گزارشی از واقعیت گم شده زندگی مرزنشینان در هیاهوهای رسانه ای؛

• دوشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ ۱۳:۳۵
• کد خبر : 1756348

• اخبار
• سایر رسانه ها

گویا با وجود مشکلات فراوان وضعیت زندگی در مرز چندان چنگی به دل نمی زند و از طرف دیگر خشکسالی ها هم مزید بر علت شده و ساکنان نوار مرز را به امان درآورده است و از طرف دیگر مسئولان هم حمایت خاصی از مرزنشینان ندارند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خاورستان، خراسان جنوبی به عنوان یکی از استان های شرقی کشور، دارای 360 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان و چهار شهرستان در نوار مرزی است. مرزنشینان این استان، مرزداران بی مزد و مواجبی هستند که وجود آنها در تامین امنیت مرز بر کسی پوشیده نیست. اما قطعا برای ماندگاری ساکنان مرزی، نیاز است تا در مرزها رونق وجود داشته و از مرزنشینان حمایت های متعددی شود. اما در شرایط کنونی، گویا وضعیت زندگی در مرز چندان چنگی به دل نمی زند و از طرف دیگر خشکسالی ها هم مزید بر علت شده و ساکنان نوار مرز را به امان درآورده است. با توجه به اینکه خشکسالی درد بی درمانی است و چاره ای جز تحمل آن وجود ندارد، اما این مسئولان هستند که می توانند شرایط را برای زندگی در چنین وضعیتی تسهیل کنند و علاوه بر حمایت ها برای مقابله با خشکسالی و کاهش اثرات آن بر مرزنشینان، ظرفیت ها و انگیزه هایی را برای زندگی در مرز فراهم کنند. اما گویا آنطور که در هیاهوهای رسانه ای مطرح می شود، زندگی مرزنشینان تفاوت چندانی ندارد چرا که نه از پرداخت به موقع سهیمه سوخت خبری هست و نه از خرید دام حذفی، نه مبادله مرزی انجام می شود و نه حمایت های بانکی، حالا بی عدالتی در پرداخت سهمیه سوخت و توزیع نهاده و ... بماند.

کارت الکترونیک مرزنشینی در حد یک کارت شناسایی

محمد غضنفری یکی از مرزنشینان و منتخب شورای اسلامی روستای چشمه بید زیرکوه خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خاورستان، اظهارکرد: مرزنشینان با مشکلات متعددی مواجه هستند که یکی از این مشکلات، دریافت، تمدید و صدور کارت الکترونیک مرزنشینی است و افراد باید برای این منظور، چندین بار مراجعه کنند. با وجود این مشکلات صدور کارت، حتی اکنون بسیاری از مرزنشنینان دو کارت با یک دوره تمدید و یک تاریخ دارند.

وی افزود: در حالی که اسم این کارت؛ کارت مبادلات مرزی است، اما متاسفانه مرزنشین هیچ استفاده ای از این کارت برای واردات یا صادرات ندارد و گویا این کارت تنها به صورت صوری صادر شده و فقط در حد یک کارت شناسایی است، چرا که هیچ خدماتی در خصوص ارز دولتی یا خدمات صادرات و واردات حداقل برای مرزنشینان منطقه ما اتفاق نیفتاده است.

این مرزنشین با بیان اینکه تنها مورد استفاده از این کارت دریافت سهمیه سوخت مرزنشینی است، گفت: اما این موضوع هم با چالش هایی مواجه است، در حالی که قرار بود سهمیه سوخت مرزنشینان به صورت ماهیانه واریز شود، اما در ابتدا هر دو سه ماه یک بار واریز شد و بعدا هم مدت آن بیشتر شد. اکنون از زمانی که استاندار جدید به استان آمده است، فقط یک بار سهمیه سوخت مرزنشینی واریز شده است.

غضنفری ادامه داد: اما واریز این سهمیه طوری نیست که معوقات قبلی هم همراه آن واریز شود و از طرف دیگر این مبلغ برای برخی خانوارها هم واریز نشده است.

بی عدالتی در پرداخت سهمیه سوخت مرزنشینان

وی با بیان اینکه اصلا مشخص نیست که سهمیه سوخت مرزنشینی بر چه اساس و چه دوره زمانی است، گفت: مبلغ این سهمیه برای هر خانوار در ابتدا 714 هزار تومان بود اما بعد از چندین ماه که واریزی نبوده، آخرین مبلغ واریزی یک میلیون و 900 هزار تومان بوده است.

منتخب شورای اسلامی روستای چشمه بید تصریح کرد: متاسفانه در پرداخت سهمیه سوخت نشینی عدالتی وجود ندارد، چرا که این سهمیه بر اساس خانوار واریز می شود نه تعداد نفر. در واقع این سهمیه به طور یکسان به هر خانواری که کارت مرزنشینی داشته باشد داده می شود، حالا چه یک نفر باشد یا 6 نفر، در حالی که بر اساس عدالت، این وریزی باید بر اساس تعداد نفر و جمعیت باشد.

غضنفری با بیان اینکه متاسفانه در شرایط کنونی خشکسالی کمر مردم را شکسته است، افزود: اکنون تسهیلاتی که به مردم داده شده، معوق مانده است و مردم توان پرداخت ندارند، اما بانک های روی مردم فشار می آورند که باید تسهیلات پرداخت شود و هیچ کمکی برای استمهال تسهیلات و کمک به مردم  نمی شود.

آشفته بازار توزیع نهاده های دامی دولتی

وی تاکید کرد: در بحث علوفه یارانه ای هم که مسئولان از اختصاص سهمیه ها و توزیع آن می گویند، اگر چیزی هم هست، ناعادلانه است، چرا که آنطور که باید دست دامدار را نگرفته و شرایط طوری است که دامداران جوی آزاد را هم با هزار سختی و مشقت گیر می آورند.

او ادامه داد: از طرف دیگر توزیع این نهاده ها و سهمیه ها در مناطق مرزی بسیار سخت است چرا که یک مرزنشین برای همین سهمیه اندک، باید از محل سکونت مرزی خود به مرکز شهر برود و در صف بایستد. اگر نوبت به او برسد، سهمیه اش را دریافت می کند و اگر نرسید هم باید در روزهای دیگر مجدد برای دریافت آن مراجعه کند. در حالی که ممکن است پس از چندین بار رفت و آمد، موفق به دریافت نهاده شود. در حالی که هزینه رفت و آمد او از مرز تا مرکز شهر، هزینه ای بر دوش دامدار است که یارانه ای بودن سهمیه نهاده را جبران می کند.

این مرزنشین تاکید کرد: تاکنون چندین بار درخواست کرده ایم که مناطق مرزنشینی تفکیک و سهمیه هر منطقه در خود روستاها توزیع شود تا هزینه ها و مشقات رفت و آمد از دوش مردم برداشته شود، اما متاسفانه هیچ توجهی نشده است.

اما و اگرهای خرید تضمینی دام/ کاش مسئولان به شیوه دلالان عمل کنند

وی در خصوص درخواست دامداران مبنی بر خرید و جمع آری دام حذفی و مازاد، گفت: در این خصوص در حالی که برای خرید دام حذفی وعده دادند، اما در نهایت گفتند که از روستای ما و روستای همسایه دیگر، فقط 50 رأس دام، آن هم بره نر خریداری می شود. در حالی که دام نر و چاق را دلال و هر کسی هم می خرد، اما درخواست مردم خرید دام حذفی است. همچنین برای پرداخت تسهیلات 50 – 100 میلیون تومانی 10 درصد با دوره پرداخت یکساله هم وعده دادند. اما در حالی این خبرها داده می شود که بانک ها به روال  و دستورالعمل های خودشان عمل می کنند و این مصوبه هم تاکنون اجرا نشده است.

غضنفری با بیان اینکه خواسته عشیر جمع آوری دام حذفی است که متاسفانه تاکنون یک دام حذفی هم جمع آوری نشده است، گفت: در سفر اخیری که استاندار به زیرکوه داشت، موضوع عدم خرید دام حذفی توسط دامداران و عشایر مطرح شد، اما مسئولان گفتند که دام خریداری شده است. درست است خرید انجام شده اما برای دام نر چاق، در حالی که این دام در بازار خریدار دارد و درخواست مردم خرید دام حذفی است.

وی افزود: در این خصوص استاندار دستور داد که باید دام حذفی خریداری شود. در همین رابطه چند روز قبل مسئولان اعلام کردند که قرار است 70 رأس میش خریداری و به یزد فرستاده شود و دامداران می توانند دام خود را به فروش بگذارند. این خرید به نحوی است که با طی 70 کیلومتر مسیر، دام را از منطقه مرزی به شهر برده و وزن می کنند و پس از آن با طی 80 کیلومتر مسیر به یزد منتقل می شود. با این شرایط که تلفات دام در مسیر راه بر عهده دامدار است و اگر وزن مجدد دام در یزد کمتر باشد هم کاهش آن به دامدار تحمیل شود. اما هیچ کس حاضر به فروش دام خود با این شرایط نیست چرا که ممکن است هر نوع اتفاقی در مسیر راه بیفتد.

سنگ اندازی مسئولان جلوی پای دامداران

منتخب شورای اسلامی روستای چشمه بید تاکید کرد: مسئولان اگر می خواهند دام را خریداری کنند، حداقل به شیوه همان دلالان عمل کنند که در همان محل دام را وزن و خریداری می کند و پول آن را می پردازد. متاسفانه گویا مسئولان می خواهند با سنگ اندازی جلوی پای مردم کاری کنند که دامداران نتوانند دامشان را بفروشند.

غضنفری اظهارکرد: خرید دام اصلا آنطور که مردم و دامداران می خواسته اند نبوده است، اما مسئولان اعلام می کنند که خرید دام انجام می شود، درست عم می گویند چون چند مورد خرید بره داشته اند. این در حالی است که حتی یک دانه دام هم از روستای ما خریده نشده ولی مسئولان برای خرید شرایطی و ارسال به یزد درخواست داشته اند که باز مردم حاضر نیستند دام خود را به این شرایط بفروشند.

وی ادامه داد: اکنون عشایر و دامداران مجبورند که کاه را به قیمت 5 هزار و 500 تومان و جو را 7 هزار تومان بخرند. آنطور که مسئولان گفته اند اکنون قیمت هر کیلو دام 32 هزار تومان است اما الان با هزار خواهش و التماس، دلال آن را به قیمت 25 تا 28 هزار تومان می خرد، در حالی که با هزینه هایی که دامدار می پردازد، قیمت هر کیلو باید حداقل 75 هزار تومان باشد.

هیچ حمایتی از دامداران و مرزنشینان نیست

این مرزنشین افزود: بنده خودم اکنون دام سنگین و سبک دارم، اما کسی نیست که آن را بخرد و از طرف دیگر متاسفانه همه اقساط روی هم انباشته شده است. خودم مجبور بوده ام برای دام سبک و سنگین، 70 میلیون تومان آذوقه بخرم، اما کسی پیدا نمی شود که تمام این دام را به 50 میلیون تومان از من بخرد. از طرف دیگر حتی در فروش محصولات لبنی دامی هم مشکل وجود دارد و هنوز محصولات سال گذشته روی دست دامداران مانده است.

وی با بیان اینکه بنده الان حدود دو تن گوشت دام سبک و سنگین برای فروش دارم اما هیچ کسی حمایت نمی کند، گفت: در داخل استان برای شتر مشتری نداریم، اما در خارج استان که مشتری وجود دارد، بحث مشکل بیمه و انتقال آن مطرح است که متاسفانه دولت هم در این خصوص هیچ حمایتی ندارد.

منتخب شورای اسلامی روستای چشمه بید عنوان کرد: به امداران گفته شد که به ازای خرید هر کیلو دام مازاد، 30 کیلو جو به دامداران داده می شود که متاسفانه این خرید در منطقه ما اتفاق نیفتاده است. اما در ابتدای مرداد برای خرید نهاده از بازارگاه، از مردم پول جمع کرده و اقدام کرده ایم که متاسفانه تاکنون هیچ خبری نشده و هنوز موفق به دریافت سهمیه نشده ایم.

درخواست ایجاد کشاورزی برای جلوگیری از فرار آب به آن سوی مرز

وی با بیان اینکه در روستای مرزی چشمه بید یک قنات وجود دارد که خرده مالکی است و هیچ چاه عمیقی وجود ندارد و چون صرفه اقتصادی وجود ندارد، جوانان روستا بیکار هستند و اقدام به مهاجرت می کنند، گفت: در منطقه چاه زغال این روستا که 10 کیلومتر تا مرز فاصله دارد، 9 حلقه چا دامداری وجود دارد. بر اساس مطالعات ژئوفیزیکی که در این منطقه انجام شده، مشخص شده است که همه آبهای زیرزمینی و رواناب های این منطقه به خارج از مرز منتقل می شود.

غضنفری افزود: بر همین اساس درخواست کرده ایم که در این منطقه چاه های عمیق یا نیمه عمیق آن هم فقط برای کشت علوفه دام حفر شود تا کمک خوبی به مردم شود. اما مسئولان معتقدند که این منطقه، منطقه ممنوعه است و امکان حفر چاه وجود ندارد. در حالی که با نیمه عمیق شدن چاه های دامداری چاه زغال، ظرفیت خوبی برای کشاورزی ایجاد می شود که ضرری هم به سفره های آب زیرزمینی ندارد چرا که از دشت شاهرخت که دارای چاه عمیق است حداقل 40 کیلومتر فاصله دارد و سفره های زیرزمینی ای دو منطقه با هم ارتباطی هم ندارد.

وی ادامه داد: البته راه روستا به منطقه چاه زغال که یک ایل راه محسوب می شود، بسیار صعب العبور  و از جنس رمل و ماسه بادی است که حالا طوفان های 120 روزه سیستان همان جاده ای که با تردد موتور مشخص شده است را هم بسته است. برای ایجاد کشاورزی در این منطقه باید این مسیر صعب العبور ترمیم شود.

غضنفری با اشاره به غفلت از صنایع دستی عشایر، گفت: تمام بانوان عشایر صنایع دستی تولید می کنند و بافنده قالی، قالیچه و فرش هستند، اما متاسفانه الان قیمت نخ دو برابر قالیچه تمام می شود و بازار فروشی هم وجود ندارد، به هین دلیل صنایع دستی کلا از رونق افتاده است.

صدور کارت مرزنشینی برای بیش از 42 هزار خانوار مرزنشین

الله نظر اسعد زاده رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی نیز با اشاره به وضعیت سوخت مرزنشینان بیان کرد: از ابتدای سال ۹۸ امر جذب، فروش سهمیه سوخت و توزیع سود حاصله بین مرزنشینان توسط استانداری انجام می‌شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر اتحادیه و تعاونی‌های مرزنشینان هیچ‌گونه اطلاعی از کمیت و کیفیت سوخت مرزنشینان ندارند.

اسعد زاده اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۴۲ هزار و ۴۹۳ خانوار با جمعیتی بالغ بر ۱۴۲ هزار و ۱۵۴ نفر در خراسان جنوبی دارای کارت مرزنشینی معتبر هستند. اما حدود ۳۰ هزار نفر از مرزنشینان نیز فاقد کارت هستند. البته همچنین کارت مرزنشینی برخی از افراد دارای نواقص و ایراداتی مانند نادرستی مشخصات، اتمام مهلت اعتبار و غیره است.

فشار خشکسالی بر مرزنشینان

وی ادامه داد: متأسفانه خشکسالی‌های متعدد و مستمر صدمه و لطمات بسیار سنگین به قشر کشاورز، دامدار و عشایر منطقه که اعضا تحت پوشش تعاونی‌های مرزنشین هستند، وارد کرده است که این مسئله باعث شده تا اعضای تعاونی‌های مرزنشین در امر تقویت بنیه مالی تعاونی‌ها ناتوان شده و تعاونی‌های آنها با مشکل شدید کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش قرار گیرد.

اسعد زاده ضربه‌های کاری، شغلی و اقتصادی ناشی از کرونا را از دیگر مشکلات این قشر دانست و افزود: افزایش هزینه‌های زندگی، بالا رفتن سقف مخارج عمومی، گرانی‌های پیش رو و از بین رفتن درآمدهای کشاورزی از دیگر مشکلات این جامعه است.

وی بیان کرد: افزایش هزینه‌های مربوط به امور کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی، عدم تعادل بین هزینه‌ها با قیمت تمام شده، متضرر شدن و ترک حرفه کشاورزی هم از جمله مشکلات مرزنشینان است. همچنین بی ثباتی قیمت محصولات مرزنشینان و کشاورزان، پایین بودن قیمت این تولیدات و عدم تناسب هزینه‌ها با قیمت روز از دیگر مشکلات پیش رو است.

وی با اشاره به ضربه خشکسالی به مرزنشینان بیان کرد: متأسفانه خشکسالی سال جاری در طول حداقل صد سال اخیر بی سابقه بوده و دامداران که متکی بر نزولات جوی و تکیه بر علوفه صحرایی هستند، بیشترین ضربه را متحمل شدند.

اسعد زاده ادامه داد: در کنار نبود آب کافی، کمبود، گرانی و نامرغوب بودن علوفه اعم از جو، کنسانتره، سبوس، یونجه و کاه بر مشکلات این قشر می‌افزاید.

وی با بیان اینکه تعداد زیادی از دام عشایر به دلیل نبود خوراک دام، کمبود دارو و بیماری‌های مختلف تلف شده‌اند، افزود: ضعف، لاغری و نبود مشتری برای خرید دام‌های باقیمانده دغدغه بزرگ مرزنشینان است و علی رغم اینکه قیمت فعلی دام یک سوم قیمت قبلی کاهش یافته اما باز هم کسی مایل به خرید نیست.

لزوم حل مشکلات کارت های الکترونیک مرزنشینان

رئیس اتحادیه مرزنشینان خراسان جنوبی عدم وجود تسهیلات کافی و مناسب یکی از مشکلات مهم مرزنشینان دانست و گفت: بانک‌ها در پرداخت تسهیلات همکاری نمی‌کنند و شرایط اخذ وام بسیار سنگین است.

رئیس اتحادیه مرز نشینان خراسان جنوبی خواستار بخشودگی مالیات‌های معوقه شد و گفت: همچنین خواستار معافیت مالیاتی در ماده ۱۳۳ قانون مالیات‌های مستقیم هستیم.

اسعد زاده ادامه داد: حذف صادرات اجباری، اصلاح فهرست اقلام سهمیه‌ای با درخواست استان و اجازه واردات محصولات و تولیدات از افغانستان از دیگر راهکارهای پیش رو برای رفع مشکلات مرز نشینان است.

وی خواستار رفع مشکلات کارت‌های الکترونیک مرز نشینان شد و گفت: قانون ساماندهی مبادلات مرزی نیازمند اصلاح است که می‌طلبد مورد توجه قرار گیرد. چرا که برخی آئین نامه‌ها و دستورالعمل‌ها موجب اخلال در امور مرز نشینان شده است که باید باز نگری شود. اما حذف کلی طرح ساماندهی مبادلات مرزی و جایگزینی طرحی ساده و روان و باکارشناسی دقیق و پایدار در رفع مشکلات مرز نشینان بسیار مؤثر است.

رئیس اتحادیه مرز نشینان خراسان جنوبی خواستار رفع محدودیت الزام به برگشت ارز شد و گفت: تأمین سرمایه در گردش و نقدینگی، تعاملات و جلب موافقت با بانک‌ها درخصوص همکاری با تعاونی‌های مرزنشینان در پرداخت تسهیلات و توجه به ثبات قوانین و مقررات از جمله پیشنهادات پیش رو برای رفع مشکلات مرز نشینان است.

ورود شرکت پشتیبانی امور دام برای خرید دام عشایر با اولویت ترکیب بندی

مهدی عصمتی پور مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی نیز تعداد عشایر استان را 15 هزار و 676 خانوارو 81 هزار نفر و تعداد دام عشایر استان را بیش از یک میلیون رأس اعلام کرد.

وی با بیان این که از یک میلیون و 60 هزار رأس دام عشایر 21 هزار و 500 رأس دام سنگین (شتر) و مابقی دام سبک هستند، گفت: شرکت پشتیبانی امور دام برای خرید تضمینی دام ورود پیدا کرده اما دام عشایر را به صورت ترکیبی و بر اساس الویت بره نر و ماده، بزغاله نر و ماده، قوچ، میش و بز خریداری می کند.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی با بیان اینکه عشایر استان دارای 83 هزار رأس میش و 78 هزار رأس بز هستند، گفت: بر اساس مصوبه، خرید به صورت تناسبی و اولویت ترکیب بندی انجام می شود و با توجه به این مهم که واحد دام عشایر استان بیشتر میش و بز است شرکت پشتیبانی نمی تواند خرید را انجام دهد.

حل مصوبه خرید ترکیبی در حال پیگیری

عصمتی پوربا اشاره به پیگیری های انجام شده برای حل مصوبه خرید ترکیبی، بیان کرد: اصلاحیه ترکیب دام در سطح سازمان و وزارتخانه در حال پیگیری است و امید است به زودی اصلاح و اجرای آن ابلاغ شود.

وی از دیگر مشکلات سر راه خرید دام عشایر را آماده نبودن زیرساخت ها شامل نبود کشتارگاه صنعتی و صنایع بسته بندی و... دانست و گفت: بر اساس پیگیری های انجام شده برای حل مشکل، قرار شد 500 رأس دام برای کشتار به یزد ارسال شود و اولین محموله شامل 245 بره نر و... هفته گذشته از بشرویه به مقصد یزد بارگیری و ارسال شد.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی در خصوص کمبود علوفه یارانه ای نیز اظهارکرد:  عشایر به ازای هر دام سه کیلوگرم علوفه یارانه ای شامل جو و.... دریافت می کنند، همچنین علاوه بر آن سهمیه 2 هزار و 470 تن جو برای عشایر تأمین شده و در حال توزیع است.

عصمتی پور با اشاره به افزایش 2.5 برابری تسهیلات اختصاص یافته به عشایر عنوان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون 63 میلیارد تومان تسهیلات به عشایر اختصاص یافته که از این میزان تاکنون 43 میلیارد تومان تشکیل پرونده و به حساب عشایر واریز شده است. همچنین تا سقف یکصد میلیون تومان تسهیلات به صورت ضمانت زنجیره ای است و عشایر برای دریافت تسهیلات مشکل ضمانت ندارند.

وی یادآور شد: پس از برگزاری جلسه تنظیم بازار ممنوعیت خروج دام از استان با هماهنگی ستاد تنظیم بازار برداشته شد و عشایر می توانند برای حمل دام در داخل استان با داشتن مجوز موقت و با داشتن مجوز قرنطینه دام مازاد خود را از استان خارج کنند.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #
• #