دانا گزارش می دهد؛

• سه‌شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۹۹ ۱۴:۰۴
• کد خبر : 1616543

• اخبار
• سایر رسانه ها

اداره کل بازرگانی صدا و سیما به دلیل اینکه یکی از شاهراه های پول سازی در این مجموعه عظیم است، باید بیشتر مورد رصد و بررسی قرار گیرد؛ اقدامی که در صورت غفلت از آن ممکن است، خواسته یا ناخواسته، درگیر شبهات مختلفی شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ تصور کنید پای تلویزیون و در حال دیدن سریال محبوبتان هستید (البته اگر این روزها سریال خوبی پیدا شود) و همین که سریال به نیمه و لحضات حساس آن می رسد؛ شما باید با کلافگی دقایقی را به دیدن پیام های بازرگانی سپری کنید. همان آگهی های تبلیغاتی که به محض شروع، احتمالا شما کانال تلویزیون را عوض و یا در بهترین شرایط، صدای تلویزیون خود را کم می کنید تا آرامش شما به هم نریزد، بیشترین آورده و مهمترین منابع مالی سازمان عرض و طویل صدا و سیما به شمار می آیند.

متاسفانه یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده است رسانه ی ملی در عرصه ی پخش پیام های تبلیغاتی، بدون رقیب باشد، انحصار در عرصه ی رادیو و تلویزیون در ایران و نبود بخش خصوصی فعال در این عرصه است. این کاستی، فرصت را برای صدا و سیما فراهم ساخته که به صورت یک جانبه و بدون رقیب، انحصار تمامی پیام ها و آگاهی های بازرگانی کشور را در دست بگیرد و به یکی از ثروتمندترین سازمان های کشور تبدیل شود.

مهدوی مهر؛ مدیر بازنشسته و همیشه رئیس

 میزان اهمیت پیام های بازرگانی برای رسانه ملی به اندازه ای است که سازمانی عریض و طویل به نام «اداره کل بازرگانی» برای آن تاسیس و خود به طور مستقیم با صاحبان کالا به عقد قرارداد مشغول است. البته قراردادهای غیرمستقیم و سه جانبه با حضور شرکت های تبلیغاتی نیز بر اهمیت بیشتر ماجرا تاکید دارد.

خرداد ماه سال 95 بود که احمد شهریاری، معاون برنامه ریزی و منابع مالی سازمان صدا و سیما در حکمی عباس مهدوی مهر را با اینکه در سال 94 بازنشسته شده بود، به عنوان مدیرکل بازرگانی در رسانه ملی منصوب کرد؛ مهدوی مهری که در زمان ریاست ضرغامی بر صدا و سیما، منصب دار بلامنازع این پست بود، با آمدن سرافراز سرانجام به بازنشستگی رضایت داد و به محض رفتن سرافراز از صدا و سیما، مجددا به جای خود بازگشت.

مرداد ماه سال 97 نمایندگان مجلس طرحی را تصویب کردند که با آن مدیران بازنشسته‌ای که حکم بازنشستگی آنها صادر شده است باید ظرف مدت دوماه از ابلاغ قانونی، صندلی خود را تحویل مدیران جوان بدهند.

حالا پنج سالی از حکم بازنشستگی آقای همیشه رئیس می گذرد ولی کماکان مدیرکل بازرگانی صدا و سیما با لیسانس بازرگانی بر مسند این اداره کل با قدرت بیشتر در حال درآمدزایی برای سازمان صدا و سیما است.

رتبه بندی غیر شفاف شرکت های تبلیغاتی

در سال های دور اداره کل بازرگانی صدا و سیما خود به طور مستقیم با صاحبان آگهی وارد مذاکره می شد و با آن ها قرارداد امضا می کرد ولی چند سالی است که در شیوه ای غیرمستقیم، علاوه بر اداره کل بازرگانی و صاحب آگهی، شرکتی تبلیغاتی نیز به کار اضافه شده و اصطلاحا قرارداد سه طرفه تنظیم و بسته خواهد شد.

نکته ای که این وسط وجود دارد، رتبه بندی شرکت ها و کانون های تبلیغاتی برای ساخت آگهی های تجاری و پیام های بازرگانی است که این رتبه بندی بر اساس المان هایی توسط اداره کل بازرگانی صدا و سیما اعلام می شود و بر همین اساس، شرکت های تبلیغاتی به 5 رتبه یا گرید تقسیم می شوند و شرکت ها بر اساس رتبه ای که کسب کرده اند، می توانند با گروه های مختلف صاحبان آگهی تا سقف مشخصی قرارداد تنظیم کنند. عواملی که باعث می شود شرکتی رتبه 1 یا رتبه 2 معرفی شود، از طرف اداره کل بازرگانی صدا و سیما به طور شفاف تعیین نشده و بررسی های ما نشان می دهد که معمولا سلایق شخصی برخی مدیران در این رتبه بندی لحاظ می شود که در نهایت داشتن این جایگاه در درآمد سالیانه یک شرکت تبلیغاتی بسیار تاثیرگذار است.

برندهایی که همیشه برای تلویزیون پول سازند

اپراتورهای تلفن همراه، گروه اول صاحبان آگهی هستند، بانک ها و موسسات مالی و اعتباری و صندوق های قرض الحسنه، گروه دوم و مابقی صاحبان کالا از آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی و آشامیدنی، لوازم خانگی و اداری و ... جزء گروه سوم صاحبان آگهی به شمار می آیند.

در ادامه جدول حداکثر مبلغ قرارداد هر صاحب آگهی بر حسب گروه صاحب آگهی (ارقام به ریال) توضیح داده شده است.

گروه رتبه بندی

گروه یک

گروه دو

گروه سه

رتبه 1

نا محدود

نامحدود

نامحدود

رتبه 2

300000000000

150000000000

900000000000

رتبه 3

80000000000

40000000000

450000000000

رتبه 4

30000000000

20000000000

200000000000

رتبه 5

10000000000

5000000000

60000000000

گروه رتبه بندی

گروه یک

گروه دو

گروه سه

گروه رتبه بندی

گروه رتبه بندی

گروه یک

گروه یک

گروه دو

گروه دو

گروه سه

گروه سه

رتبه 1

نا محدود

نامحدود

نامحدود

رتبه 1

رتبه 1

نا محدود

نا محدود

نامحدود

نامحدود

نامحدود

نامحدود

رتبه 2

300000000000

150000000000

900000000000

رتبه 2

رتبه 2

300000000000

300000000000

150000000000

150000000000

900000000000

900000000000

رتبه 3

80000000000

40000000000

450000000000

رتبه 3

رتبه 3

80000000000

80000000000

40000000000

40000000000

450000000000

450000000000

رتبه 4

30000000000

20000000000

200000000000

رتبه 4

رتبه 4

30000000000

30000000000

20000000000

20000000000

200000000000

200000000000

رتبه 5

10000000000

5000000000

60000000000

رتبه 5

رتبه 5

10000000000

10000000000

5000000000

5000000000

60000000000

60000000000

هر شرکت تبلیغاتی با توجه به جایگاه خود در جدول رتبه بندی، در سال 99 می تواند تا سقف مبلغ تعیین شده از یک صاحب آگهی، تسهیم و یا قرارداد سه طرفه منعقد و آگهی پخش نماید. در صورت رعایت سقف مبلغ هر رتبه، برای شرکت ها یا کانون های تبلیغاتی از نظر تعداد صاحب آگهی محدودیتی وجود ندارد.

نورچشمی های اداره کل بازرگانی

بر اساس گفته برخی منابع در سال 98 بیش از 4 هزار میلیارد تومان بابت آگهی های بازرگانی نصیب سازمان صدا و سیما شده است و این در حالی است که بودجه کل سازمان صدا و سیما در همین سال 1840 میلیارد تومان برآورد شده است.

در این دنیای پردرآمد آگهی های بازرگانی، حدود 70 شرکت و کانون تبلیغاتی با رتبه بندی های ذکر شده در حال فعالیت اند که نکته قابل تامل این ماجرا، حضور تنها دو یا سه شرکت بزرگ تبلیغاتی مثل «کانون ایران نوین» و «گروه ارتباطاتی شبکه آفتاب» با گرید و رتبه 1 موضوع اصلی این گزارش است.

این دو شرکت بزرگ تبلیغاتی در سال گذشته بر اساس برخی منابع، درصد بالایی از درآمد 4 هزار میلیاردی آگهی های بازرگانی صدا و سیما را تامین کرده اند.

کانون ایران نوین

مشتریان تجاری کانون ایران نوین

این دو شرکت بزرگ تبلیغاتی با داشتن مجهزترین استودیوها و سوله های بزرگ فیلم سازی و با کادری مجرب، در نگاه اول همه برندها و شرکت های بزرگ تجاری را به سمت خود جذب می کنند و با این پیش فرض که حق هر شرکتی است که با صرف هزینه، انتظار ساخت بهترین آگهی را داشته باشد، سهم بیشتر در میان آگهی های سازمان را توجیه می کنند؛ در حالی که این شبهه وجود دارد که چرا تنها این شرکت ها توانسته اند تا این حد در زمینه دریافت آگهی و حضور در قرار دادهای سه جانبه، پیشرفت کنند.

گروه ارتباطاتی شبکه آفتاب

مشتریان تجاری گروه ارتباطاتی شبکه آفتاب

داستان از اینجا شروع می شود که مثلا یک بانک یا شرکت بزرگ تجاری برای ساخت آگهی های تبلیغاتی خود به سراغ اداره کل بازرگانی صدا و سیما می رود تا آگهی بازرگانی سفارش دهد.

اینجاست که اگر آن برند تجاری یا مالی بخواهد با شرکت های تبلیغاتی با رتبه 2 و یا پایین تر وارد مذاکره شود، در نهایت می تواند دقیقه محدودی در سال اجازه پخش آگهی بگیرد ولی دست های پشت پرده براحتی برای اینکه برند تجاری مذکور مدت زمان بیشتری روی آنتن باشد، همکاری با شرکت های رتبه 1 را پیشنهاد می دهند و همین سوق دادن برند های تجاری معتبر به سمت این دو یا سه شرکت تبلیغاتی در سال های گذشته، باعث شده این شرکت های گرید 1، با کسب درآمد میلیاردی به دو غول بزرگ در میان شرکت های تبلیغاتی تبدیل شوند و ماجرا به گونه ای جلو رفته است که سایر شرکت های متوسط و کوچک تجاری نیز خواه ناخواه جذب این دو شرکت می شوند.

با این اتفاق عملا آینده سایر شرکت های تبلیغاتی کوچک و حتی متوسط به نابودی کشیده خواهد شد.

فرهنگی که پیام های بازرگانی به فنا دادند

سازمان صدا و سیما همیشه به پیامهای بازرگانی و تبلیغاتی با نگاه درآمدزایی نگاه کرده است و در این سال ها البته با انتقادات فراوانی از سوی کارشناسان فرهنگ و رسانه روبرو بوده؛ مبنی بر اینکه محتوای این پیام ها بعضا با سبک زندگی ایرانی اسلامی ما فاصله بسیاری دارد و عدم نظارت بر محتوای این پیام ها در دراز مدت می تواند آسیب های جبران ناپذیری بر جامعه وارد کند.  

مدیران صدا و سیما نیز برای دلخوشی اهالی فرهنگ اعلام می کنند که صاحبان کالایی که برای تبلیغ نشان تجاری خود، به نقش و حضور خانواده بها دهند، مورد لطف این سازمان در هنگام عقد قرارداد، قرار خواهند گرفت. به عنوان مثال استفاده از مد لباس های محلی، بومی و سنتی ایرانی در آگهی و یا نمایش سبک زندگی ایرانی، اسلامی باعث 30 درصد اضافه پخش و به تصویر کشیدن چند فرزندی و یا به تصویر کشیدن چند نسل از یک خانواده با 25 درصد اضافه پخش منجر خواهد شد؛

البته در این سال ها شاهد پخش انواع پیام های بازرگانی کالاهای مختلف نوشیدنی تا پوشیدنی هستیم که به بهانه حضور یک مادر یا پدر و کودکی ناز و چشم رنگی (که سعی شده حضور گرم خانواده در زمان پخش آگهی لحاظ شود) صدا و سیما به اهمیت نگاه منتقدین لبیک گفته ولی از طرفی با نشان دادن همان پدر و مادر در آشپزخانه ها و خانه های لوکس، با لباس های برند و مارک دار صرف تبلیغ یک مایع ظرف شویی، بارها و بارها آه از نهاد عده زیادی از مردم جامعه بلند کرده و حسرتی که در تماشای این چند ثانیه بر دل های خیلی از پدر و مادرها نشسته است.

انحصارگرایی در سیستم، زمینه های فساد مالی را به تدریج بوجود می آورد و عدم نظارت کافی در این زمینه، به این فساد سرعت بیشتری می دهد. درخواست نگارنده این گزارش بر این است که لااقل مدیران اداره کل بازرگانی صدا و سیما به صورت شفاف گزارشی از درآمدهای این اداره کل در خصوص پیام های بازرگانی و قراردادهای سه جانبه خود با شرکت های رتبه 1 برای رسانه ها بیان کند.

مصطفی پورکیانی

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #