گزارشی از بازدید اهالی رسانه از تأسیسات آب‌رسانی سمنان؛

• سه‌شنبه ۰۳ تیر ۱۳۹۹ ۱۱:۰۰
• کد خبر : 1620062

• اخبار
• سایر رسانه ها

با چشمه روزیه و آقای طاهری خداحافظی می‌کنیم. هرچند، آبی نمی‌نوشیم، اما روزبه چشمه‌ای است که کسی از لب آن تشنه برنمی‌گردد!

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، اگر طول هر قدمتان، نیم‌متر باشد، باید 96 هزار قدم بردارید تا به مقصد برسید! و اگر ناهمواری‌های مسیرِ کوهستانی را هم در محاسبه بگنجانید، با پای پیاده، دو سه روز با مقصد فاصله دارید؛ بنابراین طبیعی است که تصمیم بگیرید از چهارچرخ برای پیمودن این مسیر کمک بگیرید. ما هم، همین کار را کردیم. صبح یک روز بهاری، با یک مینی‌بوسِ اصل قجری، راهی شدیم برای ملاقات با "روزیه"!

صبحانه را جایی زیر آسمان شهمیرزاد و در نزدیکی تونلی که در دل یک کوه عظیم، «روزیه» را در آغوش گرفته، خوردیم.

در کنار خط انتقال آب روزیه به سمنان هستیم. همه‌چیز از 20 سال قبل شروع شده! در سال 79، کمبود و قطعی‌های مکرر آب، مسئولان را به فکر مذاکره با روزیه انداخت! مذاکرات نتیجه داد و روزیه راضی شد که به سمنان سفر کند. عملیات اجرایی در همان سال آغاز شد و 6 سال بعد، یکی از 10 پروژه بزرگ آب‌رسانی در کشور، آماده بهره‌برداری بود.

بیست و هفتم خردادماه که از راه رسید، چهاردهمین سالگردِ ورود روزیه به سمنان بود. پس از بهره‌برداری آزمایشی از پروژه، دانشگاه علوم پزشکی، هم کیفیت آب و هم بهداشتی بودن آن را تأیید کرد و مسئولان هم آب را وارد شبکه کردند تا وقتی شیر آب را باز می‌کنید، آبِ روزیه را از 48 کیلومتر دورتر دریافت کنید!

به طور کلی، آب موردنیاز سمنان از سه طریق تأمین می‌شود. روزیه، گل‌رودبار و برخی چاه‌های آب؛ و آن اولی، بیش از 50 درصد از آب موردنیاز شهرمان را یک‌تنه تأمین می‌کند. می‌دانم که می‌دانید بخش اعظم آب‌های موجود در بخش کشاورزی مصرف می‌شوند و می‌دانید که بخش زیادی از این آب‌ها به دلیل نامناسب بودن سیستم آبیاری به هدر می‌رود؛ اما با این وجود اگر ماجرای مشقت‌های انتقال آب روزیه به سمنان را بشنوید، احتمالا قدر آب را بیشتر می‌دانید.

این فراز و فرودِ انرژی‌بر!

در حدود 17 کیلومتر از مسیر 48 کیلومتری انتقال، باید آب را تا حداکثر 500 متر به ارتفاع انتقال داد و این یعنی نیاز به پمپاژ. این کار در 3 ایستگاه پمپاژ که هرکدامشان هفت یا هشت پمپ قوی دارد انجام می‌شود. در مابقی مسیر هم که آب از ارتفاع به نقاط فرودست منتقل می‌شود، باید شدت جریان آب را کنترل کرد و این یعنی نیاز به فشارشکن. برای این منظور، از 6 فشارشکن استفاده می‌شود.

این فشارشکن‌ها پاشنه‌آشیل انتقال آب بودند؛ چون دائم از مدار خارج می‌شدند. در این‌جا یک تعارض و تناقض جدی هم وجود داشت. برای پمپاژ آب نیاز به انرژی وجود داشت: حدود 4 مگاوات در ساعت؛ و از طرفی انرژی نهفته در آبی که حدود هزار متر ارتفاع را طی می‌کرد از بین می‌رفت. بنابراین، مسئولان آبفا تصمیم گرفتند که نگذارند روزیه بدون این که انرژی‌اش را به ما بدهد، از این مسیر عبور کند؛ چیزی شبیه به عوارضیِ انرژی! بنابراین سیستم برق‌آبی و ایستگاه‌های هیدروپاور را در مسیر برقرار کردند تا از شهریور 97، ساعتی 3 مگاوات برقِ پاک داشته باشیم.

حرف‌های مهمِ پیشاتونل!

در طول این 14 سال، به طور طبیعی بخش‌هایی از خط انتقال فرسوده شده است و گاه‌به‌گاه شکستگی‌هایی در مسیر انتقال رخ می‌دهد. حالا مسئولان آبفا به دنبال نوسازی و ترمیم خطوط انتقال آب هم هستند. این‌ها حرف‌های آقای کاشی، رئیس آبفای شهرستان بود که پیش از ورود به تونل بیان شد. بعد از آقای کاشی، آقای سلیمانی هم اعداد و ارقامِ شگفت‌انگیزش را رو کرد!

آقای سلیمانی قبل از این که دربِ تونلِ انتقال آب را باز کند برایمان گفت که در درون هر یک کیلومتر لوله انتقال، 400 مترمکعب آب وجود دارد؛ بنابراین اگر تمامی دبی موجود در چشمه را هم به داخل لوله‌ها پمپاژ کنیم، در طول یک ساعت، تنها می‌توانیم 6 کیلومتر از لوله‌ انتقال را پر کنیم. وقتی حادثه‌ای مثل شکستگی رخ می‌دهد، متخصصان باید لوله‌ها را خالی کنند؛ بنابراین می‌توانید تصور کنید که چرا وقتی حادثه‌ای برای لوله‌ها رخ می‌دهد، ممکن است تا چندین ساعت آب نداشته باشیم.

وقتی پس از شکستگی و... لوله‌ها قرار است بار دیگر پُر شوند، این کار با 100 درصد دبی انجام نمی‌شود بلکه پر شدن لوله‌ها با 20 درصد از بیشینه‌ی دبی شروع می‌شود. هر ساعت تولیدِ آب روزیه، معادل 2 هزار مترمکعب آب است؛ بنابراین به طور طبیعی پس از شکستگی، پر کردن لوله‌ها در مسیر 48 کیلومتری انتقال، بین 8 تا 10 ساعت زمان می‌برد.

در طول این مسیر، معادل 47 میلیون‌لیتر منابع ذخیره آب، پیش‌بینی شده اما وقتی این منابع هم تمام می‌شوند، دیگر زمان قطعی آب فرامی‌رسد! یکی از مزایای بچه پایین‌شهر بودن در سمنان این است که قطعی آب از شمال شهر شروع می‌شود و به سمت پایین‌شهر پیش‌روی می‌کند؛ چون آب‌رسانی به شهر به صورت ثقلی انجام می‌شود. آقای صادقی بعد از این حرف‌ها ما را به تونل 3 هزار و 300 متری دعوت می‌کند.

وقتی حرف زدن می‌تواند به قیمت جانتان تمام شود!

برای ملاقات با سرچشمه، یکی از راه‌ها عبور از تونل است. و البته اکثر مسئولانِ همراه، راه‌های میان‌برِ چهارچرخ‌رو را بر تونل ترجیح می‌دهند! قبل از ورود به تونل، آقای صادقی تأکید می‌کند که چندین‌سال از بهره‌برداری تونل می‌گذرد و ریزش دیواره‌ها و سقف آن خبر نمی‌کند و ضمن این که باید از کلاه ایمنی استفاده کنید، باید درنظر داشته باشید که سر و صدا می‌تواند یک عامل تشدیدکننده برای ریزش تونل باشد! یعنی حرف زدن می‌تواند به قیمت جانتان تمام شود!

این، هم یک ترفند برای برقراری سکوت است و هم یک راهِ آزمایش استحکام تونل! البته با وضعیتی که ما در تونل ایجاد کردیم و گفتگوهای سازنده‌‌ای(!) که داشتیم، ثابت شد که تونل بسیار مستحکم‌تر از چیزی است که مسئولان آبفا فکر می‌کنند!

وداع با آفتاب برای تونل‌نوردی!

دو سه ساعتی از طلوع آفتاب گذشته، باید با آفتاب وداع می‌کردیم تا تونل‌نوردی(!) را در قلب کوه، آغاز کنیم. ترکیب کلاه ایمنی و ماسک البته نمی‌تواند همه لذتی که از آب و هوای هوای مطبوع تونل نصیبتان می‌شود را از بین ببرد. 3 هزار و 300 متر پیاده‌روی در قلب کوه و در کنار لوله‌ای که آبِ روزیه را منتقل می‌کند... دوستانِ خبرنگار از جنس لوله‌ها می‌پرسند که آقای صادقی می‌گوید آن سوی تونل، جنس لوله، فولادی است، این‌طرف هم فولادی است؛ به جز حدفاصل دربند تا درجزین که که چدنی است و اکثر شکستگی‌ها در همین فاصله‌ی چدنی اتفاق می‌افتد.

آخرین شکستگی هم مربوط به فروردین‌ماه بوده. آقای صادقی تأکید می‌کند که تا کنون با شکستگی تعمدی لوله‌های انتقال آب مواجه نشده‌اند. درون تونل، هوای مطبوعی دارد و منزل به منزل، آب از دیواره‌های تونل سرازیر شده. برای استفاده از همین آب‌ها هم لوله‌هایی کوچک پیش‌بینی‌شده که قطره‌قطره آب را جمع می‌کند و وانگهی یک جوی آب در کنارتان در تونل می‌بینید.

جای‌جای تونل، ستون‌های زیبای مواد معدنی را می‌توان دید که از فرط تُردی نمی‌توانید به آن‌ها دست بزنید. پس از یک پیاده‌روی نسبتا طولانی در دل کوه، به آن سوی تونل می‌رسیم. البته یکی دو نفر از دوستان، نمی‌رسند، آن‌ها را می‌رسانند! از خطر ریزش تونل بر اثر صحبت کردن عبور کرده‌ایم. حالا سوار بر همان مینی‌بوس اصلِ قجری، راهی سرچشمه می‌شویم.

راننده‌ی مهربان که دارد از سربالایی‌های مسیر لذت می‌برد، هرازچندگاهی رحمت می‌فرستد به ما و مسئولان آبفا و برایمان دعای خیر می‌کند! حتی یک‌جا که مینی‌بوس جانِ بالا رفتن از مسیر صعب‌العبور را نداشت، راننده از همه ما تقدیر کرد که باعث شده‌ایم به این مکانِ زیبا بیاید! خلاصه با سلام و صلوات‌های مکرر که در تمدد اعصاب راننده نقشی کلیدی ایفا کرد، به مقصد می‌رسیم.

«ایستاده با خبر» زیر سایه درخت؛ یک نشست خبری متفاوت!

در آن‌جا چشمه زیبای روزیه و آقای طاهری، مدیرعامل آبفای استان که از جمله مسئولان میان‌بُرزننده است، منتظر ما هستند. چشمه آن‌قدر زیباست که خیلی از همراهان، با او عکس یادگاری می‌گیرند. پس از طی تشریفاتِ عکاسی، همه زیر سایه یک درختِ پُرسایه جمع می‌شویم تا به جای «نشست خبری»، یک «ایستاده با خبرِ» متفاوت را تجربه کنیم.

مدیرعامل شرکت آبفای استان از محاسن یکپارچه‌سازی شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و روستایی آغاز می‌کند و از جلساتی که طی سه ماه گذشته برای یکپارچه‌سازی اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول داشته‌اند. آقای طاهری می‌گوید نمی‌گویم هیچ مشکلی در شهرها و روستاها نداشته‌ایم با مشکلات حاد و تنش‌زا را شاهد نبوده‌ایم. او سپس از شروع زودهنگام فصل گرما و چالش تأمین آب در این شرایط می‌گوید.

آب‌های آسمان‌ندیده‌ای که به سوی سمنان سرازیر می‌شوند

آقای طاهری از افزایش 16 درصدی مصرف آب در شرایط کرونایی حاضر نسبت به زمان مشابه سال گذشته خبر می‌دهد. البته نعمتِ الهیِ باران، در زمستان گذشته و بهارِ امسال، باعث شده که آب‌دهی چشمه روزیه در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد. مدیرعامل آبفا از چگونگی استفاده از آبِ چشمه هم ابهام‌زدایی می‌کند. او می‌گوید یک قطره از آبی که مشاهده می‌کنید به شبکه آب وارد نمی‌شود؛ بلکه آب را از زیر زمین و بدون این که با فضای بیرونی تماس پیدا کند به شبکه وارد می‌کنند.

جالب است بدانید که در این بین، تصفیه‌خانه‌ای وجود ندارد و آبی که به سمنان می‌رسد آبِ دست‌نخورده چشمه است! مدیرعامل شرکت آبفا فرصت را مغتنم می‌شمارد و اوضاع آب استان را با خبرنگاران در میان می‌گذارد. در مجموع، 20 شهر در استان سمنان به صورت صددرصدی از خدمات آب بهره‌مندند و 296 روستای دارای جمعیت بالای 20 خانوار نیز هم؛ که معادل 72 درصد از روستاهاست.

اما 73 روستای دارای جمعیت بالای 20 خانوار هم در استان داریم که تحت پوشش خدمات آب نیستند و مدیرعامل شرکت آبفا می‌گوید از بین این روستاها، آن‌ها که آمادگی داشته باشند، امسال در برنامه قرار می‌گیرند تا خدمات آب به آن‌ها برسد. آقای طاهری می‌گوید برنامه کوتاه‌مدت آبفا این است که امسال درصد برخورداری روستاها از خدمات آب را 4 درصد افزایش بدهند و به 76 درصد برسانند.

از دیگر پروژه‌هایی که مدیرعامل آبفا از آن یاد می‌کند احداث مخازن آب است. در حال حاضر 15 هزار و 900 مترمکعب مخزن در حال ساخت است که به تفکیک در گرمسار 2 هزار، در سرخه 5 هزار و 900، در سمنان 2 هزار، در شاهرود 3 هزار و در مهدیشهر هم 3 هزار مترمکعب مخزن در دست ساخت است. ارتقای تصفیه‌خانه آب گرمسار از 370 به 570 هم از دیگر پروژه‌های در حال اجراست.

امضای تقدیر رهبری، پای پویش «الف-ب-ایران»

مدیرعامل آبفای استان از پروژه آب‌رسانی به سرخه هم به عنوان یکی از پروژه‌های در دست اجرا یاد می‌کند. اما پروژه تکمیل تصفیه‌خانه فاضلاب شهمیرزاد هم پروژه‌ای که در آینده نزدیک به بهره‌برداری برسد. قرار است این پروژه در قالب پویش «الف-ب-ایران» و با حضور وزیر نیرو افتتاح شود؛ پویشی که از سال گذشته شروع شده بود و در آن 227 پروژه با اعتبار 33 هزار میلیارد تومان در 31 استان کشور افتتاح شد و اخیرا هم مورد تقدیر رهبر انقلاب قرار گرفت.

با چشمه روزیه و آقای طاهری خداحافظی می‌کنیم. هرچند، آبی نمی‌نوشیم، اما روزیه چشمه‌ای است که کسی از لب آن تشنه برنمی‌گردد! راه می‌افتیم به سمت یکی از ایستگاه‌های پمپاژ و این‌بار راننده مهربان‌تر هم شده! تصور کن با مینی‌بوسِ قجری طوری رانندگی کنی که مسافرِ صندلی اول نگاهش به جاده باشد و دم نزند! شاید از هراس! به ایستگاه پمپاژ می‌رسیم و درختانِ آلبالو به استقبالمان می‌آیند! پذیراییِ صحرایی!

شاید روزی دیگر، گل‌رودبار!

از تأسیسات پمپاژ بازدیدِ کوتاهی داریم و باز راهی می‌شویم و به کارکنانی فکر می‌کنم که بر فراز آن کوه‌های سر به فلک کشیده در ایستگاه پمپاژ مانده‌اند تا مراقب باشند که آب‌رسانی به ما لحظه‌ای متوقف نشود. بازدید یک‌روزه از مسیر انتقال آب چشمه روزیه به سمنان به پایان می‌رسد. خدا را چه دیدید، شاید روزی دیگر، وقتی دیگر، با گل‌رودبار هم ملاقات کردیم!

پی‌نوشت اول: این تصویر را روز گذشته آقای مرتضی دهرویه، از خبرنگاران باسابقه سمنان برایم ارسال کردند؛ 20 سال قبل، در کنار همان تونلِ مذکور!

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #