اخبار داغ

گفت‌وگوی دانا با کارگردان «دیدن این فیلم جرم است»؛

علاوه بر دولت، مجلس قبل هم در توقیف فیلمم نقش داشت/ من هم بجای «امیر» بودم اسلحه می کشیدم!

علاوه بر دولت، مجلس قبل هم در توقیف فیلمم نقش داشت/ من هم بجای «امیر» بودم اسلحه می کشیدم!
رضا زهتابچیان، نویسنده و کارگردان فیلم «دیدن این فیلم جرم است» درخصوص توقیف این فیلم گفت: آن زمان علاوه بر دولت به من گفتند که برخی از ارکان مجلس هم با این فیلم مخالف اند و دستور توقیف داده اند.
[

به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ پس از نمایش فیلم «دیدن این فیلم جرم است» در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، خیلی ها این فیلم را سیاسی ترین فیلم ایران لقب دادند و بسیاری پیش بینی می کردند که احتمالا نخستین فیلم رضا زهتابچیان با این دیالوگ ها و محتوا، توقیف شود و رنگ اکران به خود نگیرد. پیش بینی که خیلی زود پس از جشنواره رنگ واقعیت به خود گرفت و مهر «توقیفی» به پیشانی این فیلم نشست. اگر نهادی مانند حوزه هنری شجاعانه از فیلم حمایت نمی کرد، به جای اکران این روزهای فیلم در ایام کرونا، سرانجام نامشخصی نصیب این فیلم می شد.

, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, پس از نمایش فیلم «دیدن این فیلم جرم است» در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، خیلی ها این فیلم را سیاسی ترین فیلم ایران لقب دادند و بسیاری پیش بینی می کردند که احتمالا نخستین فیلم رضا زهتابچیان با این دیالوگ ها و محتوا، توقیف شود و رنگ اکران به خود نگیرد. پیش بینی که خیلی زود پس از جشنواره رنگ واقعیت به خود گرفت و مهر «توقیفی» به پیشانی این فیلم نشست. اگر نهادی مانند حوزه هنری شجاعانه از فیلم حمایت نمی کرد، به جای اکران این روزهای فیلم در ایام کرونا، سرانجام نامشخصی نصیب این فیلم می شد. , «دیدن این فیلم جرم است»,

یکی دو ماه قبل از شروع اکران، خبر انتشار نسخه «قاچاق» فیلم خبرساز شد و ضربه دیگری بر پیکر نحیف این فیلم وارد کرد. به بهانه همه این حاشیه ها با رضا زهتابچیان به گفت و گو نشسته ایم.

, یکی دو ماه قبل از شروع اکران، خبر انتشار نسخه «قاچاق» فیلم خبرساز شد و ضربه دیگری بر پیکر نحیف این فیلم وارد کرد. به بهانه همه این حاشیه ها با رضا زهتابچیان به گفت و گو نشسته ایم., رضا زهتابچیان,

, ,

دانا: می دانم که دراین دو سال بارها و بارها درباره حاشیه ها و اصل فیلم صحبت کرده اید؛ اگر اجازه دهید کمی به عقب برگردیم و درباره فیلمتان صحبت کنیم. تا آنجا که می دانم شما این فیلمنامه را حدود 15 سال پیش نوشته اید و قطعا تا زمان پخش آن که مربوط به جشنواره سی و هفتم است، بازنویسی هایی صورت گرفته است. کمی در این خصوص توضیح دهید.

, دانا: می دانم که دراین دو سال بارها و بارها درباره حاشیه ها و اصل فیلم صحبت کرده اید؛ اگر اجازه دهید کمی به عقب برگردیم و درباره فیلمتان صحبت کنیم. تا آنجا که می دانم شما این فیلمنامه را حدود 15 سال پیش نوشته اید و قطعا تا زمان پخش آن که مربوط به جشنواره سی و هفتم است، بازنویسی هایی صورت گرفته است. کمی در این خصوص توضیح دهید.,

زهتابچیان: کلیت فیلمنامه در سال 84 یا 85 نوشته شد و به دلایلی ساخت فیلم به تاخیر افتاد. خیلی ارگان ها به دلیل اینکه محتوای فیلم را تند و خط و قرمزی می خواندند، حاظر به سرمایه گذاری برای فیلم نبودند. و تا سال 97 که موقع ساخت یکسری بروزرسانی ها در فیلمنامه داشتیم.

,

مثلا ماجرای حمله به سفارت انگلیس که بعدا اتفاق افتاد به روز رسانی و در فیلمنامه جای گذاری شد و لی طرح و کلیت فیلم همان است.

,

 

,

دانا: و یا ارجاعاتی که به برجام و مذاکرات داشتید؟

, دانا: و یا ارجاعاتی که به برجام و مذاکرات داشتید؟,

زهتابچیان: اصلا ربطی به برجام نداشته فیلم ما و چقدر خوب شد که اتفاقا شما این را پرسیدید. نظر من این است که داستان برجام مربوط به یک شخص نیست بلکه کلیت نظام به این تصمیم رسیده است و البته دولت در خط مقدم این کار بوده است.

,

در زمانی که من این فیلمنامه را نوشتم، خبری از برجام نبوده؛ مساله من در این فیلم عدالت طلبی و ظلم های وسیع اجتماعی بود. من اگر قصد داشتم برجام را بزنم، هرگز در فیلمم سرهنگ یوسفی با لباس سپاه را یک آدم متملق و محافظه کار نشان نمی دادم و اینها را به عنوان یک نهاد مقدس و مخالف برجام به تصویر می کشیدم. ما در فیلممان آیت الله احتشام به شدت اصول گرایی داریم که مردم را به مبارزه با غرب تشویق می کند که او را هم در فیلم زده ایم.

,

پس به برجام ربطی ندارد ولی چون در نگاه کلی و روح فیلم مساله عزت و ذلت و مبارزه با ظلم مطرح می شود امکان دارد برداشت ها و مصادیق مختلفی از آن شود. ولی من به شخصه هدفی را نداشتم که برجام را بزنم.

, من به شخصه هدفی را نداشتم که برجام را بزنم,

اتفاقا برای من بسیار مهم بود که دولت را نزنم چون احساس خسران می کنم که کلی وقت و انرژی بگذارم که درنهایت یک دولتی را نقد کنم که گذرا و رفتنی است. بلکه مفاهیم مهم تری مد نظر من بوده است. صحبت من تقابل جریان هاست. حالا این جریان در بخشی از آن می تواند مصداق دولت باشد.

,

 

,

دانا: بیایید مقداری شجاعانه تر و شفاف تر صحبت کنیم. بالاخره در فیلم شما نقدهای مختلف و مستقیمی به عملکرد دولت شده و همه این ها در نهایت باعث شده که فیلمتان دچار توقیف و خواستار سانسور شود.

, دانا: بیایید مقداری شجاعانه تر و شفاف تر صحبت کنیم. بالاخره در فیلم شما نقدهای مختلف و مستقیمی به عملکرد دولت شده و همه این ها در نهایت باعث شده که فیلمتان دچار توقیف و خواستار سانسور شود.,

زهتابچیان: از این قضیه خیلی متاسفم. بگذارید به زبان دیگری توضیح دهم. مثلا من به شما می گویم که دزدی کار بسیار بدی است و شما به من بگویید که چرا داری مرا می زنی؟ و من باید به آنها بگویم که مگر شما دزدی کردید؟! آخر خود دولتی ها دارند به این فرضیه و گذاره صحه می گذارند و آنرا تقویت می کنند که همچین اتفاقی افتاده است. من اگر جای آقایان دولتی بودم نه فیلم را توقیف می کردم و نه به این حواشی دامن می زدم.

, من اگر جای آقایان دولتی بودم نه فیلم را توقیف می کردم و نه به این حواشی دامن می زدم. ,

دانا: صحنه غم انگیز ماجرا اتفاقا همین است؛ دولتی که با شعار حمایت از هنرمندان و رفع توقیف فیلم های خانه نشین بر سر کار آمده، خودش تاب نمی آورد و فیلم را توقیف می کند؛ فیلمی که خودش مجوز ساخت آن را صادر کرده است.

, دانا: صحنه غم انگیز ماجرا اتفاقا همین است؛ دولتی که با شعار حمایت از هنرمندان و رفع توقیف فیلم های خانه نشین بر سر کار آمده، خودش تاب نمی آورد و فیلم را توقیف می کند؛ فیلمی که خودش مجوز ساخت آن را صادر کرده است.,

زهتابچیان: ما یکبار سال 95 با آقای شفاه به عنوان تهیه کننده اقدام به ساخت این فیلم کردیم که آن سال ارشاد کلا فیلم را ریجکت کرد و اعلام کردند که «این فیلم خط قرمز ماست و غیر قابل مذاکره»؛ حتی خاطرم هست که برخی دوستان هم آمدند و گفتند که فیلم مضمون تندی دارد، مثلا فلان سکانس را حذف کن، به جای آیت الله، حجت الاسلام بگذار که من به جد پای فیلمم ایستادم و گفتم که هیچ جای آن را حذف نخواهم کرد. دو سال بعد و سال 97 هم که ارشاد پروانه ساخت داد، این مجوز را برای شخص صادر نکرد بلکه مجوز را به شخص حقوقی و سازمان سینمایی سوره داده بود.

, آن سال ارشاد کلا فیلم را ریجکت کرد و اعلام کردند که «این فیلم خط قرمز ماست و غیر قابل مذاکره», دو سال بعد و سال 97 هم که ارشاد پروانه ساخت داد، این مجوز را برای شخص صادر نکرد بلکه مجوز را به شخص حقوقی و سازمان سینمایی سوره داده بود. ,

 

,

دانا: قطعا می خواستند صندلی خود را محکم تر کنند که اگر بعدها اعتراضی به ارشاد برای دادن مجوز شد، پای یک نهاد را به میان بیاورند.

, دانا: قطعا می خواستند صندلی خود را محکم تر کنند که اگر بعدها اعتراضی به ارشاد برای دادن مجوز شد، پای یک نهاد را به میان بیاورند.,

زهتابچیان: بله قطعا همین طور است. حدسیات من این است که می خواستند این تمهیدات را ببینند، که اگر گفتند چرا به این فیلم مجوز داده شده، به جای یک شخص، پای یک سازمان به میان باشد.

,

 

,

دانا: شما سعی کردید اصطلاحا یک فیلم فراجناحی بسازید و نقد درون گفتمانی انجام دهید نه اینکه اپوزیسیون باشید؛ ولی نمی دانم چرا بسیاری از ارگان ها حاضر به همکاری با شما نبودند؟

, دانا: شما سعی کردید اصطلاحا یک فیلم فراجناحی بسازید و نقد درون گفتمانی انجام دهید نه اینکه اپوزیسیون باشید؛ ولی نمی دانم چرا بسیاری از ارگان ها حاضر به همکاری با شما نبودند؟,

زهتابچیان: به جرات به شما بگویم به جز حوزه هنری، هیچ ارگان و سازمانی پای کار نیامد و البه همان موقع همان خود حوزه فشارهای بسیاری را از جانب خیلی از آقایان متحمل شد که همچین فیلمی را نسازید.

, به جز حوزه هنری، هیچ ارگان و سازمانی پای کار نیامد,

بعد از اکران هم نظرات و تحلیل های کاملا متناقض از اصولگرایان و اصلاح طلبان به گوش می رسید. اگر کمی عمیق تر به فیلم نگاه کنید، متوجه این دسته بندی های افراد فیلم خواهید شد. یعنی ما در کنار آیت الله احتشام، آیت الله یثربی را داریم، سپاهی ها، دولتی ها، حتی چادری های فیلم؛ همه خوب و بد دارند و نگاه من فراتر از انتقاد به یک حزب و جریان بوده است.

,

سعی کردم فراتر از حجاب لباس ها و ارگان ها حرفم را بزنم. حالا در نسخه جدید این فیلم، حرف ما واضح تر و هویداتر است. چون قطعا نسبت به نسخه جشنواره تکمیل تر شده است.

,

, ,

 

,

دانا: البته همیشه این انتقاد وجود داشته که صبر و حوصله سازمان ها و ارگان های مختلف دولتی و غیر دولتی نسبت به نقد پایین است و سریع واکنش نشان می دهند و بر اساس قدرت و نفوذی که دارند گاها باعث سانسور و یا حتی توقیف فیلم و سریال هایی شده اند. به خاطر همین شاید فیلم و سریال های انتقادی اندکی تا به حال ساخته شده مثل گاندو، آقازاده و در نگاهی دیگر گفته می شود که اگر سازمان هایی نظیر حوزه هنری و یا اوج پای کار این فیلم و سریال ها نباشند، اجازه اکران به آن ها داده نمی شود.

, دانا: البته همیشه این انتقاد وجود داشته که صبر و حوصله سازمان ها و ارگان های مختلف دولتی و غیر دولتی نسبت به نقد پایین است و سریع واکنش نشان می دهند و بر اساس قدرت و نفوذی که دارند گاها باعث سانسور و یا حتی توقیف فیلم و سریال هایی شده اند. به خاطر همین شاید فیلم و سریال های انتقادی اندکی تا به حال ساخته شده مثل گاندو، آقازاده و در نگاهی دیگر گفته می شود که اگر سازمان هایی نظیر حوزه هنری و یا اوج پای کار این فیلم و سریال ها نباشند، اجازه اکران به آن ها داده نمی شود.,

زهتابچیان: بله با شما کاملا موافقم و الته در مقام مقایسه چون نام برخی فیلم و سریال ها را بردید، به نظر من باز در این سریال ها افراد را دو قطبی نشان داده ایم و خب این که مشکلی ندارد؛ مشکل «دیدن این فیلم جرم است» و اتفاقا شجاعت را ما انجام داده ایم که حتی روحانی، سپاهی و بسیجی را باز خوب و بد نشان داده ایم.

,

ما در این فیلم قواعد های رسمی را رعایت نکرده ایم و بزرگترین مشکل فیلم هم همین بود و به همین خاطر هیچ جبهه واحدی پای فیلم نیامد.

,

من سعی کردم یک حرف حقی را مستقل از اینکه چه کسی از فیلم خوشش می آید یا بدش، بزنم و امیدوارم خطا نکرده باشم.

,

 

,

دانا: بیایید کمی به اتفاقات بعد از جشنواره اشاره کنیم و من در جایی به نقل از آقای شفا تهیه کننده فیلم خواندم که اشاره به جلسه ای داشتند که قرار بوده به فیلم، پروانه نمایش دهند و تمامی 7 نفری که در جلسه رای گیری حاضر بودند، رای مثبت به پروانه نمایش فیلم می دهند ولی بعد از جلسه، مثل اینکه شخص آقای انتظامی با این رای مخالفت می کند و یک تنه پای توقیف فیلم می ایستد. این نقل را تایید می کنید؟

, دانا: بیایید کمی به اتفاقات بعد از جشنواره اشاره کنیم و من در جایی به نقل از آقای شفا تهیه کننده فیلم خواندم که اشاره به جلسه ای داشتند که قرار بوده به فیلم، پروانه نمایش دهند و تمامی 7 نفری که در جلسه رای گیری حاضر بودند، رای مثبت به پروانه نمایش فیلم می دهند ولی بعد از جلسه، مثل اینکه شخص آقای انتظامی با این رای مخالفت می کند و یک تنه پای توقیف فیلم می ایستد. این نقل را تایید می کنید؟,

زهتابچیان: اجازه بدهید من صحبت آقای مومنی شریف، ریاست سابق حوزه هنری را برایتان نقل کنم که به من گفتند برخی از ارکان مجلس با این فیلم مخالف اند و دستور توقیف داده اند.

, اجازه بدهید من صحبت آقای مومنی شریف، ریاست سابق حوزه هنری را برایتان نقل کنم که به من گفتند برخی از ارکان مجلس با این فیلم مخالف اند و دستور توقیف داده اند.,

 

,

دانا: ارکان مجلس منظورتان رئیس مجلس و یا شخص خاصی است؟ می شود واضح تر بگویید.

, دانا: ارکان مجلس منظورتان رئیس مجلس و یا شخص خاصی است؟ می شود واضح تر بگویید.,

زهتابچیان: بگذارید به این نحو بگویم همچین فیلم هایی که سازمان هایی نظیر حوزه پشت سر آن هاست، دولت به تنهایی قادر به توقیف شان نیست. سریال گاندو را هم شاید دولت می خواست توقیف و سانسور کند، اما نتوانست.

, همچین فیلم هایی که سازمان هایی نظیر حوزه پشت سر آن هاست، دولت به تنهایی قادر به توقیف شان نیست.,

 

,

دانا: در این سال ها فیلم های توقیفی وجود داشته؛ ولی سوال اینجاست چرا مانند باقی فیلم ها که بلافاصله خانه سینما نسبت به توقیفشان موضع می گرفت و یا اکثر هنرمندان و بازیگران در فضای مجازی و حقیقی اعتراض خود را با هشتگ و کمپین نشان می دادند؛ ولی برای فیلم شما هیچ یک از این اتفاقات را شاهد نیستیم.

, دانا: در این سال ها فیلم های توقیفی وجود داشته؛ ولی سوال اینجاست چرا مانند باقی فیلم ها که بلافاصله خانه سینما نسبت به توقیفشان موضع می گرفت و یا اکثر هنرمندان و بازیگران در فضای مجازی و حقیقی اعتراض خود را با هشتگ و کمپین نشان می دادند؛ ولی برای فیلم شما هیچ یک از این اتفاقات را شاهد نیستیم.,

زهتابچیان: داستان تقابل قدرت سیاسی با اجتماعی است. یعنی همان دوستانی که اشاره کردید، بارها گفته اند که ما زخم خورده ایم  حوزه فیلم های ما را تحریم کرده است و حالا که این اتفاق برای حوزه افتاده است، طبیعی است که خیلی ها خوشحال شوند.

,

ولی خیلی قشنگ می شد همین دوستانی که از فیلم های دیگر حمایت می کنند، یک متنی می دادند با این مضمون که «اگرچه حوزه هنری فیلم های ما را تحریم کرده و ما زخم خورده این راهیم اما ما به خاطر مساله آزادی بیان، توقیف این فیلم را محکوم می کنیم اگرچه خودمان هم به تماشای آن نخواهیم نشست.» آن وقت فرمایشات برخی از این دوستان برای من یک درجه اعتباری می گرفت.

,

, ,

 

,

دانا: برویم سراغ خود فیلم؛ می دانم که بعد از اکران جشنواره ای فیلم، همان موقع خیلی ها به شما گفتند که می خواستی آژانس شیشه ای 2 را بسازی و می دانم که بارها و بارها در جاهای مختلف گفته ای که چه به لحاظ فرم و چه به لحاظ محتوا فیلم تو با آژانس کاملا متفاوت است. در جایی خواندم که مثل اینکه خود آقای حاتمی کیا همان موقع فیلم را دیده بود. خواستم بدانم نظرش درباره فیلم تو چه بوده است؟

, دانا: برویم سراغ خود فیلم؛ می دانم که بعد از اکران جشنواره ای فیلم، همان موقع خیلی ها به شما گفتند که می خواستی آژانس شیشه ای 2 را بسازی و می دانم که بارها و بارها در جاهای مختلف گفته ای که چه به لحاظ فرم و چه به لحاظ محتوا فیلم تو با آژانس کاملا متفاوت است. در جایی خواندم که مثل اینکه خود آقای حاتمی کیا همان موقع فیلم را دیده بود. خواستم بدانم نظرش درباره فیلم تو چه بوده است؟,

زهتابچیان: درباره شباهت فیلم این را بگویم که همان سال 84 که فیلمنامه را می نوشتم، وقتی امیر اسلحه کشید، یک لحظه پیش خودم گفتم که «انگار شبیه آژانس شد»؛ بعد پیش خودم گفتم مهم نیست و کار را ادامه دادم و واقعا به لحاظ رویکرد و محتوا این فیلم با آژانس کاملا متفاوت است.

,

آقای حاتمی کیا همان موقع بزرگواری کردند و با من تماس گرفتند؛ دقیقا قبل از اینکه به نشست خبری فیلم بروم. تماس گرفتند و گفتند: «سلام. من زنگ زدم که خداقوت به شما بگویم. من این فیلم را الان در پردیس باغ کتاب دیدم. فیلمت بسیار اثرگذار بود و صداقت مشهودی داشت. یکسری جزئیات فنی در آن بود که ...» من همان موقع به ایشون گفتم که فیلم به لحاظ فنی هنوز کار دارد و اصطلاحا ناقص است. حاتمی کیا گفت: « ولی فراموش نکنید که آژانس شیشه ای فیلم نهم من بود، ولی این فیلم اول توست و اصلا هم این حرف ها را تحویل نگیر که این فیلم شبیه آژانس است. من همان موقع که این فیلم را ساختم، همه به من می گفتند که فیلمت شبیه بعدازظهر سگی است و تو الان در موقعیت 20 سال پیش منی. به این حرف ها توجه نکن و کار خودت را بکن. » البته در سینما دوستان تهیه کننده و کارگردان های دیگری هم بودند که به بنده نظر لطف داشتند و از فیلم خوششان آمده بود.

, حاتمی کیا گفت: « ولی فراموش نکنید که آژانس شیشه ای فیلم نهم من بود، ولی این فیلم اول توست و اصلا هم این حرف ها را تحویل نگیر که این فیلم شبیه آژانس است,

 

,

دانا: بعد از رفع توقیف فیلم، از شانس بدتان به کرونا خوردید و تعطیلی مکرر سینماها و عدم استقبال مردم از رفتن به سینما که خیلی از تهیه کنندگان ترجیح دادند فیلم خود را اکران آنلاین کنند. به اکران آنلاین فیلم هم فکر کرده اید؟

, دانا: بعد از رفع توقیف فیلم، از شانس بدتان به کرونا خوردید و تعطیلی مکرر سینماها و عدم استقبال مردم از رفتن به سینما که خیلی از تهیه کنندگان ترجیح دادند فیلم خود را اکران آنلاین کنند. به اکران آنلاین فیلم هم فکر کرده اید؟,

زهتابچیان: ما تقریبا همزمان با شیوع کرونا یعنی 14 بهمن 98 مجوز نمایش گرفتیم و دو هفته مانده به انتخابات مجلس بود و از بعضی دوستان شنیده بودم که توصیه داشتند که در سال انتخابات اکران این فیلم به صلاح نیست. در نهایت به کرونا خوردیم ولی شرکت بهمن سبز که پخش کننده این فیلم است خیای امیدوار به فروش این فیلم بود و ترجیح بر این شد که دست نگه داریم تا اوضاع کرونا بهتر شود. ولی اوضاع روز به روز بدتر شد تا اینکه متاسفانه نسخه قاچاق فیلم با تایتل «نسخه بازبینی جشنواره فجر» هم بیرون آمد.

,

, ,

 

,

دانا: ارزیابی خودتان از این ماجرا چیست؟ به شخص یا نهاد خاصی مضنون هستید؟

, دانا: ارزیابی خودتان از این ماجرا چیست؟ به شخص یا نهاد خاصی مضنون هستید؟,

زهتابچیان: دو سه ماه قبل از شروع اکران، یک دوستی به من پیام داد و کلی از فیلم تعریف و تمجید کرد و من یک لحظه پیش خودم گفتم که ما مدتی است که اکران خصوصی نداشتیم و سوال کردم که این فیلم را کجا دیدی؟ که در جواب گفت در یکی از کانال های ماهواره ای که من سریع به تهیه کننده گفتم و با پیگیری دوستان پخش ماهواره ای دیگر نداشتیم.

,

دوباره در یوتیوب همین ماجرا تکرار شد که آن هم جمع شد و کم کم دیدیم که این جریان دارد اوج می گیرد و بخش هایی از فیلم در شبکه های اجتماعی در حال وایرال شدن بود. واقعا اینکه به چه کسی مضنون هستیم کار بسیار سخت و قضاوت دشواری است.

,

ولی وقتی این نسخه قاچاق با این تایتل «نسخه بازبینی جشنواره» را می بینیم، طبیعی است که اولین بار پیش خودمان می گوییم که این نسخحه را ما تحویل وزارت ارشاد داده ایم. امااینکه حالا چقدر ارشاد در این کار عمدا یا سهوا نقش داشته، باید بررسی حقوقی شود. من الان نمی توانم چیزی را مدعی شوم و خدای نکرده به کسی یا جایی تهمت بزنم.

,

 

,

دانا: و بعد از اکران در سینماها، فیلم را به صورت آنلاین اکران خواهید کرد؟

, دانا: و بعد از اکران در سینماها، فیلم را به صورت آنلاین اکران خواهید کرد؟,

زهتابچیان: طبیعتا بله.

,

 

,

دانا: و اینکه در این روزها به شخصه به سینما رفته اید تا با تماشاگران هرچند محدود فیلم را ببینید؟

, دانا: و اینکه در این روزها به شخصه به سینما رفته اید تا با تماشاگران هرچند محدود فیلم را ببینید؟,

زهتابچیان: به من خبر داده اند مثل اینکه در ایام کرونا، رکورد فروش را از آن خود کرده است.

,

 

,

دانا: این را اگر می شود توضیح دهید که نسخه حال حاضر فیلم چه تفاوت هایی با نسخه جشنواره دارد؟

, دانا: این را اگر می شود توضیح دهید که نسخه حال حاضر فیلم چه تفاوت هایی با نسخه جشنواره دارد؟,

زهتابچیان: اولا خیال خیلی از دوستان را راحت کنم که فیلم اصلا سانسور نشده است. موسیقی فیلم تغییر کرده است، آقای علیرضا علویان لطف کردند و فیلم را صداگذاری کردند. اصلاح رنگ و نور، تدوین و گرافیک و جلوه های ویژهآن تغییرات اساسی کرده اند.

,

 

,

دانا: این تغییراتی را که شما گفتبد، به نظر می رسد با فیلم کاملا جدیدی مواجه ایم؟

, دانا: این تغییراتی را که شما گفتبد، به نظر می رسد با فیلم کاملا جدیدی مواجه ایم؟,

زهتابچیان: دقیقا همین طور است و من این را از بازخورد دوستانی که فیلم را مجددا دیده بودند و تعریف مثبت می کردند، متوجه شدم. من همان سال، نمی خواستم فیلم را به جشنواره بدهم، چون واقعا به لحاظ فنی مشکل داشت ولی دوستان اصرار داشتند که اگر همین نسخه را در جشنواره اکران نکنیم، قطع به یقین در پشت پرده فیلم را ذبح می کنند و من به خاطر همین توصیه ها راضی به اکران آن سال جشنواره شدم و بعدا فهمیدم که چقدر این نگاه و توصیه های دوستان درست بوده است.

, دوستان اصرار داشتند که اگر همین نسخه را در جشنواره اکران نکنیم، قطع به یقین در پشت پرده فیلم را ذبح می کنند,

, ,

 

,

دانا: یک انتقاد جدی که به فیلم مطرح است این است که شما به جای اینکه یک فیلم کاملا سیاسی بسازید، با وارد کردن احساسات شخصی قهرمان داستان، همه این اتفاقات و اعتراضات را عملا شخصی کرده اید؟

, دانا: یک انتقاد جدی که به فیلم مطرح است این است که شما به جای اینکه یک فیلم کاملا سیاسی بسازید، با وارد کردن احساسات شخصی قهرمان داستان، همه این اتفاقات و اعتراضات را عملا شخصی کرده اید؟,

زهتابچیان: بله؛ انگیزه قهرمان فیلم صد درصد شخصی بوده تا نیمه دوم فیلم؛ که عملا از حق خودش می گذرد. ولی یکهو با این دیالوگ مواجه می شود «که ما (ملکه ویکتوریا) هیچ وقت شکست نمی خوریم» که آنجا بود که ورق بازی عوض می شود. بنابراین دیگر داستان انگیزه شخصی نیست و پای انگیزه ملی درمیان است.

,

گاها احساس می کنم عده ای فیلم را ندیده اند و بر اساس یک سری پیش فرض ها و ذهنیتی که از لوگوی حوزه هنری داشتند، شروع به انتقاد و نوشتن می کنند. من با مخالفان یا موافقان فیلم کاری ندارم؛ حرف من با کسانی است که به نکاتی اشاره دارند، که احساس می کنم اصلا فیلم را ندیده اند؛ مثلا عزیزی در جایی نوشته بود که «کارگردان و نویسنده این فیلم اسلحه را بر قلم مقدم می دارد و هر نوع سازشی را با غرب مصداق ذلت می داند...» من خودم سوئد درس خواندم؛ اصلا مگر آنجا در فیلم امیر نمی گوید که امشب خیلی چیزها بستگی دارد به... حالا نمی خواهم قصه فیلم را جز به جز تعریف و گره گشایی کنم ولی مشخص است که خیلی ها فیلم بین حرفه ای نیستند؛ به نظر من مردم عادی فقط فیلم بین واقعی اند که بدون هیچ ذهنیتی به تماشای فیلم می نشینند.

,

اصلا خودتان را بگذارید به جای امیر؛ آن اتفاق برای زن و ناموس شما افتاده و می بیند که قانون پشت سر او نیست و دارند می برندش و چاره ای نمی بیند که در آن لحظه اسلحه بکشد. من به شخصه خودم کاری جز کار امیر نمی توانم بکنم. اگر شما تمهید دیگری دارید، دم شما گرم و به من یاد دهید.

,

 

,

دانا: برای نقش های مختلف فیلم و مخصوصا نقش امیر، فرد خاصی را از ابتدا مدنظر داشتید یا به اجبار به این گزینه رسیدید؟ چون در جایی به نقل از شما خواندم که « به برخی از بازیگرها این نقش را پیشنهاد داده بودید و قبول نکرده بودند و خیلی صریح گفته بودند که پوشیدن این لباس برای آن ها هزینه دارد.»

, دانا: برای نقش های مختلف فیلم و مخصوصا نقش امیر، فرد خاصی را از ابتدا مدنظر داشتید یا به اجبار به این گزینه رسیدید؟ چون در جایی به نقل از شما خواندم که « به برخی از بازیگرها این نقش را پیشنهاد داده بودید و قبول نکرده بودند و خیلی صریح گفته بودند که پوشیدن این لباس برای آن ها هزینه دارد.»,

زهتابچیان: بله؛ این فرمایش یکی از بازیگران معروف بود که فرموده بودند « من این فیلمنامه را خواندم، بسیار دوست داشتم و اتفاقا به جای اینکه مضمون سیاسی داشته باشد، کاملا انسانی است؛ فقط اینکه بسیج دغدغه من نیست.» بااینکه اصلا صحبت بسیج نبود و این اتفاق در بستر بسیج می گذرد؛ یا برخی ها می گفتند که این فیلم به نحوی است که معلوم نیست حتی خود نظام پشت آن بیاستد، و از آن طرف به چیزهایی متهم بشویم و اصطلاحا چوب دو سر سوز است.

,

یک عزیزی در جایی گفته بود که چه کار ارزشمندی کردند که خیلی ها در این فلیم بازی نکردند؛ و من خطاب به همان دوست همان جا گفتم که «اگر بازیگری این فیلمنامه را خواند و به من گفت که حرفت را قبول ندارم و باطل است و نمی توانم دراین فیلم بازی کنم، حرفش را می پذیرم و برای من ارزشمند است؛ ولی اگر بازیگری فیلمنامه را خواند و گفت که حرف تو حق است ولی ترسید که بیاید و در فیلم بازی کند، این اسمش بزدلی است نه ارزشمندی؛ لطفا این ها را از هم تفکیک کنید.»

, «اگر بازیگری این فیلمنامه را خواند و به من گفت که حرفت را قبول ندارم و باطل است و نمی توانم دراین فیلم بازی کنم، حرفش را می پذیرم و برای من ارزشمند است؛ ولی اگر بازیگری فیلمنامه را خواند و گفت که حرف تو حق است ولی ترسید که بیاید و در فیلم بازی کند، این اسمش بزدلی است نه ارزشمندی,

 

,

دانا: می دانم که عاشق سبک فیلمسازی مجید مجیدی و فیلم هایی شبیه «باران» و «بید مجنون» هستی؛ و به شدت احساسی و شاعرانه زندگی می کنی. ولی نمی دانم که چرا فیلم اولت می شود « دیدن این فلیم جرم است» یعنی یک فضایی کاملا متفاوت از آن داستان و سبک فیلمسازی.

, دانا: می دانم که عاشق سبک فیلمسازی مجید مجیدی و فیلم هایی شبیه «باران» و «بید مجنون» هستی؛ و به شدت احساسی و شاعرانه زندگی می کنی. ولی نمی دانم که چرا فیلم اولت می شود « دیدن این فلیم جرم است» یعنی یک فضایی کاملا متفاوت از آن داستان و سبک فیلمسازی.,

زهتابچیان: بله واقعا سینمای اصلی و دوست داشتنی من، آن جنس سینماست. در آن فیام ها اخلاق حرف اول را می زند و بر سیاست و همه چیز اولویت دارد و در نهایت همه آن ها را تحت شعاع خودش قرار داده و درست می کند.

,

شاید یکسری اتفاقات منجر به ساختن این فیلم شد وگرنه من یک فیلمنامه دیگری به نام «شرط رومی» دارم که کاملا اجتماعی و اخلاقی است و اتفاقا یک پیش تولیدی هم با حوزه هنری جلو بردیم ولی بودجه آن مهیا نشد و کار ساخته نشد ولی برای این فیلم ماجرا به نحوی جلو رفت که درنهایت ساخته شد. حوزه برای این فیلم 2 میلیارد بودجه کنار گذاشته بود که در نهایت با بالا رفتن دلار و هزینه ها با 3 میلیارد فیلم را ساختیم.

,

 

,

دانا: کمی از آینده کاریتان بگویید که چه فیلمنامه یا کارهایی در پیش رو دارید؟ شنیدم ابتدا فیلمنامه «مصلحت نظام» را که در جشنواره امسال فجر حضور دارد نوشته اید؟

, دانا: کمی از آینده کاریتان بگویید که چه فیلمنامه یا کارهایی در پیش رو دارید؟ شنیدم ابتدا فیلمنامه «مصلحت نظام» را که در جشنواره امسال فجر حضور دارد نوشته اید؟,

زهتابچیان: بله و قرار بود که خودم هم آن را بسازم که درگیر نوشتن فیلمنامه دیگری شدم و چون بعد از بازنویسی فیلمنامه «مصلحت نظام» و ساخت آن، تغییراتی در آن مشاهده کردم که متفاوت با آن ایده ای بود که ابتدا در ذهن من بوجود آمده بود در واقع فیلمی که ساخته شده، با فیلمنامه‌ای که من نوشته بودم، متفاوت است. لذا اسمم را از آن پروژه خارج کردم و ترجیح دادم اصلا اسمی از من در بین عوامل این فیلم نباشد.

,

فیلمنامه «همه می میرند» را قرار بود بعد از نگارش، به تولید برسانم و بعد از دوندگی های بسیار که بودجه فیلم آماده شد، چون فصل آن گذشته بود، چون داستان این فیلم در شهریورماه و مهرماه می گذرد، فعلا این پروژه هم زمین مانده است. و البته یکسری فیلمنامه های دیگر که همگی با مخالفت ارگان ها و سازمان های حامی به نتیجه نرسیده است.

,

 

,

دانا: به فکر ساختن سریال برای تلویزیون و یا شبکه نمایش خانگی نبودید؟

, دانا: به فکر ساختن سریال برای تلویزیون و یا شبکه نمایش خانگی نبودید؟,

زهتابچیان: برای شبکه نمایش خانگی یک سریال طراحی کرده ام و به شرط اینکه حوزه هنری پای کار بیاید تحمل مشکلات این سریال قابل تحمل خواهد بود و اگر نپذیرند، اصلا قابل ساخت نیست.

,

 

,

, ,

دانا: فکر کنم حاشیه بیشتری از «دیدن این فیلم جرم است» بوجود بیاورد؟

, دانا: فکر کنم حاشیه بیشتری از «دیدن این فیلم جرم است» بوجود بیاورد؟,

زهتابچیان: بله به نظرم حملات شدیدتری در این سریال طراحی شده است که می بایستی نهادی همچون حوزه هنری از آن حمایت کند. چون سریالی است که از سمت جریان های انقلابی به شدت مورد حمله قرار خواهد گرفت و به حوزه گفتم که شما باید مانند سپر از آن دفاع کنید و بعد از ارائه اولیه داستان، اتفاقا از طرح استقبال کردند و خواهان مکتوب فیلمنامه شدند. از نظر من این سریال قرار است یکسری حرف حساب و حق بزند که گاها به نفع آدم نیست و از آن جهت گفتم که ممکن است مورد حمله بعضی جریان ها قرار بگیرد.

, سریالی است که از سمت جریان های انقلابی به شدت مورد حمله قرار خواهد گرفت و به حوزه گفتم که شما باید مانند سپر از آن دفاع کنید,

, ,

مصطفی پورکیانی

, مصطفی پورکیانی,

انتهای پیام/

]

به اشتراک گذاری این مطلب!

ارسال دیدگاه