هفشجان یکی از مهمترین مراکز سنگتراشی در چهارمحال و بختیاری از ابتدا تا به امروز و شیرسنگی که نماد شجاعت، دلاوری، میدانداری است، توسط سرانگشتان هنرمندان این شهر خلق میشود و غالب استفاده آن برای افراد شجاع چهارمحالی و نیز مردم ایل بختیاری است.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از جهانبین نیوز؛ یکی از آیینهای مهم در فرهنگ مردمان چهارمحال و بختیاری و خصوصا بختیاریها قرار دادن شیرسنگی (بردشیر) که نماد شجاعت، دلاوری، میدانداری و صفات و ویژگیهای برجستهای همچون هنرمندی در شکار، تیراندازی، جنگ، سوارکاری و... بر مزار چهرههای ماندگار، سرشناس بزرگ و بنام ایل بوده و هست.
شیرسنگی اسلامی در چهارمحال و بختیاری و خوزستان و اطراف دیده میشود و هفشجان مهمترین مرکز ساخت آن از ابتدا تا به امروز است و غالب استفاده برای افراد شجاع چهارمحالی و نیز مردم ایل بختیاری است.
قدیمیترین شیرِ سنگی موجود در چهارمحال و بختیاری، شیر عبدالحمید بن ابراهیم هفشجانی، ۱۰۱۳ هجری قمری (۴۳۵ سال پیش) مربوط به دوره صفویه است و قطعاً نمونههای کهنتر اسلامی در این خاستگاه وجود داشتهاند و از دیگر شیر سنگیهای با قدمت تاریخی شیر سنگی امامزاده احمد اصفهان متعلق به شاه اسماعیل صفوی از مصادیق ابتدایی شیر سنگی صفوی است.
بازار سنگتراشان هفشجان از مهمترین و اصلیترین مراکز تهیه و خرید شیرهای سنگی میباشد که در خیابان شهید چمران، یا محله سنگتراشان واقع شده است.
خانواده باقری یکی از طایفههایی است که در زمینه تراش سنگ سابقه طولانی دارند و بنابر اذعان خودشان 700 سال است که در این زمینه فعال بوده و هنرمندانه این راه را ادامه میدهند.
سنگتراشی را با هنر مدرن تلفیق کردم
علی باقری از جوانان هفشجانی که در عرصه سنگتراشی فعال است در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: در دانشگاه، در رشته طراحی صنعتی تحصیل و سعی کردم هنر سنتی سنگتراشی را که از پدارنم به ارث بردم با هنر مدرن تلفیق کنم.
وی با بیان اینکه خانواده ما سبقه 700 ساله در سنگتراشی دارد افزود: با وجود اینکه از بچگی به واسطه حرفه پدرم با شغل سنگتراشی آشنایی ابتدایی داشتم اما قبل از ورود به دانشگاه در این زمینه بهصورت حرفهای کار نکرده بودم.
باقری یادآور شد: کارم را به صورت حرفهای بعد از دانشگاه آغاز کردم و در این مسیر مشکلات بسیاری برای راهاندازی کارگاهم داشتم.
حرفه سنگتراشی و تولید شیرسنگی مختص هفشجان است
مریم کیوانی یکی از فعالان در این زمینه در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: حرفه سنگتراشی و تولید شیرسنگی مختص هفشجان است و بابر آنچه در تاریخ آمده است، هنرمندان هفشجانی سنگ تراشی را کناردست استادان سنگ تراش ارمنی، که در عهد صفویه به منطقه چهارمحال و بختیاری کوچ داده شده بودند، فرا گرفتند و در اندک زمانی خود به سنگ تراشان زبردستی تبدیل شدند.
وی سنگ مورد استفاده در سنگتراشی را سنگ استخراج شده از کوه بزلَر (شاهمنظر) عنوان و خاطرنشان کرد: این سنگ بسیار نرم بوده و به راحتی می توان روی آن کار کرد.
کیوانی با اشاره به اینکه سنگ بُزلَر از لحاظ دوام، بینظیر است افزود: آثاری که با این نوع سنگ تولید شده از 700 سال پیش خراب نشده و هنوز که هنوز است استحکام خود را حفظ کرده است.
وی خط اجرا شده بر روی آثار سنگتراشی را خط نستعلیق و ثلث عنوان کرد و یادآور شد: این خطوط بصورت کاملا استادانه اجرا شده است.
ویژگی مهم سنگتراشان هفشجانی، مهارت استادکاران در انواع حجاری است
مهرداد جوادی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: از قدیمیترین آثار تاریخی شناسایی شده در این استان ابزارها و مصنوعات سنگی مربوط به دوران پارینه سنگی جدید و آغاز دوره نوسنگی است که در غارهای باستانی مناطق اردل، لردگان و شهرکرد بدست آمده و مورد مطالعه قرار گرفته است که این آثار حدود ده تا 11 هزار سال قدمت دارد.
وی افزود: هفشجان یکی از مهمترین مراکز سنگتراشها و حکاکان سنگ در استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود و دلیل آن نیز وجود سنگ مرغوب برای حکاکی در کوهستانهای این منطقه بوده است.
جوادی یادآور شد: انواع حجاری در هفشجان به حکاکی روی سنگ، سنگتراشی، احجام سنگی، مرصع سنگ، برجسته و نیمبرجسته تقسیم میشود و از ویژگیهای هنرمندان حجار این شهر مهارت استادکاران در انواع حجاری است.
به گزارش جهانبین نیوز؛ شغل سنگتراشی در یک دوره به سبب مشقتی که برای تراشیدن سنگ به هنرمند وارد میشد در حال کمرنگ شدن بود اما اخیرا با روی کار آمدن دستگاههای سنگتراشی برقی و پیشرفت تکنولوژی این هنر دوباره رونق گرفته است و هنرمندان بسیاری به سمت آن جذب شدهاند.
این درحالی است که هنرمندان و فعالان این عرصه نیازمند حمایت بوده تا بتوانند در این مسیر استوارتر از گذشته گام بردارند و ماندگاری آنها در این حرفه و حفظ این هنر 700 ساله به میزان پشتیبانی مسئولان بستگی دارد.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه