از تاریخ ناگفته «توس» چه می‌دانید؟

• پنج‌شنبه ۰۵ فروردین ۱۴۰۰ ۱۰:۳۳
• کد خبر : 1719341

• اخبار
• سایر رسانه ها

آثار ارزشمندی چون «ارگ تاریخی کهن دژ» با قدمتی که به سه دوره تاریخی برمی‌گردد از گذر چشم‌های گردشگران مغفول مانده است و می‌تواند در صورت احیای دوباره آن گنج گرانبهایی برای صنعت گردشگری مشهد باشد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح توس، از دیرباز مشهد را به نام شهر توس می‌شناسند، شهری که معدن غنی فرهنگ و هنر و ادب و تاریخ است. توس قدیم به واسطه رگه‌هایی از تاریخ و وجود مبارک، امام رضا(ع) در برهه ای از زمان و در دوره ای به خاطر حضور فردوسی سخنور مورد توجه بوده است و امروزه در منطقه توس وجود آثار به جا مانده  و ارزشمندی چون بنای هارونیه،آرامگاه فردوسی، مورد توجه گردشگرانست.

حال آنکه آثار ارزشمند دیگری چون «ارگ تاریخی کهن دژ» با قدمتی که به سه دوره تاریخی و سلجوقی و سامانی و تیموری برمی گردد از گذر چشمهای گردشگران مغفول مانده است و عمارت و خانه تاریخی چهاربرج که کلنل تقی خان پسیان در دوره ای در آن اقامت داشته  که اکنون در مرحله باز سازی است و موزه تاریخی طابران توس که بسیاری از گنجینه های ارزشمند بر درو دیوار آن، جای گرفته اند و در آن برای بازدید علاقمندان و گردشگران برروی عموم مردم باز است.

بر مبنای نظریات موجود، زیر این مجموعه، شهر تاریخی توس مدفون است. در واقع در این محدوده تاریخی 3 روستای توس سفلی، اسلامیه و توس علیا وجود دارد که روستای توس علیا روی قسمت اعظم شهر تاریخی قرار گرفته است.

یکی دیگر از آثاری که در این مجموعه به چشم می خورد، بنای یادبودی از یکی از شخصیت های مهم و از مفاخر توس به نام امام محمد غزالی است که برخی به اشتباه آن را مدفن این دانشمند بزرگ می دانند؛ این در حالی است که مقبره امام محمد غزالی در ضلع شمال غربی آرامگاه قرار دارد که در سال 74 کشف شد.

بنای هارونیه نیز بنایی است که براساس تحقیقات به عمل آمده مشخص شده بعد از حمله مغول ساخته شده است. در حقیقت تفاوت این بنا با بناهای قدیمی تر در این است که پیش از حمله مغول به ایران الگوی شهرها دایره ای بود اما پس از این حمله بزرگ، این الگو تغییر می کند.

به نظر می رسد این بنا هم عصر فردوسی بوده و حداقل در 3 دوره حکام سلجوقی، سامانی و تیموری مورد استفاده قرار گرفته است که به گفته  معاون عمران شهر طوس ، پر از ناشناخته هاست و باید بودجه حفاری برای آن در نظر گرفته شود تا گنجینه های بیشتری از آن استخراج شود."در حقیقت طابران جزو معدود نمونه های باقی مانده از شهرهای باستانی در ایران است.

به گفته کارشناسان، دور ارگ دیوار و خندق وجود داشته و خیابان های پیچیده ای نیز از سطح شهر به آن ختم می شده که در حقیقت به نوعی حکم مسیرهای بازرسی و تامین امنیت برای حکام ساکن در دژ را ایفا می کرده؛ البته یک راه مستقیم نیز برای پیام رسانان وجود داشته است.

براساس دیدگاه برخی صاحب نظران نوع قرارگیری کهن دژ و محیط شهری اطراف آن، بیان گر نگاه ایرانیان به آرمان شهر مد نظر خویش است. در حقیقت شکل دایره وار این شهر همان الگوی شهری منطبق بر آرمان شهر مورد نظر ایرانیان و جهان بینی آنان را نشان می دهد.

به نظر می رسد کهن دژ نیازمند کاوش های بیشتر و سرمایه گذاری های کلان تری است که می تواند سرمایه بزرگی برای صنعت گردشگری مشهد و استان محسوب گردد. البته هنوز بخش هایی در بنا وجود دارد که مشخص نیست دقیقا چه کاربری داشته است.ساختار کهن دژ در ژرف ساخت داستانی سیاوش گرد در شاهنامه فردوسی نیز دیده می شود.

اگر این بنا زنده شود، گنج گرانبهایی برای صنعت گردشگری مشهد است که مسیر بین آرامگاه فردوسی با بنای هارونیه را یکی کند. بازدید از این  سه مجموعه یک روز از وقت گردشگر را به خود اختصاص خواهد داد که موجب افزایش ماندگاری گردشگر در مشهد می شود. در واقع کهن دژ، بنای هارونیه و آرامگاه فردوسی مثلثی تاریخی است که باید احیا شود.

براساس تفاهم نامه ای که بین شهرداری مشهد و اداره کل میراث فرهنگی استان منعقد شد، قرار شد محوطه جلوخان آرامگاه به مساحت 7 هکتار تبدیل به یک باغ فاخر به سبک باغ داخل آرامگاه شود. این تفاهم نامه در دوره مدیرکل سابق آن اداره کل، منعقد شد و در دوره مدیریتی جدید این مجوعه نیز صورت جلسه ای در این خصوص بین شهرداری مشهد و اداره کل میراث فرهنگی استان منعقد شد.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #