در گفتگو با عضو سمنانی پژوهشکده میراث فرهنگی مطرح شد؛
آب‌انبار توکلی در خطر است/ از مدیرکل سابق کانون پرورش فکری چه انتظاری می‌توان داشت؟
عضو پژوهشگاه میراث فرهنگی از غیراصولی بودن مرمت‌های انجام‌شده در مسجد امام و مسجد جامع زاوقان انتقاد کرد.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، روز چهارشنبه هفته گذشته، بخش نخست گفتگو با محمدعلی مخلصی، از پژوهشگران خوش‌نام و خوش‌فکر حوزه میراث فرهنگی را از نظر گذراندید. انتشار بخش نخست گفتگو با واکنش‌های مثبتی از جانب دوستداران میراث فرهنگی همراه بود.(بخوانید) در بخش دوم گفتگو اما اندکی صریح‌تر به مسائل و مشکلات حوزه میراث فرهنگی پرداخته‌ایم. بی‌مقدمه شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مرآت, بخوانید,مرآت: برخی می‌گویند سمنان می‌تواند به عنوان شهر آب‌انبارها در کشور مطرح شود. به نظر شما جای اتخاذ چه تصمیماتی در قبال آب‌انبارها خالی است؟
متأسفانه مسئولان مملکت در جای تخصصی خود نیستند. ما از مدیرکل میراث فرهنگی که از کانون پرورش فکری کودکان آمده چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم؟ من شنیده‌ام که با توجه به طرح تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی در خطر است. ظاهرا قرار است روی آب‌انبار پل بزنند! در هیچ‌کجای جهان با یک اثر تاریخی چنین کاری نمی‌کنند! من طرحی برای نجات این آب‌انبار ارائه کرده بودم اما ندیدم که کسی به این طرح توجهی بکند.
طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟
طرح من، ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» بود. آقای توکلی هم یک خیر بوده و هم مدرسه و آب‌انبار ساخته و اگر میدانی برای او بسازیم جای دوری نمی‌رود! می‌توان آب‌انبار را در وسط میدان لحاظ کرد. وقتی آقای یزدانی در میراث مسئولیت داشتند، من این طرح را ارائه کردم. در ساوه نیز کار مشابهی انجام شده و میدان آب‌انبار احداث شده است. متأسفانه مسئولان شهرداری وقتی برای احداث میدان یا تعریض خیابانی جلسه می‌گذارند و برنامه‌ریزی می‌کنند هیچ توجهی ندارند که پروژه را چگونه به انجام برسانند تا آسیب به میراث سمنان به کم‌ترین حد خود برسد.
اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد...
با این شرایط در صورت تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی تخریب می‌شود. کمی پایین‌تر از این آب‌انبار یک یخچال طبیعی وجود دارد که آن هم تخریب می‌شود. در صورتی که در حد غربی خیابان سعدی بنای میراثی خاصی وجود ندارد و اگر تعریض از این سمت صورت می‌گرفت با این نگرانی‌ها مواجه نبودیم. شهرداری به این موضوع توجه نکرد؛ میراث هم ضعیف عمل کرد.
پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه
مرآت: برخی عنوان می‌کنند که بازگشت آب‌انبارها به کاربری سابقشان می‌تواند برای جذب گردشگر مفید باشد. دیدگاه شما چیست؟
به نظر من چنین چیزی امکان‌پذیر نیست؛ مگر آن که دو یا سه آب‌انبار شاخص مثل آب‌انبار ناسار یا کارخانه را برای انتخاب کنند و آن را تبدیل به موزه آب کنند. مردم در این صورت متوجه می‌شوند که کارکرد این آب‌انبارها چگونه بوده است. یکی از نکاتی که من بر آن تأکید دارم این است که در گذشته تنها مسأله معماری برای آب‌انبارها برجسته نبوده است؛ بلکه مهم‌ترین مسأئل درباره آب‌انبارها مربوط به دو حوزه بهداشت آب و دوم خنکی آب بود.
چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟
معماران تلاش می‌کردند برای آب‌انبارها، گنبدهای بزرگی بسازند و یک، دو یا چند بادگیر نیز به آن اضافه می‌کردند تا این بادگیرها گرما را از آب‌انبار را خارج و هوا را خنک کند. از طرفی پیش‌تر در مخزن آب آهک و مقدار کمی نمک می‌ریختند. بر این اساس کلر در آب آزاد می‌شد و به بهداشت آب کمک می‌کرد. همچنین در آب قدری زغال می‌ریختند. زغال برای این که آب بو نگیرد، بسیار مناسب بود.
پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!
معماران تلاش می‌کردند شیرها را نیز نیم‌متر تا یک‌متر از سطح زمین بالاتر بسازند تا لجن وارد شیر نشود. به همین خاطر، آب‌ِ آب‌انبارها بسیار شیرین و گوارا بود؛ نه مثل حالا شور! نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که گنبد آب‌انبارها را به صورت زینه‌ای یا پلکانی می‌ساختند. این کار فشار وارد بر مخزن را کم می‌کرد. از پله‌های آن هم به عنوان پاتوق استفاده می‌شد؛ مثل آب‌انبار سرخه و بیابانک و آب‌انبار ناسار گرمسار.
مطالب درباره آب‌انبارها آن‌قدر زیاد است که نمی‌شود در قالب یک مصاحبه به همه آن پرداخت. درباره بهداشت، تأمین آب و چگونگی آب‌رسانی و چگونگی پاکسازی آب از فضولات در آب‌انبارها سخن بسیار است.
هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد
مرآت: فارغ از موضوع آب‌انبارها در حال حاضر چه چیزی در حوزه میراث فرهنگی استان شما را بیش‌تر آزار می‌دهد؟ با توجه به مجموعه پژوهش‌هایی که انجام داده‌اید، اکنون چه آرزویی برای میراث فرهنگی استان دارید؟
آن‌چه که دوستداران تاریخ و میراث فرهنگی به دنبال آن هستند، این است که افرادی که بناها را مرمت می‌کنند به اصالت بناها فکر کنند. متأسفانه در مسجد امام(ره)، دو مورد مرمت غیراصولی انجام شد؛ یکی در زیر مناره‌های مسجد در ایوان غربی و دیگری در ایوان شرقی. مرمت مسجد جامع زاوقان بسیار بد انجام شده است. اکنون برخی از خانه‌های قدیمی را هم مرمت می‌کنند؛ مثل عمارت بادگیر، خانه حاجیان، خانه دانایی و خانه ناظمیان.
مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!
خانه‌های تاریخی سمنان، همگی واجد عنصر سادگی بودند. عنصر تزیینی در خانه‌های قدیمی سمنان بسیار کم است. یعنی حتی در خانه‌های بزرگی مثل خانه تدین، تزئینات کاشی، آیینه‌کاری، و نقاشی به ندرت مشاهده می‌شود؛ مگر مقرنس‌های ساده و... با این وجود متأسفانه بدترین و زشت‌ترین مرمت‌ها در کاروانسرای جهانبانی انجام شده است؛ آن را به قصر تبدیل کرده‌اند!
در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!
وقتی اداره‌کل میراث فرهنگی که متولی مرمت است دست به چنین کارهایی می‌زند، از دیگران هیچ انتظاری نمی‌توان داشت. مرمت باید دارای اصالت باشد و همان سادگی اصیل را تداعی کند. ما دو قلعه در سمنان داریم که یکی از آن‌ها قلعه پاچنار است. شما می‌بینید که پای یکی از این قلعه‌ها قهوه‌خانه ساخته‌اند! بنای تاریخی حریم دارد! تا چندصدمتر پیرامون یک بنای تاریخی شما حق کاشت یک درخت را هم ندارید!
بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!
من چهل سال پیش که جوانی 20-25 ساله بودم، کتابی تألیف کردم و اصالت‌هایی که بناهای تاریخی سمنان داشته‌اند را در آن معرفی کردم. آن کتاب اکنون نیز قابل استفاده است اما اشکالاتی هم دارد و ضمنا باید تکمیل شود. قصد دارم آن را با تجدیدنظرها و اضافاتی بار دیگر بازنویسی کنم و بلایی که تحت عنوان مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آورده‌اند را در آن عنوان کنم.
این کتاب به 600 تا 700 صفحه خواهد رسید. گوش شنوایی که نیست اما می‌گوییم تا ببینیم چه می‌شود!
مرآت: بابت وقت ارزشمندی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
انتهای پیام/
مرآت: برخی می‌گویند سمنان می‌تواند به عنوان شهر آب‌انبارها در کشور مطرح شود. به نظر شما جای اتخاذ چه تصمیماتی در قبال آب‌انبارها خالی است؟
متأسفانه مسئولان مملکت در جای تخصصی خود نیستند. ما از مدیرکل میراث فرهنگی که از کانون پرورش فکری کودکان آمده چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم؟ من شنیده‌ام که با توجه به طرح تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی در خطر است. ظاهرا قرار است روی آب‌انبار پل بزنند! در هیچ‌کجای جهان با یک اثر تاریخی چنین کاری نمی‌کنند! من طرحی برای نجات این آب‌انبار ارائه کرده بودم اما ندیدم که کسی به این طرح توجهی بکند.
طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟
طرح من، ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» بود. آقای توکلی هم یک خیر بوده و هم مدرسه و آب‌انبار ساخته و اگر میدانی برای او بسازیم جای دوری نمی‌رود! می‌توان آب‌انبار را در وسط میدان لحاظ کرد. وقتی آقای یزدانی در میراث مسئولیت داشتند، من این طرح را ارائه کردم. در ساوه نیز کار مشابهی انجام شده و میدان آب‌انبار احداث شده است. متأسفانه مسئولان شهرداری وقتی برای احداث میدان یا تعریض خیابانی جلسه می‌گذارند و برنامه‌ریزی می‌کنند هیچ توجهی ندارند که پروژه را چگونه به انجام برسانند تا آسیب به میراث سمنان به کم‌ترین حد خود برسد.
اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد...
با این شرایط در صورت تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی تخریب می‌شود. کمی پایین‌تر از این آب‌انبار یک یخچال طبیعی وجود دارد که آن هم تخریب می‌شود. در صورتی که در حد غربی خیابان سعدی بنای میراثی خاصی وجود ندارد و اگر تعریض از این سمت صورت می‌گرفت با این نگرانی‌ها مواجه نبودیم. شهرداری به این موضوع توجه نکرد؛ میراث هم ضعیف عمل کرد.
پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه
مرآت: برخی عنوان می‌کنند که بازگشت آب‌انبارها به کاربری سابقشان می‌تواند برای جذب گردشگر مفید باشد. دیدگاه شما چیست؟
به نظر من چنین چیزی امکان‌پذیر نیست؛ مگر آن که دو یا سه آب‌انبار شاخص مثل آب‌انبار ناسار یا کارخانه را برای انتخاب کنند و آن را تبدیل به موزه آب کنند. مردم در این صورت متوجه می‌شوند که کارکرد این آب‌انبارها چگونه بوده است. یکی از نکاتی که من بر آن تأکید دارم این است که در گذشته تنها مسأله معماری برای آب‌انبارها برجسته نبوده است؛ بلکه مهم‌ترین مسأئل درباره آب‌انبارها مربوط به دو حوزه بهداشت آب و دوم خنکی آب بود.
چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟
معماران تلاش می‌کردند برای آب‌انبارها، گنبدهای بزرگی بسازند و یک، دو یا چند بادگیر نیز به آن اضافه می‌کردند تا این بادگیرها گرما را از آب‌انبار را خارج و هوا را خنک کند. از طرفی پیش‌تر در مخزن آب آهک و مقدار کمی نمک می‌ریختند. بر این اساس کلر در آب آزاد می‌شد و به بهداشت آب کمک می‌کرد. همچنین در آب قدری زغال می‌ریختند. زغال برای این که آب بو نگیرد، بسیار مناسب بود.
پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!
معماران تلاش می‌کردند شیرها را نیز نیم‌متر تا یک‌متر از سطح زمین بالاتر بسازند تا لجن وارد شیر نشود. به همین خاطر، آب‌ِ آب‌انبارها بسیار شیرین و گوارا بود؛ نه مثل حالا شور! نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که گنبد آب‌انبارها را به صورت زینه‌ای یا پلکانی می‌ساختند. این کار فشار وارد بر مخزن را کم می‌کرد. از پله‌های آن هم به عنوان پاتوق استفاده می‌شد؛ مثل آب‌انبار سرخه و بیابانک و آب‌انبار ناسار گرمسار.
مطالب درباره آب‌انبارها آن‌قدر زیاد است که نمی‌شود در قالب یک مصاحبه به همه آن پرداخت. درباره بهداشت، تأمین آب و چگونگی آب‌رسانی و چگونگی پاکسازی آب از فضولات در آب‌انبارها سخن بسیار است.
هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد
مرآت: فارغ از موضوع آب‌انبارها در حال حاضر چه چیزی در حوزه میراث فرهنگی استان شما را بیش‌تر آزار می‌دهد؟ با توجه به مجموعه پژوهش‌هایی که انجام داده‌اید، اکنون چه آرزویی برای میراث فرهنگی استان دارید؟
آن‌چه که دوستداران تاریخ و میراث فرهنگی به دنبال آن هستند، این است که افرادی که بناها را مرمت می‌کنند به اصالت بناها فکر کنند. متأسفانه در مسجد امام(ره)، دو مورد مرمت غیراصولی انجام شد؛ یکی در زیر مناره‌های مسجد در ایوان غربی و دیگری در ایوان شرقی. مرمت مسجد جامع زاوقان بسیار بد انجام شده است. اکنون برخی از خانه‌های قدیمی را هم مرمت می‌کنند؛ مثل عمارت بادگیر، خانه حاجیان، خانه دانایی و خانه ناظمیان.
مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!
خانه‌های تاریخی سمنان، همگی واجد عنصر سادگی بودند. عنصر تزیینی در خانه‌های قدیمی سمنان بسیار کم است. یعنی حتی در خانه‌های بزرگی مثل خانه تدین، تزئینات کاشی، آیینه‌کاری، و نقاشی به ندرت مشاهده می‌شود؛ مگر مقرنس‌های ساده و... با این وجود متأسفانه بدترین و زشت‌ترین مرمت‌ها در کاروانسرای جهانبانی انجام شده است؛ آن را به قصر تبدیل کرده‌اند!
در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!
وقتی اداره‌کل میراث فرهنگی که متولی مرمت است دست به چنین کارهایی می‌زند، از دیگران هیچ انتظاری نمی‌توان داشت. مرمت باید دارای اصالت باشد و همان سادگی اصیل را تداعی کند. ما دو قلعه در سمنان داریم که یکی از آن‌ها قلعه پاچنار است. شما می‌بینید که پای یکی از این قلعه‌ها قهوه‌خانه ساخته‌اند! بنای تاریخی حریم دارد! تا چندصدمتر پیرامون یک بنای تاریخی شما حق کاشت یک درخت را هم ندارید!
بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!
من چهل سال پیش که جوانی 20-25 ساله بودم، کتابی تألیف کردم و اصالت‌هایی که بناهای تاریخی سمنان داشته‌اند را در آن معرفی کردم. آن کتاب اکنون نیز قابل استفاده است اما اشکالاتی هم دارد و ضمنا باید تکمیل شود. قصد دارم آن را با تجدیدنظرها و اضافاتی بار دیگر بازنویسی کنم و بلایی که تحت عنوان مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آورده‌اند را در آن عنوان کنم.
این کتاب به 600 تا 700 صفحه خواهد رسید. گوش شنوایی که نیست اما می‌گوییم تا ببینیم چه می‌شود!
مرآت: بابت وقت ارزشمندی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
انتهای پیام/
مرآت: برخی می‌گویند سمنان می‌تواند به عنوان شهر آب‌انبارها در کشور مطرح شود. به نظر شما جای اتخاذ چه تصمیماتی در قبال آب‌انبارها خالی است؟
متأسفانه مسئولان مملکت در جای تخصصی خود نیستند. ما از مدیرکل میراث فرهنگی که از کانون پرورش فکری کودکان آمده چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم؟ من شنیده‌ام که با توجه به طرح تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی در خطر است. ظاهرا قرار است روی آب‌انبار پل بزنند! در هیچ‌کجای جهان با یک اثر تاریخی چنین کاری نمی‌کنند! من طرحی برای نجات این آب‌انبار ارائه کرده بودم اما ندیدم که کسی به این طرح توجهی بکند.
طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟
طرح من، ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» بود. آقای توکلی هم یک خیر بوده و هم مدرسه و آب‌انبار ساخته و اگر میدانی برای او بسازیم جای دوری نمی‌رود! می‌توان آب‌انبار را در وسط میدان لحاظ کرد. وقتی آقای یزدانی در میراث مسئولیت داشتند، من این طرح را ارائه کردم. در ساوه نیز کار مشابهی انجام شده و میدان آب‌انبار احداث شده است. متأسفانه مسئولان شهرداری وقتی برای احداث میدان یا تعریض خیابانی جلسه می‌گذارند و برنامه‌ریزی می‌کنند هیچ توجهی ندارند که پروژه را چگونه به انجام برسانند تا آسیب به میراث سمنان به کم‌ترین حد خود برسد.
اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد...
با این شرایط در صورت تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی تخریب می‌شود. کمی پایین‌تر از این آب‌انبار یک یخچال طبیعی وجود دارد که آن هم تخریب می‌شود. در صورتی که در حد غربی خیابان سعدی بنای میراثی خاصی وجود ندارد و اگر تعریض از این سمت صورت می‌گرفت با این نگرانی‌ها مواجه نبودیم. شهرداری به این موضوع توجه نکرد؛ میراث هم ضعیف عمل کرد.
پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه
مرآت: برخی عنوان می‌کنند که بازگشت آب‌انبارها به کاربری سابقشان می‌تواند برای جذب گردشگر مفید باشد. دیدگاه شما چیست؟
به نظر من چنین چیزی امکان‌پذیر نیست؛ مگر آن که دو یا سه آب‌انبار شاخص مثل آب‌انبار ناسار یا کارخانه را برای انتخاب کنند و آن را تبدیل به موزه آب کنند. مردم در این صورت متوجه می‌شوند که کارکرد این آب‌انبارها چگونه بوده است. یکی از نکاتی که من بر آن تأکید دارم این است که در گذشته تنها مسأله معماری برای آب‌انبارها برجسته نبوده است؛ بلکه مهم‌ترین مسأئل درباره آب‌انبارها مربوط به دو حوزه بهداشت آب و دوم خنکی آب بود.
چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟
معماران تلاش می‌کردند برای آب‌انبارها، گنبدهای بزرگی بسازند و یک، دو یا چند بادگیر نیز به آن اضافه می‌کردند تا این بادگیرها گرما را از آب‌انبار را خارج و هوا را خنک کند. از طرفی پیش‌تر در مخزن آب آهک و مقدار کمی نمک می‌ریختند. بر این اساس کلر در آب آزاد می‌شد و به بهداشت آب کمک می‌کرد. همچنین در آب قدری زغال می‌ریختند. زغال برای این که آب بو نگیرد، بسیار مناسب بود.
پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!
معماران تلاش می‌کردند شیرها را نیز نیم‌متر تا یک‌متر از سطح زمین بالاتر بسازند تا لجن وارد شیر نشود. به همین خاطر، آب‌ِ آب‌انبارها بسیار شیرین و گوارا بود؛ نه مثل حالا شور! نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که گنبد آب‌انبارها را به صورت زینه‌ای یا پلکانی می‌ساختند. این کار فشار وارد بر مخزن را کم می‌کرد. از پله‌های آن هم به عنوان پاتوق استفاده می‌شد؛ مثل آب‌انبار سرخه و بیابانک و آب‌انبار ناسار گرمسار.
مطالب درباره آب‌انبارها آن‌قدر زیاد است که نمی‌شود در قالب یک مصاحبه به همه آن پرداخت. درباره بهداشت، تأمین آب و چگونگی آب‌رسانی و چگونگی پاکسازی آب از فضولات در آب‌انبارها سخن بسیار است.
هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد
مرآت: فارغ از موضوع آب‌انبارها در حال حاضر چه چیزی در حوزه میراث فرهنگی استان شما را بیش‌تر آزار می‌دهد؟ با توجه به مجموعه پژوهش‌هایی که انجام داده‌اید، اکنون چه آرزویی برای میراث فرهنگی استان دارید؟
آن‌چه که دوستداران تاریخ و میراث فرهنگی به دنبال آن هستند، این است که افرادی که بناها را مرمت می‌کنند به اصالت بناها فکر کنند. متأسفانه در مسجد امام(ره)، دو مورد مرمت غیراصولی انجام شد؛ یکی در زیر مناره‌های مسجد در ایوان غربی و دیگری در ایوان شرقی. مرمت مسجد جامع زاوقان بسیار بد انجام شده است. اکنون برخی از خانه‌های قدیمی را هم مرمت می‌کنند؛ مثل عمارت بادگیر، خانه حاجیان، خانه دانایی و خانه ناظمیان.
مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!
خانه‌های تاریخی سمنان، همگی واجد عنصر سادگی بودند. عنصر تزیینی در خانه‌های قدیمی سمنان بسیار کم است. یعنی حتی در خانه‌های بزرگی مثل خانه تدین، تزئینات کاشی، آیینه‌کاری، و نقاشی به ندرت مشاهده می‌شود؛ مگر مقرنس‌های ساده و... با این وجود متأسفانه بدترین و زشت‌ترین مرمت‌ها در کاروانسرای جهانبانی انجام شده است؛ آن را به قصر تبدیل کرده‌اند!
در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!
وقتی اداره‌کل میراث فرهنگی که متولی مرمت است دست به چنین کارهایی می‌زند، از دیگران هیچ انتظاری نمی‌توان داشت. مرمت باید دارای اصالت باشد و همان سادگی اصیل را تداعی کند. ما دو قلعه در سمنان داریم که یکی از آن‌ها قلعه پاچنار است. شما می‌بینید که پای یکی از این قلعه‌ها قهوه‌خانه ساخته‌اند! بنای تاریخی حریم دارد! تا چندصدمتر پیرامون یک بنای تاریخی شما حق کاشت یک درخت را هم ندارید!
بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!
من چهل سال پیش که جوانی 20-25 ساله بودم، کتابی تألیف کردم و اصالت‌هایی که بناهای تاریخی سمنان داشته‌اند را در آن معرفی کردم. آن کتاب اکنون نیز قابل استفاده است اما اشکالاتی هم دارد و ضمنا باید تکمیل شود. قصد دارم آن را با تجدیدنظرها و اضافاتی بار دیگر بازنویسی کنم و بلایی که تحت عنوان مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آورده‌اند را در آن عنوان کنم.
این کتاب به 600 تا 700 صفحه خواهد رسید. گوش شنوایی که نیست اما می‌گوییم تا ببینیم چه می‌شود!
مرآت: بابت وقت ارزشمندی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.
من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
انتهای پیام/
مرآت: برخی می‌گویند سمنان می‌تواند به عنوان شهر آب‌انبارها در کشور مطرح شود. به نظر شما جای اتخاذ چه تصمیماتی در قبال آب‌انبارها خالی است؟
, مرآت: برخی می‌گویند سمنان می‌تواند به عنوان شهر آب‌انبارها در کشور مطرح شود. به نظر شما جای اتخاذ چه تصمیماتی در قبال آب‌انبارها خالی است؟,متأسفانه مسئولان مملکت در جای تخصصی خود نیستند. ما از مدیرکل میراث فرهنگی که از کانون پرورش فکری کودکان آمده چه توقعی می‌توانیم داشته باشیم؟ من شنیده‌ام که با توجه به طرح تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی در خطر است. ظاهرا قرار است روی آب‌انبار پل بزنند! در هیچ‌کجای جهان با یک اثر تاریخی چنین کاری نمی‌کنند! من طرحی برای نجات این آب‌انبار ارائه کرده بودم اما ندیدم که کسی به این طرح توجهی بکند.
,طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟
, طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟, طرح ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» مورد توجه قرار می‌گیرد؟,طرح من، ساخت «میدان آب‌انبار توکلی» بود. آقای توکلی هم یک خیر بوده و هم مدرسه و آب‌انبار ساخته و اگر میدانی برای او بسازیم جای دوری نمی‌رود! می‌توان آب‌انبار را در وسط میدان لحاظ کرد. وقتی آقای یزدانی در میراث مسئولیت داشتند، من این طرح را ارائه کردم. در ساوه نیز کار مشابهی انجام شده و میدان آب‌انبار احداث شده است. متأسفانه مسئولان شهرداری وقتی برای احداث میدان یا تعریض خیابانی جلسه می‌گذارند و برنامه‌ریزی می‌کنند هیچ توجهی ندارند که پروژه را چگونه به انجام برسانند تا آسیب به میراث سمنان به کم‌ترین حد خود برسد.
,اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد...
, اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد..., اگر تعریض خیابان سعدی از حد غربی انجام می‌شد...,با این شرایط در صورت تعریض خیابان باهنر، آب‌انبار توکلی تخریب می‌شود. کمی پایین‌تر از این آب‌انبار یک یخچال طبیعی وجود دارد که آن هم تخریب می‌شود. در صورتی که در حد غربی خیابان سعدی بنای میراثی خاصی وجود ندارد و اگر تعریض از این سمت صورت می‌گرفت با این نگرانی‌ها مواجه نبودیم. شهرداری به این موضوع توجه نکرد؛ میراث هم ضعیف عمل کرد.
,پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه
, پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه, پیشنهاد برای تبدیل دو آب‌انبار ناسار و کارخانه به موزه,مرآت: برخی عنوان می‌کنند که بازگشت آب‌انبارها به کاربری سابقشان می‌تواند برای جذب گردشگر مفید باشد. دیدگاه شما چیست؟
, مرآت: برخی عنوان می‌کنند که بازگشت آب‌انبارها به کاربری سابقشان می‌تواند برای جذب گردشگر مفید باشد. دیدگاه شما چیست؟,به نظر من چنین چیزی امکان‌پذیر نیست؛ مگر آن که دو یا سه آب‌انبار شاخص مثل آب‌انبار ناسار یا کارخانه را برای انتخاب کنند و آن را تبدیل به موزه آب کنند. مردم در این صورت متوجه می‌شوند که کارکرد این آب‌انبارها چگونه بوده است. یکی از نکاتی که من بر آن تأکید دارم این است که در گذشته تنها مسأله معماری برای آب‌انبارها برجسته نبوده است؛ بلکه مهم‌ترین مسأئل درباره آب‌انبارها مربوط به دو حوزه بهداشت آب و دوم خنکی آب بود.
,چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟
, چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟, چرا در آب آب‌انبارها آهک و نمک و زغال می‌ریختند؟,معماران تلاش می‌کردند برای آب‌انبارها، گنبدهای بزرگی بسازند و یک، دو یا چند بادگیر نیز به آن اضافه می‌کردند تا این بادگیرها گرما را از آب‌انبار را خارج و هوا را خنک کند. از طرفی پیش‌تر در مخزن آب آهک و مقدار کمی نمک می‌ریختند. بر این اساس کلر در آب آزاد می‌شد و به بهداشت آب کمک می‌کرد. همچنین در آب قدری زغال می‌ریختند. زغال برای این که آب بو نگیرد، بسیار مناسب بود.
,پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!
, پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!, پاتوق: گنبد پلکانی آب‌انبارهای قدیمی!,معماران تلاش می‌کردند شیرها را نیز نیم‌متر تا یک‌متر از سطح زمین بالاتر بسازند تا لجن وارد شیر نشود. به همین خاطر، آب‌ِ آب‌انبارها بسیار شیرین و گوارا بود؛ نه مثل حالا شور! نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که گنبد آب‌انبارها را به صورت زینه‌ای یا پلکانی می‌ساختند. این کار فشار وارد بر مخزن را کم می‌کرد. از پله‌های آن هم به عنوان پاتوق استفاده می‌شد؛ مثل آب‌انبار سرخه و بیابانک و آب‌انبار ناسار گرمسار.
,مطالب درباره آب‌انبارها آن‌قدر زیاد است که نمی‌شود در قالب یک مصاحبه به همه آن پرداخت. درباره بهداشت، تأمین آب و چگونگی آب‌رسانی و چگونگی پاکسازی آب از فضولات در آب‌انبارها سخن بسیار است.
,هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد
, هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد, هر دو مورد مرمت مسجد امام(ره) کاملا غیراصولی انجام شد,مرآت: فارغ از موضوع آب‌انبارها در حال حاضر چه چیزی در حوزه میراث فرهنگی استان شما را بیش‌تر آزار می‌دهد؟ با توجه به مجموعه پژوهش‌هایی که انجام داده‌اید، اکنون چه آرزویی برای میراث فرهنگی استان دارید؟
, مرآت: فارغ از موضوع آب‌انبارها در حال حاضر چه چیزی در حوزه میراث فرهنگی استان شما را بیش‌تر آزار می‌دهد؟ با توجه به مجموعه پژوهش‌هایی که انجام داده‌اید، اکنون چه آرزویی برای میراث فرهنگی استان دارید؟,آن‌چه که دوستداران تاریخ و میراث فرهنگی به دنبال آن هستند، این است که افرادی که بناها را مرمت می‌کنند به اصالت بناها فکر کنند. متأسفانه در مسجد امام(ره)، دو مورد مرمت غیراصولی انجام شد؛ یکی در زیر مناره‌های مسجد در ایوان غربی و دیگری در ایوان شرقی. مرمت مسجد جامع زاوقان بسیار بد انجام شده است. اکنون برخی از خانه‌های قدیمی را هم مرمت می‌کنند؛ مثل عمارت بادگیر، خانه حاجیان، خانه دانایی و خانه ناظمیان.
,مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!
, مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!, مرمت کاروانسرای جهانبانی؛ بدترین و زشت‌ترین نوع مرمت!,خانه‌های تاریخی سمنان، همگی واجد عنصر سادگی بودند. عنصر تزیینی در خانه‌های قدیمی سمنان بسیار کم است. یعنی حتی در خانه‌های بزرگی مثل خانه تدین، تزئینات کاشی، آیینه‌کاری، و نقاشی به ندرت مشاهده می‌شود؛ مگر مقرنس‌های ساده و... با این وجود متأسفانه بدترین و زشت‌ترین مرمت‌ها در کاروانسرای جهانبانی انجام شده است؛ آن را به قصر تبدیل کرده‌اند!
,در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!
, در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!, در حریم یک قلعه تاریخی قهوه‌خانه ساخته‌اند!,وقتی اداره‌کل میراث فرهنگی که متولی مرمت است دست به چنین کارهایی می‌زند، از دیگران هیچ انتظاری نمی‌توان داشت. مرمت باید دارای اصالت باشد و همان سادگی اصیل را تداعی کند. ما دو قلعه در سمنان داریم که یکی از آن‌ها قلعه پاچنار است. شما می‌بینید که پای یکی از این قلعه‌ها قهوه‌خانه ساخته‌اند! بنای تاریخی حریم دارد! تا چندصدمتر پیرامون یک بنای تاریخی شما حق کاشت یک درخت را هم ندارید!
,بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!
, بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!, بلایی که زیر پرچم مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آمد!,من چهل سال پیش که جوانی 20-25 ساله بودم، کتابی تألیف کردم و اصالت‌هایی که بناهای تاریخی سمنان داشته‌اند را در آن معرفی کردم. آن کتاب اکنون نیز قابل استفاده است اما اشکالاتی هم دارد و ضمنا باید تکمیل شود. قصد دارم آن را با تجدیدنظرها و اضافاتی بار دیگر بازنویسی کنم و بلایی که تحت عنوان مرمت بر سر آثار تاریخی سمنان آورده‌اند را در آن عنوان کنم.
,این کتاب به 600 تا 700 صفحه خواهد رسید. گوش شنوایی که نیست اما می‌گوییم تا ببینیم چه می‌شود!
,مرآت: بابت وقت ارزشمندی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.
, مرآت: بابت وقت ارزشمندی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزارم.,من هم از شما و همکارانتان تشکر می‌کنم.
,انتهای پیام/
,]
ارسال دیدگاه