دانا گزارش می دهد؛
رشد علمی کشور در دولت روحانی؛ توقف، عقبگرد و دیگر هیچ!
در حالی که رشد علمی کشور در سال های میانی دهه 80 شتاب چشمی گیری به خود گرفته بود، با شروع دولت تدبیر و امید، توقف شتاب و در مواقعی نیز عقبگرد را شاهد بودیم؛ موضوعی که بارها و بارها از سوی عالی رتبه ترین مقامات نظام مورد انتقاد قرار گرفت.[
به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با پایان یافتن عمر دولت های یازدهم و دوازدهم به ریاست حسن روحانی، تقریبا تمام رسانه ها به انتشار عملکرد وزارتخانه ها و متولیان حوزه های خبری خود در هشت سال گذشته پرداختند؛ اما نکته مغفول مانده در این رهگذر بررسی عملکرد دولت های مذکور در حوزه علوم و سرعت رشد یا افت علوم در رنکینگ جهانی بود.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا,,
آمارهایی غیرموثق ارگان های دولتی؛هزینه بر و بی‌فایده
, آمارهایی غیرموثق ارگان های دولتی؛هزینه بر و بی‌فایده, آمارهایی غیرموثق ارگان های دولتی؛هزینه بر و بی‌فایده,گرچه در بررسی موضوع موردنظر، با یک جستجوی ساده می توان به آمار های غیرمستند و غیر مستدل دست یافت؛ چرا که اکثریت قریب به اتفاق آمار ها توسط وزارتخانه ها و متولیانی تدوین و انتشار یافته اند که خود از ارگان ها و زیربخش های دولت به حساب می آیند و رجوع به این آمارها با یافته های دیگری که برگرفته از اظهارات صاحب نظران است، مغایرت دارد؛ ضمن آنکه دولتمردان صاحب نفوذ در دو دولت گذشته، هرگز اجازه انتشار آماری را نمی دهند که بیش از پیش عملکرد آنها را تحت الشعاع قرار دهد.
,,
عقبگرد علمی کشور به روایت رنکینگهای مورد وثوق
, عقبگرد علمی کشور به روایت رنکینگهای مورد وثوق, عقبگرد علمی کشور به روایت رنکینگهای مورد وثوق,در رجوع به آمارهای منتشر شده جهانی به آمار حد فاصل سالهای 2005 تا 2013 می رسیم که متاسفانه حاکی از عقبگرد عجیب علمی کشور است.
,بررسی رشد علمی کشور در طول سال های 2005 تا 2013 بر مبنای رنکینگ های بین المللی و رنکینگ Scimago و داده های پایگاه Scopus صورت گرفته که به تفکیک سالهای میلادی در جدول زیر و پایگاه مذکور منتشر شده است.
, Scimago, Scopus,
, همانگونه که مشاهده می شود در سال ۲۰۱۳ افت علمی کشور در برخی رشته ها ، به نزدیک ۵۰ درصد نیز رسیده است. این آمار نشان دهنده سیاست های نادرست آموزش عالی و عدم توجه به رشد علمی در بسیاری از رشته هاست که دولتمردان وقت و متولیان امور در عین ناباوری پا بر روی حقیقت نهاده و ادعای خلاف واقع و کذبی را مطرح کرده که با هیچ عقل سلیمی همخوان و همسو نیست.
,واقعیت تکان دهنده در این ماجرا این است که ازسال 2013 تا سال 2021 آمار رشد علمی کشور به طرز وحشتناکی افت و عقبگرد داشته که برخی از اسناد منتشر شده در سازمان های اماری بین المللی دائر بر این واقعیت است؛ از جمله بررسی رشد علمی کشور که در بازه ای 18 ساله بررسی شده که در تصویر ذیل قابل مشاهده و استفاده است؛
,,
, , اما دولت تدبیر و امید مانند همیشه به جای جبران عقب ماندگی ها و کشف دلائل عقب ماندگی، به توجیه های عجیب پرداخته؛ به گونه ای که «محمد فرهادی» وزیر علوم کابینه اول روحانی در سال 95 مدعی دستیابی ایران به رتبه چهارم جهانی بوده و و در اظهارات دیگر مواردی عجیب تر از توفیقات علمی کشور عنوان کرده که با واقعیت موجود فاصله بسیار دارد و مربوط به تاریخی است که ظرفیت پذیرش دانشجو در کشور به نصف رسید و رمق علمی کشور کشیده شد.
, «محمد فرهادی»,
در بررسی ادعای نخست فرهادی، که بدون مستندات علمی متقن و مورد وثوق مطرح شده، یکی از رسانه ها در روز 25 اردیبهشت ۱۳۹۵در گفت و گو با کامران دانشجو، وزیر علوم دولت دهم دولت احمدی نژاد این سوال را مطرح می کند و میپرسد: «آریالای دانشجو؛ وزیر علوم [ فرهادی] چندی پیش اعلام کرد که ایران از نظر رشد علمی توانسته در جهان مقام چهارم را کسب کند، آیا این درست است؟»
, 25 اردیبهشت ۱۳۹۵, کامران دانشجو، وزیر علوم دولت دهم دولت احمدی نژاد, کامران دانشجو، وزیر علوم دولت دهم دولت احمدی نژاد, «آریالای دانشجو؛ وزیر علوم [ فرهادی] چندی پیش اعلام کرد که ایران از نظر رشد علمی توانسته در جهان مقام چهارم را کسب کند، آیا این درست است؟»,
,
, ,
دانشجو در پاسخ به این سوال از 4 رتبه پسرفت جهانی رشد علمی طی سالهای اخیر خبر می دهد و با کنایه عنوان می کند:«ما در سال تحصیلی 92-91 با درصد رشد علمی تقریباً بی‌نظیر و چشمگیر یعنی 3/32 و نرخ رشدی بین 11 تا 13 برابر متوسط رشد علمی جهان، از نظر رشد علمی در دنیا رتبه اول را داشتیم؛ به این ترتیب دولت یازدهم توانسته رتبه علمی ایران در جهان را در طول سه سال گذشته 4 رتبه تنزل بدهد، این که افتخار ندارد بلکه مایه تأسف است.»
, دانشجو در پاسخ به این سوال از 4 رتبه پسرفت جهانی رشد علمی طی سالهای اخیر خبر می دهد, دانشجو در پاسخ به این سوال از 4 رتبه پسرفت جهانی رشد علمی طی سالهای اخیر خبر می دهد, «ما در سال تحصیلی 92-91 با درصد رشد علمی تقریباً بی‌نظیر و چشمگیر یعنی 3/32 و نرخ رشدی بین 11 تا 13 برابر متوسط رشد علمی جهان، از نظر رشد علمی در دنیا رتبه اول را داشتیم؛ به این ترتیب دولت یازدهم توانسته رتبه علمی ایران در جهان را در طول سه سال گذشته 4 رتبه تنزل بدهد، این که افتخار ندارد بلکه مایه تأسف است.», ه این ترتیب دولت یازدهم توانسته رتبه علمی ایران در جهان را در طول سه سال گذشته 4 رتبه تنزل بدهد، این که افتخار ندارد بلکه مایه تأسف است.,,
فرهادی: از نظر شتاب رشد علمی، ایران نخستین کشور است!
, فرهادی: از نظر شتاب رشد علمی، ایران نخستین کشور است!, فرهادی: از نظر شتاب رشد علمی، ایران نخستین کشور است!,
, محمد فرهادی یک سال پس از مطرح کردن اظهارت فوق، یکبار دیگر در روز 2 اردیبهشت سال 96 و در حاشیه آغاز عملیات اجرایی مرکز همایش های علمی استان همدان در دانشگاه بوعلی سینا مدعی می شود که «ایران از نظر شتاب رشد علمی نخستین کشور جهان است»
, «ایران از نظر شتاب رشد علمی نخستین کشور جهان است», «ایران از نظر شتاب رشد علمی نخستین کشور جهان است»,خبرگزاری خانه ملت، در این رابطه گزارش کرده: «محمد فرهادی روز شنبه در حاشیه آغاز عملیات اجرایی مرکز همایش های علمی استان همدان در دانشگاه بوعلی سینا افزود: این آمار و رشد علمی ایران بر اساس آخرین ارزیابی ها است و ایران با 25 کشوری که رشد علمی مستمری دارند، رقابت می کند؛
, «محمد فرهادی روز شنبه در حاشیه آغاز عملیات اجرایی مرکز همایش های علمی استان همدان در دانشگاه بوعلی سینا افزود: این آمار و رشد علمی ایران بر اساس آخرین ارزیابی ها است و ایران با 25 کشوری که رشد علمی مستمری دارند، رقابت می کند؛, «محمد فرهادی ر,وی با بیان اینکه شتاب رشد علمی ایران 14 درصد است ادامه داده: بعد از ایران روسیه با 10.3 درصد و چین با 9.3 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند»
, وی با بیان اینکه شتاب رشد علمی ایران 14 درصد است ادامه داده: بعد از ایران روسیه با 10.3 درصد و چین با 9.3 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند»,این خبر آنقدر عجیب است که در گزارشی که ایسنا در روز ۱۳ مرداد سال جاری با تیتر « مهم‌ترین دستاوردهای دولت تدبیر و امید» منتشر میکند در بررسی دستاوردهای وزارت علوم و معاونت علمی هیچ اشاره ای به رشد علمی کشور نمی کند و دستاوردهای دو دولت تدبیر و امید را در سه گزینه ؛ «بهبود رتبه ایران در شاخص جهانی نوآوری» ، «رشد دو برابری سهم اقتصاد دیجیتال در تولید ناخالص ملی» ، «افزایش ۹۵ درصدی شرکت‌های دانش بنیان» خلاصه می کند.
, ۱۳ مرداد سال جاری, « مهم‌ترین دستاوردهای دولت تدبیر و امید», «, مهم‌ترین دستاوردهای دولت تدبیر و امید», ,,
, ,
با توجه به آنچه گفته شد؛ برای اطمینان بیشتر به سخنان مقام معظم رهبری رجوع می کنیم که در روز 20 آبان ماه 1394در دیدار با رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری مطرح کرده بودند و در این جلسه فرهادی به ارائه آمار عملکرد وزارت علوم پرداخته بود.
, سخنان مقام معظم رهبری رجوع می کنیم که در روز 20 آبان ماه 1394در دیدار با رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری,,
رهبری: باید خروجی‌ها را نگاه کرد
, رهبری: باید خروجی‌ها را نگاه کرد, رهبری: باید خروجی‌ها را نگاه کرد, رهبری: باید خروجی‌ها را نگاه کرد,اما مقام معظم رهبری در بخشی از سخنان خود در این جلسه پس از استماع گزارش محمد فرهادی وزیر علوم کابینه اول روحانی اینگونه می فرمایند:
,«... من فقط چند تذکّر میدهم؛ البتّه گزارشهایی که آقایان دادند، بخصوص گزارشی که آقای دکتر فرهادی دادند، گویا این‌جور از این گزارش انسان استفاده میکند که همه‌ی آن چیزهایی که جزو آرزوها و مطالبات ما است، اینها در دانشگاه تحقّق پیدا کرده؛ خب خیلی خوب است، این نشان میدهد همّت خوبی وجود دارد، منتها باید خروجی‌ها را نگاه کرد. بنده بتدریج آدم با تجربه‌ای شده‌ام در این مسائل گزارش‌گیری؛ گزارشها صرفاً آن چیزی که در گزارش به بنده یا به مدیر ارشد ارائه میشود، نیست؛ حواشی‌ای دارد، گوشه‌کنارهایی دارد که گاهی محتوای گزارش را عوض میکند؛ اگر ما بخواهیم واقعیّتها را درست بفهمیم، بایستی برویم میدانی نگاه کنیم؛ یعنی مثلاً فرض کنید [گزارشی که] آقای دکتر فرهادی در زمینه‌ی علم و در زمینه‌ی تحقیق و پژوهش و پارک [فنّاوری] و کارهای دینی و ارزشی و مانند اینها ذکر کردند؛ واقعاً بروند میدانی نگاه کنند؛ ببینند چقدر از این آرزوها و این گزارشها روی زمین وجود دارد؛ این مهم است. گاهی اوقات گزارشهایی میرسد که انسان تردید پیدا میکند در تحقّق بعضی از این آرزوها؛ این نکته‌ی مهمّی است؛ من تذکّراتم بیشتر ناظر به این جهات است، همین چیزهایی که ایشان گفتند یا آقای دکتر هاشمی بیان کردند، همین چیزها لازم است، همینها بایستی تحقّق پیدا کند؛ امّا صِرف اینکه «میخواهیم بکنیم» یا «دستور داده‌ایم که بشود» یا «گزارش شده است که این شده است»، کافی نیست. اگر به این‌جور گزارشی انسان دل‌خوش بکند، بعد یک‌وقت چشم باز میکنیم می‌بینیم که فاصله‌ی واقعیّت با آنچه ما خواسته‌ایم زیاد شده. تذکّرات من راجع به این است.
, «... من فقط چند تذکّر میدهم؛ البتّه گزارشهایی که آقایان دادند، بخصوص گزارشی که آقای دکتر فرهادی دادند، گویا این‌جور از این گزارش انسان استفاده میکند که همه‌ی آن چیزهایی که جزو آرزوها و مطالبات ما است، اینها در دانشگاه تحقّق پیدا کرده؛ خب خیلی خوب است، این نشان میدهد همّت خوبی وجود دارد، منتها باید خروجی‌ها را نگاه کرد. بنده بتدریج آدم با تجربه‌ای شده‌ام در این مسائل گزارش‌گیری؛ گزارشها صرفاً آن چیزی که در گزارش به بنده یا به مدیر ارشد ارائه میشود، نیست؛ حواشی‌ای دارد، گوشه‌کنارهایی دارد که گاهی محتوای گزارش را عوض میکند؛ اگر ما بخواهیم واقعیّتها را درست بفهمیم، بایستی برویم میدانی نگاه کنیم؛ یعنی مثلاً فرض کنید [گزارشی که] آقای دکتر فرهادی در زمینه‌ی علم و در زمینه‌ی تحقیق و پژوهش و پارک [فنّاوری] و کارهای دینی و ارزشی و مانند اینها ذکر کردند؛ واقعاً بروند میدانی نگاه کنند؛ ببینند چقدر از این آرزوها و این گزارشها روی زمین وجود دارد؛ این مهم است. گاهی اوقات گزارشهایی میرسد که انسان تردید پیدا میکند در تحقّق بعضی از این آرزوها؛ این نکته‌ی مهمّی است؛ من تذکّراتم بیشتر ناظر به این جهات است، همین چیزهایی که ایشان گفتند یا آقای دکتر هاشمی بیان کردند، همین چیزها لازم است، همینها بایستی تحقّق پیدا کند؛ امّا صِرف اینکه «میخواهیم بکنیم» یا «دستور داده‌ایم که بشود» یا «گزارش شده است که این شده است»، کافی نیست. اگر به این‌جور گزارشی انسان دل‌خوش بکند، بعد یک‌وقت چشم باز میکنیم می‌بینیم که فاصله‌ی واقعیّت با آنچه ما خواسته‌ایم زیاد شده. تذکّرات من راجع به این است.,موضوع دیگری که عرض بکنیم، مسئله‌ی کیفیّت آموزش عالی است. ما از لحاظ کمیّت پیشرفتهای خوبی داشتیم [ولی] از لحاظ کیفیّت نقایصی وجود دارد؛ شاخص باید معیّن بشود برای کیفیّت. البتّه در دنیا شاخصهایی هست، منتها این شاخصها لزوماً منطبق با نیازهای ما نیست؛ بعضی از شاخصهایشان خوب است، بعضی از شاخصهایشان منطبق با نیازهای ما یا با واقعیّات کشور ما نیست. باید مسئولین وزارت علوم بنشینند و خودشان شاخصهایی را برای پیشرفت کیفیّت مشخّص کنند...»
, موضوع دیگری که عرض بکنیم، مسئله‌ی کیفیّت آموزش عالی است. ما از لحاظ کمیّت پیشرفتهای خوبی داشتیم [ولی] از لحاظ کیفیّت نقایصی وجود دارد؛ شاخص باید معیّن بشود برای کیفیّت. البتّه در دنیا شاخصهایی هست، منتها این شاخصها لزوماً منطبق با نیازهای ما نیست؛ بعضی از شاخصهایشان خوب است، بعضی از شاخصهایشان منطبق با نیازهای ما یا با واقعیّات کشور ما نیست. باید مسئولین وزارت علوم بنشینند و خودشان شاخصهایی را برای پیشرفت کیفیّت مشخّص کنند...»,,
دولت روحانی "تراژدی فرار نخبگان"را رقم زد
, دولت روحانی "تراژدی فرار نخبگان"را رقم زد, دولت روحانی "تراژدی فرار نخبگان"را رقم زد,ابعاد بررسی این موضوع یعنی رشد علمی کشور آنقدر گسترده است که در خاتمه برای پرهیز از مطول گویی به مرور بخشی از گزارش تسنیم بسنده می کنیم که در روز 11 مرداد ۱۴۰۰ با تیتر« دولت روحانی با تحمیل شرایط بد اقتصادی "تراژدی فرار نخبگان" را رقم زد» منتشر شد.
, « دولت روحانی با تحمیل شرایط بد اقتصادی "تراژدی فرار نخبگان" را رقم زد», « دولت روحانی با تحمیل شرایط بد اقتصادی "تراژدی فرار نخبگان" را رقم زد»,در بخشی از گزارش این رسانه آمده: «براساس آخرین آمارها، نزدیک به نیمی از نخبگان ایرانی المپیادهای دانش‌آموزشی و علمی کشور به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند! یکی از سرفصل‌های داغ و پرحاشیه در این حوزه، همواره موضوع خروج و مهاجرت نخبگان تحصیلی، رتبه‌های برتر کنکور سراسری همچنین برگزیدگان المپیادهای دانش‌آموزی بوده است.»
, «براساس آخرین آمارها، نزدیک به نیمی از نخبگان ایرانی المپیادهای دانش‌آموزشی و علمی کشور به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند! یکی از سرفصل‌های داغ و پرحاشیه در این حوزه، همواره موضوع خروج و مهاجرت نخبگان تحصیلی، رتبه‌های برتر کنکور سراسری همچنین برگزیدگان المپیادهای دانش‌آموزی بوده است.»,این رسانه در ضمن بررسی موضوع در خصوص ادعاد و ارقام و مهم تر از همه ادعایی که در این گزارش مطرح شده یعنی مهاجرت نخبگان در دولت تدبیر و امید متذکر می شود: «سالنامه مهاجرتی ایران 1400 توسط رصدخانه مهاجرت ایران تهیه و تدوین شده است که نمایانگر آخرین آمار و اطلاعات حوزه مهاجرت‌های بین‌المللی در ایران و جهان است که روند ماندگاری، خروج و بازگشت برگزیدگان کنکور سراسری و المپیادهای دانش‌آموزی، روند بازگشت متخصصان و نخبگان علمی به کشور و همچنین روند خروج و بازگشت پناهجویان ایرانی را برای نخستین بار بررسی کرده است؛ اما این سالنامه منابع داخلی مختلفی دارد که از جمله آنها مرکز آمار ایران، مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری (معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایران)، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی (وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، معاونت بین‌الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد اسلامی، دبیرخانه شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور است.»
, «سالنامه مهاجرتی ایران 1400 توسط رصدخانه مهاجرت ایران تهیه و تدوین شده است که نمایانگر آخرین آمار و اطلاعات حوزه مهاجرت‌های بین‌المللی در ایران و جهان است که روند ماندگاری، خروج و بازگشت برگزیدگان کنکور سراسری و المپیادهای دانش‌آموزی، روند بازگشت متخصصان و نخبگان علمی به کشور و همچنین روند خروج و بازگشت پناهجویان ایرانی را برای نخستین بار بررسی کرده است؛ اما این سالنامه منابع داخلی مختلفی دارد که از جمله آنها مرکز آمار ایران، مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری (معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایران)، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)، مرکز آمار و اطلاعات راهبردی (وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، معاونت بین‌الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد اسلامی، دبیرخانه شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور است.»,,
درخواست مهاجرت سه هزار پزشک؛ دلیل مبرهن افت و رکود رشد علمی
, درخواست مهاجرت سه هزار پزشک؛ دلیل مبرهن افت و رکود رشد علمی, درخواست مهاجرت سه هزار پزشک؛ دلیل مبرهن افت و رکود رشد علمی,با این وجود می توان صحت و سقم اظهارات دولتمردان دولت های یازدهم و داوزدهم را در مورد شق القمر رشد علمی را سنجید و به حقیقت رسید. و برای رفع هرگونه شک و شبهه ای، دلیلی دیگر اقامه کرد و آن اظهارات محمدرضا ظفرقندی رئیس سازمان نظام پزشکی کشور است که روز گذشته به مناسبت روز پزشک در گفتگو با «ایسنا» می گوید: « طی یک سال گذشته دست‌کم سه هزار پزشک درخواست مهاجرت داده‌اند»
, محمدرضا ظفرقندی رئیس سازمان نظام پزشکی کشور, « طی یک سال گذشته دست‌کم سه هزار پزشک درخواست مهاجرت داده‌اند», «, طی یک سال گذشته دست‌کم سه هزار پزشک درخواست مهاجرت داده‌اند»,,
, حق آب و گل حوزه پزشکی در رشد علمی کشور
, حق آب و گل حوزه پزشکی در رشد علمی کشور , حق آب و گل حوزه پزشکی در رشد علمی کشور ,با اینهمه اگر حوزه پزشکی را (به مفهوم عام کلمه) یکی از حوزه ها و ارکان مهم در شکوفای علوم به حساب بیاوریم و قائل به این باشیم که رشد علمی کشور هر ساله به واسطه ارسال مقالات علمی و نتایج تحقیقات پزشکان، اطباء و محققان ایرانی به همایش ها و جوامع بین المللی پزشکی رقم می خورد، باز شاهدی دیگر بر کسادبازاری علوم در دولت های گذشته است که باز هم بر افت شدید رشد علمی کشور شهادت می دهد و بر کاهش بی سابقه سرعت رشد علوم صحه می گذارد.
,انتهای پیام/
]
ارسال دیدگاه