• دوشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ ۱۰:۳۵
• کد خبر : 173

• اخبار
• سیاسی

سیروس محمودیان

به گزارش شبکه اطلاع رسانی دانا، مقاله ای انتقادی از سیروس محمودیان با یادداشتی در روزنامه وطن امروز به بررسی تظاهرات گسترده مردم در ترکیه می‌پردازد

این یادداشت با عنوان « از «تحریر» تا «تقسیم»» منتشر شده است:
۱- بررسی ریشه‌های اصلی شعله‌ور شدن تدریجی آتش اعتراضات دامنه‌دار اخیر مردم استانبول در میدان تقسیم و گسترش تکانه‌ای آن به بیش از ۹۰ منطقه ترکیه از جمله آنکارا، ازمیر، مرسین و... ضمن یادآوری وقایع سال۲۰۱۱ مصر که از میدان تحریر شروع شد و تمام این کشور را تا سقوط مبارک فرا گرفت، نشان می‌دهد دولتمردان غربگرای ترکیه که آشکارا در پستوی اجرای بی‌چون و چرای سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا و حمایت از تروریست‌های منطقه بویژه در سوریه و عراق، سودای احیای امپراتوری عثمانی را در سر می‌پرورانند از رخداد سیاسی- اجتماعی پیش رو که به نوعی امکان مبدل شدن ضرب‌الاجلی آن به یک چالش براندازانه میان مردم مسلمان و لائیک‌های غرب‌محور وجود دارد بشدت دچار هراس شده‌اند.

۲- ملاحظه نوع برخورد خشن پلیس و استفاده بی‌سابقه آنها از انواع گلوله‌های پلاستیکی غیر‌متعارف، گاز‌های سمی و اشک‌آور و مجروح شدن صدها تن از شهروندان ترک و البته بازداشت چند هزار نفری معترضان از سوی پلیس خشن ترکیه موید آن است که برخلاف تبلیغات رسانه‌ای صورت گرفته تلقی سیاستگذاران لائیک ترکیه از ماهیت باطنی اعتراض ابتدایی مردم به تخریب پارک غزی در استانبول یک اعتراض ساده مردمی با زمینه محیط‌زیستی نیست.

۳- لائیک‌ها به خوبی می‌دانند اعتراض به قطع درختان پارک تنها بهانه‌ای برای شکل دادن به هسته اولیه اعتراضات خیابانی مردمی است که اتفاقا این اعتراض مدنی از یک عمق زیرساختی اجتماعی – سیاسی قابل‌تامل برخوردار است. در حقیقت مخالفت با استمرار حاکمیت لائیک‌ها علت تامه این اعتراضات است.

۴- شاید به‌کار بردن عناوینی مانند «خستگی مفرط مردم ترکیه از غربگرایی»، « ناامیدی مردم از مختصات اسلام آمریکایی» یا «شورش اجتماعی علیه حاکمیت مطلق لائیسیته» به نوعی بتواند مناسب‌ترین گزینه برای تبیین علل اعتراضات حال حاضر مردم ترکیه باشد. دیکتاتوری، ابتذال و فساد اخلاقی حاکم بر مناسبات یک کشور از الزامات تعیینی و تخصیصی لائیسیته محسوب می‌شود که اساسا هیچ همخوانی یا وجه مشترکی با فطرت سلیم انسان‌ها و مشخصا مسلمانان ندارد.

حوادث ترکیه از سال‌ها پیش نه به دلیل ابهامات و ایرادات اجتماعی بلکه به دلیل واقعیات نهفته در متن سکولاریسم و پلورالیسم دینی حاکم بر ترکیه قابل پیش‌بینی بود. طبعا در آتیه نزدیک نیز به‌واسطه خلأهای موجود در نظریه‌پردازی ساختاری لائیسیته دولتی و عدم تعلق ارکانی آن به عامه مردم و ناکارآمدی سکولاریسم اجتماعی در اقناع نیازهای معنوی جامعه ترکیه تدریجا اخبار بیشتری از مواجهات میدانی فزاینده مردم آن کشور با دولتمردان لائیک آن ـ ولو در پوشش اسلامگرایی ـ شنیده خواهد شد.

۵- بازبینی مواضع شتابزده دولتمردان ترکیه در قبال حوادث چند روز اخیر با وجود فرافکنی‌های صورت گرفته از سوی دولت رجیب طیب اردوغان و گذاشتن عنوان مجعول «ساختگی بودن» بر موضوع اعتراضات مردمی از سوی شخص اردوغان یا منسوب کردن آن به اقدامات سازمان‌یافته مخالفان حزب عدالت و توسعه یا وابسته نشان دادن معترضان به عوامل بیگانه به وضوح حکایت از آن دارد که در گذر تاریخ استفاده از ظرفیت مفاهیمی مانند «دموکراسی غربی، آزادی بی‌مبنای فسادمحور، ملی‌گرایی و کمالیسم، جدایی دین از سیاست، بزرگنمایی مساله تجزیه‌طلبی کردها و مهم‌تر از همه تلاش سازمان‌یافته لائیک‌ها برای مدیریت پنهانی و جهت‌دهی نهایی به مجموع مطالبات اسلامی- ملی شهروندان ترک» به هیچ وجه اثرات ملموس و تعیین‌کننده‌ای نداشته است. بی‌شک شمول اجتماعی – سیاسی موضوع اعتراضات مردم ترکیه فراگیرتر از آن است که بتوان آن را در متن و حاشیه یک اعتراض ساده محیط‌زیستی محدود کرد.

۶- در شرایطی که دولتمردان لائیک ترکیه عمیقا نسبت به پیشرفت‌های روزافزون پروسه صلح با کردهای شورشی شرق ترکیه و ترمیم شکاف‌های قومیتی ترکیه امیدوار بودند مواجه شدن با حقیقت تلخ اعتراضات دامنه‌دار مردم شهر‌های ترکیه این واهمه را نزد آنان پدیدار کرد که این اتفاق ظاهرا غیر‌قابل پیش‌بینی می‌تواند در بطن خویش جرقه‌ای پایدار، برای شکل‌گیری بهار ترکی - کردی در ترکیه باشد.

چرا که لائیک‌ها مشخصا بر مطالبات مردمی و اوضاع فرهنگی – اجتماعی آن کشور اشراف دقیق اطلاعاتی – امنیتی دارند و به‌خوبی مطلع هستند اتفاقات چند روز اخیر ترکیه ریشه در آتش زیر خاکستری دارد که گوشه‌هایی از آن از حدود ۳۰ سال قبل با فراز و فرودهای نموداری قابل محاسبه و البته محصور در واقعیت انکارناپذیری به نام «اسلام‌خواهی مردم ترکیه» هویدا شده است.

۷- ملاحظه مولفه‌های تاثیر‌گذار بر امر امنیت داخلی و حفظ ثبات سیاسی کنونی ترکیه حاکی از آن است که این کشور به‌طور ماهیتی از گسل‌ها و شکاف‌های عمقی اجتماعی – سیاسی غیرقابل ترمیمی رنج می‌برد که با وجود تلاش‌های گسترده سیستم لائیک حاکم بر ترکیه درباره ایجاد یک همگرایی ملی در میان قومیت‌های متنوع آن کشور تاکنون نتیجه مطلوبی به‌دست نیامده است. در این میان تورم افسارگسیخته و بی‌عدالتی اجتماعی بر دامنه مشکلات لاینحل اقتصادی پیش‌روی مردم ترکیه افزوده است. توجه به نقش تخریبی توسعه صنعتی متکی به نظام سرمایه‌دار در تعمیق شکاف‌های موجود و در نهایت امر افزایش میزان ناراضیان مردمی از سیستم لائیک ترکیه به شکل معناداری عینیت اجتماعی می‌بخشد.

۸- در پایان لازم به اشاره است دولتمردان ترکیه در ۵۰ سال گذشته به‌طور عینی مسؤولیت مستقیم اجرای سیاست‌های دولت‌های غربی در منطقه ژئوپلتیک خاورمیانه را برعهده داشته‌اند. در طول این سال‌ها دولتمردان لائیک ترکیه هیچ دغدغه‌ای جز تامین منافع غربی‌ها نداشته و به عنوان پیاده نظام دنیای غرب در منطقه به ایفای نقش پرداختند.

این امر شوم در حالی در یک کشور مسلمان اتفاق افتاده است که قاطبه مردم مسلمان بشدت نسبت به وضع موجود و عملکرد دولتمردانشان در عرصه‌های مختلف معترض بودند. باید پذیرفت اعتراضات فعلی مردم ترکیه ریشه در عقده‌های فرو خورده ملتی دارد که با وجود اعتقاد به اسلام مبتلا به سیاست انفعالی دولتمردان لائیک‌شان شدند.

از منظر دیگر می‌توان گفت نمایه علل شورش‌های خیابانی اخیر مردم ترکیه را عملا باید در پهنای سکه‌ای جست‌وجو کرد که غرب‌محوری، سرسپردگی به صهیونیست‌ها، حاکمیت دیکتاتوری و سرکوب مردم مسلمان ترکیه یک روی زشت آن است؛ آتش‌افروزی در منطقه و حمایت آشکار دولت اردوغان از تروریست‌های سوری و عراقی روی دیگر آن سکه است.

انتهای پیام/ش

• برچسب ها
• #
• #
• #