خاک خوردن موقوفات؛ حفظ یا رهاشدگی؟!

• شنبه ۰۵ مهر ۱۳۹۹ ۱۲:۵۵
• کد خبر : 1650913

• اخبار
• سایر رسانه ها

میزان وقف مردم در ۴۰ سال بعد از انقلاب اسلامی در مقایسه با پیش از انقلاب، ۳.۵ برابر شده اما کارکرد اوقاف به همین میزان تغییر کرده است؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از یزدرسا، در اینکه وقف به‌عنوان یک سیستم پویا و بازوی نیرومند، کارکردی مؤثر در ساماندهی امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، مذهبی و کالبدی جامعه دارد شکی نیست و مطمئنا بهره‌گیری بهینه از منابع و توانمندی‌های این نهاد مردمی که نشات گرفته از اعتقادهای دینی انسان است، می‌تواند منجر به رشد و توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه شود.

به گفته خاموشی زئیس سازمان اوقاف و امور خیریه کشور میزان وقف مردم در ۴۰ سال بعد از انقلاب اسلامی در مقایسه با پیش از انقلاب، ۳.۵ برابر شده است، اماری که باتوجه به تغییر وضعیت اقتصادی و رفاه اجتماعی و البته رشد صنایع، برای قریب نیم قرن حیات یک انقلاب امار دور از ذهن و انتظار هم نیست.

***فاصله خبرهای خوش اوقاف با واقعیت

به ادعای مسئولان بالادستی اوقاف و امورخیریه «اوقاف برای علوم جدید و دانش بنیان توجه ویزه ای قائل است» و «وقف در خدمت معیشت مردم خواهد بود» و یا اوقاف با مشارکت در طرح اقدام ملی مسکن قرار است تا 50 هزار واحد مسکونی را برای مردم بسازد.»

اینهاخبرهای خوشی است که از زبان متولیان وقف در سراسر کشور شنیده می شود اما در واقعیت آنچه که به ادعا از زبان مسئولان وقف گفته می شود ولو در حد رسیدن به مرحله تحقق آیا با انچه به عنوان سرمایه در اختیار این نهاد است برابری می کند؟چرا تاکنون گزارش دقیقی از این حوزه ها در دسترس نیست؟

بعد از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب و به ادعایی 3.5 برابرشدن وقفیات در کشور آیا اینکه این نهاد به مشارکت در طرح دولتی که انتهای ان مشخص نیست دل خوش است انتظارها را از این نهاد براورده می کند؟ به قدر مسلم پاسخ منفی است.

***استان یزد اول در وقفیات، پانزدهم در درامد!

بنا به گفته متولیان وقف در استان یزد، 12 هزار و 541 موقوفه و 37 هزار و 725 رقبه در استان وجود دارد که این استان یزد را از لحاظ شمار وقوفات در جایگاه پنجم قرار داده است که اگر این تعداد موقوفه به نسبت جمعیت محاسبه شود شاید در رده‌های نخست نیز جای گیرد.

هرچند استان یزد به‌لحاظ تعداد موقوفات از استان‌های سرآمد کشور است، اما از نظر درآمدهای موقوفات در رده‌ی استان‌های پانزدهم یا شانزدهم قرار دارد چراکه با ضربه خشکسالی های پی در پی بر زمین های زراعی وقفی از یک سو و با نبود تدبیر و عدم رسیدگی به همین وقفیات زراعی در سراسر استان از سوی دیگر، می توان وضعیت وقف در این استان را نامطلوب تلقی کرد.

***گلایه نماینده تفت و میبد از رها شدگی وقفیات در استان یزد

نماینده تفت و میبد در روزهای اخر شهریور سال 99 در صحن علنی مجلس شورای اسلامی با گلایه مندی از وضعیت وقوفات در یزد گفت: استان یزد تا دلتان بخواهد وقفیات دارد و به شدت دچار مشکل است،هیچ برنامه‌ریزی در زمینه وقف نیست، ۳۰ سال است در یک شهرستان بالغ بر ۹۰۰ میلیارد تومان وقف بی‌برنامه رها شده و مسئولین استانی هیچ تصمیم و برنامه‌ای ندارند!

امام خامنه ای نظارت مستمر مدیران بر زیر مجموعه خود در همه دستگاهها به ویژه اوقاف و امرو خیریه را ضروری می دانند که این نظارت به معنای این است که وظایف بخصوص در موضوع بسیار مهم وقف، باید بصورت صحیح و کامل انجام شود و خدای نکرده غفلت ها و یا لغزش ها موجب ناتمام ماندن کارها و ناقص انجام شدن وظایف نشود.

با نیم نگاهی به بیانات رهبری این موضوع مشخص و مبرهن است که سازمان اوقاف به عنوان متولی مستقیم در این زمینه کارهایی را شروع کرده است اما به‌تنهایی از عهده سازمان اوقاف برنمی‌آید که این کار را انجام دهد. به‌علاوه این‌که این سرمایه، سرمایه‌ای است که به همه اقشار جامعه خدمات می‌دهد و به همین دلیل انتظار است همه اقشار جامعه که از خدمات وقف بهره‌مند می‌شوند متقابلاً بهره‌ای هم برسانند و در حوزه فرهنگ‌سازی وقف اقدامات مؤثری انجام دهند. متأسفانه این مسئله اتفاق نیفتاده است و ما با نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.

رهبر معظم انقلاب علاوه‌بر تاکید بر تبلیغات ویژه فرهنگ وقف، اصلاح مدیریت هم یک امر ضروری می دانند، این اصلاح مدیریت در ابعاد مختلف، اعم از ‌امانت‌داری و تدین و شایستگی مدیران وقف نسبت به حفظ این امانت الهی و تلاش و کوشش فراوان آن‌ها خود یکی از راه‌های تبلیغ وقف است که مردم بدانند افرادی که در حوزه وقف دخیل هستند، افراد مؤمن و پاکی هستند.

حضرت ایت الله خامنه ای نکته‌ی مؤثر دیگر را در تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف، نقش مدیران اجرایی کشور می دانند.

***وقفیات میلیاردی که زباله دان شده اند

سید جلیل میرمحمدی نماینده مردم تفت و میبد در گفتگو با خبرنگار یزدرسا با بیان اینکه وقف به اندازه ای می تواند کارساز و چاره ساز باشد که حضرت امام(ره) فرمودند «شما وقف را به ما بدهید ما از طریق آن کشور را اداره می کنیم» اظهار کرد: متاسفانه با توجه به رویکرد مسئولان و متولیان مدیریتی مرتبط با وقف در طی سی سال گذشته، به گونه ای عمل شده که میل و رغبت مردم برای وقف به اندازه قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.

میرمحمدی افزود: وقفیات موجود هم به دلیل ضعف عملکرد بدون برنامه رها شده است به گونه ای که حداقل در دو شهرستانی که بنده نماینده آن ها هستم وقفیات با ارزشی طی چندین دهه بدون برنامه به حال خود رها شده است.

وی ادامه داد: وقفیاتی که مردم از آن ها انتظار داشته اند و یا خود واقف انتظار داشته که باقیات الصالحاتی برایش باشد و از محل این وقف خدمات فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی ارائه شود به دلیل بی برنامه بودن مسئولان وقف در سطح کشور و به ویژه استان یزد به اشغال دانی و پارکینگ تبدیل شده است و یا بصورت زمین بلااستفاده رها شده است.

نماینده تفت و میبد با بیان اینکه قریب 4 ماه است که دائم در حال پیگیری چنین موضوعاتی هستم ابراز کرد: این آسیب ها در جلسه ای با رییس اوقاف کشور مطرح شد که قول دادند تیمی را برای کارشناسی به استان بفرستند و طی چندین جلسه با مدیر کل اوقاف استان این مسائل مطرح شد اما نه تنها اقدامی صورت نگرفت بلکه پاسخ دادند پیگیری این موضوعات در شأن نماینده نیست!

*** همه عملکرد اوقاف برای احیای وقفیات

وی گفت: در حال حاضر در روستاهای تفت مانند ده بالا، باغ هایی که در حال خشک شدن هستند و یا زمین هایی که بحال خود رها شده اند در بین مردم به عنوان باغ و زمین وقفی مرسوم است.

میرمحمدی با بیان اینکه در این مدت موکلین بسیار بخاطر سخت گیری ها، اعمال مدیریت های نادرست و استفاده ابرازی از قانون در این خصوص به بنده مراجعه کرده اند گفت: از یک سو در سطح استان برای انجام کارهای فرهنگی،قرآنی، اعتقادی، اخلاقی،اجتماعی و هرانچه امروز مورد نیاز جوانان و خانواده ها است، بسیاری از هیئت ها و سازمان های مردم نهاد پای کار هستند اما مشکلات مالی و اعتباری دارند و از سوی دیگر وقتی از اوقاف در خصوص گزارش یک کار تراز اول قرانی، فرهنگی و یا مسائلی چون مسکن در ده سال گذشته سوال می شود پاسخی ارائه نمی شود!

نماینده مردم تفت و میبد گفت: گاهی پاسخ داده می شود که اوقاف فلان مقدار طعام داده است که مطمئنا با طعام دادن اداره اوقاف هم مخالف نداریم اما اداره اوقاف و امور خیریه رستوران و اشپزخانه که نیست فقط گزارش اطعام می دهند؟

میرمحمدی خاطرنشان کرد: طعام دادن کار پسندیده ای است اما اینکه اوقاف محدود به این موضوع شود یک فاجعه است، حفظ وقفیات خوب است اما به تنهایی هنر نیست و متاسفانه زمین را حفظ کرده اند بدون اینکه ذره ای برای آن برنامه داشته باشند.

وی تصریح کرد: چه بسا در ساخت مسکن جوانان افرادی حاضر به مشارکت با اوقاف هستند و با توجه به گرانی زمین اوقاف می تواند راه گشا باشد یا شهرداری ها نیز حاضر هستند زمین های رها شده وقفی را تبدیل به احسن کنند یا حتی در بسیاری موارد  آموزش و پرورش خیرانی برای ساخت مدرسه و مراکز اموزشی دارد اما اوقاف حاضر به همکاری نیست! این ها واردی است که شخصا در استان یزد پیگیری کردم و تا به امروز جوابی نگرفتم!

***فقر برنامه های فرهنگی ناب و تراز بالا در امامزادگان استان یزد

نماینده تفت و میبد اذعان کرد: با توجه به امامزاده هایی که در استان یزد وجود دارد آنچه دیده می شود ساخت و سازهای آنچنانی و عجیبی است که شاید در طول سال ده بار هم  از انها استفاده نشود در حالی که فقر برنامه های فرهنگی ناب و تراز بالا علیرغم نیاز، در این امامزاده ها ملموس است.

وی تاکید کرد: در خصوص بی برنامگی و کج سلیقگی اداره اوقاف اگر بخواهم نمونه ای را بگویم، در شهر تفت خیری کتابخانه ای را احداث کرده است و جلو کتابخانه هم چند باب مغازه ایجاد کرده که از محل اجاره این مغازه ها امورات کتابخانه اداره شود اما متاسفانه درست بعد از ساخت و تکمیل این مغازه ها، اداره کل اوقاف استان یزد بر روی مغازه ها دست گذاشته و حق مالکیت برای خود قائل شده است! و همین امر باعث شده تا خیر با نارضایتی این پروژه فاخر را رها کند اما با پیگیری های بنده پاسخ دادند که این موضوعات در شان نماینده مجلس نیست!

وی در پایان تاکید کرد: امیدوارم مسئولان استان یزد به ویژه مسئولان اوقاف با تغییر نگاه؛ در جهت احیای حقیقی وقف در استان یزد گام موثر بردارند و رسانه ها هم با همراهی بیشتر بتوانند برای این امر راه گشا باشند.

خوب شاید این ایراد وارد باشد که این اظهارات نماینده مردم تفت و میبد یک روی ماجرا باشد و برخی دلایل شرعی و قانونی دست اوقاف را برای برنامه ریزی و ساماندهی موقوفات بسته باشد.

***هیچ فردی اجازه تعریف کاربری برای زمین‌های وقفی به صورت رایگان را ندارد

حجت الاسلام حسین زارع‌زاده مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان یزد در نشست کمیسیون املاک و اجارات سازمان اوقاف گفت: برخی از تفکرات در جامعه نسبت به وقف اشتباه موجود است و بعضا برخی از این دیدگاه‌ها عوام فریبی است.

زارع‌زاده عنوان کرد: نه من و نه هیچ فرد دیگری اجازه تعریف کاربری برای زمین‌های وقفی به صورت رایگان را ندارد و امروز این توقع از وقف، یکی از مشکلات این حوزه در استان محسوب می‎شود.

وی ابراز کرد: برخی از زمین‌های موقوفه در شهرهای بزرگ، تبدیل به زباله‌دانی شده و زمینه آزار و اذیت را فراهم کرده‎اند لذا باید این اراضی به سرعت تعیین تکلیف شوند.

زارع زاده ادامه داد: حجم بالای موقوفات حوزه کشاورزی در یزد باید تعیین تکلیف شوند چرا که بلاتکلیفی این موقوفات بعضا تبعات اجتماعی نیز دارد.

مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان یزد با بیان این که به علت بالا بودن حجم موقوفات و کمبود نیرو و امکانات یزد نسبت به سایر نقاط کشور اقدامات انجام نشده زیادی باقی است، تصریح کرد: در برخی از نقاط مانند اردکان و میبد سرمایه گذاری بر روی موقوفات صورت نمی‌گیرد و در برخی نقاط مانند یزد ظرفیت و درخواست های بیشتری وجود دارد.

این مسئول معتقد است که با شناختی که نسبت به زمین‌های موجود در محدوده شهری دارد برای سرمایه‌گذاری به صرفه نیستند لذا بهتر است که این اراضی به صورت اعیانی واگذار و در حوزه سرمایه گذاری وارد تا ذخیرهای برای موقوفه شود.

با همه این تفاسیر انچه مسلم است اینکه یزد نشانی از خروار ظرفیت و سرمایه وقفی است که می تواند در کشور راهگشا باشد، گشایشی که همچنان سر به مهر باقی مانده و می طلبد با توجه به دغدغه های رهبر معظم انقلاب این سرمایه های نهفته تعریف و تبدیل به احسن شوند.

حتی مدیر کل اوقاف یزد هم که بسیاری از اظهار نظرها را عوام فریبی می داند معتقد است که موقوفات استان در هر حوزه ای باید به سرعت تعیین تکلیف شود و این یعنی بار این حوزه همچنان روی زمین مانده است.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #
• #