گنجایش دو پادشاه در یک اقلیم/ صدای خاموش دفه‌‌های فرش دستباف تبریز

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آناج، صدای دفه روی تار و پود فرش‌ها در خانه مردمان آذربایجان‌شرقی صدای غریبی نیست. در همین سالهای نه چندان دور و دراز به اتاق استراحت هر خانه‌ای که می‌رفتی دار قالی‌های کوتاه و بلندی را می‌دیدی که اغلب زنان و دختران خانه پشتشان نشسته بودند.

بافتن فرش نه یک محل درآمد بلکه هنری بود که بسیاری از دختران آذربایجان از همان سن کم یاد می‌گرفتند، ازسرپنجه هنرمند همین دختران، زنان و مردان بوده که قرن‌هاست تبریز را به عنوان پایتخت فرش دستبافت و سردرود را به عنوان پایتخت تابلو فرش می‌شناسند. دو پایتخت در یک استان! اگرچه از قدیم گفته‌اند که دو پادشاه در یک اقلیم نمی‌گنجند اما دو پادشاه فرش در یک استان گنجیده‌اند و نام آذربایجان‌شرقی را پرآوازه کرده‌اند.

این روزها اما خبری از سرافرازی این دو پادشاه نیست؛ رکود در بازار خرید و فروش صدای دفه‌ در خانه‌ها را خاموش کرده و اندک بافندگان باقی مانده هم به امید روزهای بهتر گره روی گره می‌زنند تا بلکه بار دیگر رونق به این بازار برگردد. شرایط اقتصادی از یک سو و بی‌توجهی مسئولین امر از سوی دیگر باعث شده میزان صادرات فرش دستبافت از استان به حداقل ممکن برسد و در همین کشور خودمان هم فرش قم و کاشان جانشین فرش تبریز و سردرود شوند.

تلاش برای ثبت تابلو فرش سردرود در یونسکو

آرزو مبصر، عضوشورای شهر سردرود در خصوص تلاش برای بهبود وضعیت تابلو فرش سردرود در گفت‌وگو با آناج تشریح کرد: در خصوص فرش مجتمع تجاری فرش طبق قراردادی که نوشته شده بود باید تا به امروز کار تمام می‌شد اما به دلیل وضعیت اقتصادی علی‌رغم اینکه چندین برابر پیش بینی هزینه انجام شده اما خبری از اتمام پروژه نیست. البته ماهم تلاش می‌کنیم که به سرمایه‌گذار کمک کنیم و مجموعه‌ای در شان استان آماده شود.

وی با اشاره به ثبت جهانی فرش سردرود در سال 95 گفت: اگرچه این قدم خوبی بود اما معتقدم تابلو فرش سردرود فراتر از این است و باید در یونسکو ثبت شود. ثبت WIPO چندان معتبر نیست در حالیکه حتی رنگرزی فرش سردرود بسیار متفاوت‌تر از دیگر رنگرزی‌ها است. تک به تک اینها قابلیت ثبت در یونسکو دارند.

عضو شورای شهر سردرود با اشاره به برگزاری جلسات با میراث فرهنگی عنوان کرد: بنا شد هم فرش سردرود و هم نوع رنگرزی آن در یونسکو ثبت شود و پروپوزال آن آماده شد اما کرونا همه برنامه‌ها را به هم ریخت. مجددا پیگیر خواهیم بود زیرا بهترین خدمت به تابلو فرش سردرود ثبت آن در یونسکو است؛ توریستی که وارد ایران می‌شود وقتی سرچ می‌کند مستقیما به کندوان و بازار تبریز می‌رود اما اگر تابلو فرش سردرود در یونسکو ثبت شود، مطمئنا گردشگران راهی سردرود می‌شوند.

وی در خصوص وضعیت بافندگان تابلو فرش در سردرود ابراز داشت: به خاطر قیمت دلار خرید و فروش کم شده و صادرات هم کاهش یافته است و بافندگان و فروشندگان تابلو فرش با مشکلات جدی روبرو هستند. با کاهش فروش بافت فرش هم کاهش می‌یابد البته من هفته گذشته صحبتی داشتم که عنوان می‌کردند اگرچه بافت کاهش یافته اما سعی کرده‌اند که تعدیل نیرو انجام ندهند.

کمتر از 20 درصد بافندگان فرش بیمه هستند

اسماعیل چمنی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش با اشاره به فعالیت 200 هزار نفر در استان در حوزه فرش گفت: از میان این 200 هزار نفر کمتر از 20 درصد دارای بیمه قالیبافی هستند در حالیکه باید توجه جدی به معیشت و بیمه بافندگان فرش انجام شود.

وی در خصوص افزایش قیمت مصالح اولیه فرش عنوان کرد: افزایش قیمت مواد اولیه قیمت فرش دستباف را افزایش داده و به همین دلیل فرش دستباف باید در اولویت‌های مجلس و نمایندگان قرار گیرد که علاوه بر بهره‌مندی از حق بیمه، وام‌های کم بهره و سرمایه‌های در گردش نیز در اختیار آنان قرار بگیرد.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش ابراز داشت: فرش دستباف تنها کالایی است که در ایران ثبت جهانی شده و معیشت اکثر مردم در کشور از این راه تأمین می‌گردد اما با این وجود که مهم‌ترین دغدغه مسئولین، اشتغال و حمایت از تولید است،فرش دستباف در یکی از ردیف‌های اصلی بودجه کشوری قرار نگرفته است.

جوانان به دنبال بافت فرش نیستند

آقای عباسی یکی از بافندگان فرش تبریز در گفت‌وگو با آناج خصوص وضعیت فرش عنوان کرد: افزایش قیمت مصالح فرش و عدم افزایش قیمت فرش بافته شده باعث می‌شود که بافت فرش صرفه اقتصادی نداشته باشد و بسیاری از بافندگان ترجیح داده‌اند که کار بافت را رها کنند و به دنبال کارگری بروند.

وی با اشاره سقوط ارزش فرش دستبافت گفت: 20 سال قبل با تمام کردن یک قالیچه می‌توانستی تمام جهیزیه یک دختر را خریداری کنی و یا نیمی از یک خانه را به نام خودت بزنی اما با افزایش قیمت‌ها تمام سود تمام کردن قالیچه به اندازه یک ماه حقوق یک کارمند هم نمی‌شود و به همین دلیل بسیاری از بافندگان از این کار خسته شدند.

این بافنده فرش دستبافت با درخواست کمک از مسئولین امر ابراز داشت: اگر شرایط به همین منوال پیش برود، با پیر شدن جمعیت بافندگان و عدم رغبت جوانان به فعالیت در این حوزه فرش دستبافت تبریز هم به فراموشی خواهد رفت و شاید 50 سال بعد خبری از فرش‌های دستبافت تبریز در ایران و دنیا نباشد.

انتهای پیام/