سخنان مهم مولوی عبدالله حسن‌زهی:
اگر کسی از شهادت حضرت حسین(ع) اندوهگین نشود، مسلمان نیست/ دوست داشتیم در کنار حسین(ع) شمشیر بزنیم و به شهادت در کنار او افتخار کنیم
یک عالم اهل سنت می‌گوید اگر کسی از شهادت حضرت امام حسین(ع) اندوهگین نشود، مسلمان نیست.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، همزمان با ورود به شامگاه عاشورا با او تماس گرفتم. درست همانطور که دو برادر شیعه به یکدیگر تسلیت می‌گویند، به هم تسلیت گفتیم و از امام حسین(ع) و عاشورا و ظلم‌ستیزی سخن گفتیم. در تمام طول گفتگو به این فکر می‌کردم که این وجه مشترک میان ما چقدر می‌تواند عامل وحدت باشد و به این فکر می‌کردیم که بدخواهان، چقدر ما را از هم دور نگه‌داشته‌اند. حرف‌هایمان که تمام شد، به او گفتم ما شما را برادر خود نمی‌دانیم! بلکه به فرموده آیت‌الله سیستانی، شما، جانِ ما هستید و امیدوارم که حول پرچم حسین(ع) روزبه‌روز به یکدیگر نزدیک‌تر شویم.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, مرآت,مولوی عبدالله حسن‌زهی، امام جمعه اهل سنت شهرستان هامون در این گفتگو سخنان مهمی را درباره امام حسین(ع) بیان کرده است. بی‌درنگ شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم:
مرآت- پیش از آن که پرسش‌های اصلی را مطرح کنم مایلم دیدگاه کلی شما را درباره قیام عاشورا و محبت اهل‌بیت(ع) بدانم.
ما اهل سنت در ارتباط با عاشورا همچون برادران دینی و ایمانی شیعه خود احساس اندوه می‌کنیم. شهادت حضرت حسین، حقیقتا موجب افسوس و ناراحتی تمامی مسلمین و مایه جرح قلوب تمامی اهل ایمان است و اهل سنت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. یکی از عقاید اهل‌سنت این است که باید سبط پیامبر را دوست داشته باشیم. خدا در قرآن به پیامبرش می‌فرماید بگو من هیچ اجری برای رسالتم نمی‌خواهم مگر محبت به نزدیکانم.
ما به استناد همین آیه، دوستداری اهل بیت را جزو ایمان خودمان می‌دانیم و کسی که دوستدار اهل‌بیت نباشد، مسلمان واقعی نیست. هر مسلمانی باید از واقعه عاشورا و شهادت حضرت حسین علیه‌السلام مثل برادران شیعه، غمگین و اندوهگین شود. اگر کسی باشد که از این واقعه اندوه و حزنی در دل نداشته باشد، در واقع مسلمان نیست. ما باید قاتلان حضرت را نفرین و حامیان ایشان را تحسین کنیم.
ما باید فلسفه قیام حضرت حسین را برای مردم تبیین کنیم.
حسین‌وار در برابر تهاجمات علیه ایران به پاخیزیم
مرآت- امروز کشورهای مختلفی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند و در رأس آن‌ها آمریکا قرار دارد. از طرفی فرهنگ ما که فرهنگی حسینی است، «ظلم‌ناپذیری و ظلم‌ستیزی» را به عنوان یک دستور، پیش‌روی ما می‌گذارد. از دیدگاه شما چگونه می‌توانیم از فرهنگ عاشورا برای مقابله با دشمنان استفاده کنیم؟
استکبار جهانی و بالاخص آمریکای جنایتکار، امروز تمام هم و غم خود را بر نابودی جمهوری اسلامی بنا کرده است و در این تردیدی نیست. استکبار جهانی با تدارک دیدن نقشه‌هایی شوم، قصد شکست انقلاب اسلامی را دارد. در چنین شرایطی ما مسلمانان باید از فرهنگ عاشورا و قیام حضرت حسین درس بگیریم و حسین‌وار در برابر تهاجمات به پاخیزیم و راه ایشان را -و نه راه ذلت و نوکری را- در پیش بگیریم.
ما باید همچون حسین سرافرازانه زندگی کنیم.
حزن و اندوه باید در ظاهرمان نمایان باشد
مرآت- شما اشاره کردید که کسی که از غم شهادت امام حسین(ع)، اندوهگین نباشد، مسلمان نیست. می‌دانید که شیعیان در این ایام برای نشان دادن اندوه خود، آیین‌های عزاداری گوناگونی را در اقصی نقاط کشور برگزار می‌کنند. نگاه کلی شما نسبت به عزاداری برادران شیعه چگونه است؟
بگذارید تکرار کنم که در این ایام هر مسلمانی باید در دل عزادار باشد. علاوه بر این، در ماه محرم باید تغییری در چهره ظاهری زندگی‌مان نیز ایجاد کنیم. در این ماه باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با دیگر ماه‌ها تفاوت داشته باشد. حزن و اندوه ما باید نمایان باشد. ما باید به واسطه عزاداری کسب ثواب کنیم. البته شیوه‌های عزاداری در میان اقوام گوناگون، متفاوت است.
ممکن است کسانی مثل برادران شیعه، دست زدن بر سینه را شکل اصلی عزاداری خود قرار دهند و ممکن است کسانی با خواندن نماز و قرآن و هدیه ثواب آن‌ها به شهدای کربلا عزاداری کنند. هر دو گونه این عزاداری‌ها مستحسن هستند. به نظر ما اهل سنت بهتر این است که ما ثواب عباداتی مثل خواندن نماز و قرآن را به شهدای کربلا هدیه کنیم و برادران شیعه ما هم به شکلی دیگر عزاداری می‌کنند که مستحسن است.
هدف این است که ما عزادار باشیم؛ بنابراین هرکس چه شیعه و چه اهل سنت، می‌تواند راهی را برای این عزاداری برگزیند.
جمهوری اسلامی پرچمدار مبارزه با شمر زمانه است
مرآت- در منابع شیعه، روایت مشهوری وجود دارد مبنی بر این که هرروز عاشوراست و هر زمین، کربلا. این یعنی در هرروز صف یزید و شمر در برابر صف امام حسین(ع) و حامیان ایشان قرار می‌گیرد و مسلمین و بلکه انسان، باید در این دوراهی، مسیر خود را انتخاب کند. از دیدگاه شما شمر زمانه ما چه فرد یا جریانی است؟
شمر زمانه ما بی‌تردید، ترامپ است و ما باید با شیوه‌هایی نوین، به جنگ شمر زمانه خود برویم. امروز باید با استناد به فلسفه عاشورا، پرچم امام حسین را بلند کنیم. ما جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی را پرچمدار این مبارزه می‌دانیم و همراهی با جمهوری اسلامی، در واقع همراهی با حسین است و مخالفت و مبارزه با ترامپ در واقع مبارزه با شمر زمانه است.
آن‌ها که در زیر پرچم جمهوری اسلامی، اجتماع می‌کنند و راه‌حل می‌دهند و حتی جان خود را نثار می‌کنند در واقع بر یزیدها و شمرهای زمان شوریده‌اند. به نظر من، بهترین جلوه اسلام امروز در انقلاب اسلامی ایران نمود یافته است. دفاع از آزادگی، دفاع از جهاد و دفاع از ملیت همان شیوه و راه امام حسین است و ما باید در این راه پا بگذاریم.
علمایی که در محکومیت جنایت یزید کتاب نوشته‌اند
مرآت- در گفتگو با دیگر علماء اهل‌سنت این مسأله مطرح شد که شمار زیادی از اندیشمندان اهل‌سنت درباره واقعه عاشورا کتاب نوشته‌اند و اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شما در این‌باره چه نکته‌ای دارید؟
ما علمای بزرگی داریم که اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شاه‌ولی‌الله محدث دهلوی، شاه عبدالعزیز محدث دهلوی، محمد طیب عثمانی موسس دارالعلوم دیوبند و علمایی همچون مفتی محمود، عطاءالله بخاری و حسین احمد مدنی تنها برخی از اندیشمندان اهل‌سنت هستند که در محکومیت یزید و حمایت از جریان امام حسین کتاب‌ها نوشته‌اند. امروز هم تمامی علمای الازهر، دیوبند و پاکستان در محکومیت یزید بیانیه داده‌اند و کتاب نوشته‌اند.
هیچ‌کس از اهل سنت نیست که نعوذبالله مخالف قیام امام حسین باشد. حسین را باید همه دوست داشته باشند و دارند. البته گروه‌هایی مثل وهابیون هستند که با امام حسین مخالف باشند و این واقعا ناشی از جهل آن‌هاست و نه از علم آن‌ها. ما این افراد را نسبت به شخصیت و مقام والای حضرت حسین جاهل می‌دانیم.
در «جهاد و آزادگی» کسی به پای حسین(ع) نمی‌رسد
مرآت- مفسرین و تحلیلگران دینی، اهداف گوناگونی را برای قیام امام حسین برشمرده‌اند. خود ایشان نیز در جای‌جای سفر به کربلا، اهدافی را برای قیام خود ذکر کرده‌اند. تحلیل شما در این ارتباط چیست؟
خدا در آیات قرآن ما را به جهاد و آزادگی سفارش کرده است. ما مأمور شده‌ایم که آزاده باشیم، آزادگی را دوست بداریم و در راه آن جهاد کنیم. در تاریخ افراد زیادی، به جایگاه‌های رفیعی رسیده‌اند و نام آن‌ها پرآوازه شده است اما در بعد جهاد و آزادگی، هیچ‌کس مانند حضرت حسین نیست که در برابر باطل قیام کند و مظلومانه شهید شود. فقط حسین است که همه‌چیزش را فدای اسلام می‌کند. او بهترین نمونه یک جهادگر است.
بزرگانِ جهادگرِ آزاده دیگری هم در تاریخ بوده‌اند منتها حضرت حسین سالار همه آزادگان است. بحمدالله ایشان بهترین مفسر عملی قرآن در بعد جهاد هستند. افراد کمی در تاریخ بوده‌اند که جهاد را به طور عملی تفسیر کنند.
مرآت- سوال پایانی من این است که اگر فرض کنیم، قیام امام حسین(ع) اتفاق نمی‌افتاد، جهان اسلام با چه چالش‌هایی مواجه می‌شد؟
به نظر من اگر قیام حضرت حسین نبود، امروز بسیاری از بزرگان دین اسلام در قبال، ظلم، کفر و شرک سکوت می‌کردند و درصدد مصالحه با کفر و شرک برمی‌آمدند. اگر قیام حسین نبود، خیلی‌ها می‌توانستند همراهی خود با ظلم و شرک را توجیه کنند و در مقابل یک حاکم مستبد، ساکت باشند و با او کنار بیایند و به عملکرد حضرت حسین استناد کنند اما حسین نشان داد که باید از حق دفاع کرد.
او به ما آموخت که در راه احیای دین اسلام، باید همه‌چیزمان را فدا کنیم؛ حتی خانواده و فرزندان و مال و اموالمان را. من ممکن است در سخنرانی‌هایم حرف‌های محکمی بزنم اما در عمل به این حرف‌ها عمل نکنم؛ بترسم یا عرضه عمل به آن حرف‌ها را نداشته باشم. لیکن حضرت حسین عملا نشان داد که ما چگونه باید خود را فدای اسلام کنیم. او به ما آموخت که حتی اگر همسر، فرزندان و نزدیکانت در کنار تو باشند و مرگ تو را تماشا کنند، باز باید همه‌چیزت را فدا کنی.
یا به جهاد بروید، یا همبستگی خود با مجاهدان را اعلام کنید
این اسلام واقعی است. اگر کسی، رفتار و نظر و عمل حسین را نداشته باشد، نمی‌توان مسلمانی او را صددرصد تضمین کرد؛ به همین خاطر ما در روایات داریم که یا به جهاد بروید و یا همبستگی خود را با مجاهدان اعلام کنید. ما دوست داشتیم که در کنار حسین می‌جنگیدیم و اگر امروز و دنیای فعلی هم حضرت حسین حضور داشت یقینا همه ما برافروخته و با شمشیرهای کشیده در کنارش می‌ایستادیم و در کنارش شمشیر می‌زدیم و به شهادت در کنار او افتخار می‌کردیم.
در قیام حضرت حسین درس آزادگی هست. اگر حضرت حسین سکوت می‌کردند یقینا بهترین زندگی و بهترین رفاه را داشتند. ممکن بود حاکم مستبد بهترین حقوق و هرآن‌چه که ایشان می‌خواستند را در اختیارشان قرار دهند منتها حضرت حسین همه این‌ها را نادیده گرفتند و برای احیاء دین اسلام مقاومت کردند. تکرار می‌کنم که ایشان جهاد را عملا نشان دادند.
ایشان همه علائق و شهواتی که ممکن است یک انسان با آن‌ها درگیر باشد را کنار گذاشتند و خود را فدای اسلام کردند و باید بگویم که ایشان حداکثر مفهوم فدا شدن را به ما شناساندند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید، سپاسگزارم.
من هم از شما تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/ح
مولوی عبدالله حسن‌زهی، امام جمعه اهل سنت شهرستان هامون در این گفتگو سخنان مهمی را درباره امام حسین(ع) بیان کرده است. بی‌درنگ شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم:
مرآت- پیش از آن که پرسش‌های اصلی را مطرح کنم مایلم دیدگاه کلی شما را درباره قیام عاشورا و محبت اهل‌بیت(ع) بدانم.
ما اهل سنت در ارتباط با عاشورا همچون برادران دینی و ایمانی شیعه خود احساس اندوه می‌کنیم. شهادت حضرت حسین، حقیقتا موجب افسوس و ناراحتی تمامی مسلمین و مایه جرح قلوب تمامی اهل ایمان است و اهل سنت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. یکی از عقاید اهل‌سنت این است که باید سبط پیامبر را دوست داشته باشیم. خدا در قرآن به پیامبرش می‌فرماید بگو من هیچ اجری برای رسالتم نمی‌خواهم مگر محبت به نزدیکانم.
ما به استناد همین آیه، دوستداری اهل بیت را جزو ایمان خودمان می‌دانیم و کسی که دوستدار اهل‌بیت نباشد، مسلمان واقعی نیست. هر مسلمانی باید از واقعه عاشورا و شهادت حضرت حسین علیه‌السلام مثل برادران شیعه، غمگین و اندوهگین شود. اگر کسی باشد که از این واقعه اندوه و حزنی در دل نداشته باشد، در واقع مسلمان نیست. ما باید قاتلان حضرت را نفرین و حامیان ایشان را تحسین کنیم.
ما باید فلسفه قیام حضرت حسین را برای مردم تبیین کنیم.
حسین‌وار در برابر تهاجمات علیه ایران به پاخیزیم
مرآت- امروز کشورهای مختلفی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند و در رأس آن‌ها آمریکا قرار دارد. از طرفی فرهنگ ما که فرهنگی حسینی است، «ظلم‌ناپذیری و ظلم‌ستیزی» را به عنوان یک دستور، پیش‌روی ما می‌گذارد. از دیدگاه شما چگونه می‌توانیم از فرهنگ عاشورا برای مقابله با دشمنان استفاده کنیم؟
استکبار جهانی و بالاخص آمریکای جنایتکار، امروز تمام هم و غم خود را بر نابودی جمهوری اسلامی بنا کرده است و در این تردیدی نیست. استکبار جهانی با تدارک دیدن نقشه‌هایی شوم، قصد شکست انقلاب اسلامی را دارد. در چنین شرایطی ما مسلمانان باید از فرهنگ عاشورا و قیام حضرت حسین درس بگیریم و حسین‌وار در برابر تهاجمات به پاخیزیم و راه ایشان را -و نه راه ذلت و نوکری را- در پیش بگیریم.
ما باید همچون حسین سرافرازانه زندگی کنیم.
حزن و اندوه باید در ظاهرمان نمایان باشد
مرآت- شما اشاره کردید که کسی که از غم شهادت امام حسین(ع)، اندوهگین نباشد، مسلمان نیست. می‌دانید که شیعیان در این ایام برای نشان دادن اندوه خود، آیین‌های عزاداری گوناگونی را در اقصی نقاط کشور برگزار می‌کنند. نگاه کلی شما نسبت به عزاداری برادران شیعه چگونه است؟
بگذارید تکرار کنم که در این ایام هر مسلمانی باید در دل عزادار باشد. علاوه بر این، در ماه محرم باید تغییری در چهره ظاهری زندگی‌مان نیز ایجاد کنیم. در این ماه باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با دیگر ماه‌ها تفاوت داشته باشد. حزن و اندوه ما باید نمایان باشد. ما باید به واسطه عزاداری کسب ثواب کنیم. البته شیوه‌های عزاداری در میان اقوام گوناگون، متفاوت است.
ممکن است کسانی مثل برادران شیعه، دست زدن بر سینه را شکل اصلی عزاداری خود قرار دهند و ممکن است کسانی با خواندن نماز و قرآن و هدیه ثواب آن‌ها به شهدای کربلا عزاداری کنند. هر دو گونه این عزاداری‌ها مستحسن هستند. به نظر ما اهل سنت بهتر این است که ما ثواب عباداتی مثل خواندن نماز و قرآن را به شهدای کربلا هدیه کنیم و برادران شیعه ما هم به شکلی دیگر عزاداری می‌کنند که مستحسن است.
هدف این است که ما عزادار باشیم؛ بنابراین هرکس چه شیعه و چه اهل سنت، می‌تواند راهی را برای این عزاداری برگزیند.
جمهوری اسلامی پرچمدار مبارزه با شمر زمانه است
مرآت- در منابع شیعه، روایت مشهوری وجود دارد مبنی بر این که هرروز عاشوراست و هر زمین، کربلا. این یعنی در هرروز صف یزید و شمر در برابر صف امام حسین(ع) و حامیان ایشان قرار می‌گیرد و مسلمین و بلکه انسان، باید در این دوراهی، مسیر خود را انتخاب کند. از دیدگاه شما شمر زمانه ما چه فرد یا جریانی است؟
شمر زمانه ما بی‌تردید، ترامپ است و ما باید با شیوه‌هایی نوین، به جنگ شمر زمانه خود برویم. امروز باید با استناد به فلسفه عاشورا، پرچم امام حسین را بلند کنیم. ما جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی را پرچمدار این مبارزه می‌دانیم و همراهی با جمهوری اسلامی، در واقع همراهی با حسین است و مخالفت و مبارزه با ترامپ در واقع مبارزه با شمر زمانه است.
آن‌ها که در زیر پرچم جمهوری اسلامی، اجتماع می‌کنند و راه‌حل می‌دهند و حتی جان خود را نثار می‌کنند در واقع بر یزیدها و شمرهای زمان شوریده‌اند. به نظر من، بهترین جلوه اسلام امروز در انقلاب اسلامی ایران نمود یافته است. دفاع از آزادگی، دفاع از جهاد و دفاع از ملیت همان شیوه و راه امام حسین است و ما باید در این راه پا بگذاریم.
علمایی که در محکومیت جنایت یزید کتاب نوشته‌اند
مرآت- در گفتگو با دیگر علماء اهل‌سنت این مسأله مطرح شد که شمار زیادی از اندیشمندان اهل‌سنت درباره واقعه عاشورا کتاب نوشته‌اند و اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شما در این‌باره چه نکته‌ای دارید؟
ما علمای بزرگی داریم که اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شاه‌ولی‌الله محدث دهلوی، شاه عبدالعزیز محدث دهلوی، محمد طیب عثمانی موسس دارالعلوم دیوبند و علمایی همچون مفتی محمود، عطاءالله بخاری و حسین احمد مدنی تنها برخی از اندیشمندان اهل‌سنت هستند که در محکومیت یزید و حمایت از جریان امام حسین کتاب‌ها نوشته‌اند. امروز هم تمامی علمای الازهر، دیوبند و پاکستان در محکومیت یزید بیانیه داده‌اند و کتاب نوشته‌اند.
هیچ‌کس از اهل سنت نیست که نعوذبالله مخالف قیام امام حسین باشد. حسین را باید همه دوست داشته باشند و دارند. البته گروه‌هایی مثل وهابیون هستند که با امام حسین مخالف باشند و این واقعا ناشی از جهل آن‌هاست و نه از علم آن‌ها. ما این افراد را نسبت به شخصیت و مقام والای حضرت حسین جاهل می‌دانیم.
در «جهاد و آزادگی» کسی به پای حسین(ع) نمی‌رسد
مرآت- مفسرین و تحلیلگران دینی، اهداف گوناگونی را برای قیام امام حسین برشمرده‌اند. خود ایشان نیز در جای‌جای سفر به کربلا، اهدافی را برای قیام خود ذکر کرده‌اند. تحلیل شما در این ارتباط چیست؟
خدا در آیات قرآن ما را به جهاد و آزادگی سفارش کرده است. ما مأمور شده‌ایم که آزاده باشیم، آزادگی را دوست بداریم و در راه آن جهاد کنیم. در تاریخ افراد زیادی، به جایگاه‌های رفیعی رسیده‌اند و نام آن‌ها پرآوازه شده است اما در بعد جهاد و آزادگی، هیچ‌کس مانند حضرت حسین نیست که در برابر باطل قیام کند و مظلومانه شهید شود. فقط حسین است که همه‌چیزش را فدای اسلام می‌کند. او بهترین نمونه یک جهادگر است.
بزرگانِ جهادگرِ آزاده دیگری هم در تاریخ بوده‌اند منتها حضرت حسین سالار همه آزادگان است. بحمدالله ایشان بهترین مفسر عملی قرآن در بعد جهاد هستند. افراد کمی در تاریخ بوده‌اند که جهاد را به طور عملی تفسیر کنند.
مرآت- سوال پایانی من این است که اگر فرض کنیم، قیام امام حسین(ع) اتفاق نمی‌افتاد، جهان اسلام با چه چالش‌هایی مواجه می‌شد؟
به نظر من اگر قیام حضرت حسین نبود، امروز بسیاری از بزرگان دین اسلام در قبال، ظلم، کفر و شرک سکوت می‌کردند و درصدد مصالحه با کفر و شرک برمی‌آمدند. اگر قیام حسین نبود، خیلی‌ها می‌توانستند همراهی خود با ظلم و شرک را توجیه کنند و در مقابل یک حاکم مستبد، ساکت باشند و با او کنار بیایند و به عملکرد حضرت حسین استناد کنند اما حسین نشان داد که باید از حق دفاع کرد.
او به ما آموخت که در راه احیای دین اسلام، باید همه‌چیزمان را فدا کنیم؛ حتی خانواده و فرزندان و مال و اموالمان را. من ممکن است در سخنرانی‌هایم حرف‌های محکمی بزنم اما در عمل به این حرف‌ها عمل نکنم؛ بترسم یا عرضه عمل به آن حرف‌ها را نداشته باشم. لیکن حضرت حسین عملا نشان داد که ما چگونه باید خود را فدای اسلام کنیم. او به ما آموخت که حتی اگر همسر، فرزندان و نزدیکانت در کنار تو باشند و مرگ تو را تماشا کنند، باز باید همه‌چیزت را فدا کنی.
یا به جهاد بروید، یا همبستگی خود با مجاهدان را اعلام کنید
این اسلام واقعی است. اگر کسی، رفتار و نظر و عمل حسین را نداشته باشد، نمی‌توان مسلمانی او را صددرصد تضمین کرد؛ به همین خاطر ما در روایات داریم که یا به جهاد بروید و یا همبستگی خود را با مجاهدان اعلام کنید. ما دوست داشتیم که در کنار حسین می‌جنگیدیم و اگر امروز و دنیای فعلی هم حضرت حسین حضور داشت یقینا همه ما برافروخته و با شمشیرهای کشیده در کنارش می‌ایستادیم و در کنارش شمشیر می‌زدیم و به شهادت در کنار او افتخار می‌کردیم.
در قیام حضرت حسین درس آزادگی هست. اگر حضرت حسین سکوت می‌کردند یقینا بهترین زندگی و بهترین رفاه را داشتند. ممکن بود حاکم مستبد بهترین حقوق و هرآن‌چه که ایشان می‌خواستند را در اختیارشان قرار دهند منتها حضرت حسین همه این‌ها را نادیده گرفتند و برای احیاء دین اسلام مقاومت کردند. تکرار می‌کنم که ایشان جهاد را عملا نشان دادند.
ایشان همه علائق و شهواتی که ممکن است یک انسان با آن‌ها درگیر باشد را کنار گذاشتند و خود را فدای اسلام کردند و باید بگویم که ایشان حداکثر مفهوم فدا شدن را به ما شناساندند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید، سپاسگزارم.
من هم از شما تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/ح
مولوی عبدالله حسن‌زهی، امام جمعه اهل سنت شهرستان هامون در این گفتگو سخنان مهمی را درباره امام حسین(ع) بیان کرده است. بی‌درنگ شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم:
مرآت- پیش از آن که پرسش‌های اصلی را مطرح کنم مایلم دیدگاه کلی شما را درباره قیام عاشورا و محبت اهل‌بیت(ع) بدانم.
ما اهل سنت در ارتباط با عاشورا همچون برادران دینی و ایمانی شیعه خود احساس اندوه می‌کنیم. شهادت حضرت حسین، حقیقتا موجب افسوس و ناراحتی تمامی مسلمین و مایه جرح قلوب تمامی اهل ایمان است و اهل سنت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. یکی از عقاید اهل‌سنت این است که باید سبط پیامبر را دوست داشته باشیم. خدا در قرآن به پیامبرش می‌فرماید بگو من هیچ اجری برای رسالتم نمی‌خواهم مگر محبت به نزدیکانم.
ما به استناد همین آیه، دوستداری اهل بیت را جزو ایمان خودمان می‌دانیم و کسی که دوستدار اهل‌بیت نباشد، مسلمان واقعی نیست. هر مسلمانی باید از واقعه عاشورا و شهادت حضرت حسین علیه‌السلام مثل برادران شیعه، غمگین و اندوهگین شود. اگر کسی باشد که از این واقعه اندوه و حزنی در دل نداشته باشد، در واقع مسلمان نیست. ما باید قاتلان حضرت را نفرین و حامیان ایشان را تحسین کنیم.
ما باید فلسفه قیام حضرت حسین را برای مردم تبیین کنیم.
حسین‌وار در برابر تهاجمات علیه ایران به پاخیزیم
مرآت- امروز کشورهای مختلفی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند و در رأس آن‌ها آمریکا قرار دارد. از طرفی فرهنگ ما که فرهنگی حسینی است، «ظلم‌ناپذیری و ظلم‌ستیزی» را به عنوان یک دستور، پیش‌روی ما می‌گذارد. از دیدگاه شما چگونه می‌توانیم از فرهنگ عاشورا برای مقابله با دشمنان استفاده کنیم؟
استکبار جهانی و بالاخص آمریکای جنایتکار، امروز تمام هم و غم خود را بر نابودی جمهوری اسلامی بنا کرده است و در این تردیدی نیست. استکبار جهانی با تدارک دیدن نقشه‌هایی شوم، قصد شکست انقلاب اسلامی را دارد. در چنین شرایطی ما مسلمانان باید از فرهنگ عاشورا و قیام حضرت حسین درس بگیریم و حسین‌وار در برابر تهاجمات به پاخیزیم و راه ایشان را -و نه راه ذلت و نوکری را- در پیش بگیریم.
ما باید همچون حسین سرافرازانه زندگی کنیم.
حزن و اندوه باید در ظاهرمان نمایان باشد
مرآت- شما اشاره کردید که کسی که از غم شهادت امام حسین(ع)، اندوهگین نباشد، مسلمان نیست. می‌دانید که شیعیان در این ایام برای نشان دادن اندوه خود، آیین‌های عزاداری گوناگونی را در اقصی نقاط کشور برگزار می‌کنند. نگاه کلی شما نسبت به عزاداری برادران شیعه چگونه است؟
بگذارید تکرار کنم که در این ایام هر مسلمانی باید در دل عزادار باشد. علاوه بر این، در ماه محرم باید تغییری در چهره ظاهری زندگی‌مان نیز ایجاد کنیم. در این ماه باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با دیگر ماه‌ها تفاوت داشته باشد. حزن و اندوه ما باید نمایان باشد. ما باید به واسطه عزاداری کسب ثواب کنیم. البته شیوه‌های عزاداری در میان اقوام گوناگون، متفاوت است.
ممکن است کسانی مثل برادران شیعه، دست زدن بر سینه را شکل اصلی عزاداری خود قرار دهند و ممکن است کسانی با خواندن نماز و قرآن و هدیه ثواب آن‌ها به شهدای کربلا عزاداری کنند. هر دو گونه این عزاداری‌ها مستحسن هستند. به نظر ما اهل سنت بهتر این است که ما ثواب عباداتی مثل خواندن نماز و قرآن را به شهدای کربلا هدیه کنیم و برادران شیعه ما هم به شکلی دیگر عزاداری می‌کنند که مستحسن است.
هدف این است که ما عزادار باشیم؛ بنابراین هرکس چه شیعه و چه اهل سنت، می‌تواند راهی را برای این عزاداری برگزیند.
جمهوری اسلامی پرچمدار مبارزه با شمر زمانه است
مرآت- در منابع شیعه، روایت مشهوری وجود دارد مبنی بر این که هرروز عاشوراست و هر زمین، کربلا. این یعنی در هرروز صف یزید و شمر در برابر صف امام حسین(ع) و حامیان ایشان قرار می‌گیرد و مسلمین و بلکه انسان، باید در این دوراهی، مسیر خود را انتخاب کند. از دیدگاه شما شمر زمانه ما چه فرد یا جریانی است؟
شمر زمانه ما بی‌تردید، ترامپ است و ما باید با شیوه‌هایی نوین، به جنگ شمر زمانه خود برویم. امروز باید با استناد به فلسفه عاشورا، پرچم امام حسین را بلند کنیم. ما جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی را پرچمدار این مبارزه می‌دانیم و همراهی با جمهوری اسلامی، در واقع همراهی با حسین است و مخالفت و مبارزه با ترامپ در واقع مبارزه با شمر زمانه است.
آن‌ها که در زیر پرچم جمهوری اسلامی، اجتماع می‌کنند و راه‌حل می‌دهند و حتی جان خود را نثار می‌کنند در واقع بر یزیدها و شمرهای زمان شوریده‌اند. به نظر من، بهترین جلوه اسلام امروز در انقلاب اسلامی ایران نمود یافته است. دفاع از آزادگی، دفاع از جهاد و دفاع از ملیت همان شیوه و راه امام حسین است و ما باید در این راه پا بگذاریم.
علمایی که در محکومیت جنایت یزید کتاب نوشته‌اند
مرآت- در گفتگو با دیگر علماء اهل‌سنت این مسأله مطرح شد که شمار زیادی از اندیشمندان اهل‌سنت درباره واقعه عاشورا کتاب نوشته‌اند و اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شما در این‌باره چه نکته‌ای دارید؟
ما علمای بزرگی داریم که اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شاه‌ولی‌الله محدث دهلوی، شاه عبدالعزیز محدث دهلوی، محمد طیب عثمانی موسس دارالعلوم دیوبند و علمایی همچون مفتی محمود، عطاءالله بخاری و حسین احمد مدنی تنها برخی از اندیشمندان اهل‌سنت هستند که در محکومیت یزید و حمایت از جریان امام حسین کتاب‌ها نوشته‌اند. امروز هم تمامی علمای الازهر، دیوبند و پاکستان در محکومیت یزید بیانیه داده‌اند و کتاب نوشته‌اند.
هیچ‌کس از اهل سنت نیست که نعوذبالله مخالف قیام امام حسین باشد. حسین را باید همه دوست داشته باشند و دارند. البته گروه‌هایی مثل وهابیون هستند که با امام حسین مخالف باشند و این واقعا ناشی از جهل آن‌هاست و نه از علم آن‌ها. ما این افراد را نسبت به شخصیت و مقام والای حضرت حسین جاهل می‌دانیم.
در «جهاد و آزادگی» کسی به پای حسین(ع) نمی‌رسد
مرآت- مفسرین و تحلیلگران دینی، اهداف گوناگونی را برای قیام امام حسین برشمرده‌اند. خود ایشان نیز در جای‌جای سفر به کربلا، اهدافی را برای قیام خود ذکر کرده‌اند. تحلیل شما در این ارتباط چیست؟
خدا در آیات قرآن ما را به جهاد و آزادگی سفارش کرده است. ما مأمور شده‌ایم که آزاده باشیم، آزادگی را دوست بداریم و در راه آن جهاد کنیم. در تاریخ افراد زیادی، به جایگاه‌های رفیعی رسیده‌اند و نام آن‌ها پرآوازه شده است اما در بعد جهاد و آزادگی، هیچ‌کس مانند حضرت حسین نیست که در برابر باطل قیام کند و مظلومانه شهید شود. فقط حسین است که همه‌چیزش را فدای اسلام می‌کند. او بهترین نمونه یک جهادگر است.
بزرگانِ جهادگرِ آزاده دیگری هم در تاریخ بوده‌اند منتها حضرت حسین سالار همه آزادگان است. بحمدالله ایشان بهترین مفسر عملی قرآن در بعد جهاد هستند. افراد کمی در تاریخ بوده‌اند که جهاد را به طور عملی تفسیر کنند.
مرآت- سوال پایانی من این است که اگر فرض کنیم، قیام امام حسین(ع) اتفاق نمی‌افتاد، جهان اسلام با چه چالش‌هایی مواجه می‌شد؟
به نظر من اگر قیام حضرت حسین نبود، امروز بسیاری از بزرگان دین اسلام در قبال، ظلم، کفر و شرک سکوت می‌کردند و درصدد مصالحه با کفر و شرک برمی‌آمدند. اگر قیام حسین نبود، خیلی‌ها می‌توانستند همراهی خود با ظلم و شرک را توجیه کنند و در مقابل یک حاکم مستبد، ساکت باشند و با او کنار بیایند و به عملکرد حضرت حسین استناد کنند اما حسین نشان داد که باید از حق دفاع کرد.
او به ما آموخت که در راه احیای دین اسلام، باید همه‌چیزمان را فدا کنیم؛ حتی خانواده و فرزندان و مال و اموالمان را. من ممکن است در سخنرانی‌هایم حرف‌های محکمی بزنم اما در عمل به این حرف‌ها عمل نکنم؛ بترسم یا عرضه عمل به آن حرف‌ها را نداشته باشم. لیکن حضرت حسین عملا نشان داد که ما چگونه باید خود را فدای اسلام کنیم. او به ما آموخت که حتی اگر همسر، فرزندان و نزدیکانت در کنار تو باشند و مرگ تو را تماشا کنند، باز باید همه‌چیزت را فدا کنی.
یا به جهاد بروید، یا همبستگی خود با مجاهدان را اعلام کنید
این اسلام واقعی است. اگر کسی، رفتار و نظر و عمل حسین را نداشته باشد، نمی‌توان مسلمانی او را صددرصد تضمین کرد؛ به همین خاطر ما در روایات داریم که یا به جهاد بروید و یا همبستگی خود را با مجاهدان اعلام کنید. ما دوست داشتیم که در کنار حسین می‌جنگیدیم و اگر امروز و دنیای فعلی هم حضرت حسین حضور داشت یقینا همه ما برافروخته و با شمشیرهای کشیده در کنارش می‌ایستادیم و در کنارش شمشیر می‌زدیم و به شهادت در کنار او افتخار می‌کردیم.
در قیام حضرت حسین درس آزادگی هست. اگر حضرت حسین سکوت می‌کردند یقینا بهترین زندگی و بهترین رفاه را داشتند. ممکن بود حاکم مستبد بهترین حقوق و هرآن‌چه که ایشان می‌خواستند را در اختیارشان قرار دهند منتها حضرت حسین همه این‌ها را نادیده گرفتند و برای احیاء دین اسلام مقاومت کردند. تکرار می‌کنم که ایشان جهاد را عملا نشان دادند.
ایشان همه علائق و شهواتی که ممکن است یک انسان با آن‌ها درگیر باشد را کنار گذاشتند و خود را فدای اسلام کردند و باید بگویم که ایشان حداکثر مفهوم فدا شدن را به ما شناساندند.
مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید، سپاسگزارم.
من هم از شما تشکر می‌کنم.
گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
انتهای پیام/ح
مولوی عبدالله حسن‌زهی، امام جمعه اهل سنت شهرستان هامون در این گفتگو سخنان مهمی را درباره امام حسین(ع) بیان کرده است. بی‌درنگ شما را به مطالعه این گفتگو دعوت می‌کنیم:
,مرآت- پیش از آن که پرسش‌های اصلی را مطرح کنم مایلم دیدگاه کلی شما را درباره قیام عاشورا و محبت اهل‌بیت(ع) بدانم.
,ما اهل سنت در ارتباط با عاشورا همچون برادران دینی و ایمانی شیعه خود احساس اندوه می‌کنیم. شهادت حضرت حسین، حقیقتا موجب افسوس و ناراحتی تمامی مسلمین و مایه جرح قلوب تمامی اهل ایمان است و اهل سنت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. یکی از عقاید اهل‌سنت این است که باید سبط پیامبر را دوست داشته باشیم. خدا در قرآن به پیامبرش می‌فرماید بگو من هیچ اجری برای رسالتم نمی‌خواهم مگر محبت به نزدیکانم.
,ما به استناد همین آیه، دوستداری اهل بیت را جزو ایمان خودمان می‌دانیم و کسی که دوستدار اهل‌بیت نباشد، مسلمان واقعی نیست. هر مسلمانی باید از واقعه عاشورا و شهادت حضرت حسین علیه‌السلام مثل برادران شیعه، غمگین و اندوهگین شود. اگر کسی باشد که از این واقعه اندوه و حزنی در دل نداشته باشد، در واقع مسلمان نیست. ما باید قاتلان حضرت را نفرین و حامیان ایشان را تحسین کنیم.
,ما باید فلسفه قیام حضرت حسین را برای مردم تبیین کنیم.
,حسین‌وار در برابر تهاجمات علیه ایران به پاخیزیم
,مرآت- امروز کشورهای مختلفی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند و در رأس آن‌ها آمریکا قرار دارد. از طرفی فرهنگ ما که فرهنگی حسینی است، «ظلم‌ناپذیری و ظلم‌ستیزی» را به عنوان یک دستور، پیش‌روی ما می‌گذارد. از دیدگاه شما چگونه می‌توانیم از فرهنگ عاشورا برای مقابله با دشمنان استفاده کنیم؟
,استکبار جهانی و بالاخص آمریکای جنایتکار، امروز تمام هم و غم خود را بر نابودی جمهوری اسلامی بنا کرده است و در این تردیدی نیست. استکبار جهانی با تدارک دیدن نقشه‌هایی شوم، قصد شکست انقلاب اسلامی را دارد. در چنین شرایطی ما مسلمانان باید از فرهنگ عاشورا و قیام حضرت حسین درس بگیریم و حسین‌وار در برابر تهاجمات به پاخیزیم و راه ایشان را -و نه راه ذلت و نوکری را- در پیش بگیریم.
,ما باید همچون حسین سرافرازانه زندگی کنیم.
,حزن و اندوه باید در ظاهرمان نمایان باشد
,مرآت- شما اشاره کردید که کسی که از غم شهادت امام حسین(ع)، اندوهگین نباشد، مسلمان نیست. می‌دانید که شیعیان در این ایام برای نشان دادن اندوه خود، آیین‌های عزاداری گوناگونی را در اقصی نقاط کشور برگزار می‌کنند. نگاه کلی شما نسبت به عزاداری برادران شیعه چگونه است؟
,بگذارید تکرار کنم که در این ایام هر مسلمانی باید در دل عزادار باشد. علاوه بر این، در ماه محرم باید تغییری در چهره ظاهری زندگی‌مان نیز ایجاد کنیم. در این ماه باید به گونه‌ای زندگی کنیم که با دیگر ماه‌ها تفاوت داشته باشد. حزن و اندوه ما باید نمایان باشد. ما باید به واسطه عزاداری کسب ثواب کنیم. البته شیوه‌های عزاداری در میان اقوام گوناگون، متفاوت است.
,ممکن است کسانی مثل برادران شیعه، دست زدن بر سینه را شکل اصلی عزاداری خود قرار دهند و ممکن است کسانی با خواندن نماز و قرآن و هدیه ثواب آن‌ها به شهدای کربلا عزاداری کنند. هر دو گونه این عزاداری‌ها مستحسن هستند. به نظر ما اهل سنت بهتر این است که ما ثواب عباداتی مثل خواندن نماز و قرآن را به شهدای کربلا هدیه کنیم و برادران شیعه ما هم به شکلی دیگر عزاداری می‌کنند که مستحسن است.
,هدف این است که ما عزادار باشیم؛ بنابراین هرکس چه شیعه و چه اهل سنت، می‌تواند راهی را برای این عزاداری برگزیند.
,جمهوری اسلامی پرچمدار مبارزه با شمر زمانه است
,مرآت- در منابع شیعه، روایت مشهوری وجود دارد مبنی بر این که هرروز عاشوراست و هر زمین، کربلا. این یعنی در هرروز صف یزید و شمر در برابر صف امام حسین(ع) و حامیان ایشان قرار می‌گیرد و مسلمین و بلکه انسان، باید در این دوراهی، مسیر خود را انتخاب کند. از دیدگاه شما شمر زمانه ما چه فرد یا جریانی است؟
,شمر زمانه ما بی‌تردید، ترامپ است و ما باید با شیوه‌هایی نوین، به جنگ شمر زمانه خود برویم. امروز باید با استناد به فلسفه عاشورا، پرچم امام حسین را بلند کنیم. ما جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی را پرچمدار این مبارزه می‌دانیم و همراهی با جمهوری اسلامی، در واقع همراهی با حسین است و مخالفت و مبارزه با ترامپ در واقع مبارزه با شمر زمانه است.
,آن‌ها که در زیر پرچم جمهوری اسلامی، اجتماع می‌کنند و راه‌حل می‌دهند و حتی جان خود را نثار می‌کنند در واقع بر یزیدها و شمرهای زمان شوریده‌اند. به نظر من، بهترین جلوه اسلام امروز در انقلاب اسلامی ایران نمود یافته است. دفاع از آزادگی، دفاع از جهاد و دفاع از ملیت همان شیوه و راه امام حسین است و ما باید در این راه پا بگذاریم.
,علمایی که در محکومیت جنایت یزید کتاب نوشته‌اند
,مرآت- در گفتگو با دیگر علماء اهل‌سنت این مسأله مطرح شد که شمار زیادی از اندیشمندان اهل‌سنت درباره واقعه عاشورا کتاب نوشته‌اند و اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شما در این‌باره چه نکته‌ای دارید؟
,ما علمای بزرگی داریم که اقدام یزید را محکوم کرده‌اند. شاه‌ولی‌الله محدث دهلوی، شاه عبدالعزیز محدث دهلوی، محمد طیب عثمانی موسس دارالعلوم دیوبند و علمایی همچون مفتی محمود، عطاءالله بخاری و حسین احمد مدنی تنها برخی از اندیشمندان اهل‌سنت هستند که در محکومیت یزید و حمایت از جریان امام حسین کتاب‌ها نوشته‌اند. امروز هم تمامی علمای الازهر، دیوبند و پاکستان در محکومیت یزید بیانیه داده‌اند و کتاب نوشته‌اند.
,هیچ‌کس از اهل سنت نیست که نعوذبالله مخالف قیام امام حسین باشد. حسین را باید همه دوست داشته باشند و دارند. البته گروه‌هایی مثل وهابیون هستند که با امام حسین مخالف باشند و این واقعا ناشی از جهل آن‌هاست و نه از علم آن‌ها. ما این افراد را نسبت به شخصیت و مقام والای حضرت حسین جاهل می‌دانیم.
,در «جهاد و آزادگی» کسی به پای حسین(ع) نمی‌رسد
,مرآت- مفسرین و تحلیلگران دینی، اهداف گوناگونی را برای قیام امام حسین برشمرده‌اند. خود ایشان نیز در جای‌جای سفر به کربلا، اهدافی را برای قیام خود ذکر کرده‌اند. تحلیل شما در این ارتباط چیست؟
,خدا در آیات قرآن ما را به جهاد و آزادگی سفارش کرده است. ما مأمور شده‌ایم که آزاده باشیم، آزادگی را دوست بداریم و در راه آن جهاد کنیم. در تاریخ افراد زیادی، به جایگاه‌های رفیعی رسیده‌اند و نام آن‌ها پرآوازه شده است اما در بعد جهاد و آزادگی، هیچ‌کس مانند حضرت حسین نیست که در برابر باطل قیام کند و مظلومانه شهید شود. فقط حسین است که همه‌چیزش را فدای اسلام می‌کند. او بهترین نمونه یک جهادگر است.
,بزرگانِ جهادگرِ آزاده دیگری هم در تاریخ بوده‌اند منتها حضرت حسین سالار همه آزادگان است. بحمدالله ایشان بهترین مفسر عملی قرآن در بعد جهاد هستند. افراد کمی در تاریخ بوده‌اند که جهاد را به طور عملی تفسیر کنند.
,مرآت- سوال پایانی من این است که اگر فرض کنیم، قیام امام حسین(ع) اتفاق نمی‌افتاد، جهان اسلام با چه چالش‌هایی مواجه می‌شد؟
,به نظر من اگر قیام حضرت حسین نبود، امروز بسیاری از بزرگان دین اسلام در قبال، ظلم، کفر و شرک سکوت می‌کردند و درصدد مصالحه با کفر و شرک برمی‌آمدند. اگر قیام حسین نبود، خیلی‌ها می‌توانستند همراهی خود با ظلم و شرک را توجیه کنند و در مقابل یک حاکم مستبد، ساکت باشند و با او کنار بیایند و به عملکرد حضرت حسین استناد کنند اما حسین نشان داد که باید از حق دفاع کرد.
,او به ما آموخت که در راه احیای دین اسلام، باید همه‌چیزمان را فدا کنیم؛ حتی خانواده و فرزندان و مال و اموالمان را. من ممکن است در سخنرانی‌هایم حرف‌های محکمی بزنم اما در عمل به این حرف‌ها عمل نکنم؛ بترسم یا عرضه عمل به آن حرف‌ها را نداشته باشم. لیکن حضرت حسین عملا نشان داد که ما چگونه باید خود را فدای اسلام کنیم. او به ما آموخت که حتی اگر همسر، فرزندان و نزدیکانت در کنار تو باشند و مرگ تو را تماشا کنند، باز باید همه‌چیزت را فدا کنی.
,یا به جهاد بروید، یا همبستگی خود با مجاهدان را اعلام کنید
,این اسلام واقعی است. اگر کسی، رفتار و نظر و عمل حسین را نداشته باشد، نمی‌توان مسلمانی او را صددرصد تضمین کرد؛ به همین خاطر ما در روایات داریم که یا به جهاد بروید و یا همبستگی خود را با مجاهدان اعلام کنید. ما دوست داشتیم که در کنار حسین می‌جنگیدیم و اگر امروز و دنیای فعلی هم حضرت حسین حضور داشت یقینا همه ما برافروخته و با شمشیرهای کشیده در کنارش می‌ایستادیم و در کنارش شمشیر می‌زدیم و به شهادت در کنار او افتخار می‌کردیم.
,در قیام حضرت حسین درس آزادگی هست. اگر حضرت حسین سکوت می‌کردند یقینا بهترین زندگی و بهترین رفاه را داشتند. ممکن بود حاکم مستبد بهترین حقوق و هرآن‌چه که ایشان می‌خواستند را در اختیارشان قرار دهند منتها حضرت حسین همه این‌ها را نادیده گرفتند و برای احیاء دین اسلام مقاومت کردند. تکرار می‌کنم که ایشان جهاد را عملا نشان دادند.
,ایشان همه علائق و شهواتی که ممکن است یک انسان با آن‌ها درگیر باشد را کنار گذاشتند و خود را فدای اسلام کردند و باید بگویم که ایشان حداکثر مفهوم فدا شدن را به ما شناساندند.
,مرآت- بابت وقت ارزشمندی که در اختیارم قرار دادید، سپاسگزارم.
,من هم از شما تشکر می‌کنم.
,گفتگو و تنظیم: محسن حسن‌زاده
,انتهای پیام/ح
, ,]
ارسال دیدگاه