گزارشی به مناسبت آغاز اولین دوره شوراى نگهبان؛

• چهارشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۸ ۱۴:۱۷
• کد خبر : 1504516

• اخبار
• سایر رسانه ها

یکى از شیوه‌های دشمن براى مقابله با شوراى نگهبان حمله و اهانت به این شورا و منتسب کردن آن‌ها به استبداد و دیکتاتورى بوده است. در برابر همین حملات و اهانت‌ها بود که امام راحل از شوراى نگهبان حمایت کردند و متذکر شدند که حمله به شوراى نگهبان به‫خاطر حمایت از اسلام است و توهین‌ها در واقع به‫خاطر آن است که شوراى نگهبان در برابر مقاصد غرب و ابرقدرت‌ها ایستاده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به گزارش بلاغ، ۲۶ تیر سالروز آغاز به کار اولین دوره نهاد ارزشمند و انقلابى شوراى نگهبان در سال ۱۳۵۹ است. شورایى که در آخرین روز بهمن‌ماه ۱۳۵۸ فرمان تأسیس آن از سوى حضرت امام خمینى(ره) آن حکیم خوش ضمیر انقلاب صادر شد و پس از معرفى شش تن از فقهاى صاحب‌نام، نهایتاً در ۲۶ تیرماه ۱۳۵۹شروع بکار کرد و باگذشت ۳۹ سال از فعالیت‫بی‌وقفه و دلسوزانه آن، شاهد برکات‫بی‌شمار آن به‌ویژه در مراحل و دوره‌های حساس انقلاب بوده‌ایم.

شوراى نگهبان یکى از ارکان اصیل نظام اسلامى و ضامن جمهوریت نظام و اسلامت قوانین در جمهورى اسلامى و حافظ قانون اساسى است. سابقه‌ی تشکیل چنین شورایى در ایران به دوران مشروطیت بازمی‌گردد که البته با دسایس دشمنان، این اصل در دروان مشروطیت اجرا نشد. در انقلاب اسلامى ایران شوراى نگهبان به معنى امروزین آن با دستور و پى‫گیرى جدى امام راحل در قانون اساسى گنجانده شده و امام راحل همواره بر حفظ جایگاه این شورا و قدرت و اقتدار آن در دفاع از اسلام و قانون اساسى تأکید داشتند. در مقابل، دشمنان ملت ایران نیز همواره شوراى نگهبان را یکى از عوامل اصلى عدم موفقیت خود در صدمه به اسلامیت و جمهوریت این نظام دیده و به آن حملاتى ناجوانمردانه داشته‫اند. حملات به شوراى نگهبان گاه از سوى دشمنانى است که با اسلامیت نظام مخالفت دارند و سعى دارند که این نهاد را تضعیف کنند تا از این طریق راه ورود احکام و قوانین غیر اسلامى در کشور باز شود و گاه از سوى کسانى است که به هر دلیل مورد تأیید شوراى نگهبان براى ورود به انتخابات‫ها قرار نگرفته‫اند. این افراد نیز گاه دست به تبلیغات سازمان‫یافته علیه شوراى نگهبان مى‫زنند. در حالى که شوراى نگهبان در انجام وظیفه قانونى و شرعى خود اقدام به بررسى صلاحیت‫ها مى‫کند. متن حاضر به مناسبت روز ۲۶ تیر که سالروز آغاز به کار اولین دوره شوراى نگهبان در سال ۱۳۵۹ است به معرفى جایگاه این شورا مى‫پردازد.

* سابقه شوراى نگهبان‫
اصطلاح شوراى نگهبان در بسیارى از کشورهاى جهان که قانون اساسى دارند به انحاء مختلف رایج است. نهادى که قرار است مفسر و حافظ قانون اساسى باشد و در صورت اختلاف در برداشت از قانون اساسى به تفسیر آن بپردازد و از کیان آن دفاع کند. اما در ایران سابقه‫ى ایجاد شوراى نگهبان کنونى ما به دوران مشروطیت و حضور علما و مراجع دینى در قیام مشروطه باز مى‫ گردد.

در دوران آغاز مشروطیت (یعنى سال ۱۲۸۵ و ۱۲۸۶ شمسى برابر با ۱۳۲۴ قمرى) پس از نگارش متن قانون اساسى مشخص شد که قانون اساسى مشروطه با ضعف‫هایى جدى مواجه است. قانون اساسى مشروطه بیشتر شبیه به نظام‫نامه و آیین‫نامه داخلى اداره مجلس شورا بود و در آن کمتر به مباحث محتوایى پرداخته شده بود. از این جهت بسیارى از علما و مجتهدین خواهان ایجاد متممى براى قانون اساسى شدند.

در مباحث متمم اولین اصل به مذهب رسمى کشور پرداخته بود که اسلام و مذهب تشیع بود و اصل دوم آن به ایجاد نهادى توجه کرده بود که امروزه آن‫را شوراى نگهبان مى‫نامیم. متن اصل دوم متمم قانون اساسى چنین بود:

(اصل دوم: مجلس مقدس شوراى ملى که به توجه و تأیید حضرت امام عصر عجل الله فرجه و بذل مرحمت اعلیحضرت شاهنشاه اسلام خلد الله سلطانه و مراقبت حجج اسلامیه کثرالله امثالهم و عامه ملت ایران تأسیس شده است، باید در هیچ عصرى از اعصار مواد قانونیه آن مخالفتى با قواعد مقدسة اسلام و قوانین موضوعه حضرت خیرالانام(ص) نداشته باشد و معین است که تشخیص مخالفت قوانین موضوعه با قواعد اسلامیه بر عهدة علماى اعلام ادام‫الله برکات وجودهم بوده و هست؛ لهذا رسماً مقرر است در هر عصرى از اعصار هیئتى که کم‫تر از پنج نفر نباشد از مجتهدین و فقهاى متدینین که مطلع از مقتضیات زمان هم باشند، به این طریق که علماى اعلام و حجج اسلام مرجع تقلید شیعه اسلام بیست نفر از علماء که داراى صفات مذکوره باشند معرفى به مجلس شوراى ملى بنمایند، پنج نفر از آن‫ها را یا بیش‫تر به مقتضاى عصر، اعضاى مجلس شوراى ملى بالاتفاق یا به حکم قرعه تعیین نموده به سمت عضویت بشناسند تا موادى که در مجلسین عنوان مى‫شود به دقت مذاکره و غور رسى نموده هریک از آن مواد معنونه که مخالفت با قواعد مقدسه اسلام داشته باشد طرح و رد نمایند که عنوان قانونیت پیدا نکند و رأى این هیأت علماء در این باب مطاع و متبع خواهد بود و این ماده تا زمان ظهور حضرت حجت عصر عجل‫الله فرجه تغییر پذیر نخواهد بود.)
مشخص است که در نگارش این اصل کمال دقت صورت‫گرفته بوده است که هم مجلس شورا هرگز بدون این گروه از فقها نباشد و هم قوانین غیر اسلامى وضع نشود و هم امکان تغییر این اصل هرگز وجود نداشته باشد و این اصل براى همیشه حافظ اسلامیت قوانین مصوب مجلس باشد. اما متاسفانه در عمل حاکمان ظالم و برخى نفوذیان در مجالس و دشمنان دین اجازه‫ى اجراى این اصل را ندادند و در عمل به این اصل اقدامى صورت نگرفت و به‫جز یک بار که در مجلس دوم افرادى با این عنوان وارد مجلس شدند این اصل به‫صورت کلى متروک شد و جلوى اجراى آن توسط حکومت‫هاى ظالم قبل از انقلاب اسلامى گرفته شد.

* شوراى نگهبان در قانون اساسى جمهورى اسلامى‫

با انقلاب اسلامى ایران ملت ایران خواهان اجراى دستورات اسلام شدند و نوع نظام حاکم بر ایران را جمهورى اسلامى انتخاب کردند. از این جهت در نگارش قانون اساسى جمهورى اسلامى مسأله شوراى نگهبان که حافظ اسلام و قانون اساسى باشد و مانع ورود قوانین غیر اسلامى به عرصه‫ى اجرایى کشور شود و نیز مانع ورود افراد ناسالم به عرصه‫ى حکومتدارى گردد بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفت.
ازاین‫رو در قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران نهاد شوراى نگهبان ازجمله نهادهاى مهم و اثر گذارى است که بارها و بارها در اصول متعدد به آن اشاره شده است و کارهاى مهمى بر دوش آن گذاشته شده است. مهم‫ترین اصولى که در قانون اساسى به شوراى نگهبان پرداخته است را مى‫توان به شرح زیر دانست.
(اصل چهارم: کلیه قوانین و مقررات مدنى، جزایى، مالى، اقتصادى، ادارى، فرهنگى، نظامى، سیاسى و غیر این‫ها باید بر اساس موازین اسلامى باشد. این اصل بر اطلاق یا عموم همه اصول قانون اساسى و قوانین و مقررات دیگر حاکم است و تشخیص این امر بر عهده فقهاى شوراى نگهبان است.)
که این اصل حاکمیت قطعى احکام اسلامى را به تشخیص شوراى نگهبان بر همه‫ى قوانین ایران و حتى خود قانون اساسى تثبیت مى‫کند.

(اصل هفتاد و دوم: مجلس شوراى اسلامى نمى‫تواند قوانینى وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمى کشور یا قانون اساسى مغایرت داشته باشد. تشخیص این امر به ترتیبى که در اصل نود و ششم آمده بر عهده شوراى نگهبان است.) که این اصل با تأکید بر نقش شوراى نگهبان در عرصه‫ى تقنینى کشور جلوى وضع قوانین غیر اسلامى را مى‫گیرد.

اصل‫هاى ۹۰ تا ۹۲ که تأسیس و کیفیت شوراى نگهبان را بیان مى‫کند و (اصل نود و سوم: مجلس شوراى اسلامى بدون وجود شوراى نگهبان اعتبار قانونى ندارد مگر در مورد تصویب اعتبارنامه نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوقدان اعضاى شوراى نگهبان.) که مانع از متروک شدن شوراى نگهبان مانند دوران مشروطیت است. مطابق اصل ۹۳ اگر شوراى نگهبان نباشد مجلس شوراى اسلامى اعتبار قانونى ندارد و همین امر باعث مى‫شود که تجربه تلخ مشروطیت تکرار نشود و امکان حذف شوراى نگهبان وجود نداشته باشد.
و در نهایت اصل ۹۹ که مطابق آن شوراى نگهبان حق نظارت بر انتخابات‫ها را دارد: (اصل نود و نهم: شوراى نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبرى، ریاست جمهورى، مجلس شوراى اسلامى و مراجعه به آراء عمومى و همه پرسى را برعهده دارد.)

* شوراى نگهبان در کلام امام و رهبرى‫

در انقلاب اسلامى ایران شوراى نگهبان به معنى امروزین آن با دستور و پیگیرى جدى امام راحل در قانون اساسى گنجانده شده و امام راحل ملت ایران همواره بر حفظ جایگاه این شورا و قدرت و اقتدار آن در دفاع از اسلام و قانون اساسى تأکید داشتند. در مقابل، دشمنان ملت ایران نیز همواره شوراى نگهبان را یکى از عوامل اصلى عدم موفقیت خود در صدمه به اسلامیت و جمهوریت این نظام دیده و به آن حملاتى ناجوانمردانه داشته‫اند. در واقع با تشکیل شوراى نگهبان، حملات دشمنان نیز به آن آغاز شد. ازاین‫روست که امام راحل عظیم الشان ملت ایران و مقام معظم رهبرى که تداوم دهنده‫ى راه امام بوده و هستند همواره از شوراى نگهبان حمایت کرده و دفاع از آن‫را ازجمله وظایف رهبرى نظام اسلامى مى‫دانند.

یکى از حملاتى که به شوراى نگهبان صورت‫گرفته و مى‫گیرد آن است که نظارت شوراى نگهبان بر قوانین و جلوگیرى از تصویب قوانین غیر اسلامى را عامل عقب ماندگى کشور و تصویب قوانین غرب‫گرا و وارداتى از خارج را نشان ترقى مى‫دانستند. این گروه‫ها مدعى بودند که اگر ایران با قوانین کاملا غربى اداره شود ترقى مى‫کند و اگر قرار باشد شوراى نگهبان جلوى قوانین خارجى را بگیرد کشور از ترقى باز مى‫ماند. از همین رو بود که امام به شوراى نگهبان دستور دادند که به سخن این افراد «به‫اصطلاح مترقى» گوش ندهید: «شما باید ناظر بر قوانین مجلس باشید، و باید بدانید که به‫وهیچ‫وجه ملاحظه نکنید. باید قوانین را بررسى نمایید که صد در صد اسلامى باشد. به‫وهیچ‫وجه گوش به حرف عده‫اى که مى‫خواهند یک دسته کوچک مردم ما خوششان بیاید و به‫اصطلاح مترقى هستند، ندهید، قاطعانه با این‫گونه افکار مبارزه کنید. خدا را در نظر بگیرید. اصولا آنچه که باید در نظر گرفته شود خداست، نه مردم، اگر صد میلیون آدم، اگر تمام مردم دنیا یک طرف بودند و شما دیدید که همه آن‫ها حرفى مى‫زنند که بر خلاف حکم قرآن است بایستید و حرف خدا را بزنید، ولو این‫که تمام بر شما بشورند. انبیا هم همین طور عمل مى‫کردند؛ مثلا موسى در مقابل فرعون مگر غیر از این عمل کرد؟ مگر موافقى داشت. بحمدالله مجلس ما مجلسى است اسلامى و قوانین خلاف اسلام تصویب نخواهد شد؛ ولى شما وظیفه دارید ناظر باشید. خلاصه گوش به حرف طبقه مرفه مترقى ندهید. خدا انشاءالله با ماست. اگر عملمان براى خدا باشد، خدا ما را موفق مى‫کند...» (صحیفه امام ج ۱۳ ص ۵۳)

یکى از شیوه‫هاى دشمن براى مقابله با شوراى نگهبان حمله و اهانت به این شورا و منتسب کردن آن‫ها به استبداد و دیکتاتورى بوده است. در برابر همین حملات و اهانت‫ها بود که امام راحل از شوراى نگهبان حمایت کردند و متذکر شدند که حمله به شوراى نگهبان به‫خاطر حمایت از اسلام است و توهین‫ها در واقع به‫خاطر آن است که شوراى نگهبان در برابر مقاصد غرب و ابرقدرت‫ها ایستاده است: «از تحمل زحمات و رنج‫هاى شما تشکر مى‫کنم. شما توقع نداشته باشید که مورداهانت واقع نشوید. همه مى‫دانید تا کسى کارى انجام ندهد کسى به او توهین نمى‫کند. توهین براى کسانى است که مى‫خواهند زنده باشند. هیچ‫کدام از ما نباید انتظار تعریف را داشته باشیم. باید به حکم خدا عمل کنیم و به این هم کارى نداشته باشیم که چه کسى ازاین کارى که براى خدا مى‫کنیم خوشش مى‫آید و یا چه کسى بدش مى‫آید. من در تمام مواقعى که مقتضى بوده است، مجلس و شوراى نگهبان را تأیید کرده ام. ما باید دست دردست یکدیگر بگذاریم تا یک کشور اسلامى درست کنیم. امروز تبلیغات علیه من و شما نیست، تبلیغات علیه اسلام است. اگر ما با اسلام کارى نداشتیم کسى با ما بد نبود. امروز آمریکا و شوروى را که آن‫قدر در دنیا فساد مى‫کنندکسى محکوم نمى‫کند، ولى تمام محکومیت‫ها مال ماست. در دنیا تنها ایران است که موردسؤال است؛ ولى اگر ما وحدت خودمان را حفظ کنیم و همصدا و همجهت باشیم از هیچ چیز نباید بترسیم. مهم این است که با هم خوب باشید و تصمیم داشته باشیم که مستقل...» (صحیفه امام، ج ۱۷، ص‫۴۴۱)

حمایت امام راحل از شوراى نگهبان به‫حدى بود که وظیفه شورا را وظیفه‫اى مقدس مى‫دانستند و بر آن تأکیدکردند: «شوراى نگهبان، موردتأیید اینجانب مى‫باشند شوراى محترم نگهبان، که حافظ احکام مقدس اسلام و قانون اساسى هستند، موردتأیید اینجانب مى‫باشند. و وظیفه آنان بسیار مقدس و مهم است. و باید با قاطعیت به وظایف خود عمل نمایند. البته توجه به اهمیت حفظ نظام جمهورى دارند که با آن هیچ حکم و امرى مزاحمت نمى‫کند و براى حفظ آن از هیچ کوششى نباید مضایقه کرد ومعلوم است آقایان با تعهدى که دارند تحت تأثیر هیچ جوى واقع نمى‫شوند. ان شاءالله موید باشند.» (صحیفه امام، ج‫۱۹، ص‫۱۵۵)

* شوراى نگهبان مانع ورود ناخالصى به ارکان نظام‫
یکى از تعابیر حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامى در مورد شوراى نگهبان این است که ایشان شوراى نگهبان را «مانع ورود ناخالص به ارکان نظام» معرفى مى‫نمایند. در واقع هم مشخص‫کننده کارکرد اصلى این شورا و هم تعیین‫کننده علت اصلى دشمنى‫ها با این نهاد مقدس است. ایشان در باب شوراى نگهبان خاطرنشان مى‫سازند: «این نهاد (شوراى نگهبان) براساس قانون، موظف است از ورود ناخالصى‫ها به ارکان نظام، جلوگیرى کند و اگر شوراى نگهبان این وظیفه را برعهده نداشت، یقینا نظام دچار مشکلات فراوان مى‫شد، البته ممکن است در این روند اشتباهى هم رخ دهد، اما نباید با تبلیغات سیاسى، کلیت این نهاد عظیم و وظیفه قانونى آن‫را در تعیین صلاحیت‫ها زیر سؤال برد. چنان‫چه در قانون اساسى، این مسؤولیت بر عهده شوراى نگهبان گذاشته نمى‫شد، معلوم نبود با برداشت‫هاى مختلف از قانون اساسى، چه مشکلات بزرگى براى کشور و جامعه پیش مى‫آمد..... یک دسته دیگر به‫دلیل مخالفت با نظر شوراى نگهبان در مورد صلاحیت افراد در مرحله مختلف انتخابات با این نهاد مخالفند، همچنانکه هر محکومى نسبت به حکم قاضى در مورد خود، مخالف است؛ این دسته نیز با استفاده از روش‫هاى گوناگون تبلیغاتى - سیاسى و گاهى با اهانت، شوراى نگهبان را زیر سؤال مى‫برند که البته اگر این اقدامات با اهانت، همراه شود، مسؤولان مختلف نظام و قواى سه‫گانه، موظف به جلوگیرى از آن هستند.» (بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار با اعضاى شوراى نگهبان‫۷۹/۴/۲۸)

چنان‫که مشخص شد حملات به شوراى نگهبان گاه از سوى دشمنانى است که با اسلامیت نظام مخالفت دارند. این افراد شوراى نگهبان را مانع ورود ناخالصى قانونى به ارکان نظام جمهورى اسلامى مى‫بینند و سعى دارند که این نهاد را تضعیف کنند تا از این طریق راه ورود احکام و قوانین غیر اسلامى در کشور باز شود. در واقع دشمنى این افراد با نظام اسلامى و قوانین اسلامى است. اما دشمنى‫ها با شوراى نگهبان گاه دلیل دیگرى نیز دارد و از سوى کسانى است که به هر دلیل مورد تأیید شوراى نگهبان براى ورود به انتخابات‫ها قرار نگرفته‫اند. وظیفه‫ى نظارتى شوراى نگهبان بر انتخابات‫ها و بررسى صلاحیت افراد در انتخابات‫هاى مختلف خود زمینه‫اى براى دشمنى برخى افراد با شوراى نگهبان شده است. چنین افرادى نیز گاه دست به تبلیغات سازمان‫یافته علیه شوراى نگهبان مى‫زنند. در حالى که شوراى نگهبان در انجام وظیفه قانونى و شرعى خود اقدام به بررسى صلاحیت‫ها مى‫کند و در صورتى که رعایت عدالت و تقوا را در این بررسى کرده باشد (که شورا در طول سال‫ها نشان داده است که چنین مى‫کند) حتى در صورت خطا نیز نباید مورد هجمه و دشمنى قرار گیرد. چنان‫که رهبرى معظم انقلاب خاطرنشان کرده‫اند: «شوراى نگهبان، عماد ملت و دین و مایه اطمینان و سکینه قلب مؤمنین است و در حقیقت نبض نظام اسلامى به شمار مى‫رود. وقتى شوراى نگهبان مثل همه دوره‫هاى گذشته آن، قوى و قاطع و دقیق باشد، موجب آرامش کسانى مى‫شود که دلشان براى اسلام مى‫تپد و آرزویشان تحقق اهداف اسلامى و شریعت حقه نبویه است.» (بیانات در مراسم بیعت اعضاى شوراى نگهبان، ۲۱ خرداد ۱۳۶۸)

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #