شکر قرمز محصول بومی استان مازندران است که فرآوری سنتی آن دراستان توسط دستگاه فرآوری نیشکر'کلوادار' انجام میشود و این محصول شیرینی سفر و سوغات مسافران به این استان به شمار میرود.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از بلاغ، سابقه کشت نیشکر در ایران به ۲ هزار سال قبل میرسد، در مناطق جنوب غربی (خوزیا) به معنی سرزمین شکرخیز (خوزستان فعلی) در منطقه جنوب شرقی ایران نیز که به آراخوزیا (به معنی سرزمین شکرخیز آریایی) نامیده میشد و امروز قندهار نام دارد، کشت نیشکر رونق بسیاری داشت، کشت نیشکر علاوه به این مناطق از ۳۰۰ سال قبل در مازندران نیز گسترده بود.
زمین های مازندران که از نوع خاک سیاه هستند، از بهترین زمینها برای کشت بذر و قلمه نیشکر هستند.
در سالیان اخیر پس از فراموشی کشت نیشکر، این محصول مورد توجه قرار گرفته و بصورت سنتی رونق یافته است.
مازندران جایگاه مناسبی برای کشت ارقام ویژه نیشکر است، بهترین نوع شکر قرمز در روستاهای چپی، ریکنده، کوتنا، پرچینک، سید ابوصالح قائم شهر، بشل سوادکوه، منطقه بابل کنار در روستاهای قران تالار، سید کلا، کاردرکلا، امیرکلا، درازکلا، شیردارکلا و گاوان کلا کشت و تولید میشود.
کمتر کسی است که به مازندران در زمستان سفر کند و طعم شیرین شکرسرخ روستای ریکنده قائمشهر را نچشد، محصولی که چندسالی ثبت ملی شده و برای تهیه آن مشتریان از مناطق مختلف کشور به منطقه مراجعه میکنند.
کشاورزان برخی مناطق مازندران از جمله ریکنده در روزهای سرد زمستان مشغول برداشت نیشکر و تهیه شکر سرخ هستند تا آن را به عنوان سوغات به مسافران بهاری استان هدیه و سوغات دهند.
روستای ریکنده از جمله مناطقی است که به روستای شکر لله در مازندران معروف است.
نوربخش اسماعیلی ساکن روستای ریکنده که سالها در زمینه تولید شکر سرخ فعالیت دارد، گفت: هرچه شکر سرخ صافی و تمیز شود در تولید شکر سفید تأثیرگذار است.
وی با بیان اینکه در هر دیگ که کف بیشتری گرفته شود، شکرگیری کم میشود، افزود: در هر دیگ ۹ تا ۲۰ لیتری آب میریزیم و هر دیگ ۳۵ کیلوگرم شکر و کف تولید میکند.
اسماعیلی با بیان اینکه هر هزار متر زمین حدود ۹۰۰ کیلوگرم تا یک تن شکر تولید میکند، قیمت شکر سرخ را بین ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان ذکر کرد و گفت: بیشتر مشتریها از قائمشهر، ساری و بابل برای خرید می آیند.
وی با اظهار اینکه تولید شکر سرخ شغل آبا و اجدادی ما است، افزود: در گذشته محصول تولیدی را با اسب و چهارپا به ساری میبردیم تا به فروش برسانیم و شکر را با وسیلهای به نام تلم و از طریق اسب به ساری میبردیم و میفروختیم.
برداشت نیشکر از اواخر پاییز شروع میشود و بعد از قطع و برداشت، ساقههای آن جدا میشود و از ساقههای آن در گذشته به عنوان پوشش بام و یا علوفه حیوانات استفاده میشود.در کارگاههای شکرسازی، له له یا ساقههای نیشکر به عنوان کلیاسر یا کلوا سر با دستگاه آبگیری و پخت میشود و استحصال شیره و تولید شکر قرمز پنج ساعت طول میکشد.
بانوی کشاورزی دیگری که حدود ۲۰ سال به تولید نیشکر میپردازد، گفت: تولید نیشکر شغل آبا و اجدای ما است و از طریق آن به امرار معاش میپردازیم.
مهربانو با عنوان اینکه کار برداشت و تولید نیشکر بین ۲۰ روز تا یک ماه طول میکشد، گفت: تولید شکر در گذشته با ابزار سنتی و بهره گیری از حیوانات نظیر گاو انجام میشد و اکنون با بهره گیری از دستگاهها، تولید شکر بسیار آسان شده است.
وی با بیان اینکه در هر دیگ آبگیری ۱۶۰ لیتر آب میریزیم، گفت: در هر دیگ ۱۰ کیلوگرم کف و ۱۸ تا ۲۰ کیلوگرم شکر تولید میشود.
وی با اظهار اینکه همه اعضای خانواده در تولید شکر نقش و همکاری دارند، گفت: شغل بسیاری از اهالی روستا در زمستان تولید و برداشت نیشکر است.
محمد درویش مدیر جهاد کشاورزی قائمشهر با بیان اینکه سطح زیرکشت نیشکر در منطقه ۲۵۰ هکتار است، میزان تولید را ۱۰۰ هزار تن ذکر کرد و با اشاره به خاصیتهای مختلف محصول نیشکر گفت: این محصول برای دیابت و استفاده از آن به جای قند کاربرد دارد.
وی با اشاره به ورود بنیاد برکت برای حمایت از کشاورزان و پرداخت تسهیلات اظهار داشت: با سرمایه گذاری صورت گرفته محصولاتی نظیر برنجک با نیشکر، کنجد نیشکر، شاخه نبات و غیره تولید میشود.
مازندران در تولید نیشکر رتبه دوم کشور را دارا است و شکر سرخ ریکنده قائمشهر سال ۹۶ به ثبت ملی رسیده است. در حال حاضر بیشترین سطح زیرکشت نیشکر در مازندران به میزان ۱۵۰ هکتار مربوط به بهنمیر در بابلسر است و این محصول شیرینی سفر و سوغات مسافران به این استان به شمار میرود.
عزیزالله شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه بیشترین میزان کشت نیشکر در شهرهای بابلسر، قائمشهر، بهنمیر و سیمرغ انجام میشود، گفت: در حال حاضر ۳۵ مرکز فرآوری نیمه مکانیزه شکر سرخ در استان فعال است و انواع محصول را روانه بازار میکند.
وی ادامه داد: تولید نیشکر در استان بیشتر به صورت شکر قرمز، کف و شیره است و در کارگاههای نیمه صنعتی انجام میشود و محصول میتواند در شیرینی پزی ها جایگزین خوبی برای شکر سفید باشد.
نیشکر گیاهی از خانواده غلات است و میزان قند ذخیره شده در ساقه آن حدود ۱۴ تا ۱۸ درصد است.
نیشکر برخلاف شکر فاقد قند ساده است و به همین دلیل بیماران دیابتی میتوانند آن را بدون هیچ نگرانی مصرف کنند.
شکر حاصل از آن خواص زیادی دارد که از آن جمله میتوان به رفع خستگی مزمن، پاک کننده ضایعات کبدی، رفع گرمی دهان و زبان و التهابات لثه اشاره کرد.
یکی از روساییان منطقه ریکنده میگوید: نیشکر از مازندران هم به عنوان سوغات میبرنند و در فصل زمستان با استقبال خوب گردشگران و مسافران روبرو هستیم و ومنبع درآمد خوبی را برای کشاورزان منطقه بوجود آمده است.
وی می گوید: به واسطه طبع خنک این محصول، در فصول گرم سال به عنوان شیرینی مناسب استفاده میکنند.
برای تولید نیشکر، نیها پس از برداشت در دستگاه آبگیری قرار میگیرند و پس از آن چند ساعت در دیگ جوشانده میشود تا تفالهها از آن خارج شد و سپس شکر قهوهای و سرخ به دست میآید.
نیشکر سوغات زمستانه مازندران بوده که در زبان محلی آن را له له میگویند و ساقههای آن پس از آبگیری و پخت در کوره به شکر سرخ تبدیل میشود.
بیش از ۲۲۰ هکتار از زمینهای کشاورزی مازندران زیر کشت نیشکر قرار دارد که ۱۵۰ هکتار در بهمنیر بابلسر و حدود ۷۰ هکتار در ریکنده قائمشهر کشت و سالانه ۱۰۰ هزار تن شکر سرخ استحصال میشود.
شکر قرمز محصول بومی استان مازندران است که فرآوری سنتی آن دراستان توسط دستگاه فرآوری نیشکر'کلوادار' انجام میشود و این محصول شیرینی سفر و سوغات مسافران به این استان به شمار میرود.
گیاه نیشکر که در گویش مازندرانی به آن 'لله شیرین' میگویند شامل ۲ نوع یک و هفت ساله است که گیاه هفت ساله آن ضخیم و پرآبتر از نوع دیگرش است. این گیاه متناسب با شرایط آب و هوایی مازندران در دوره رشد به باران فراوان و آبیاری منظم نیاز دارد و در هنگام رسیدن و برداشت محصول هوا خشک و آفتابی را میطلبد.
ریکنده روستایی در قائمشهر با 22 هکتار سطح زیر کشت نیشکر از روستاهایی است که تولید شکر قرمز در آن نیم قرن قدمت دارد و همچنان کشاورزانی در این روستا در عرصه تولید شکر قرمز فعالیت دارند.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه