به مناسبت 17 مردادماه و در گرامیداشت مقام خبرنگار؛
حقیقت؛ میراثی که خبرنگار میگذارد
رسالت خبرنگار، انعکاس رخدادهایی است که قابلیت خبرشدن و اطلاع رسانی به جامعه را دارد. لازمه خبرنگار خوب بودن، داشتن علم و دانش، تجربه و جسارت است تا در کنار آن با سرعت، دقت و صحت، که سه اصل مهم در کار خبری است بتواند موفق عمل کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ در میان تکاپوی روزهای مرداد، ایران هنوز داغدار آن سحرگاه سیاه در مزار شریف است؛ جایی که گلوله و خشونت، قامت قلم را به خون نشاند. هفدهم مرداد ۱۳۷۷ و حادثه تلخ شهادت محمود صارمی، همکارانش و کنسولگری ایران، افسانهای رقم زد که امروز به یاد و احترام همه قاصدان حقیقت، با نام "روز خبرنگار" بر تقویم ما نشسته است؛ روزی که نه فقط یادبود، که تقویمی برای مسئولیت و رسالت است.
شاید در نگاه نخست، او را بیصدا میان ازدحام وقایع ببینیم؛ با دوربینی بر دوش یا دفتری در دست. اما حقیقت این است که خبرنگار، وجدان بیدار جامعه است؛ صدای مردمان خاموش و راوی قصههایی که بیاو به فراموشی سپرده میشوند. هر خبرنگار حقیقتجو، ابتدا باید با شعلهای درونی و عاشقانه، گام در این راه دشوار بگذارد؛ باید آموختهی حرفه باشد، اما مهمتر از آن، باید دلش برای دانستن و گفتن بتپد.
راویان میان حادثه
خبرنگار راوی است، نه آنکه تنها خبر را بخواند و بازگو کند، بلکه آنکه در روزگار آشوب و آرامش، به دل حادثه میزند. او باید حقیقت را، بیلکهی مصلحت و ترس، از دل رویداد بیرون بکشد. او دیدهبان لحظههای فراموششده و نگهبان نامها و صداهایی است که در میان شلوغیها گم میشوند.
در میانه جنگ، زلزله، سیل، انتخابات یا شادیهای ملی، او همان کسی است که با شتاب حضور پیدا میکند، نه برای تماشا بلکه برای روایت. او چشم و گوش مردم است؛ با پرسشهایی دقیق و ذهنی نقاد، چرایی و چگونگی همه اتفاقات را جستوجو و بیپرده روایت میکند، بیاعتنا به آنکه پاسخ گاهی تلخ یا پرخطر باشد.
رسالت اخلاقی خبرنگار
راه خبرنگاری را نمیتوان جز با اخلاق و صداقت پیمود. دلِ خبرنگار باید خانهی وجدان و انصاف باشد، چونان که منشورها و دستورالعملهای جهانی و ملی بر آن تأکید داشتهاند. خبرنگار قسم خورده است که هرگز حقیقت را از مردم پنهان نسازد، خبر را تحریف نکند و تا جایی که میتواند اطمینان یابد سخنش درست و دقیق است.
به قول قرآن، «اگر فاسقی برایتان خبری آورد، تحقیق کنید»—خبرنگار خوب خودش نخستین محقق و راستیآزمای ماجراست؛ واپسین سد شایعات در برابر موج کجتابیها و تحریفها.
ویژگیهای خبرنگار شایسته
خبرنگاری تنها با استعداد و بیقراری ذاتی ممکن نیست. نیاز به آموزش، صبر فراوان، دقت در واکاوی و توانایی واژهگزینی هنرمندانه دارد؛ آنجا که حتی لطیفترین جزئیات یک حادثه باید با دقت گزارش شود. خبرنگار اگر چه باید احساسات و هیجانات را بشناسد، اما اسیر آنها نشود—واقعیت را روایت کند، نه رویا را.
در کنار اینها، خبرنگار باید گوش شنوای مردم باشد؛ بیطرفی پیشه کند، ولی بیاحساس و بیمسئولیت نباشد. باید اخبار را پیش از انتشار میدانی و علمی بررسی کند، متنی کامل و روشن تهیه نماید، و صادقانه به مخاطب منتقل کند—تا مخاطب اعتمادش را از دست ندهد و خبر را همچنان پناهگاه امن دانایی ببیند.
خبرنگار؛ چراغ شبهای خاموش
در روزگاری که شایعه و جعل، سایه بر افکار مردم انداخته، خبرنگار چون چراغی در دل شبهای خاموش ظاهر میشود؛ با کولهباری از تجربه، دانش و بزرگترین سلاحشان: اعتماد عمومی. او یاد گرفته در میان رگبار اخبار نادرست و تهمتها بایستد و صداقت را سرمشق کار خود قرار دهد.
سرقت ادبی، انتساب نادرست مطالب و بیاخلاقی حرفهای، برای او همان زندگی در سایه است؛ خبرنگارِ اصیل، حتی اگر نتواند حقیقت را فریاد کند، سکوتش هم پاک و شرافتمندانه خواهد بود.
حقیقت؛ میراثی که خبرنگار میگذارد
اما هیچ چیز مانند اهمیت و اثرگذاری کار خبرنگار باقی نمیماند. هر خبری که او با عشق و راستی منتشر میکند، تصویری از تاریخ است؛ نقشی بر ذهن مردمان آینده. روز خبرنگار، نه فقط یادی از تلخیها، که تجدید عهدی است برای پاسداشت نور، صداقت، و انسانیت.
ارسال دیدگاه