تغییر نگرش کودکان، هدف دشمن در تهاجم فرهنگی/ چرا بازار اسباب‌بازی در سیطره بیگانگان است؟

سال‌هاست در بازار اسباب بازی فروشی شاهد عرضه اقلامی خارجی هستیم که چندین شخصیت خاص را در بین کودکان اسطوره کرده‌اند و کودکان مشتاقانه به دنبال آنها هستند در حالی‌که این شخصیت‌ها هیچگونه سنخیتی با فرهنگ ما ندارند و فرهنگ بیگانه را منتقل می‌کنند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سفیر افلاک، دوران کودکی یکی از طلایی ترین دوره های زندگی هر فرد است که در این سن شخصیت فرد شکل می گیرد، کودکان با بازی کردن و استفاده از اسباب بازی هایی که در اختیار دارند، دنیایی را برای خود درست می کنند و اسباب بازی ها، جزیی جدایی ناپذیر از زندگی کودکان محسوب می شوند.

اما اسباب بازی ها در انتقال فرهنگ و نشان دادن شخصیت‌ها و قهرمان‌ها به کودکان بسیار موثر است، از همین رو روانشناسان تاکید دارند که والدین اسباب بازی متناسب با فرهنگ و سن و سال کودکان را تهیه کنند تا کودکان بتوانند از این وسایل بازی به بهترین نحو استفاده کنند.

سالهاست که در بازار اسباب بازی فروشی ها شاهد عرضه اقلامی خارجی هستیم که چندین شخصیت خاص را در بین کودکان اسطوره کرده اند مانند بت من، باربی، مرد عنکبوتی و اسباب بازی های دیگری که به وفور در فروشگاه ها یافت می شود و کودکان مشتاقانه به دنبال آنها هستند در حالی که این شخصیتها هیچگونه سنخیتی با فرهنگ ما ندارند و فرهنگ بیگانه را منتقل می کنند.

صنعت اسباب بازی در سیطره بیگانگان

گاهی لباس ها و یا رفتار همین عروسک های بازی می تواند شخصیت کودک را دگرگون کند به طوری که کودکان دختر الگوی خود را باربی قرار داده و هر رفتار و لباسی را با این عروسک هماهنگ می کنند، یا پسربچه هایی که الگویشان بت من و مردم عنکبوتی شده و پا به پای همین شخصیت در زندگی روزمره رفتار می کنند.

درصد بالایی از اسباب بازی های موجود در بازار مربوط به کشورهای خارجی است که بعضا برخی از آنها کیفیت لازم را نداشته ولی به خوبی عرضه می شود در حالی در کشور ما شخصیت ها و اسطوره های بسیاری وجود دارد که می توانند الگویی برای کودکان باشند و در مجموع به نظر می رسد که صنعت اسباب بازی در کشور باید بیش از گذشته متحول شود تا بتوانند در این عرصه موفق شود.

چندین سال پیش بود که تولید اسباب بازی و عروسک هایی به نام دارا و سارا که از نظر فرهنگ و لباس متناسب با فرهنگ ایرانی بودند، وارد بازار شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت اما طولی نکشید که کم کم عرضه آنها کمرنگ شد و در هر مغازه و فروشگاه اسباب بازی به خوبی مشهود است که بازار اسباب بازی در انحصار لوازم خارجی قرار گرفته و کمتر اسباب بازی تولید داخل را می توان پیدا کرد.

بدون شک سازندگان اسباب بازی و طراحان عروسک ها و لوازم در این حیطه می توانند در بازار حرفی برای گفتن داشته باشند و تنها حمایت نیاز است که ثابت شود هنرمندان ایرانی در این عرصه هم بسیار موفق هستند و می توانند با حمایت از تولیدکنندگان در راستای انتقال فرهنگ و شخصیت کودکان گام برداشت.

گردش مالی صنعت اسباب بازی سالانه ۳۰۰ میلیون دلار است که از این بازار بزرگ فقط بین ۳۰ تا ۳۵درصد مربوط به تولید داخل و بقیه بازار از محل واردات رسمی و یا غیررسمی تأمین می‌شود.

طی سال های اخیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در عرصه فیلم و کتاب در مجامع بین‌المللی حضور دارد، علاوه بر این نیز در حوزه اسباب‌بازی بین‌المللی وارد شده‌ که هدف از این کار این است که صنعت ملی اسباب‌بازی ایرانی به دنیا معرفی شود و در این راستا ۱۰۵ برند اسباب‌بازی را در جشنواره ها نشان داده است.

اسباب بازی نقش مهمی در شخصیت کودکان دارد

حامد پرچی جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: هر جامعه ای اعتقادها، باورها و ارزش های خود را از یک نسل به نسل دیگری انتقال می دهند مانند فرهنگ، آداب و رسوم و مجموعه باید و نبایدها و باورها منتقل می شود و این فرهنگ ها نهادینه می شوند و برای اینکه این مهم در افکار ایجاد شود و افراد اجتماعی شوند، جامعه ابزار مختلفی برای انتقال فرهنگ ها و ارزشها دارد.

وی افزود: یکی از مباحثی که ارزشها و فرهنگ را انتقال می دهد، آموزش است که طریقی دارد، وقتی کودکی در جامعه متولد می شود از سنین کودکی نمی توان توضیح داد که چه رسم و آداب و فرهنگی داریم، بلکه از روز اول آموزشها براساس یک سری از بازی ها انجام می شود و اینها را در سنین کودکی فرا می گیرد و بخشی از بازی بچه ها برای درونی کردن فرهنگ و انتقال ارزشهاست.

جامعه شناس تصریح کرد: در بازی بچه ها یکی از آیتم های مهم، اسباب بازی است که دارای مفاهیم مهمی هستند گاهی شاید در ظاهر یک اسباب بازی است ولی در پنهان حاوی بسیاری از فرهنگ و باورها است و اگر اسباب بازی درست انتخاب نشود و جنبه آموزشی در نظر گرفته نشود شکست و خللی بین انتقال ارزشها و باورها ایجاد می شود و فرد در اجتماعی شدنش دچار مشکل می شود.

پرچی عنوان کرد: برخی از اسباب بازی ها نشان دهنده و نماد آداب و رسوم است ولی ما اینگونه وسایلی را نداریم که بتوانیم باورها و اعتقادات را نهادینه کنیم در حالی که در جوامع دیگر روی این موضوع مانور زیادی می دهند چرا که صنعت اسباب بازی صنعتی مهم با پشتوانه فرهنگی است که شخصیت سازی و اسطوره پروری می کنند و آداب و رسوم و هنجارها و بایدها و باورهای خود را از این طریق انتقال می دهند.

اسباب بازی ابزاری برای انتقال فرهنگ

وی با بیان اینکه بسیاری از اسباب بازی هایی که امروزه کودکان ما استفاده می کنند برگرفته از افکار افراد کشورهای دیگر است، افزود: آنها برای این برنامه داشتند و یکی از جنبه هایی که انتقال فرهنگ و نفوذ فرهنگی صورت می گیرد همین ابزارهایی است که انتقال می دهند که یکی از این موارد، همین اسباب بازی ها است که غرب استفاده می کند و وارد کشور ما می شود و کودکان ایرانی در حساس ترین برهه عمرشان با این موضوعات و فرهنگ ها مواجه می شوند.

جامعه شناس اظهار داشت: نماد مرد عنکبوتی یا شخصیت های دیگر اول در غرب که ابتدا فیلم آنها را می سازند و بعد به صورت شخصیت اسباب بازی آنها طراحی می شود که در کشور ما هم رایج است، در واقع این شخصیتها و اسباب بازی ها سنخیتی با فرهنگ ما ندارد اما اینکه چرا از شخصیت ها و اسطوره های خودمان شخصیت سازی نمی شود در حالی که صنعت قوی اسباب بازی سازی که پشت آن تفکر باشد را لازم داریم و کشور ما دارای شخصیت های مهمی در طول تاریخ بوده است که هر کدام می توانند اسطوره باشند.

بازی، اسباب بازی و همبازی سه ضلع بازی کودکان

علیرضا رخشان روانشاس اظهار داشت: بازی، اسباب بازی و همبازی سه ضلع مهم بازی کودکان محسوب می شوند که اولین بازی کودک از چند ماهگی آغاز می شود ولی تا دو الی سه سالگی درک درستی از وسایل بازی ندارد تا اینکه در این سن خود را کشف می کند و اسباب بازی وسیله ای برای ارتباط گرفتن کودک با دیگران می شود.

وی افزود: طبق سیر تکاملی در کودکان، ابتدا کودکان با خود با همبازی های رویایی بازی می کنند ولی در این زمان است که اسباب بازی هم بخشی از بازی آنها محسوب می شود که طی سال های اخیر با گسترش گوشی های همراه و تبلت، برخی از کودکان به سمت بازی های مجازی رفته اند در صورتی که این نوع بازی ها برای کودکان مناسب نیست و کودکان باید در فضای حقیقی بازی کنند.

روانشناس تصریح کرد: کودکان طبق علاقه خود از اسباب بازی های فکری، ترکیبی، عروسک و یا ماشین استفاده می کنند و می توانند در شخصیت کودکان موثر باشند چرا که گاهی کودک وابسته به یک نوع وسیله بازی می شود.

رخشان خاطر نشان کرد: تصویر سازی ها و انمیشن ها در اسباب بازی های نقش مهمی دارند و همین شخصیت درون انیمیشن ها می تواند برای کودکان جذاب باشد تا جایی که اگر شخصیت درون این انیمیشن ها تبدیل به عروسک و یا وسیله بازی شود، از آن به عنوان وسیله بازی استفاده کند.

وی با بیان اینکه ما توانایی رقابت در این زمینه را می توانیم داشته باشیم گفت: برای رسیدن به این نقطه و پیشرفت در عرصه انیمیشن و رقابت، باید نگاه واقع بینانه داشت و شخصیت های جذاب متناسب با ذائقه و سلیقه کودکانه در نظر گرفته شود تا مورد استقبال کودکان قرار گیرد.

روانشناس عنوان کرد: امروزه بسیاری از شخصیت های انیمیشن جای خود را در بین کودکان باز کرده اند و قطعا می توانیم در این عرصه با برنامه ریزی، تولید انیمیشن با شخصیت های کودکانه و نگاه اثر گذار این موارد در شخصیت کودکان، موفق شویم.

رخشان گفت: اگرچه اسباب بازی ها می توانند در شخصیت کودک اثر داشته باشند ولی نقش خانواده و فرهنگ خانواده و اجتماع در شکل گیری شخصیت کودکان بسیار موثرتر از وسایل بازی می باشد.

استقبال از اسباب بازی های تولید داخل زیاد است

مرتضی موسیوند رئیس اتحادیه خرازی و پوشاک در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک اظهار داشت: استقبال از اسباب بازی های تولید داخل بسیار زیاد شده و با توجه به اینکه این ظرفیت وجود دارد که تولیدات ایرانی، بازار اسباب بازی را به دست بگیرند لذا حمایت از تولیدکنندگان در این حوزه بسیار در افزایش تولید موثر است.

وی افزود: وقتی جنس ایرانی با کیفیت مناسب و قیمتی مناسب تر از تولیدات خارجی وارد بازار شود قطعا نه تنها تولیدکننده رغبت به تولید بیشتر دارد بلکه مصرف کننده هم تمایل دارد تا این اسباب بازی ها را خریداری کند.

رئیس اتحادیه خرازی و پوشاک تصریح کرد: خوشبختانه تولیدکننده ها به سمت رقابت رفته و محصولات تولیدی داخل که وارد بازار می شود دارای کیفیت خوبی هستند که اگر این روند ادامه داشته باشند و تولیدات در حوزه اسباب بازی ادامه یابد قطعا شاهد رونق تولیدکننده های اسباب بازی خواهیم بود.

موسیوند بیان کرد: اسباب بازی هایی که تولید داخل هستند با قیمت مناسبی به دست مصرف کننده می رسد و امروز درصد زیادی از اسباب بازی ها به سمت تولید داخل رفته اند که شامل بازی فکری، عروسک، ماشین و یا سایر وسایل بازی هستند.

با همه این تفاسیر نیاز است که صنعت اسباب بازی متحول شود و با تولیدات انواع وسایل بازی در همه سنین بتوان کودکان را با اسباب بازی های داخلی که متناسب با فرهنگ و اعتقادات و باورهای ماست آشنا ساخت.