چگونگی این حقیقت که هر روزی عاشورا و هر مکانی کربلاست؛

• سه‌شنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ ۱۰:۴۲
• کد خبر : 1760406

• اخبار
• سایر رسانه ها

محرم‌ها از سوی سالار شهداء اهداف خود، که متضمن سعادت دنیا و آخرت بشریت است، را از نسل‌ها در همه عصرها مطالبه می‌کند. در هر محرم، این اهداف باید بازخوانی و مورد تبیین و یادآوری قرار گیرند تا غبار نسیان و غفلت بر آن ننشیند و بفراموشی سپرده نشود که اگر چنین شود، آنگاه از عاشورا تنها ابراز احساسات و عزاداری چیز دیگری باقی نخواهد ماند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ، محرم‌ها و عاشوراها می‌آیند و می‌روند و در کنار خود اشک و آه  و شیدایی محبان و عزاداری‌ها و اطعام دهی‌ها و عرض ارادت‌ها نیز به این مناسبت ویژه جلوه خاصی می‌بخشد که از منظر جهانیان قابل توجه و احترام و انجام آنها بسیار لازم و ضروری است، اما از نظر مبانی اعتقادی شیعه، که ایمان دارد: "کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا"، فراتر از این ارادت‌ورزی‌ها و اقدامات عاشقانه باید اهداف سیدالشهداء و یاران شهیدش مورد بازبینی و اهتمام قرار گیرد تا فلسفه عاشورا در همواره زمان زنده و الهام بخش باشد.

اهداف نهضت حسینی از زبان پایه‌گذارآن

امام حسین علیه‌السلام ضمن بیان انگیزه‌هاى قیام خویش، به عنصر مهم امربمعروف و نهی از منکر اشاره مى‌فرماید و آن را از اهداف قیام خود مى‌شمارد. امام (ع) قبل از حرکت از مدینه وصیتنامه‌اى نوشت و آن را به بردارش محمد حنفیه سپرد در آن وصیتنامه چنین آمده است:

من از روى خود خواهى و خوشگذرانى و یا براى فساد و ستمگرى قیام نکردم، من فقط براى اصلاح در امّت جدّم از وطن خارج شدم. مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم و به سیره و روش جدّم و پدرم على بن ابیطالب عمل کنم.»

در این سخن چند نکته مهمّ، شایان توجّه است: اصلاح امّت، امر به معروف و نهى از منکر، تحقّقِ سیره و روش پیامبر و على(علیهم السلام).

امام حسین علیه‌السلام در جای دیگرى فرموده است:  (بار خدایا! تو مىدانى که آنچه از ما اظهار شده براى رقابت در قدرت و دستیابى به کالاى دنیا نبوده، بلکه هدف ما این است که نشانه هاى دینت را به جاى خود برگردانیم و بلادت را اصلاح نماییم، تا ستمدیدگان از بندگانت امنیّت یابند و به واجبات و سنّتها و دستورهاى دینت عمل شود.) در این سخن هم چند نکته قابل توجّه است برگرداندن نشانه و علائم دین به جاى اصلى خود،اصلاحات در همه شهرها، ایجاد امنیّت براى مردم،فراهم ساختن زمینه عمل به واجبات و مستحبّات و احکام الهى.

تشکیل حکومت اسلامی، هدف اصلی سیدالشهداء

اگر بخواهیم فلسفه قیام سیدالشهداء علیه‌السلام را بر مبنای فرمایشات آن حضرت فهرست کنیم، باید بگوئیم: اصلاح امّت، امر به معروف و نهى از منکر، تحقّق سیره پیامبر و على، برگرداندن علائم و نشانه‌هاى دین به جاى خود، اصلاحات در شهرها، امنیّت اجتماعى، فراهم ساختن زمینه اجراى احکام، همه و همه این امور، زمانى قابل تحقّق و اجراست که ولایت و حکومت در مجرا و مسیر اصلىاش قرار گیرد و به دست امام(علیه السلام)بیفتد؛ لذا فرمود: «ما اهل بیت شایسته این مقامیم نه متصرّفانِ متجاوز و جائر».

پس هدف نهایى آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامى بر اساس سیره پیامبر و على بوده است; که در پرتو آن، احکام الهى اجرا مى‌شود و نشانه‌هاى دین آشکار و شهرها اصلاح و امنیّت پابرجا و امر به معروف و نهى از منکر انجام، و سیره و سنّت پیامبر و على متحقّق، و در نتیجه کار امّت اصلاح مى‌گردد.

راهبرد سیدالشهداء در همواره زمان‌ها و مکان‌ها

اولین مرحله فریضتین امربمعروف و نهی از منکر از منظر امام معصوم حسین‌ابن علی علیهماالسلام آن است که انسان در درون، دوستدار خوبی‌ها و معروف‌ها باشد و از منکرات و مفاسد و گناهان بیزارى بجوید. این محبت و نفرت قلبى، به زبان هم جارى مى شود و در عمل هم تجلى مى‌یابد. علاقه و انکار قلبى سالار شهیدان به هنگام وداع با قبر رسول خدا (ص) چنین ابراز شده است: "اللّهُمَ وَ انّى اُحِبُّ المعروفَ و اکرهُ المنکَر" (خدایا من معروف را دوست مى دارم و منکر را بد مى‌دانم.)

در مرحله دیگر، سالار شهیدان به امر به معروف و نهى از منکر زبانى مى پردازد. آن حضرت در بیان‌هایى صریح، حکومت بنى امیه را منکرى مى‌داند که باید با آن مبارزه کرد. یزید را نیز مردى شرابخوار و فاسق و جنایتکار مى‌داند و پیروان او را ملازمان شیطان و واگذارندگان «طاعت خدا» مى شمارد و حکومت اموى را حرام کننده حلال و حلال کننده حرام معرفى مى کند که بدعت‌ها را زنده و سنت‌ها را میرانده‌اند. از آنجا که نهى از منکر زبانى نیز دیگر اثرى در تغییر اوضاع ندارد. شوریدن بر ضد حکومت ضداسلامی را به عنوان سومین مرحله نهى از منکر، وظیفه خود می‌داند. با این مبناى دینى است که امام، بیعت با یزید را رد مى کند و آن را مایه ننگ مى داند و حماسه کربلا را پدید مى آورد.

مهم‌ترین منکر از منظر مکتب حسینی

سکوت در برابر ظلم و بدعت و انحراف، منکرى بود که در آن عصر رواج داشت و مردم از ترس جان یابیم خطرها و ضررها یا به طمع دنیا و دریافت زر و سیم، در مقابل آشکارترین منکرات که در بالاترین سطوح انجام مى گرفت، اعتراض نمى کردند. قیام کربلا نهى از منکرى بود که راه «انتقاد از حکومت جور» و «اعتراض علیه ستم» و قیام بر ضد طاغوت را گشود و از آن پس بسیارى از خون شهداى کربلا الهام گرفتند و مبارزات خود را مبتنى و مستند به نهضت حسینى کردند.

پیامبر اکرم (ص) فرموده بودند: در شرایطى که همه جا را فساد گرفته، حلال خدا حرام، و حرام خدا حلال شده است، بیت‌المال مسلمین در اختیار افراد ناشایست قرار گرفته و در غیر راه رضاى خدا مصرف مى شود. هر کس چنین اوضاع و احوالى را ببیند «فَلَم یُغَیِّر عَلَیهِ بِفِعْلٍ وَ لا قَولٍ» و در صدد دگرگونى آن نباشد، در مقام اعتراض بر نیاید «کان حقاً على اللّه اَن یُدخِلُهُ مُدخلَهُ» شایسته است که خدا چنین کسى را به آن جا ببرد که ظالمان، جابران، ستمکاران و تغییر دهندگان دین خدا مى روند، و سرنوشت مشترک با آنها داشته باشد.

اجرای احکام حیات‌بخش اسلام، رسالت حکومت اسلامی است

امام حسین (ع) نیز در کربلا در سخنانى خطاب به یاران خویش اهمیت این مطلب را چنین بیان فرمود: شما را به کتاب خدا و سنت پیامبرش دعوت می‌کنم. همانا سنت مرده و بدعت زنده شده است.

لازم به یادآوری است که دین پیوسته از سوی دشمنان در معرض تحریف، سوء استفاده، تفسیر نادرست و بدعت آفرین است. از سوی دیگر رسالت امامان حق و علمای دین، صیانت دین و معتقد است اسلامی از تحریف و مقابله با بدعت‌ها است. تاکید امام حسین (ع) بر رفتن به راه و روش پدرش امیرالمومنین و جدش رسول خدا، گونه‌ای از همین بدعت ستیزی و حفاظت از دین است.

بزرگ‌ترین معجزه هدف سیدالشهداء

نقش امربمعروف و نهی ازمنکربه‌عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف امام حسین علیه‌السلام در دوران کنونی ما موجب شد تا عموم مردم ایران در مقابله با رژیم ستمشاهی احساس وظیفه و حضور پیدا کنند. نتیجه این حضور و احیاء فریضتین این شد تا هدیه بزرگ الهی، یعنی پیروزی انقلاب اسلامی به ملت برگزیده ایران بواسطه امربمعروف و نهی از منکر عنایت شود آنچنانکه قرآن می‌فرماید:و از میان شما باید گروهى باشند که (دیگران را) به خیر دعوت نمایند و امر به معروف ونهى از منکر کنند و آنها همان رستگارانند.

در زمینه اهمیت امربمعروف و نهی از منکر از منظر آیات قرآن و امامان معصوم مطالب مفصل فراوانی وجود دارد که تنها به این جمله آقا امیرالمومنین علی علیه‌السلام بسنده می‌شود که فرموده بود: "

پیام‌های عملیاتی فریضتین برمحور هدف‌گذاری سیدالشهداء
برای آنکه محرم‌ها و عاشوراها برای محبان اهل‌بیت علیهم‌السلام دستاورد مورد انتظار اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام را هر ساله به ارمغان آورد، باید به چند نکته توجه عملی داشت:
1 - در جامعه اسلامى، باید گروهى بازرس و ناظر که مورد تأیید نظام هستند، بر رفتارهاى اجتماعى مردم نظارت داشته باشند. اصلاح جامعه و جلوگیرى از فساد، بدون قدرتِ منسجم و مسئول مشخّص امکان ندارد. دعوت‌کننده‌ى به خیر ومعروف باید اسلام‌شناس، مردم‌شناس وشیوه‌شناس باشد. لذا بعضى از افراد این وظیفه را به عهده دارند، نه همه آنها. دعوت به خیر و امر به معروف و نهى از منکر، باید به صورت دائمى باشد، نه موسمى و موقّتى. فعل مضارع، نشانه استمرار است. امر به معروف، بر نهى از منکر مقدّم است. اگر راه معروف‌ها باز شود، زمینه براى منکر کم مى‌گردد. کسانى که براى رشد و اصلاح جامعه دل مى‌سوزانند، رستگاران واقعى هستند وگوشه‌گیرانِ بى‌تفاوت را از این رستگارى سهمى نیست.  فلاح و رستگارى، تنها در نجات و رهایى خود خلاصه نمى‌شود، بلکه نجات و رشد دیگران نیز از شرایط فلاح است. اگر امر به معروف و نهى از منکر ترک شود، کارهاى نیک و خیر تعطیل و اشرار و بَدان بر خوبان مسلّط مى‌شوند".

لزوم سنجش دائمی در کشور

نهی از منکردر اسلام، شرط بقاء طهارت و پاکی در شئون مختلف اجتماعی و مناسبات مدیریتی، به حفظ و اجرای مستمر و بی‌وقفه فریضتین در همه سطوح و با مشارکت عموم جامعه است. وقتی، انتخاب دین و مشارکت اجتماعی به مردم سپرده شده تا با عمق آگاهی و بصیرت دست به انتخاب زنند و در آن صورت است که حس تملک نسبت به انقلاب خواهند داشت، بنابراین حضور مردم در عرصه الهی امر بمعروف و نهی از منکر نیز باید با درک ضرورت حیاتی آن و بر مبنای مسئولیت‌پذیری آحاد جامعه قوام و دوام بیابد.

از پیروزی انقلاب تاکنون در تشریح وضع فریضتین در نظام اسلامی‌مان باید اظهار داشت که هیچ‌گاه در سطح حکومتی و مدیریت کلان کشور به آن بصورت جدی و معتقدانه پرداخته نشده و برای آن برنامه‌های زمانی و تقویم پیشرفت اقدامات و تلاشهایی، که شبانه‌روزی باید به انجام برسد، تدوین نشده و از توش و توان مردم نیز در این ارتباط بهره‌گیری نگردیده است.

به اعتقاد بسیاری از مردم، با تعطیلی فعالیت ستاد امربمعروف و نهی از منکر، اوضاع ظاهری جامعه بشدت در حال فاصله‌گیری با ارزش‌های اسلامی و از جمله موضوع "حجاب" است. فضای حاکم بر جامعه نیز چندان قرابت با این دو فریضه مهم خداوند را ندارد. حمایت از آمران و ناهیان در مراجع قانونی و اداری، فوق‌العاده ضعیف است.

خلاء‌های قانونی در غیبت اراده معتقدانه

در حال حاضر، کشورمان دارای طرح و برنامه فردی و اجتماعی در تحقق فریضتین نیست. شهید نواب صفوی در تلاش برای ایجاد حکومت اسلامی در کشور ایران، می‌گوید که یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌ای که بعد از استقرار حکومت اسلامی باید شکل گیرد، "وزارت امربمعروف و نهی از منکر" است.

بسیاری از صاحب‌نظران علوم اجتماعی و سیاسی، می‌گویند که امربمعروف و نهی از منکر، از عوامل مهم حضور مردم در ارزیابی از وضع دولت و ملت بشمار می‌آید و اگر نسبت به این دو واجب خداوند تعلل و کوتاهی صورت پذیرد، به همان نسبت نیز میزان بزه و ناهنجاری در کشور زیاد می‌شود و باید دستگاه قضایی را نیز به جهت ساختار تشکیلات اداری و هم به جهت نیروی انسانی متخصص تامین کرد.

رئیس دولتی که بهشتی‌کردن مردم را وظیفه خود نمی‌دانست

نظام اسلامی به نص قرآن برای استقرار عدل و ستاندن حق مظلوم از ظالم و مبارزه با ناهنجاری‌ها و مشکلات دارای وظیفه ذاتی است و برای همه قوانین اسلامی و از جمله فریضتین، مسئولیت مستقیم دارد، اما وقتی آقای رئیس جمهور قبلی کشور می‌گفت که وظیفه دولتش نیست مردم را به بهشت ببرد، آنگاه است که اجرای فریضتین مغایر حکومت‌های لیبرال می‌شود و دولت ما نیز در قبال اجرای فریضتین واکنش منفی از خود نشان می‌داد.
بدین جهت، تا زمانی که فریضتین با اولویت ممتاز مورد اهتمام دولت و سران سه قوه قرار نگیرد، دغدغه امامان معصوم بویژه امیرالمومنین علی علیه‌السلام در حاکم شدن بدان و اشرار بر سرنوشت جامعه، برطرف نمی‌شود.

دهه اول محرم و فراموشی تعمدی ملی ایرانیان

سال‌هاست دهه اول محرم در انطباق با روح قیام اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام، به "دهه امربمعروف و نهی از منکر" نامگذاری شد و هر ساله با اجرای چند مصاحبه و برنامه، این دهه مورد یادآوری قرار می‌گرفت هرچند در طول سال، دیگر از حضور و فراخوانی مردم در اجرای این دو فریضه آسمانی خبری نبود.

امسال که کرونا همه برنامه‌های جهان و کشورما را تحت تاثیر جدی خود قرار داد، بهانه جدی برای نپرداختن و حتی صحبت نکردن پیرامون این دو واجب فراهم شد و فریضتین به غربت اهداف سیدالشهداء سپرده شد.

واقعیت در این است که وجه تشخیص و تمایز حکومت‌ها در کشور اسلامی ایران به میزان توجه‌شان به استراتژی‌سازی فریضتین در زوایای پیدا و پنهان جامعه باید قرار گیرد و مجلس شورای اسلامی برای تصویب برنامه‌ای جامع‌نگر به فریضتین، انرژی بگذارد و غبارغربت دیرپای را از سیمای نورانی فریضتین بزداید تا مردم اهلبیتی کشورمان از ثمرات فراوان این دو واجب الهی بهره‌مند شوند و جامعه جهانی نیز از آن سود ببرد. 

امید به دولت مردمی برای احیاء ارزش‌ها

با انتخاب حماسی 28 خرداد امسال و روی کار آوردن دولت آقای رئیسی، امیدهای فراوانی به احیای ارزش‌های دینی و از جمله آنها فریضتین امربمعروف و نهی از منکر بوجود آمد. بطور قطع، مبارزه با آلودگی‌ها و مفاسد اداری و اقتصادی، از جلوه‌های اصلی مبارزه با منکرات است و تقویت ارزش‌هایی از جمله تلاش برای تحقق عدالت به‌خصوص در حوزه برخورداری جامعه از رفاه نسبی شامل: رفع دغدغه‌های معیشتی، اشتغال، مسکن و امنیت روانی و آسودگی خاطر برای حداقل‌های زندگی، از مصادیق بارز "معروف"ها و اهداف مکتب حسنی است که ان‌شاءالله در دولت آقای رئیسی به این اهداف نزدیک خواهیم شد.

انتهای پیام/

• برچسب ها
• #
• #
• #
• #