گزارش میدانی «دانا» از آشفته بازار داروهای خاص؛

• دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ ۱۱:۵۰
• کد خبر : 1837306

• اخبار
• اجتماعی

باور عامه مردم از بازار داروهای خاص که در این روزها بطور بی سابقه ای نایاب شده و در بازار آزاد به قیمتی سرسام آور رسیده اند، مشخصا به حذف ارز ترجیحی پیوند می خورد؛ درحالیکه واقعیت امر این نیست و در این داستان ضرورت شفافیت و اقناع سازی متولیان این حوزه بشدت احساس می شود، شاهد مثال این امر اظهارات چند هموطن است در گزارش میدانی دانا که بی وقفه در پی داروهای خاص بودند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ یکی از حوزه هایی که پس از زمزمه‌های حذف ارز 4200 تومانی دستخوش دگرگونی شد؛ حوزه دارو است. گرچه بسیاری از مسئولان و متولیانی که مستقیم و غیرمستقیم با حوزه دارو رابطه کاری داشتند بارها و موکداً اعلام کردند که حذف ارز ترجیحی هیچ ارتباطی به حوزه دارو ندارد و دارو یکی از حوزه ها و کالاهایی است که اساسا دولت ها ملزم به پرداخت پائین ترین نرخ ارز برای تامین و تولید آن هستند اما گویا وضعیت در داروخانه‌ها به گونه ای دیگر در حال رقم خوردن است و این نگره در اذهان مردم و طبقات مختلف جامعه پدید آمد که بی ثباتی نسبی در بازار دارو متاثر از حذف ارز ترجیحی است. در حالی که باید پذیرفت، حوزه و بازار دارو نیز متاثر از فعالیت زیاده خواهی و عدم نظارت کافی به وضعیت کنونی رسیده است.

اما قصه غم انگیز داستان تامین دارو هرچه که هست، ناکامی اقشار و آحادی است که مضاف بر تامین معیشت سخت خود درگیر بیماری و ناخوش احوالی یکی از اعضای خانواده هستند. حال تصور کنید که چنین خانواده هایی باید چگونه پرپر زدن عزیزان خود را تحمل و بیماران با چه مشقتی دشواریهای دوره بیماری را بر خود هموار کنند؟

با این احوال خبرنگار اجتماعی دانا در گزارشی میدانی از چند داروخانه که وظیفه ارائه داورهای خاص را بر عهده دارند، با تنی چند از افراد نسخه به دست که در پی یافتن نوشدارویی برای خود یا عزیرانشان بودند به گپ و گفت پرداخت. آنچه در پی می‌آید، روایت دغدغه و نظرات افرادی است که سعی در تامین دارو دارند:

داروهای دیابت گیر نمی آید؛ حتی سُرُم شستشوی زخم نایاب شده!

خبرنگار دانا در نخستین گفت و گوی خود با زوجی سالمند که پا به سن و سال سالمندی گذاشته بودند برخورد که زوج بیمار علاقه ای به گفت و شنود نداشت و در نهایت گفت: ما الان روزهاست که در اینجا که به اصطلاح داروخانه داروهای خاص است و باید اینچنین داروهایی به بیماران عرضه شود، گرفتار شده ایم.

این شهروند اضافه میکند: بیماری من دیابت است و در شرایط بسیار بدی به سر می برم. اما متاسفانه هر روز که به اینجا می آییم می گویند داروی شما فعلا توزیع نشده است.

از او می‌خواهم که نام دارویی که به دنبال تامین آن است را بگوید، او می‌گوید: متاسفانه نمی دانم. اسمش را فراموش میکنم. اما اکثر داروهایی که در ارتباط با دیابت است گیر نمی آید؛ داروهایی که بیشتر برای درمان و تسکین زخم بکار می‌رود، منظورم است حتی سرم برای شستشوی زخم در این مملکت نایاب شده. چه کسی باید اینها را بداند؟

همسر این مرد با صدایی محجوب و آرام میان بحث می دود و ادامه می دهد: دکتر در دوره ای برای شوهرم آنتی بیوتیک داده بود که باید تزریق می شد؛ ما با هزار مصیبت این آنتی بیوتیک را پیدا کردیم. یعنی داروی یک میلیون تومانی را 50 میلیون پرداخت کردیم.

دوباره مرد بیمار سررشته کلام را در دست می گیرد. نگاهش را از خبرنگار می دزدد. مرد یک پایش را دراز کرده و در بحث دارو مدام به آن پا اشاره می کند. به نظر میرسد از ناحیه آن پا درد زیادی به بیمار وارد می آید، با حالتی عصبی و معترض ادامه میدهد: ما تمام داروخانه های هلال احمر را زیر و رو کردیم و مجبور بودیم که داروها را در بازار آزاد یک به پنجاه تومان تهیه کنیم؛ برای همین می گویم خودتان را خسته نکنید. این بحث به جایی نمی رسد و شما هم هیچ جا نمی رسید!

دارویی که در عراق ارزان تر و فراوان تر است!

در ادامه به کامله مردی برمی خوریم که از داروخانه بیرون می آید و به سمت موتورسیکلتش می رود. برایش از هدفمان توضیح می دهم. با تردید و آرام شروع می کند و می گوید: من هشت سال است که در حال شیمی درمانی ام. در واقع به سال نهم ورود کرده ام. کانسر کارسینوئید داشتم؛ نوعی سرطان است. این سرطان بعد از مدتی کبد و طحال ام را درگیر کرد. بهرحال شرایط خوبی ندارم و مدام تحت نظر هستم.

وی ادامه می دهد: حدود پنج- شش سال است که از   آمپول SANDOSTATIN LAR «ساندوستاتین لار»   استفاده می کنم که به نظرم متعلق به شرکتی فرانسوی است و بعضا در ترکیه هم ویال های آمپول پر می شود. جدیدا در ایران هم ایرانی این محصول را تولید کرده اند.

به یکباره با ورود به فضاییبی ربط که از پریشانی خاطرش حکایت دارد می گوید: متاسفانه بعضی اوقات متوجه می شویم که آقازاده ها پول ها و دلارهایی را می گیرند برای و به اسم واردات دارو؛ اما از این دلارها برای وارد کردن لوازم آرایشی و لوازم لوکس استفاده می کنند. یعنی لوازمی که هیچ احتیاجی به آنها نیست و در برابر دارو  اولویتی ندارند. من حتی شنیده ام با این بودجه که برای واردات محصولات اساسی در نظر گرفته شده است، این آقایان انواع کش و بادکنک و آدامس وارد کرده اند.

مرد ادامه می دهد: در این داستان با جیب ما بیماران که به خواست خودمان بیمار نشده ایم، بازی می شود. متاسفانه سیستم، سیستم ضعیفی است. در این جریان آدم های کارآمد سرکار نیستند تا در جریان اولویت ها باشند. دولت هایی که روی کار می آیند نباید با جان مردم بازی کنند؛ نباید اجازه دهند عده ای خون مردم بیچاره و بیمارانی که در کار خود گرفتارند را درشیشه کنند. مثلا من خودم باید هر ماه یک ویال آمپول ساندوستاتین بزنم. اما بارها شده که مثلا دو ماه این دارو موجود نبوده. چرا باید اینطور باشد؟

مرد در ادامه یادآور شد: من 33 سال بیمه پرداخت کرده ام. دوسال سابقه حضور در منطقه و جبهه را دارم که البته من دنبال این نیستم که از جانبازی خودم و جبهه رفتنم سواستفاده کنم و از این طریق دارو تهیه کنم. حتی کارت ایثارگری نگرفتم. چون در آن زمان ما برای هدف خودمان به جبهه رفتیم. کاری که در این زمینه کرده ام برای خانواده ام بوده. اگر امثال من نبودند این مسئولان که حالا حرف ما را نمی‌فهمند سرکار نبودند.

وی در ادامه حرف هایش اضافه میکند: داروی من در بازار آزاد ایران تا 25 میلیون تومان رسیده بود. در حالیکه همه می گفتند دارو مشابه است و اصلی و اورجینال نیست. وقتی دیدم نمی توانم در ایران به اصل دارو اطمینان کنم و دارویم را دریافت کنم؛ بلیت کربلا خریدم و رفتیم زیارت. بعد از زیارت کربلا و نجف و اماکن متبرکه عراق در نهایت به راحتی رفتم و دارویم را دریافت و تزریق کردم. جالب اینجاست در مجموع تمام هزینه های سفر رفت و برگشت با هزینه دوار و دکتر برای من 20 میلیون تومان تمام شد.

این شهروند در پاسخ به این سوال که از چه زمانی دارو گران شده و قیمت داروی شما پیش از گرانی چقدر بود، گفت: تا سه چهار ماه پیش به راحتی این آمپول در همه داروخانه ها قابل تهیه بود و با دفترچه بیمه حدود 200 هزار تومان تهیه می شد. اما بعد از گرانی، آزاد همین دارو در داروخانه حدود دو میلیون تومان پیدا می شد. که بعضی از برندها نامرغوب تا 800 هزار تومان هم گاهی به دست بیمار می رسید. اما متاسفانه چند وقتی است که شرایط بسیار بد شده و این یعنی اجحاف در حق بیمارانی است که در هر شرایطی دولت ها باید به فکر تهیه داروی آنها باشند.

پیشرقت بیماری در زمان عقیم تهیه دارو

در مقابل داروخانه هلال احمر میدان حر به جوانی برمیخورم که از داوخانه مستاصل و نگران خارج می شود. از وی میپرسم: داروی شما پیدا شد؟ می گوید: «نه بابا...» سرصحبت باز می شود و ادامه می دهد: چند وقت پیش مشکلی برایم پیش آمد که به پزشک مراجعه کردم. تا چشم باز کردم دیدم برای ویزیت و آزمایش های ساده ای که گرفتند حدود شش میلیون تومان هزینه کردم، در نهایت دکتر گفت که باید «واکسن گارداسیل» تزریق کنم که دوباره بیماری ام عود نکند. مشابه ایرانی این واکسن حدود 300 هزار تومان بود طبق توصیه هایی که به من شده بود فهمیدم این همان واکسنی است که به درد نمی خورد؛ قیمت واکسن اصلی 4 میلیون و 500 هزار تومان بود که تهیه اش برایم مشکل بوده و هست. امیدم تهیه واکسن دولتی و با دفترچه بود. حالا آمده ام به این دارو خانه که مرکز تهیه داروهای کمیاب و خاص است؛ البته حدود دوهفته است که به این داورخانه یک روز در میان سر میزنم و می گویند نداریم.  

این جوان در ادامه می افزاید: پیش پای شما داشتم با شماره 190 (اطلاعات دارویی) تماس می گرفتم و باز جواب دادند: هیچ داروخانه ای این واکسن را ندارد. هر روز با این شماره مکالمه ای داریم و بعد از چک کردن جواب می دهند که داروی شما را نداریم.

وی در پاسخ به این سوال که چند وقت درگیر تهیه این دارو هستید و اگر به همین منوال تهیه دارو به تاخیر بیفتد چه اتفاقی رخ خواهد داد، گفت: تقریبا یک ماهی است که من هر روز به دنبال تهیه این دارو هستم اما اگر واکسن گیر نیاید و تهیه اش زمانبر شود، اولا هزینه درمان هر روز بالاتر می رود چون مراحل ابتدایی درمان را دومرتبه و با گذشت زمان باید تکرار کنم و دوباره انجام دهم. چرا که دارو اثر خود را از دست داده و باید سیکل درمان را از نو شروع کنم. دوما اینکه هر سه ماه یکبار باید پنج- شش میلیون تومان به پزشک معالج بپردازم صرفاً برای اینکه واکسن گیر نیاورده ام.

این بیمار در ادامه گفت: تقریبا هر روز تعدادی از داروخانه های هلال احمر را سر میزنم بلکه بتوانم داروی مورد نیازم را تهیه کنم اما متاسفانه هر بار جواب منفی می گیرم و برمیگردم.

این شهروند در بخش پایانی سخنانش در رابطه با داروی مورد نظرش توضیح داد: این واکسن یک واکسن چهارظرفیتی دارد که بسیار کمیاب است و من به دنبال این واکسنم؛ اما نوع دیگر واکسن 9 ظرفیتی است که حدود 350 دلار است که گویا جدید ترین نوع واکسن است. قیمت این واکسن حدود 15 میلیون تومان است که ما اصلا نمی توانیم سمت این واکسن برویم. گرچه این واکسن از همه بهتر است و در درمان بیماری نقش بهتری دارد و در درمان این بیماری واکسن 9ظرفیتی اولین گزینه است؛ اما برای ما که توان پرداخت داروی چهارظرفیتی را هم نداریم، نباید به آن فکر کنیم. با این حال اگر واکسن چهار ظرفیتی هم گیر نیامد و دستمان به جایی نرسد، مجبوریم واکسن ایرانی 350 هزار تومانی را بزنیم و تمام خطرات آن را بجان بخریم.

جولان و پیشرفت سرطان خون در نبود دارو !

در خیابان کریمخان داروخانه 13 آبان جوانی چنان در خود چنبره زده که ابتدا به ساکن تصور می کنم فردی بی خانمان است و یا گرفتار دام اعتیاد! اما جلو می روم روی لبه جدول می نشینم. کاغذی در دست دارد که گویا نسخه است. نگاهم را که از نسخه اش می گیرم، نگاهمان در هم گره می خورد. می بیند که نگاهم به دستش بوده، لاعلاج و جا خورده می پرسم. شما در نوبت دریافت دارو هستید؟ با لهجه غلیظ آذری می گوید: « نه دارویم گیر نمی آید»

کمی گپ می زنیم و وقتی روی سفره دلش را باز می کند می گوید: برادرم سرطان خون گرفته. من تهران آمده ام بلکه بتوانم داروهایش را گیر بیاورم. یکی دو سال از خودم کوچکتر است. 29 سال سن دارد و نمی دانم چطور در این سن سرطان گرفته و بدتر از آن این است که دارو برای درمانش گیر نمی آید.

چند روزی است که گرفتار شهر غریب شده ام و جایی را نمی شناسم. از اکثر افراد هم که سوال می کنم یا جواب نمی دهند یا با گفتن یکی دو کلمه رد می شوند که باز درک نمی کنم چه آدرسی می دهند. خلاصه در این بلبشو گیر کرده ام و از طرفی برادرم هر روز شرایط بدتری پیدا میکند و همین موضوع مادر و خواهرهایم را از پا در آورده. نمی دانیم چکار کنیم. نه توان این را داریم که او را به کشوری دیگر ببریم و درمان کنیم و نه داروی او در ایران گیر می آید.

دکتر برادرم از اول خوشحال بود که در مراحل ابتدایی بیماری، متوجه سرطان او شده ایم. دکترش گفت بعد از طی دوره درمان و شیمی درمانی برادرم حالش خوب می شود. گفت به شش ماه نکشیده دوباره قبراق می شود اما الان یکی دو ماه رفته و دارویش گیر نمی آید.

نوشدارویی که داروی پاشنه آشیل یک زندگی است

یکی دیگر از شهروندان که در پی آمپول فراینجکت یا فرینجکت بود که درد درمان کم خونی مفرط کاربرد دارد، گفت: چند سال پیش بخاطر درد پاشنه پای همسرم به پزشک مراجعه کردیم بعد از چند بار مراجعه و تجویز دارو پزشک گفت غضروف پشت پاشنه پا سخت شده و شروع به استخوان سازی کرده است. پس از ویزیت چند پزشک تصمیم گرفته شد که بصورت موضعی آمپول تزریق کنند. در فاصله دو سال دو بار آمپول به موضع درد تزریق شد، اما فایده ای نداشت.

وی اضافه کرد: پس از مدتی دست های همسرم هم دچار درد شدیدی شد. ما به متخصصین مختلفی مراجعه کردیم که گفتند باید به متخصص طب سوزنی مراجعه کنیم. تشخیص نهایی کشیدگی عصب دست ها بود که به مرورد زمان و در مدت کوتاهی تقریبا اکثر کارهای یدی برایشان مشکل شد.

وی در ادامه افزود: بعد از مدتی پزشکان تشخیص دادند بیماری اصلی سرطان استخوان است. در دوره ای به دنبال تشخیص واهی این گروه از پزشکان رفتیم. اما این تشخیص هم درست نبود. من تقریبا در فاصله سه- چهار سال تمام زندگیم را هزینه درمان کردم و کلی هم مقروض شدم. از انجایی که چند نفر از بستگان همسرم در اصفهان پزشک بودند و از اطبا نامی محسوب می شوند پیشنهاد دادند به اصفهان برویم.در چند سال گذشته پروسه درمان را در اصفهان ادامه دادیم و تقریبا حالش کمی بهبود پیدا کرد. تا اینکه تشخیص نهایی عمل استخوان ساق پا بود که یکی آنها را عمل کردند.

وی افزود: در یکی دو سال گذشته مشکل دیگری که به مشکلات ما اضافه شد تامین دارو بود. خیلی از داروها تایید نمی شد چرا که پزشکان فامیل مطمئن بودند که این داروها کیفیت لازم را ندارد برخی از داروها را به هر شکل ممکن در بازار آزاد پیدا و استفاده کردیم. اما مشکل اصلی ما این بود که بخاطر عمل های جراحی و کمخونی گذشته همسرم نیاز مبرمی در چند سال گذشته به آمپولی به نام فراینجکت دارد. این دارو منحصرا در اختیار هلال احمر است و در چند سال گذشته با قیمت حدود 300 هزار تومان پیدا می شد و باید در سال چند نوبت این آمپول تزریق می شد. اما از سال 97 قمیت دارو در داروخانه های دیگر 750 هزار تومان بود که باز پزشکان فامیل اطمینان داشتند که دارو تقلبی است و ما نتوانستیم دارو را تهیه کنیم.

این شهروند اضافه کرد: اما امسال در ایام نوروز که عمل اصلی انجام شد باز پلاکت های خون پائین آمد و نیاز به دارو بسیار قطعی شد. در پرس و جوهایی که داشتیم آمپول فریجکت یا فرایجکت از 5 میلیون تا 15 میلیون در بازار آزاد موجود بود که متاسفانه هیچ امیدی به اورجینال بودن آن نبود و از این جهت تهیه اش هم بی فایده بود. هر بار هم در آن مدت به داروخانه های هلال احمر مراجعه کردیم گفتند موجود نیست و از طریق تلفن پیگیر این دارو باشید. با این وجود متاسفانه این دارو با توجه به تاکید پزشکان و متخصصان امر که واردات آن صرفا باید از طریق هلال احمر باشد و باید در دمایی ثابت در یخچال نگهداری شود، امکان تهیه در بازار آزاد را ندارد. چرا که این بیم و استرس وجود دارد که تخطی از توصیه پزشکان معالج تبعات جبران ناپذیزی را در پی داشته باشد.

نایاب شدن کیت های قند خون

یکی از شهروندانی که در داروخانه در پی خرید کیت تشخیص قند خود بود گفت: چند نفر از اعضای خانواده من متاسفانه به واسطه ابتلا به دیابت مجبورند از کیت های تشخیص قند خون استفاده کنند. این کیت های پیش از این تا ماه های پایانی سال گذشته به ازای هر بسته 50 عددی به مبلغ 50 هزار تومان به فروش می رسید. اما این بسته در بهمن ماه 1400 به یکباره با افزایش قیمتی 22 هزار تومانی به 72 هزار تومان رسید و من ناچار شدم با این مبلغ چند بسته کیت خریداری کنم.

وی اضافه کرد: بعد از تمام شدن کیت ها در اسفند ماه 1400 و یک ماه پس از آخرین خریدم دوباره به آن داروخانه رفتم و این بار قیمت کیت ها به 90 هزار تومان افزایش پیدا کرده بود و اجبارا دوباره کیت ها را با قیمت جدید خریداری کردم.  بعد از آن تاریخ من از قیمت کیت های مورد بحث خبر نداشتم تا در ابتدای اردیبهشت ماه برای خرید کیت به داروخانه رفتم و در کمال تعجب متوجه شدم کیت ها به شرط لطف داروخانه دار و پیدا شدن محصول دست کم بابت هر بسته 50 قطعه ای باید 200 هزار تومان پرداخت کرد و من بابت هر بسته چنین مبلغی را پرداخت کردم. با این وجود چرا باید چنین محصول پیش پا افتاده ای در بازه ای سه- چهار ماهه با افزایش قیمتی چهار برابری و چهارصد درصدی به دست بیماری برسد که در استفاده از آن اختیاری ندارد و نمی تواند از استفاده از آن چشم پوشی کند؟

حرف آخر

با توجه به آنچه گفته شد شایسته است متولیان بهداشت و درمان کشور در اقدامی صریح و شفاف و صد البته عملکردی میدانی این معادله را برای مردم حل کرده و پاسخ دهند که آیا علت گرانی و نایاب شدن دارو و داروهای خاص مشخصا متاثر از حذف ارز ترجیحی است یا خیر؟ و اگر نیست به چه علت نیست؟ شاید بعد از این عملکرد اذهان عمومی به حقیقت ماجرا پی ببرد و مردم این حقیقت را دریابند که تهیه و تامین دارو کماکان مشول ارز ترجیحی و جزء اولویت های اصلی دولت سیزدهم است.  

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #
• #