هدر رفت منابع ملی با واردات لاستیک بی‌کیفیت؛

• شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۹ ۲۰:۱۶
• کد خبر : 1655921

• اخبار
• سایر رسانه ها

این روزها لاستیک های چینی هم به نوعی دیگری و در کف جاده ها مرگ را رقم می زند؛لاستیک هایی که با صداهای مهیب یکی پس از دیگری می ترکند در نبود مواد اولیه برای تولید،سودهای هنگفتی را در در جیب دلالان می کنند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه تحلیلی –خبری "شیرازه"، چرخ خودرو را به جاده می گذارند و خوشحال و سرمست راهی سفر می شوند. چند کیلومتری که از شهر دور می شوند، ناگهان صدای مهیبی آن ها را شوکه می کند، بی توجه به راه خود ادامه می دهند که دوباره صدایی مهیب تر آن ها را مجبور به پیاده شدن از خودرو می کند.شانس یارشان بوده و خدا به آن ها رحم کرده چرا که لاستیک ترکیده بود،آن هم لاستیکی که همین چند روز پیش خریداری کرده بودند.راننده می گوید:شانس آوردم که در سمت راست جاده به آهستگی حرکت می کردم و از طرفی هم جاده خلوت بود وگرنه معلوم نبود که الان زنده بودیم...
در ایران هر از گاهی ترکیدن تایر ماشین‌ها، بخصوص تایر ماشین‌های سنگین، خبرساز و فاجعه‌‌آفرین می‎شود. مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر دلیل ترکیدن تایر ماشین‌ها را در بی‌کیفیت بودن آنها خلاصه می‌کند. او می‌گوید عموما تایرهایی که با ترکیدن باعث فاجعه انسانی در جاده‌های ایران شده‌اند، تولید چین هستند.

عمر استاندارد لاستیک

استانداردهای جهانی در خصوص عمر تایرها در حدود 50 تا 70 هزار کیلومتر است. تایرهای ما در تستهای صورت گرفته، حتی تا 110 هزار کیلومتر هم دوام داشته‌اند. استاندارد عمر تایر حداقل 50 هزار کیلومتر است که خوشبختانه این میزان در مورد لاستیک‌های ایرانی بیشتر است و از 70 تا 110 هزار کلیومتر هم دوام دارند.عمر لاستیک‌های چینی در خصوص رعایت استانداردهای بین‌المللی تفاوت دارد. عمر تایرهای تولید چین به 55 هزار کیلومتر نمی‌رسد و می‌ترکند. چینی‌ها می‌خواهند حداکثر صرفه‌جویی در هزینه را داشته باشند؛ لذا در پی افزایش بیش از اندازه کیفیت نیستند. اما در کشورهای صنعتی و حتی در ایران اینگونه نیست.
سالها است که تایرهای چینی‌ بیشترین میزان واردات تایرهای  خارجی را در دست گرفته‌اند که این مساله به قیمت پایین تایرهای چینی باز می‌گردد. قیمت تایر چینی در مبدا غیر قابل رقابت است. به همین جهت کشورهای صنعتی که صنعت تایرسازی دارند، با وضع آنتی دمپینگ برای تایرهای چینی، در پی رقابت با صنعت تایرسازی چین هستند.

  در سوانح بزرگی که در ایران رخ داده، تایرهای چینی حرف اول را می‌زنند. تا کنون هیچ تایر ایرانی چنین سوانح جاده‌ای را رقم نزده است. در دو سانحه بزرگ چند سال قبل که برخی از هم‌وطنان هم جان خود را از دست دادند، این تایرهای چینی بودند که نقش آفرینی کردند. در سوانح پر سر و صدای جاده‌ای در ایران، این تایرهای چینی هستند که عامل سانحه بوده‎اند نه تایرهای ایرانی.
به گفته تعداد زیادی از راننده ها بیشتر لاستیک های بی کیفیت وارداتی بوده و از چین می آید، آن ها می گویند اگر پول کافی داشتند هرگز تن به خرید این نوع لاستیک های ارزان قیمتِ بی کیفیت نمی دادند.
اوضاع زمانی وخیم تر می شود که برخی تعمیرکاران یا فروشندگان لاستیک های فرسوده و دسته دوم را عاج دار کرده و دوباره به مشتری ها قالب می کنند.اینطور که برخی اعضای انجمن لاستیک ایران می گویند عده ای انبارهایشان پر از لاستیک های چینی درجه چندم است و تنها به دلیل ارزانی در بازار جای پای خود را باز کرده اند.در این میان لاستیک های قاچاق هم بخش دیگری از لاستیک های غیراستاندارد و بی کیفیت است که در بازار جولان می دهد و هر لحظه مرگ های بیشتری را رقم می زند.

به باور برخی کارشناسان،واردات بی رویه‌ تایرهای سنگین در ماه های گذشته انبارها را از تایرهای بی‌کیفیت و ارزان قیمت چینی پر کرده و به گفته فعالان این صنعت، سازمان ملی استاندارد هم نظارت لازم و کافی بر واردات ندارد؛ مسئله ای که به تولید داخلی ضربه می زند.این در حالیست که سالیانه بین ۱.۲ میلیون تا ۱.۴ میلیون حلقه تایر سنگین سیمی اتوبوسی مورد نیاز است، در حالی که تولید داخلی آن نزدیک به ۳۵۰ هزار حلقه در سال بوده و باقی‌مانده آن وارد می شود.بی کیفیتی ها از یک طرف و قیمت بالای آن از طرف دیگر بر این بازار ضربه می زند، جالب است بدانید قیمت یک جفت لاستیک «بارز» که تولید داخل است بیش از یک میلیون تومان آب می خورد.

یک فروشنده لاستیک با اشاره به نبود لاستیک های باکیفیت در بازار گفت: متاسفانه از زمانی که تحریم ها اعمال شده، لاستیک های مرغوب ژاپنی و کره ای نایاب شده و برای پیدا کردن آن باید تمام لاستیک فروشی ها را زیر و رو کرد تا بالاخره شاید آن را یافت، آن هم با قیمت بالا.وی با بیان این که برخی برند های ایرانی مرغوبیت دارد، افزود: قیمت یک جفت لاستیک «بارز» سایز ۱۸۵ حدود یک میلیون و ۱۲۰ هزار تومان و همین سایز لاستیک با برند «یزدتایر» هم یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان می باشد اما اولی از دومی خیلی بهتر است.یکی از راننده ها نیز گفت:برای تهیه یک لاستیک با ارز دولتی می بایست چند ماه قبل ثبت نام کرده باشیم تا بالاخره آن هم با تفاوت قیمت فقط 200 یا 300 هزار تومان تحویل بگیریم.

کارکر لاستیک مرغوب حداقل بین ۷۵ تا ۸۰ هزار کیلومتر

رعنایی،رئیس اتحادیه لاستیک فروشان شیراز در گفت و گو با خبرنگار" ما"به دوام و ماندگاری لاستیک ها اشاره کرد و گفت:لاستیک مرغوب حداقل بین ۷۵ تا ۸۰ هزار کیلومتر کارکرد دارد.افرادی که دچار مشکل یا ترکیدگی لاستیک هایشان‌می شوند باید به دنبال خسارت آن باشند چرا که هر لاستیک دارای مدت زمان مشخصی از گارانتی است.وی افزود:دولت موظف کرده که لاستیک های وارداتی حداقل ۵ سال دارای ضمانت باشند.از این رو کارخانه های تولید کننده لاستیک در داخل کشور گاها از ۳۹ ماه تا ۴ سال گارانتی دارند.رعنایی تاکید کرد:خود راننده می باست توجه داشته باشد که ترکیدگی لاستیک بر اثر بی توجهی خودش بوده یا از بی کیفیتی لاستیک است.با این وجود دفاتر خدمات پس از فروش یا اداره استاندارد موظف هستند که از مصرف کندگان حمایت کنند.

نبود مواد اولیه برای تولید لاستیک

وی با بیان این که مشکل در کمبود مواد اولیه می باشد،اظهار کرد:دولت باید از طریق بانک مرکزی ارز مورد نیاز را فراهم کند تا تولیدکننده با تهیه مواد اولیه مثل کائوچوب که در ایران یافت نمی شود را خریداری و لاستیک مورد نیاز را تولید نماید.رئیس اتحادیه لاستیک فروشان شیراز با اشاره به این که ساخت لاستیک از بیش از ۱۰۰ ماده تشکیل شده، گفت:ما هم اکنون مواد اولیه لاستیک را از کشورهایی مانند اندونزی، ویتنام و مالزی تهیه کرده و در اختیار کارخانجات قرار می دهیمبه غیر از کائوچوب، مواد دیگری مثل سیم، دوده، روی،کربن نیز در تولید لاستیک نقش دارد که دوده را از اهواز و نخ را از زنجان بدست کارخانه داران می رسانیم تا با استفاده از ظرفیت کامل کارخانه تولید خوب و بالایی داشته باشد.رعنایی یادآور شد:کارخانه دنا در شیراز می باست در روز ۱۱۰ الی ۱۵۵ تن تولید داشته باشد اما متاسفانه به دلیل کمبود مواد اولیه نمی تواند تولید کافی داشته باشد.
وی با بیان این که در حال حاضر انواع و اقسام لاستیک ها با برندهای ایرانی و خارجی عرضه و روانه بازار می شود، افزود: لاستیک ها دارای مهر استاندارد هستند و تازمانی که دارای استانداردهای لازم نباشند تولید یا وارد بازار نمی شود.

رئیس اتحادیه لاستیک فروشان ادامه داد: ۸ کارخانه تولید لاستیک در ایران داریم که یکی از آن در استان خودمان در شهر شیراز به نام« لاستیک دنا»تولید می شود.انواع دیگر لاستیک ها در شهرهایی مثل کرمان، یزد بیرجند، تهران، ساوه و غیره نیز عرضه می گردد.رعنایی به واردات لاستیک ها اشاره کرد و گفت:لاستیک های وارداتی بیشتر مربوط به چین بوده که در حال حاضر به دلیل عدم استقبال از آن متوقف شده است.بر این اساس وارد کننده ها به دنبال این هستند که برند لاستیک های خوب و با کیفیت تر را وارد کنند.چرا که مصرف کننده ها بر مبنای نوع خودرو و آب و هوای منطقه خودشان لاستیک مورد نظرشان را انتخاب می کنند.از این رو یکی،دنا دیگری پیروزی و آن یکی البرز را بر می گزیند .

ستاد تنظیم بازار کجایی؟

برپایه این گزارش، با وجود لاستیک های بی کیفیت و خطر آفرین اما هر روز بر قیمت آن افزوده می شود به طوری که بسیاری از راننده ها به خرید همان لاستیک های دسته دوم و فرسوده تن در می دهند.این درحالیست که ستاد تنظیم بازار تولیدکنندگان را ملزم به ثبت اطلاعات خرید و فروش در سامانه تجارت کرده اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که تعداد اظهار‌نامه‌های ثبت شده در سامانه زیاد نبوده و این عدم اظهار بحث احتکار و افزایش قیمت‌ها را به وجود آورده است.البته اتفاقات دیگری هم در این مدت رخ داده و برخی واردکنندگا پس از افزایش نرخ ارز اقدام به توزیع لاستیک‌های تاریخ گذشته در بازار کردند، این در حالیست که طول عمر لاستیک سه سال است و بعد از سه سال لاستیک‌ها منقضی می‌شوند، اما متاسفانه در سال ۲۰۱۸ لاستیک‌هایی به فروش رسیدند که تاریخ حواله آن‌ها به سال ۲۰۱۲ برمی‌گشت.

فارغ از قیمت لاستیک وارداتی که عموما با نرخ دلار و نوسانات آن قیمت‌گذاری می‌شود و مصرف‌کننده نیز چاره‌ای جز گردن نهادن به قیمت‌های آن ندارد؛ لاستیک تولید داخلی نیز همزمان با قیمت‌های نجومی لاستیک وارداتی، «مجوز افزایش قیمت» را به دست آورده‌اند. ابتدا در فروردین ماه امسال، با موافقت سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، قیمت مصوب انواع تایر تولید داخل کشور ۳۰ درصد افزایش یافت و به فاصله یک ماه، به قیمت مصوب لاستیک داخلی ۲۵ درصد دیگر افزوده شد. بنابراین می‌توان گفت که در ۶ ماه گذشته، قیمت لاستیک در بازار کشور به‌طور رسمی تا ۵۵درصد افزایش یافته است.

سودهای هنگفت در جیب دلالان لاستیکی

هر زمان دولت در نرخ‌گذاری کالایی مداخله داشته کمبود عرضه به وجود آمده و صف تشکیل شده؛ البته این صف‌ها همیشه در ایران بوده از صف‌های طولانی (شیر، شکر، روغن، برنج و...) گرفته تا صف‌های طویل جلوی برخی صرافی‌ها برای خرید دلار در دو سال گذشته و امروز هم صف لاستیک با نرخ دولتی.» وضعیت لاستیک هم این روز‌ها شبیه ارز چند نرخی شده و مانند هر کالای چند نرخی، رانت بالایی را نصیب برخی از دلالان و واسطه‌ها و حتی نمایندگی‌های فروش لاستیک کرده است. در شرایطی که نوسانات ارزی، هر روز موجب به‌هم ریختگی یک بازار مصرفی می‌شود، مشاهدات میدانی در بازار تایر و لاستیک نیز نشان از افزایش دو تا سه برابری قیمت این محصول به فاصله سه ماه دارد. این در حالیست که طرح فروش دولتی با هدف ثبات نسبی قیمت این کالا اجرا شده است. در طرح فروش دولتی لاستیک، امکان فروش اینترنتی و فروش حضوری فراهم شد. طرح فروش اینترنتی این محصول را برای تولیدکنندگان راه‌اندازی کرده‌اند، اما این طرح با مشکلات عجیبی مانند کمبود عرضه و ایرادات فنی بسیار همراه است و فروش حضوری تایر دولتی هم به دلیل محدودیت نمایندگان فروش و همچنین تعداد کم تایر‌های تخصیص یافته، باعث ایجاد صف‌های طولانی و فرآیندی زمان‌بر شده که در نتیجه بسیاری از متقاضیان را از دریافت تایر دولتی منصرف کرده است.کارشناسان صنعت لاستیک معتقدند:مساله واردات با ارز ۴۲۰۰ تومانی و تعرفه پایین، در ابتدا برای حل مشکلات حمل و نقلی کشور اتخاذ شد، اما اکنون به تولید داخلی ضربه زده است.

وقتی کار از کار گذشت دیگر چه فرقی دارد،۳۰ ماه یا ۴ سال گارانتی!؟

همه این ها از یک طرف و گارانتی های بی حساب و کتاب از طرف دیگری بر بازار لاستیک ها جولان می دهد.چرا که وقتی کار از کار گذشت و راننده و سرنشسان از دم جان خودرا از دست دادند دیگر چه فرقی دارد که یک لاستیک ۳۰ ماه یا ۴ سال گارانتی داشته است.

آلودگی ها از پس لاستیک های یکبار مصرف

به گفته کریمی، مدیر تولید در مورد فعالیت شرکت تایر« آذر»،لاستیک های بی کیفیت امکان روکش مجدد را ندارند و باعث آلودگی زیست محیطی می شوند. وی در مورد واردات تایر بی کیفیت بیان کرد: در حال حاضر به علت محدودیت در تولید لاستیک نو، ماشین آلات سنگین مقادیری تایر از کشور های دیگر با قیمت گزافی وارد و منابع ارزی مصرف می شود و متاسفانه بعد از استفاده نیز به لحاظ عدم امکان بازیافت تمام منجید ها به دور انداخته شده و علاوه بر آلودگی زیست محیطی موجب از بین رفتن منافع عمومی می گردد.کریمی در مورد هزینه های روکش مجدد تایر عنوان کرد: تبدیل منجید به تایر روکشی حداقل 40درصد در هزینه های مصرف لاستیک صرفه جویی دارد. عمر تایر روکشی 5/1 برابر شده و امکان آج گذاری به عمق بیشتر از حالت نو برای منجید های مقاوم نیز وجود دارد. البته منجید هایی قابل روکش هستند که ساختار آنها دچار مشکل نشود؛ لذا در این راستا لازم است شرایط استفاده بهینه و تعویض به موقع لاستیک به مصرف کنندگان آموزش داده شود.

اولویت بندی در تایرهای مرغوب

در نظر یک مصرف کننده ایرانی، گزینه قیمت کفه سنگین‌تری نسبت به کیفیت دارد. این جمله درست است که کیفیت حرف اول را می‌زند، اما قیمت مناسب، چیزی نیست که بخواهیم ساده از کنار آن عبور کنیم. امروز لاستیک‌های زیادی از طریق واردات به بازار کشور عرضه می‌شوند که اغلب آن‌ها معمولا تولیدات کشورهایی مانند چین و هند هستند. اما باید دید که آیا کیفیت لاستیک‌های ایرانی بهتر است یا کیفیت محصولات وارداتی کشورهای چین و هند که بازار عرضه می‌شوند. بررسی‌های میدانی صورت گرفته نشان داده است همواره لاستیک‌های تولید داخل، عملکرد و کیفیت بهتری نسبت به لاستیک‌های چینی دارند. اما اگر صاحبان خودرو، مشکلی در خصوص پرداخت هزینه‌های لاستیک‌های خارجی نداشته باشند، لاستیک‌های اروپایی گزینه‌های بسیار باکیفیت و فوق العاده‌ای خواهند بود. شرکت کنندگان در یک نظر سنجی و رتبه بندی لاستیک های ایرانی و داخلی، به انتخاب تنها یکی از این لاستیک‌ها به عنوان بهترین لاستیک ماشین به شرح زیر رای داده‌اند: لاستیک «بارز»۷۴ درصد، «کویرتایر10»درصد،« یزد تایر» 6ونیم درصد،«ایران تایر» 5 درصد و«دنا »حدود 4 درصد است که البته به رینگ، ارتفاع لاستیک و پهنای لاستیک نیز باید توجه نمود.انتخاب تایر مناسب برای خودرو می‌تواند سبب بهبود تجربه‌ی رانندگی، کاهش مصرف سوخت، افزایش ایمنی و صرفه‌جویی اقتصادی شود.

ساختار تایر خودرو

گفتنی است، تایر خودرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در ادامه از نظرتان می گذرد.طوقه؛ حلقه‌ای از چند رشته فولاد با استحکام بالا است که روی آن پوششی از لاستیک قرار دارد. وظیفه‌ی اصلی طوقه موقعیت‌دهی و هم‌مرکز کردن تایر و رینگ و همین‌طور جذب نیروهای واردشده از رینگ به لاستیک است.بدنه؛ بدنه‌ی تایر از چندین لایه‌ی تنیده‌شده تشکیل شده است. معمول‌ترین لایه‌ی مورد استفاده نخ‌های پلی‌استر است. در لاستیک‌های رادیال این نخ‌ها به‌صورت عمود بر آج تایر قرار گرفته‌اند. در تایرهای قدیمی‌تر، نخ‌ها با زاویه‌ای خاص نسبت به آج قرار می‌گرفتند. در نهایت لایه‌های تنیده شده با لاستیک پوشانده می‌شوند تا علاوه‌بر پیوند با سایر لایه‌ها، بتوانند هوا را درون تایر محبوس کنند. گاهی استحکام تایرها با تعداد لایه‌های بدنه‌ی آن‌ها سنجیده می‌شود. در بیشتر خودروها از تایرهای دو لایه استفاده می‌شود، اما در تایر هواپیماهای تجاری بزرگ تعداد لایه‌ها به ۳۰ و بیشتر نیز می‌رسد.

تسمه؛ تسمه‌هم لایه‌ای از رشته‌های فولادی هستند که درست زیر آج تایر قرار گرفته‌اند. وظیفه‌ی تسمه‌ها تقویت استحکام تایر مقابل پنچری و همین‌طور حفظ سطح صاف و مناسب هنگام تماس لاستیک با سطح جاده است.لایه‌های اضافی پلی‌استر؛بعضی تایرها دارای یک یا دو لایه‌ی اضافی از پلی‌استر هستند که سبب می‌شود سایر لایه‌ها با استحکام بیشتری درکنار یکدیگر قرار گیرند. این لایه‌های اضافی بیشتر در تایرهای مخصوص سرعت‌های بالا دیده می‌شود.دیواره جانبی؛این دیواره‌ در تایر نقش حفظ استحکام جانبی را برعهده دارد. این بخش برای مراقبت از سایر لایه‌ها و همین‌طور محافظت جانبی تایرها و حفظ هوای درون تایر حیاتی است.آج نیز ترکیبی از چند لاستیک طبیعی و مصنوعی است. آج و دیواره‌ی جانبی به روش اکستروژن تولید می‌شوند و در این مرحله سطح لاستیک تولیدی بدون الگوهای معمول روی آج، جهت ایجاد اصطکاک است. تمام این اجزا درون دستگاه تولید تایر روی یکدیگر مونتاژ می‌شوند.

راهنمای خرید تایر

تایر تابستانه: این تایرها برخلاف نامشان تنها برای رانندگی در شرایط گرم و خشک و به‌دور از باران رطوبت ساخته نشده‌اند، بلکه این تایرها در شرایط بارش سنگین باران نیز عملکرد خارق‌العاده‌ای دارند. تایرهای تابستانه در شرایط دمایی فصل تابستان بهترین عملکرد را دارند. در این تایرها به سبب استفاده از مواد خاص، در دمای بالا تایرها چسبندگی فوق‌العاده‌ای با سطح جاده ایجاد می‌کنند که سبب کنترل‌پذیری بهتر در پیچ‌ها و بهبود بازده کلی خودرو می‌شود. تایرهای تابستانه در شرایط لغزندگی جاده نیز عملکرد بسیار مناسبی دارند به‌طوری‌که در زمان بارش شدید باران نیز از لغزیدن خودرو جلوگیری می‌کنند. شیارها و آج موجود روی این تایرها باریک و کم‌عمق است تا بیشترین سطح تماس لاستیک با جاده حفظ شود. آج این تایرها نامتقارن است به همین دلیل تعویض چرخ‌های عقب و جلو برای سایش متقارن تایرها پیشنهاد نمی‌شود و بهتر است چرخ‌های چپ و راست در هر محور با یکدیگر تعویض شوند.این تایرها در شرایط دمای سرد انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند و به همین دلیل فرمان‌پذیری خودرو کاهش یافته و حرکت بدون لغزش در این شرایط دشوار می‌شود. به دلیل عمق کم شیارها در تایر تابستانه این تایرها برای رانندگی در شرایط برفی ناایمن و خطرناکند.

تایر زمستانه: این تایرها نیز طوری طراحی شده اند که برای رانندگی در جاده‌های پوشیده از برف و یخ ایمن باشد. آج این تایرها عمیق و سطحشان با شیارهای متقاطع پوشیده شده است. عمق شیارها سبب می‌شود که آج‌ها به حد کافی در برف فرو رفته چسبندگی لازم با سطح جاده را ایجاد نمایند. بعضی از تایرهای زمستانه به میخ‌های فلزی یا سرامیکی مجهز شده‌اند که می‌تواند در شرایط یخبندان بسیار مفید باشد. استفاده از تایرهای زمستانه در فصول دیگر می‌تواند سبب کاهش فرمان‌پذیری و ایجاد سروصدا شود.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #