری باید به این امر واقف باشی که دنیای خاطره بی‌نهایت مجذوب کننده و پر از سوژه است که قابلیت تبدیل شدن به داستان، نمایش و فیلمنامه و رمان را دارد. با این اوصاف، امروز می‌طلبد که  به این عرصه ورود جدی‌تر داشت.

وضعیت حق‌التالیف نویسندگان حوزه دفاع مقدس در اردبیل چگونه است؟

در ادارات فرهنگی چیزی که نیست، بودجه است و در چنین وضعیتی فعالیت فرهنگی بسیار کم است و در صورت وجود هم، ادارات برای پروژه 250 صفحه‌ای که 7 یا 8 ماهی اتمام آن طول می‌کشد 700 یا 800 هزار تومان پول می‌دهند. با توجه به روند کنونی و بودجه ناچیز از یک طرف و در مظان اتهام واقع شدن نویسنده، باعث شده کمتر کسی حاضر به فعالیت در حوزه دفاع مقدس شود با این همه بنده با صراحت می‌گویم که من فرزند این خاک و وطنم، همانگونه که شهدا برای این خاک بودند و برای اعتلای این وطن جان دادند.

 در بخش داستان نیز تعداد داستان‌های نوشته شده در اردبیل، در یک سال از سه چهار داستان تجاوز نمی‌کند که علت این امر همان است که بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر از جنگ بنویسند باید ضد جنگ بنویسند که این تفکر اشتباهی است؛ چرا که جنگ زیبایی‌ها و ظرافت‌های بسیار نابی دارد که تخیلی‌ترین ذهن‌ها هم قادر به خلق آن نیست. در عین حالی که این رخدادها واقعی است و البته همین امر است که باعث می‌شود حتی آنهایی که جنگ را نهی می‌کنند به راحتی از کنار جنگ نگذرند. زیبایی جنگ در آمیختگیِ لحظه‌ای مرگ و زندگی در آن واحد و کنار هم است؛ در هر لحظه جنگ، شگفت‌انگیزترین اتفاقات رخ می‌دهد که در خاطرات دفاع مقدس این امر به عینه دیده می‌شود ممکن است از سنگری تا سنگر دیگر مرگ امان ندهد. مرگی شرافتمندانه و با افتخار!

از وضعیت حوزه کودک و نوجوان در حوزه دفاع مقدس بگویید

متاسفانه برای کودک و نوجوان درحوزه دفاع مقدس کار نشده و باید ورود جدی در این عرصه داشت. در سطح شهر اردبیل به جز کار «حسین قربانزاده» کار دیگری سراغ ندارم اما بنده دو رمان برای نوجوانان در دست چاپ و تالیف دارم که رمان «برادر خوانده» زیر چاپ است و رمان «ژنرال» را که براساس خاطرات شهید بنی‌هاشم است در دست تالیف دارم.

تعداد نویسندگان حوزه دفاع مقدس در اردبیل؟

خاطره‌نویس قوی که مستقیم‌گویی نکند و با فن مصاحبه آشنا باشد و راوی را به سمت جزئی‌نگری ببرد کمتر از انگشتان دست است. در حوزه داستان نویسی دفاع مقدس هم نویسندگان معدودی در استان اردبیل فعالیت دارند.

 آسیب‌های خاطره‌نویسی در اردبیل در کدام موارد است؟

در نوشتن آثار دفاع مقدس نیاز مخاطب در نظر گرفته نمی‌شود و ارگان‌های مختلف به موضوع خاطره‌نویسی پرداخته‌اند اما دچار شعارزدگی شده‌اند. خاطره‌نویسی در اردبیل به شدت سهل گرفته می‌شود. ارگان‌های مختلف خواسته‌اند که فقط تولید کتاب داشته باشند حتی برای این امر افرادی به کار گرفته شده‌اند که تخصصی در این امور ندارند و در برخی موارد حتی کارمند خاطره‌نویس شده اند که البته خروجی این کار هم مستقیم‌گویی‌هایی است که جذابیت ندارد. در این شرایط  که نسل امروز سرش 24 ساعته در موبایل، تبلت و فضای مجازی است دیگر کسی طالب شعار نیست و سراغ کتابی نمی‌رود که شعاری باشد باید با نیاز مخاطب جلو رفت و به فکر تولید داستانک‌ها، خرده روایت و خاطرات جذاب بود، چراکه سلیقه و ذائقه مخاطبان امروری به این سمت است.

چطور می‌توان اعتماد راوی را کسب کرد؟

مشکل اصلی خاطره‌نویسی در اردبیل این است که اکثر افراد مصاحبه کننده آشنایی مناسبی با فن مصاحبه و نویسندگی ندارند و باید در این کار تخصص داشت چراکه راوی‌ها معمولا سیاه و سفید روایت می‌کنند در حالی که برای  یک اثر خوب باید تعریف رنگی از ماجرا داشت و با پرهیز از کلی‌گویی روی جزئی‌نگری کار کرد، حتی در تربیت راوی‌های دفاع مقدس نیز این امر باید مد نظر باشد و گرنه جذابیتی در بین مخاطب نخواهد داشت. البته برای داشتن یک مصاحبه درست و حسابی و خوب، باید نویسنده شناخت اجمالی از روحیات شخصیت فرد مصاحبه شونده داشته باشد تا بتواند اعتماد وی را جلب کند. به طور یقین اطلاعات فرد مصاحبه کننده، به جلب اعتماد عاطفی و تخصصی راوی کمک شایان کرده و در نتیجه به موفقیت بیشتر منجر خواهد شد.

چطور می‌توان کاستی‌های نویسندگی حوزه دفاع مقدس در اردبیل را جبران کرد؟

برگزاری کلاس‌های تخصصی، کارگاههای خاطره‌نویسی و پروش نویسندگان، منجر به تولید آثار خوب و قوی خواهد شد که این کار در حوزه هنری آغاز شده و توانسته کارهای خوبی را به مخاطب عرضه کند که در ادامه کار نیز بنا بر همین رویه است. شیوه‌نامه حوزه هنری تولید آثار قویِ محدود به جای تولید انبوه است؛ متاسفانه شاهد این هستیم که در استان اردبیل هیچگونه برداشت هنری از خاطره نمی‌شود. کار فقط تولید و در نهایت به آرشیو می‌رود و اگر بخت یار باشد به عنوان بسته فرهنگی هدیه می‌شود که در خوشبینانه‌ترین حالت کتاب هدیه داده شده  به احتمال80 درصد خوانده نمی‌شود. این یک نقطه ضعف بزرگ است که همه به چاپ خاطره روی آورده‌اند و خبری از تولید آثار هنری نیست و اقتصاد هنر به کلی نادیده گرفته شده است و این جای بسی تامل دارد. باید از زندگی دلیر مردانی چون شهید «ناصرعلی صوفی»، شهید «شاپور برزگر» و بالازاده ها، برومندها و دهقان‌نیاها  فیلم، داستان و نمایشنامه‌ها ساخت؛ این شهدا الگوهای ما هستند تا کی باید شاهد الگوسازی غربی‌ها برای جوانانمان باشیم؟

نام و سوژه انتخابی‌تان از کجا می‌آید؟

دوست دارم در کتاب‌های آینده‌ام راوی افراد عادی باشند که در بطن جنگ و در خط مقدم حضور داشتند، افرادی چون سربازان یا خدمه تانک "آر.پی‌.جی‌"زن؛ اما بیان راوی و جزئی‌نگری دو موضوعی است که در انتخاب سوژه کتاب‌هایم نفش اول و اصلی را بازی می‌کنند. نام کتاب‌هایم از خود متن انتخاب می‌شود؛ نام  «چله‌نشین» را به این خاطر انتخاب کردم که تائبی روز عاشورا اسیر و پس از دو نیم سال دیگر در بند اسارت بودن درست در روز اربعین آزاد می‌شود. و یا «تبسم در اول وقت» یادنامه شهدای آمادی است که کارشان اول صبح با نماز شروع می‌شد.

در شرایط فعلی چه باید کرد؟

700 آزاده در استان اردبیل داریم که شاید 50 نفر به خاطر شرایط روحی‌شان حاضر به مصاحبه نباشند اما سراغ چه تعداد از بقیه آزاده‌ها رفته‌ایم؟ غیر از این است که سالی خاطره  10 نفر و در نهایت تا 15 نفر نوشته می‌شود در حالی شهدا و اسرا و رزمندگان ما الگوهایی بی‌بدیل‌اند که باید به نسل امروز معرفی شوند؛ چرا نباید فیلم شهید برومند (از شهدای پارس‌آباد) را ساخت که خود را در نهایت سختی از میان بارش گلوله به پشت دوشکاچی دشمن می‌رساند و دستان دوشکاچی را می‌گیرد و فریاد می‌زند: «بچه بیایید... بیایید گرفتمش.» براستی چرا باید از داشته‌ها و الگوهایمان استفاده نکنیم؟ آیا غیر از این است که باید شهید دهقان‌نیاها الگوی جوانان ما باشند؛ شهدایی که فقط از سر اعتقاد از جان و مال و فرزندانشان گذشتند و برای همیشه تاریخ ماندگار شدند.

انتهای پیام/م

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #