• سه‌شنبه ۰۲ آذر ۱۴۰۰ ۱۶:۰۷
• کد خبر : 1786729

• اخبار
• سایر رسانه ها

یکی از صنایع دستی در اصفهان زری بافی است که البته به ندرت در اصفهان دیده می شود و رفته رفته این هنر رو به نابودی است و هنرمندان کمی در این عرصه فعال هستند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ احمد صالحیان در گفت‌وگو با خبرنگار صاحب نیوز اظهار کرد: زری یا زربافت به پارچه ای گفته می شود که تارو پود آن ابریشم و یکی ازپودهای آن گلابتون است، نخ گلابتون تلفیقی ازطلا، نقره و ابریشم است و به خاطر وجود این نخ در پارچه به آن زری یا زربفت گفته می شود.

سرپرست کارگاه زری بافی عنوان کرد: در گذشته در بافت زربفت مرغوب از گلابتون با روکش فلز طلا و نقره استفاده می شد که گران قیمت و خاص طبقه اشراف و درباریان بود؛ ولی پارچه های زربفتی با الیاف گلابتون که روکش آن ها از فلزات ارزان قیمت بود بافته می شد و مورد استفاده مردم عادی بود.

صالحیان با بیان اینکه از جمله نکات مهم در بافت پارچه زربافت استفاده از نخ های نازک طلا ونقره است، خاطرنشان کرد: برای بافت این پارچه از رنگ بندی پیچیده ای استفاده نمی کنند برای نخ تار در نهایت از دو رنگ و برای نخ پود از شش رنگ استفاده می شود.

وی افزود: این بافته سنتی نیز مانند بسیاری از پارچه های سنتی از دو گروه نخ تارو پود تشکیل شده است در زری بافی سنتی نخ تار و نخ پود هر دو از جنس ابریشم بوده و وقتی پارچه بافته می شود از شفافیت و لطافت خاصی برخوردار می شود.

احمد صالحیان گفت: در واقع زری پارچه های ابریشمی است که با دستگاه زری بافی و به روش مخصوص بافت زری بافته شده باشد به دلیل استفاده از ابریشم در تارو پود این نوع بافته ها باگذشت زمان نه تنها درخشندگی خود را از دست نمی دهند بلکه حتی با شست و شو درخشان تر و لطیف تر می شوند.

سرپرست کارگاه زری بافی تصریح کرد: ساختمان دستگاه زری بافی بسیار ساده است و از آلات چوبی ساخته می شود به طور معمول با هر دستگاه دو نفر کار می کنند یک نفربافنده زری و دیگری شاگرد که به او گوشواره کش نیز می گویند.

وی افزود: کار گوشواره کش بالا و پائین بردن تخته هائی است که از قبل نقشه ها روی آن نقشبندی شده است ودر قسمت بالای دستگاه نصب است و به این وسیله نقش ها به طرف بافنده هدایت می شود مراحل بافت زری بافی شامل نقشه بندی، چله کشی، گذراندن ابریشم از وردها و شانه ها است.

*گلابتون سازی در 2 نوع زرین و سیمین و با دستگاه گلابتون سازی صورت می گیرد

وی با بیان اینکه گلابتون سازی در 2 نوع زرین و سیمین و با دستگاه گلابتون سازی انجام می گیرد، گفت: تفاوت نخ گلابتون و نقره در ظرافت آن است یعنی اگـر الیـاف باریک باشد به طوری کـه از سـوراخ سـوزن بگذرد گلابتون نـام دارد و اگـر پهن باشد نقره نـامیده مـی شود.

احمد صالحیان بیان داشت: از نقره صرفا جهت دوخته دوزی روی پارچه استفاده می شود در صورتی که از الیاف گـلابتون عـلاوه بر دوخته دوزی در بافت پارچه های زربفت نیز اسـتفاده می شود.

او اذعان کرد: گُلابِتون رشته ای سیمی بسیار نازک است که درون آن یک رشته نخ ابریشم قرار دارد و بر روی آن، لایه ای از زر یا طلا کشیده شده است دو نوع گلابتون وجود دارد گلابتون خارجی که از هند می آید و بسیار ظریف است و گلابتون ایرانی که تنها در اصفهان ساخته می شود.

سرپرست کارگاه زری بافی تاکید کرد: استفاده از دستگاه ژاکارد برای تولید زری نیز دارای سابقه ای چندان طولانی نیست و دستگاه ژاکارد به خاطر افزایش سرعت در تولید پارچه زری و صرفه جویی در هزینه و وقت صنعتگران به کار گرفته شده است.

وی افزود: با استفاده از دستگاه های سنتی زری بافی می توان به تولید حدود 10 سانتیمتر در روز دست یافت، حال آنکه در صورت استفاده از دستگاه ژاکارد این میزان به حدود 40 سانتیمتر در روز افزایش پیدا می کند.

سرپرست کارگاه زری بافی کاشان عنوان کرد: زری بافی شهر کاشان از مراکز عمده زری ‌بافی و از پیشگام‌ در عرصه تولید هنر زری بافی در ایران است این هنر سینه به سینه بواسطه استادان و هنرمندان برجسته برجامانده است.

صاحیان با بیان اینکه کاشان از دیرباز قطب تولید زری بافی در دنیا بوده است، بیان کرد: این هنر عنوان اصیل سازمان یونسکو و نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی در رشته زری‌ بافی را دارد که قدمت آن به دوره ساسانیان برمی‌گردد.

وی افزود: زری یکی از نفیس ترین صنایع دستی ایران و از زیباترین های نساجی سنتی است که در زمان های قدیم رونق و رواج جهانی داشته، هم اکنون نیز نمونه‌هایی از زری بافی در موزه‌ها و سایر مراکز هنری ایران و دیگر کشورهای جهان وجود دارد.

سرپرست کارگاه زری بافی تصریح کرد: در گذشته مرکز عمده زری‌بافی ایران، یزد بود و از یزد به دیگر نقاط جهان صادر می‌شد در آران و بیدگل و در کاشان نیز این هنر به همت میراث فرهنگی هنوز زنده است.

صالحیان خاطرنشان کرد: زری زری یعنی پارچه ساخته شده از زر و طلا که در این پارچه پودها از طلا بافته می‌شد برای بافت فقط دو تا سه سانتی متر از پارچه‌های زربافت بیش از 7 الی 8 ساعت کار مفید در روز نیاز است و به همین دلیل پارچه‌های زربافت بسیار ارزشمند هستند.

احمد صالحیان یادآور شد: زری های دوره ساسانیان به قدری مورد توجه بود که از تمام نقاط دنیا خواستار آن بودند و وقتی کسی به ایران مسافرت میکرد، بهترین سوغاتی که می توانست با خود ببرد یک قطعه زری بود.

سرپرست کارگاه زری بافی اظهار کرد: در آن زمان صنایع دستی در میان پادشاهان و خانواده های آنان ارزش زیادی داشت و به آن ارج می نهادند به همین دلیل صنایع دستی در میان مردم نیز ارزش بسزایی پیدا می کرد و مردم خواستار آن می شدند و در نتیجه بازار خوبی داشت.

صالحیان با بیان اینکه متاسفانه این هنر نفیس در حال فراموشی است، ابراز کرد: یکی از دلائل فراموش شدن هنر زری بافی در کاشان، عدم وجود مواد اولیه مرغوب از قبیل ابریشم مرغوب و گلابتون اصل است، متقاضی برای خرید ابریشم و گلابتون کم است تولید زیاد آن مقرون بصرفه نیست و تهیه آن حتی برای یک کارگاه نیز مقدور نیست.

وی افزود: قدرت خرید مردم برای خرید پارچه های زربافی پایین است ولی پارچه زری بافی مرغوب از جنس ابریشم است و کیفیت خود را از دست نمی دهد، از نظر من برای خرید آن هرچه هزینه کنند کم است و هرگاه آن را خریداری کنند متوجه حرفم خواهند شد.

احمد صالحیان بیان کرد: ما نباید اجازه دهیم این هنر به فراموشی سپرده شود دولت باید کمک کند ابریشم مرغوب در بازار عرضه شود و برای اینکه این هنر زنده بماند باید در رشته فرش و نساجی، نساجی سنتی نیز آموزش داده شود.

این هنرمند خاطرنشان کرد: نساجی سنتی شامل مخمل بافی، زری بافی، شعر بافی و زیلوبافی است و هر کدام زیبایی منحصر به فرد خود را دارد از آنجایی که کاشان مهد هنر است حداقل انتظار می رود این هنرها در کاشان به صورت حرفه ای آموزش داده شود.

سرپرست کارگاه زری بافی در پایان گفت: مطمئن باشید اگر این نساجی ها به همت مسئولان در حیطه آموزش قرار گیرد علاوه بر اینکه تبلیغ بزرگی برای این هنر می شود، جوانان نیز ترغیب و تشویق می شوند در این زمینه فعالیت کنند و این هنر را زنده نگهدارند.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #